Braojos de la Sierra

conceyu de la Comunidá de Madrid (España)

Braojos ye un conceyu d'España perteneciente a la Comunidá de Madrid. Ta incluyíu nel área d'influyencia del puertu de Somosierra, pasu tradicional del llamáu "Camín de Francia", y nel so términu ta tamién el puertu de Arcones. En 2017 cuntaba con una población de 200 habitantes.

Braojos de la Sierra
Alministración
País España
AutonomíaBandera de la Comunidá de Madrid Comunidá de Madrid
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Braojos de la Sierra (es) Traducir Ricardo José Moreno Picas (Partido Popular)
Nome oficial Braojos (es)[1]
Códigu postal 28737
Xeografía
Coordenaes 41°02′24″N 3°38′35″W / 41.04°N 3.6430555555556°O / 41.04; -3.6430555555556
Braojos de la Sierra alcuéntrase n'España
Braojos de la Sierra
Braojos de la Sierra
Braojos de la Sierra (España)
Superficie 25 km²
Altitú 1192 m
Llenda con La Serna del Monte, Gascones, Arcones, Prádena y La Acebeda
Demografía
Población 212 hab. (2023)
- 121 homes (2019)

- 84 muyeres (2019)
Porcentaxe 0% de Comunidá de Madrid
Densidá 8,48 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
braojos.org
Cambiar los datos en Wikidata

Naturaleza

editar

La redolada natural del conceyu de Braojos estremar en tres tipos de paisaxe, y anque los trés tienen una vexetación autóctona similar (carbayos, fresnos...), cada unu estremar pol so usu y por una flora y fauna propia. Asina, pela redolada del pueblu, atópense llameres, robustos carbayos, fresnos y cirolares formando sebes que llinden praos, llinares y pequeños güertos familiares. Xunto coles salgueras, prunos, zarzamoras y nozales constitúin la vexetación más representativa de les cercaníes de Braojos.

Tocantes a la fauna d'esta zona, fácilmente vense mierlos, estorninos y golondrines. Los más pacientes pueden tamién reparar aves como la filomena, que constrúi'l so nial no más alto de los grandes álamos, o la cigüeña blanca. Mamíferos, nocherniegos na so mayoría, viven y crucien estos praos, como la diminuta musaraña, los corcuspinos y otros yá non tan pequeños como coneyos y foínos. Tamién pela nueche ye posible escuchar los peculiares soníos de les curuxes y d'otres aves de presa nocherniegues. Tamién xabalinos.

== Historia desconoz l'orixe de Braojos, anque dellos historiadores apunten la posibilidá de que fuera una fundación celta debíu al prefixu "bra-", que significaba "balse d'árboles". Sicasí, paez más probable ser un nucleu fundáu tres la Reconquista. El primer asentamientu, non documentáu hasta la Edá Media, foi realizáu por pastores y alredor d'él entamáronse pequeñes terraces de cultivos quedando'l restu del territoriu dedicáu a camperes comunales. L'interior del nucleu presentaba una disposición esvalixada, combinando viviendes con payares y cortes y espacios abiertos pal cultivu. Los restos arquiteutónicos de la dómina son d'un estilu románicu rural.

El llugar onde s'asitia güei Braojos pasó a formar parte de la Comunidá de Villa y Tierra de Buitrago dende'l 18 de xunetu de 1096, cuando'l rei Alfonsu VI de Lleón y Castiella asignó términos a esta población. Ye por ello que se rexía según les ordenances de la mancomunidá, anque Braojos llegó a tener ordenances propies. Foi amás cabecera d'unu de los siete cuartos nos que s'estremaba la tierra de Buitrago. D'él dependíen Navarredonda, San Mamés, Pinilla de Buitrago, Villavieja del Lozoya y La Serna del Monte. La tierra de Buitrago y la so xurisdicción pasaron a formar parte del señoríu de los Mendoza (más tarde Duques del Infantado) en tiempos de Pedro González de Mendoza. Por esti motivu formó parte de la provincia de Guadalaxara, hasta la so inclusión definitiva na de Madrid en 1833. Nel sieglu XVI formaben un solu conceyu los pueblos de Braojos, La Serna del Monte y l'anguaño desapaecíu de Ventosilla.

Mientres tola Edá Moderna, Braojos esperimentó una crecedera equilibrao y notable. A la ganadería local, apoderada por un pequeñu númberu de grandes propietarios añadíense les necesidaes de los ganaos trashumantes que nun gran númberu travesaben el términu. L'agricultura, llindada pol conflictu d'usos, centrar nel centenu, el trigu y el llinu, que dio orixe a una artesanía de obraje de paños.

