Autor de nome científicu

En nomenclatura, el autor con nome científicu ye la persona o equipu que describió, denomináu y publicáu válidamente un taxón. La cita del autor ye la referencia al autor o autores del taxón y escríbese depués del nome científicu del mesmu.[1]

La manera en que se realiza la cita del autor d'un determináu nome científicu varia según trátese de taxones de plantes, animales o bacteries, y atópase normalizáu, respeutivamente, pol Códigu Internacional de Nomenclatura Botánica, el Códigu Internacional de Nomenclatura Zoolóxica y el Códigu Internacional de Nomenclatura de Bacteries. Ello ye que nel casu de los taxones de plantes, la cita del autor realizar en forma xeneralmente embrivida,[2] ente que nos casos de los taxones d'animales y de bacteries utilízase l'apellíu completu del autor.[3][4]

De siguío detállense les normes y encamientos pa citar al autor o autores de taxones de plantes, animales y bacteries.

Regles y encamientos

editar

Taxones de plantes

editar

Les regles y encamientos pa citar al autor o autores d'un taxón de plantes tán establecíes nel artículu 46 del Códigu Internacional de Nomenclatura Botánica, que resumir de siguío:[5]

  • Nes publicaciones, particularmente aquelles referíes a taxonomía y nomenclatura, ye deseable citar a los autores del nome del taxón, entá cuando nun se realice una referencia bibliográfica.[6] Exemplos:
Rosaceae Juss., Rosa L., Rosa gallica L., Rosa gallica var. eriostyla R.Keller, Rosa gallica L. var. gallica.

Puede reparase que la cita del autor realízase tantu pa la familia (Rosaceae), como pal xéneru (Rosa), la especie (Rosa gallica) o la variedá (Rosa gallica var. eriostyla). L'autor pal nome de la familia ye Antoine-Laurent de Jussieu, pal nome del xéneru y de la especie ye Carlos Linneo y pa la variedá ye Robert Keller. Toos esos nomes fueron convenientemente embrivíos según indícase na próxima seición.

  • Entá nes revistes científiques, el nome del autor d'un taxón cítase solo la primer vegada que se menta a dichu taxón. Exemplu:[7]
El xéneru Vicia L. ta representáu por ca. 180 ­a 210 especies, distribuyíes en toles rexones tropical y templar del mundu. El mayor centru de variación d'especies de Vicia topar nel área Mediterránea, con centros secundarios n'América del Norte y América del Sur.
  • El nome d'un nuevu taxón tien d'atribuyise al autor o autores que realizaron la descripción válida o diagnosis d'esi taxón, anque la publicación de la diagnosis fuera realizada por otros autores.[8]
Olive Mary Hilliard y Brian Laurence Burtt publicaron en 1986 un trabayu nel que los nomes y descripciones de delles especies de Schoenoxiphium, incluyendo a Schoenoxiphium altum, atribuyir a Ilkka Kukkonen[9] El nome del taxón, entós, cítase como S. altum Kukkonen.[10]
John Torrey y Asa Gray na so obra de 1838[11] atribuyeron los nomes Calyptridium y C. monandrum a «Nutt». Les descripciones taben ente comines indicando que Thomas Nuttall escribir, como se reconocía y estimaba nel prólogu. Los nomes, entós, cítense como Calyptridium Nutt. y C. monandrum Nutt.[12]
  • Cuando'l nome d'un taxón publicar conxuntamente por dos autores, dambos tienen de citase xuniendo los sos nomes cola pallabra «et» o'l símbolu «&».[13]
Devia xeromorpha Goldblatt et J.C.Manning (o Goldblatt & J.C.Manning) ye'l nome d'un taxón que foi descritu y publicáu conxuntamente polos taxónomos Peter Goldblatt y John C. Manning.[14]
  • Cuando l'autoría d'un nome científicu difier de l'autoría de la obra na cual foi válidamente publicáu, dambos autores son citaos frecuentemente conectándolos cola pallabra «in». En tales casos «in» y lo que sigue por detrás nun son parte de la cita del autor sinón de la cita bibliográfica y ye meyor omitilo, nun siendo que se deseye citar el llugar ónde'l nome foi publicáu.[15]
En 1908 Hans Solereder atribuyó'l nome de la familia Strasburgeriaceae y la so descripción válida a Phillippe Edouard van Tieghem quién -en realidá- usó'l nome «Strasburgériacées»[16] (en francés, por eso nun ta válidamente publicáu según l'artículu 18.4). El nome cítase entós como Strasburgeriaceae Tiegh., o Strasburgeriaceae Tiegh. in Solereder cuando ye necesariu aprovir una cita bibliográfica amás del nome científicu.[17]
El nome «Zephyranthes drummondii D.Don in Sweet, Brit. Fl. Gard. 7: t. 328 (1836)» indica que la especie foi válidamente descripta por David Don y publicada nel tomu 7 editáu en 1836 de la obra de Robert Sweet llamada «The British flower garden: containing coloured figures & descriptions of the most ornamental & curious hardy herbaceous plants». Sicasí, el nome correutu de la especie ye a cencielles Zephyranthes drummondii D.Don
  • El nome d'un nuevu taxón ten de ser atribuyíu al autor o autores de la publicación na que la descripción válida apaez per primer vegada, anque'l nome atribuyir a un autor distintu. Puédese, sicasí, reconocer l'autoría del nome científicu inxertando la pallabra «ex» depués del mesmu, siguíu del nome del autor o autores de la descripción válida.[18]
En 1865 Berthold Carl Seemann publicó'l nome Gossypium tomentosum, atribuyéndolo a Thomas Nuttall, siguíu de la descripción válida de la especie.[19] Poro, el nome d'esa especie d'algodón puede ser citáu como «G. tomentosum Nutt. ex Seem.» o, a cencielles, como «G. tomentosum Seem».[20]

