Ceres (planeta nanu)
1 Ceres (símbolu: .svg){kind=small}
)[8] ye un planeta nanu, anque hasta l'aconceyamientu de la Xunión Astronómica Internacional, el 24 d'agostu de 2006, yera consideráu'l primer asteroide descubiertu pol home.
Foi descubiertu'l 1 de xineru de 1801 dende Palermo (Italia) por Giuseppe Piazzi (1746-1826), sacerdote católicu y educador, mentes trabayaba na compilación d'un catálogu estelar. L'oxetu foi cautamente anunciáu pol so descubridor comu un cometa ensin nebulosidá más que como un nuevu planeta. Piazzi bautizólu como Ceres Ferdinandea por Ceres, la diosa romana de les plantes y l'amor maternal y patrona de Sicilia, y pol rei Fernandu IV de Nápoles y Sicilia, patrón de la so obra. L'apellíu Ferdinandea eliminóse por razones polítiques.
 .svg){kind=small} Ceres | ||||
|---|---|---|---|---|
| planeta nanu y asteroide[1] | ||||
_(cropped).jpg) | ||||
| Nome provisional | 1899 OF, 1943 XB[1], A899 OF[1] y A801 AA[1] | |||
| Símbolu astronómicu |
| |||
| Tipu | 1899 OF, 1943 XB[1], A899 OF[1] y A801 AA[1] | |||
| Descubridor | Giuseppe Piazzi[2] | |||
| Data de descubrimientu | 1r xineru 1801[3] | |||
| Epónimu |
Ceres (es)  [4] | |||
| Llugar de descubrimientu |
Astronomical observatory of Palermo (en) | |||
| Categoría | cinturón d'asteroides[1] | |||
| Datos d'observación | ||||
| Llocalización | [[Ficheru:cinturón d'asteroides|280px]] | |||
| Magnitú aparente (V) | 6,79 (banda V) | |||
| Magnitú absoluta | 3,34[6] | |||
| Oxetu astronómicu padre | Sol | |||
| Apoastru | 2,9856254085307 AU[1] | |||
| Periastru | 2,5488833132172 AU[1] | |||
| Argumento del periastru | 73,42179714001 °[1] | |||
| Carauterístiques físiques | ||||
| Diámetru | 939,4 km [1] | |||
| Masa | 9,393E+20 kg[7] | |||
| Densidá | 2,162 g/cm³[6] | |||
| Clase espectral | asteroide de tipu G[1] y asteroide de tipu C[6] | |||
| Albedu | 0,09[1] | |||
| Carauterístiques orbitales | ||||
| Periodu de rotación | 9,07417 h[1] | |||
| Periodu orbital | 1681,4038892446 d[1] | |||
| Semiexe mayor (a) | 2,767254360874 AU[1] | |||
| Periheliu (q) | 2,5488833132172 AU[1] | |||
| Afeliu (Q) | 2,9856254085307 AU[1] | |||
| Enclín (i) | 10,58687960097 °[1] | |||
| Escentricidá orbital (e) | 0,078912531765881[1] | |||
| Socesión | ||||
| ||||
 | ||||
Esti planeta nanu contién aproximadamente la tercer parte de la masa total del cinturón d'asteroides.
Importancia de la descubrición
editarLa Llei de Titius-Bode preconizaba la esistencia d'un planeta ente Marte y Xúpiter. La descubrición d'Uranu por William Herschel en 1781 que taba a 19,18 UA nun fizo más que confirmar la llei espublizada namái trés años enantes. Nel congresu astronómicu que tuvo llugar en Gotha, Alemaña, en 1796, el francés Joseph Lalande encamentó la so gueta. Ente cinco astrónomos repartiéronse'l zodiacu a la gueta del quintu planeta y a la fin el 1 de xineru de 1801, nel Observatoriu de Palermo'l monxu Giuseppe Piazzi que nun pertenecía a la comisión de gueta descubrió Ceres. El día 3 de xineru'l cuerpu desplazárase un terciu de lluna haza l'oeste. Fasta'l 24 nun asoleyó la so descubrición creyendo que yera un cometa. Carl Friedrich Gauss, que llegó a ser un gran matemáticu, inventó ex profeso pa Ceres un procedimientu de cálculu de la órbita con tal d'aprovechar los pocos datos de la órbita consiguíos por Piazzi. Calculada la so órbita resultó un cuerpu qu'orbitaba ente Marte y Xúpiter.
Como curiosidá histórica, el conocíu filósofu alemán Hegel "amosó" na so tesis doctoral que'l Sistema Solar namái podía tener siete planetes, lo que facía imposible la esistencia de Ceres. La defensa de la tesis tuvo llugar dellos meses depués de la descubrición del "planeta nanu".
Carauterístiques
editar
Tien un diámetru de 960 × 932 km y una superficie de 1.800.000 km², alcontrándose asitiáu nel cinturón d'asteroides ente Marte y Xúpiter. D'otra miente, sábese que'l cinturón de Kuiper contién oxetos mayores, como Ixón, Quaoar, 2004 DW y posiblemente Sedna (anque munchos astrónomos opinen que Sedna ye realmente un oxetu de la Nube d'Oort). Plutón tamién se considera a vegaes un oxetu del cinturón de Kuiper.
Ceres ye únicu al resultar el so tamañu y masa suficientes pa proporciona-y una forma esférica, de forma asemeyada a un planeta. Sábese tamién qu'otros grandes asteroides como Juno y Vesta son claramente non esféricos.
Hai dellos nicios de que la superficie de Ceres ye caldia y de que podría tener una débil atmósfera y escarcha.
La NASA aprobó una misión nomada Dawn (n'inglés alborecer) pa visitar Ceres. La fecha de llanzamientu prevista ta fixada pal 20 de xunu de 2007, con una cita orbital en 2016.
Curiosidaes
editarL'elementu químicu ceriu (númberu atómicu 58) foi descubiertu en 1803 y tomó'l so nome del planeta nanu, que s'afayara dos años enantes.
Referencies
editar- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 «JPL Small-Body Database». Consultáu'l 16 ochobre 2023.
- ↑ Afirmao en: JPL Small-Body Database.
- ↑ Afirmao en: A Short History of Astronomy. Autor: Arthur Berry. Editorial: John Murray. Llingua de la obra o nome: inglés británicu. Data d'espublización: 1898.
- ↑ Afirmao en: Dictionary of Minor Planet Names (Sixth Revised and Enlarged Edition). Páxina: 13. Editorial: Springer Science+Business Media. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ URL de la referencia: http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=sb&sstr=1.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 «JPL Small-Body Database». Consultáu'l 22 xineru 2024.
- ↑ URL de la referencia: http://www2.keck.hawaii.edu/inst//conrad/nsfGrantRef/2007-arXiv-Benoit.Carry.pdf.
- ↑ JPL/NASA (2015-04-22). «What is a Dwarf Planet?». Consultáu'l 2022-01-19.
Enllaces esternos
editar- (castellán) Ceres observáu pol Hubble
- (n'inglés) Páxina de la Misión Dawn
Datos: Q596
Multimedia: Ceres (dwarf planet)