Llugares d'interés

editar

Escontra 1847, Braojos cuntaba con 114 cases, un palaciu del Marqués de Perales y 96 vecinos. Mientres tola Edá Moderna creció de forma arrogante pa tratase d'un términu d'altu monte dedicáu a la ganadería estensiva, debíu posiblemente a la so situación estratéxica. Ello favoreció l'apaición d'edificaciones de gran relevancia y singularidá.

Ilesia de San Vicente Mártir

editar
 
Ilesia de San Vicente Mártir.
 
Fonte con bebederu a la entrada de Braojos.

Según consta nos archivos parroquiales la ilesia de San Vicente Mártir, la so construcción empezó en 1601 sobre les ruines d'una torre militar edificada nel sieglu xiv. La so construcción duró hasta 1610, anque foi reedificada n'estilu barrocu mientres el sieglu xvii utilizando mampostería de piedra con esquines de sillares. Presenta una torre gótica orixinal y una planta con forma de cruz llatina y dos naves. Nel so interior caltién un retablu de 1633 realizáu por Gregorio Fernández y dos tables hispanoflamenques colos apóstoles Xuan l'Evanxelista y Santiago el Mayor rellacionaes col Maestru de les Lluna.[2] Asitiada nel puntu más altu del pueblu, en redol a ella s'estructura'l barriu de riba, ente que'l de baxo facer en redol a la plaza del Sol, onde s'alcuentra'l conceyu.

La torre consta de cuatro plantes. Na inferior ta instalada la Capiya del Sagrariu y la imaxe de La nuesa Señora del Bon Sucesu, patrona de la llocalidá, nuna talla de sieglu xii desfigurada anguaño por causa de una mala restauración en 1950. Esta capiya ta cerrada con puertes de carbayu orixinales. Na segunda planta atópase un pequeñu muséu nel que destaquen les talles de San Francisco, San Antonio y un Cristu atáu a la columna. Amás de diversos ornamientos, una de les meyores pieces ye un xuegu de mota y custodia del sieglu xvii.

La tercera y cuarta planta dan accesu al campanariu. Nel atriu o espaciu baxu coru, atópase instalada la pila bautismal del sieglu xv. Nesti atriu atopa una imaxe de Cristu crucificáu del sieglu xiv. Ente los años 1985 y 1994 esta ilesia foi restaurada con financiamientu de la Comunidá de Madrid.

Ermita del Bon Sucesu

editar

Na carretera escontra La Serna del Monte, a un quilómetru de Braojos, atópase la ermita del Bon Sucesu. Ye del sieglu xvii y foi rehabilitada en 1985. Tien planta rectangular de tres naves y ta construyida en mampostería sobre un zócalo rematáu con llosetes de piedra. Sobre la cabecera hai un cimborriu rectangular qu'alluga una cúpula. Nel esterior, a los pies, llevántase una pequeña espadaña que sirve de campanariu.

Amás del potru de ferrar y de delles muestres d'arquiteutura popular tremaes pela zona alta, hai en Braojos una fonte monumental con bebederu, fechada en 1902 y construyida polos fundadores del pueblu, antecesores de Sedano, que les sos agües vienen de un manantial.

Fiestes y tradiciones

editar

Ente les tradiciones más importantes de tola contorna, caltiénse La Pastorela, una danza que se remonta al sieglu XV y que se bailla na ilesia mientres la nueche de Nuechebona, el día de Navidá, el día d'Añu Nuevu y el día de Reyes. Representar con música, cantar y baille la ufrienda de los meyores corderos al Neñu naciellu.

Otru costume de gran enraigono ye la Romería a la Ermita del Bon Sucesu el 8 de setiembre. Nella, la imaxe de la Virxe va en procesión sobre un carru engalanáu y flanqueada por caballeru dende la parroquia.

Economía

editar

Anguaño Braojos caltién inda un marcáu calter rural y l'actividá agropecuaria sigui configurando lo esencial de la vida local y del so paisaxe, definíu por amplies supeficies de camperes y cultivos y pola rede de caminos de víes pecuaries. Pero un númberu creciente de families introdució nes sos rentes ingresos procedentes d'otros sectores como la construcción, el comerciu o la hostelería.

Braojos ta asitiáu na ruta más curtia ente los llugares santos de Caravaca de la Cruz y Santu Toribio de Llébana.

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. Silva Maroto, Pilar, «Pintura hispanoflamenca castellana. De Toledo a Guadalaxara: el focu toledanu», en Lacarra Ducay, Mª del Carmen (coord.) La pintura gótica mientres el sieglu XV en tierres d'Aragón y n'otros territorios peninsulares, Zaragoza, Institución Fernando'l Católicu, 2007, ISBN 978-84-7820-903-3, páxs. 310 y 314.

Enllaces esternos

editar