Abreviatura del autor

editar

Nos taxones de plantes, los nomes de los autores citar de forma embrivida, d'alcuerdu a normes estandarizadas. Richard Kenneth Brummitt y C.E. Powell publicaron nel contestu de los estándares TDWG, en 1992, una nómina de les abreviatures de los autores de nomes científicos de plantes en conformidá coles normes provistes pol Códigu Internacional de Nomenclatura Botánica.[21] Tal nómina actualízase de cutio y faise pública nes páxines web de les organizaciones denominaes «International Plant Names Index» (IPNI; n'español, Índiz internacional de nomes de plantes)[22] y «Index Fungorum» (n'español, «Índiz de fungos»).[23] La norma principal tocantes a l'abreviatura del nome del autor d'un nome científicu d'un taxón de plantes ye que l'abreviatura tien de ser abondo llarga como pa ser distintiva y tendría de terminar con una consonante que, nel nome completu, preciede a una vocal. Les primeres lletres del nome tienen d'aprovise ensin omisión pero una de les postreres consonantes puede amestase de ser necesariu.[24] Exemplos:

«L.» ye l'abreviatura pa Carlos Linneo; «Fr.» pa Elias Magnus Fries; «Juss.» p'Antoine-Laurent de Jussieu; «Rich.» pa Louis Claude Marie Richard; «Bertol.» p'Antonio Bertoloni, pa estremalo de Carlo Luigi Giuseppe Bertero, «Bertero»; «Michx.» p'André Michaux, pa estremalo de Marc Micheli, «Micheli».[25]

Taxones d'animales

editar

Les normes y encamientos pa citar al autor o autores d'un taxón d'animales tópense descrites nel capítulu 11 del Códigu Internacional de Nomenclatura Zoolóxica, que detállense de siguío:[3]

