Eridanus
Eridanus ye la sesta constelación más grande de les 88 constelaciones modernes. Tamién ye una de les 48 constelaciones de Ptolomeo.
El Erídano Eridanus | ||
---|---|---|
Carta celeste de la constelación del Erídano na qu'apaecen les sos principales estrelles. | ||
Nomenclatura | ||
Nome n'asturianu | El Erídano | |
Nome en llatín | Eridanus | |
Xenitivu | Eridani | |
Abreviatura | Eri | |
Descripción | ||
Introducida por | Conocida dende l'Antigüedá | |
Superficie |
1137,9 graos cuadraos 2,758 % (posición 6) | |
Ascensión reuta |
Ente 1 h 24,82 m y 5 h 11,22 m | |
Declinación | Ente -57,92° y -0,40° | |
Visibilidá |
Completa: Ente 89° S y 32° N Parcial: Ente 32° N y 90° N | |
Númberu d'estrelles | 194 (mv < 6,5) | |
Estrella más brillante | Achernar (mv 0,47) | |
Oxetos Messier | Nengunu | |
Oxetos NGC | 338 | |
Oxetos Caldwell | Nengunu | |
Lluvies de meteoros | Eta Eridánidas | |
Constelaciones colindantes | 10 constelaciones | |
Meyor mes pa ver la constelación Hora llocal: 21:00 | ||
Mes | Avientu | |
[editar datos en Wikidata] |
Descripción
editarNel so estremu austral ta la estrella de primer magnitú Achernar (α Eri). Achernar ye una estrella bien peculiar porque ye una de les estrelles más planes conocíes. Les observaciones indiquen que'l so radiu ye cuasi 50% más llargu nel ecuador que nos polos. Esto debe a que la estrella rota a gran velocidá.
Otra estrella bien conocida en Eridanus ye Épsilon Eridani, que se fixo popular na ciencia ficción porque ta relativamente cerca y ye relativamente paecida al Sol. Tamién se sabe que tien siquier un planeta (ver planeta estrasolar), que ye un xigante gaseosu, como Xúpiter.
Mitoloxía
editarEridanus acomuñóse con dos mitos griegos, dambos derivaos de la forma de la constelación. Dacuando considerábase a Eridanus como un ríu que fluyía coles agües d'Acuariu; nesos casos Aquarius miraba a Eridanus (lo que riquía camudar d'ángulu y conexón de les estrelles d'Acuariu por que les sos agües fluyeren escontra Eridanus).
Eridanus rellacionábase sobremanera col mitu de Faetón, quien tomó'l carru volador de Helios (el Sol), pero nun tuvo la fuercia abondo pa controlalo, y foise en distintes direiciones. La resultancia ye que dacuando'l carru avérase enforma a la tierra, creando ermos y quemando la piel de los humanos (un mitu qu'esplica la piel de los etíopes). Zeus intervieno baltando a Faetón con un rayu. La constelación foi considerada orixinalmente como parte del camín trevesáu por Faetón; dempués foi considerada como'l ríu en que cayó: l'Erídano. Los mitógrafos antiguos aldericaben si tratar del ríu Po o del Nilu. Los exipcios identificaben la constelación col Nilu; los babilonios, col Éufrates.
Estrelles y Cielu Fondu
editar- Oxetos de cielu fondu:
- Estrelles con nome propiu:
- (α Eri) 0,45 Achernar
- < آخر النهر āxir an-nahr Fin del ríu
- (α Eri) 0,45 Achernar
- (67/β Eri) 2,78 Cursa [Kursa] o Dhalim
- (34/γ Eri) 2,97 Zaurak [Zaurac, Zaurack]
- < زورق bote zawraq
- (34/γ Eri) 2,97 Zaurak [Zaurac, Zaurack]
- (3/η Eri) 3,89 Azha
- (?) Deformación de Persa آشيانه āšiyāne El nial d'avestruz
- (3/η Eri) 3,89 Azha
- (θ Eri) Encamar – doble 3.89, 4,35
- < آخر النهر āxir an-nahr Fin del ríu [llamáu antes Achernar]
- (θ Eri) Encamar – doble 3.89, 4,35
- Estrelles con designación Bayer:
- ι Eri 4,11; κ Eri 4,24; 69/λ Eri 4,25; 57/μ Eri 4,01; 48/ν Eri 3,93; 42/ξ Eri 5,17; 26/π Eri 4,43; 8/ρ1 Eri 5,75; 9/ρ2 Eri 5,32; 10/ρ³ Eri 5,26; 1/τ1 Eri 4,47; 11/τ³ Eri 4,08; 16/τ4 Eri 3,70; 19/τ5 Eri 4,26; 27/τ6 Eri 4,22; 28/τ7 Eri 5,24; 33/τ8 Eri 4,64; 36/τ9 Eri 4,62; 41/υ4 Eri 3,55; χ Eri 3,69; φ Eri 3,56; 65/ψ Eri 4,80; 61/ω Eri 4,36; 62/b Eri 5,50; 51/c Eri 5,22; 43/d Eri – doble 3.97, 5,85; 82/y Eri 4,26 – nearby; f Eri – doble 4.30, 4,73; g Eri 4,17; h Eri 4,59; i Eri 5,11; p Eri – doble 5.76, 5,76; q¹ Eri 5,52 – tien un planeta; q² Eri 5,04; s Eri 4,74; 17/v Eri 4,74; w Eri – doble 4.79, 6,14; y Eri 4,57; 39/A Eri 4,87
- Estrelles con designación Flamsteed:
- 4 Eri 5,44; 5 Eri 5,56; 6 Eri 5,82; 7 Eri 6,11; 14 Eri 6,14; 15 Eri 4,86; 20 Eri 5,24; 21 Eri 5,97; 22 Eri 5,53; 24 Eri 5,24; 25 Eri 5,56; 30 Eri 5,48; 35 Eri 5,28; 37 Eri 5,44; 44 Eri 5,53; 45 Eri 4,91; 46 Eri 5,71; 47 Eri 5,20; 49 Eri 5,32; 54 Eri 4,32; 55 Eri 5,98; 55 Eri 6,70; 56 Eri 5,78; 58 Eri 5,49; 59 Eri 5,76; 60 Eri 5,03; 63 Eri 5,39; 66 Eri 5,12; 68 Eri 5,11
- Otres notables estrelles:
- EF Eri 14,5 - <17,5 – variable cataclísmica
- Planetes
- 51 Eridani b, planeta similar a Xúpiter que orbita la estrella 51 Eridani
Referencies
editarEnllaces esternos
editar- Eratóstenes: Catasterismos (Καταστερισμοί).
- 37: Erídano (Ἠριδᾰνός; Eridănus): el ríu Erídano.
- Testu llatín en Google Books; facsímil electrónicu.
- Testu griegu n'Internet Archive; facsímil electrónicu.
- Testu llatín en Google Books; facsímil electrónicu.
- 37: Erídano (Ἠριδᾰνός; Eridănus): el ríu Erídano.
- Higino: Astronomía poética (Astronomica).
- 32: Erídano.
- Testu inglés nel sitio Theoi; trad. de 1960 de Mary Grant.
- 32: Erídano.