  • Nel casu de los taxones d'animales, la cita del autor ye opcional, a pesar de que ye d'usu corriente y recomendable.[26]
  • Encamiéntase que se cite l'autor o autores polos sos apellíos y la fecha de la publicación. El nome del autor escríbese de siguío del nome del taxón ensin nengún signu de puntuación ente ellos, sacante los casos que se describen nel próximu puntu.[27]
El nome científicu del llobu foi dau en 1758 por Carlos Linneo, polo que s'escribe: Canis lupus Linnaeus, 1758.
  • Cuando una determinada especie camudar a un xéneru que nun ye l'orixinal (actu nomenclatural que se denomina «combinación») el nome del autor de la descripción y nome inicial asitiar ente paréntesis. L'añu, si cítase, tien d'asitiase nel mesmu paréntesis.[28]
Carlos Linneo dio-y al lleón el nome de Felis leo en 1758, pero depués esa especie foi tresferida por otru autor al xéneru Panthera, polo que'l nome científicu y la cita del autor escríbense asina: Panthera leo (Linnaeus, 1758) o bien, Panthera leo (Linnaeus).
  • Si desea se puede citar tamién el nome del autor que realizó una nueva combinación.[29]
  • Si l'apellíu de dos o más autores puede dar llugar a tracamundios, van estremase tamién polos sos nomes, como en bibliografía científica.[30]
El zoólogu francés Étienne Geoffroy Saint-Hilaire y el so fíu Isidore Geoffroy Saint-Hilaire cítense como É.Geoffroy ya I.Geoffroy, respeutivamente, como en Saimiri boliviensis E.Geoffroy, 1834 y Saimiri ustus I.Geoffroy, 1843
  • Si l'apellíu del autor ta orixinalmente escritu ye un idioma que nun use l'alfabetu llatín, va debese transliterar.[31]
L'entomólogu rusu Эдуард Эверсман se translitera como Eduard Eversmann y cítase col so apellíu n'alfabetu llatín, por casu en Aeshna viridis Eversmann, 1836.

Taxones de bacteries

editar

Les normes y encamientos pa citar al autor o autores d'un taxón de bacteries tópense descrites na seición 6 del Códigu Internacional de Nomenclatura de Bacteries.[4]

  • Na nomenclatura de les bacteries el nome del autor nun s'embrive —contrariamente a les normes de la nomenclatura botánica— y l'añu de publicación del taxón nun se dixebra del nome del autor por una coma, a diferencia de la norma de la nomenclatura d'animales.
El nome «Paenibacillus polymixa (Prazmowski 1880) Ash et al. 1994», o tamién, «Paenibacillus polymixa (Prazmowski) Ash et al. 1994» indica que Prazmoski ye l'autor del basónimu —como Clostridium polymyxa— y que Ash ye l'autor de la combinación.
  • Si l'alteración de la circunscripción d'un taxón o de los sos calteres diagnósticos modifica la naturaleza de dichu taxón, l'autor responsable pue ser indicáu pol agregáu de l'abreviatura «emend.» (del llatín «emendavit», enmendado) siguíu del nome del autor responsable del cambéu. Como por casu:[32]
  • Un nome que se caltién magar que'l tipu del taxón al qu'alude foi escluyíu, nun tien de ser referíu al autor orixinal sinón al autor que'l so conceutu o definición del taxón caltúvose.[33]
Aeromonas liquefaciens, ye la especie tipu orixinal del xéneru Aeromonas. Sicasí, foi escluyida del mentáu xéneru. Por esa razón el nome del xéneru Aeromonas atribuyir a Roger Y. Stanier 1943 y non a Albert Kluyver & C. B. van Niel 1936, y la nueva especie tipu del xéneru ye A. hydrophila.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Tormo Molina, R. Nomenclatura botánica Lleiciones Hipertextuales de Botánica. Consultáu'l 23 de febreru de 2010.
  2. Dimitri, M. 1987. Enciclopedia Arxentina d'Agricultura y Xardinería. Tomu I, Editorial ACME, Buenos Aires, páx. 4.
  3. 3,0 3,1 International Commission on Zoological Nomenclature. 2000. Chapter 11: Authorship. INTERNATIONAL CODE OF ZOOLOGICAL NOMENCLATURE. Fourth Edition. ISBN 0-85301-006-4
  4. 4,0 4,1 SP Lapage, P.H. Sneath, V.B.D. Skerman, Y.F. Lessel, H.P.R. Seeliger, W.A. Clark. International Code of Nomenclature of Bacteria, 1990 Revision. (Bacteriological Code). Section 6. Citation of Authors and Names. ASM Press, Washington, D.C. 1992, ISBN 1-55581-039-X
  5. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Division II. Rules and recommendations, Chapter IV, Effective and valid publication, Section 3. Author citations..
  6. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Art.46.1
  7. Vanni Ricardo O., Kurtz Ditmar B. 2005. Nueva variedá y precisiones taxonómiques pal xéneru Vicia (Leguminosae) nel norte de l'Arxentina. Darwiniana vol.43, n.1-4 [citáu 2010-03-27], páxs. 216-231
  8. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Art. 46.2.
  9. Hilliard, O.M. & Burtt, B.L. 1986. Notes on some plants of southern Africa chiefly from Natal. Part XIII. Notes from the Royal Botanic Garden Edinburgh 43: 220-225
  10. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Art. 46.2., ex. 3.
  11. A flora of North America: containing abridged descriptions of all the known indigenous and naturalized plants growing north of Mexico; arranged according to the natural system. New York, Wiley y Putnam
  12. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Art. 46.2., ex. 4.
  13. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Art. 46.C.1.
  14. Peter Goldblatt, John C. Manning. 1990. Devia xeromorpha, A New Genus and Species of Iridaceae-Ixioideae from the Cape Province, South Africa. Annals of the Missouri Botanical Garden, Vol. 77, Non. 2, páxs. 359-364.
  15. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Art. 46.2., Note 1.
  16. J. Bot. (Morot) 17: 204. 1903
  17. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Art. 46.2., Exemplu 12.
  18. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Art. 46.4.
  19. Seemann, B.C. 1865. Flora Vitiensis 22.
  20. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Exemplu 23.
  21. (1992) R.K. Brummitt; C.E. Powell: Authors of Plant Names: A List of Authors of Scientific Names of Plants, with Recommended Standard Forms of Their Names, Including Abbreviations. Royal Botanic Gardens, Kew. ISBN 0947643443.
  22. International Plant Names Index [www.ipni.org Páxina web de la organización]. Consultada'l 6 de marzu de 2010.
  23. Index Fungorum. [www.indexfungorum.org Páxina web de la organización]. Consultada'l 6 de marzu de 2010.
  24. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Recommendation 46.A.2
  25. International Association for Plant Taxonomy. 2006. International Code for Botanical Nomenclature. Author citations. Recommendation 46.A.2, Ex.: 2
  26. International Commission on Zoological Nomenclature. 2000. Chapter 11: Authorship, article 50. Authors of names and nomenclatural acts. Archiváu 2009-05-24 en Wayback Machine INTERNATIONAL CODE OF ZOOLOGICAL NOMENCLATURE. Fourth Edition. ISBN 0-85301-006-4
  27. International Commission on Zoological Nomenclature. 2000. Chapter 11: Authorship, article 50 and 51.2. Authors of names and nomenclatural acts, Form of citation of authorship. INTERNATIONAL CODE OF ZOOLOGICAL NOMENCLATURE. Fourth Edition. ISBN 0-85301-006-4
  28. 51.3.
  29. International Commission on Zoological Nomenclature. 2000. Chapter 11: Authorship. Recommendation 51G. Citation of person making new combination. Authors of names and nomenclatural acts, Form of citation of authorship. INTERNATIONAL CODE OF ZOOLOGICAL NOMENCLATURE. Fourth Edition. ISBN 0-85301-006-4 .
  30. International Commission on Zoological Nomenclature. 2000. Chapter 11: Authorship, article 50. Authors of names and nomenclatural acts. Encamientu 51.A. INTERNATIONAL CODE OF ZOOLOGICAL NOMENCLATURE. Fourth Edition. ISBN 0-85301-006-4
  31. International Commission on Zoological Nomenclature. 2000. Chapter 11: Authorship, article 50. Authors of names and nomenclatural acts. Encamientu 51.B. INTERNATIONAL CODE OF ZOOLOGICAL NOMENCLATURE. Fourth Edition. ISBN 0-85301-006-4
  32. SP Lapage, P.H. Sneath, V.B.D. Skerman, Y.F. Lessel, H.P.R. Seeliger, W.A. Clark. International Code of Nomenclature of Bacteria, 1990 Revision. (Bacteriological Code). Section 6. Citation of Authors and Names. Citation of the Name of a Taxon whose Circumscription Has Been Emended. Rule 35. ASM Press, Washington, D.C. 1992, ISBN 1-55581-039-X
  33. SP Lapage, P.H. Sneath, V.B.D. Skerman, Y.F. Lessel, H.P.R. Seeliger, W.A. Clark. International Code of Nomenclature of Bacteria, 1990 Revision. (Bacteriological Code). Section 6. Citation of Authors and Names. Citation of a Name Conserved so as to Exclude the Type. Rule 36. ASM Press, Washington, D.C. 1992, ISBN 1-55581-039-X

Enllaces esternos

editar