Xaime II d'Aragón
Xaime II el Xustu (10 d'agostu de 1267, Valencia – 2 de payares de 1327, Barcelona) foi rei d'Aragón y Sicilia ente 1291 y la so muerte. Segundu fíu de Pedru III y de la so muyer Constanza II de Sicilia, del so pá heriedó'l reinu de Sicilia en 1285. Derrotó al so rival Carlos d'Anjou, al que-y esfarapó les fuercies marítimes desfaciéndo-yles en más d'un alcuentru (Ver l'almirante aragonés Roger de Lauria). Conquistó Calabria y les islles del golfu de Nápoles.
En 1291 recibió tamién la Corona d'Aragón, en morriendo ensin fíos el so hermanu Alfonsu III y alióse col rei de Castiella.
En 1296 entamaría una guerra a la escontra Castiella pa conquistar el Reinu de Murcia. Alacant sería la primera ciudá en cayer el mes d'abril, y tres d'ella Elx, Orihuela, Guardamar del Segura y Murcia. En 1298 garraría Alhama de Murcia y Cartagena y el 21 d'avientu de 1300 finaba la llucha cola captura de Lorca. Pola Sentencia Arbitral de Torrelles (1304) y el Tratáu d'Elx (1305) roblaríase la paz con Castiella devolviéndo-y la mayor parte del Reinu de Murcia, quedando les comarques d'Alacant, Orihuela y Elx nel Reinu de València.
El so dominiu sobro Sicilia foi contestáu pol Papáu y los Anjou, poro, Xaime garró'l determín de ceder a la fin la islla al papa al cambéu de los derechos sobro Córcega y Cerdeña y la cesión de la islla de Menorca a Xaime II de Mallorca, pol Tratáu d'Anagni (1295). Sicasí, el so hermanu Fadrique, al que nomare gobernador de Sicilia, ñegóse a dexar el dominiu de la islla, resistió la campaña de Xaime II pa quitá-yla, magar qu'a la fin foi derrotáu en 1299. Esi mesmu añu, encontó'l pautu cola boda de Xaime II con Blanca d'Anjou, fía de Carlos d'Anjou
Foi reconocíu como rei de Sicilia na paz de Caltabellota (1302).
En finando la llucha, Xaime conquistó Córcega y Cerdeña (1323-1325), y les incorporó a la Corona d'Aragón, pese a la oposición de Xénova y Pisa y de delles oposiciones llocales que vinieren darréu.
Esta política d'espansión nel Mediterraneu completóse con un alcuerdu col Castiella pa repartise les respeutives zones d'influyencia nel norte d'África. Con esa fin, robló una alianza con Sanchu IV, les (Vistes de Monteagudu, 1291), quien lu aidó a reforciar la so presencia en Tunicia, Buxía y Tremecén a cambio de l'aida a la escontra los franceses.
Tamién muerganizó una espedición a Oriente embaxo'l mandu de Roger de Flor, cola xera de lliberar al reinu de la presencia de les peligroses compañíes militares conocíes como los «almogávares» (1302).
Al respeutive de la so política peninsular:
- Consolidó la Corona d'Aragón declarando la xunidá insepartable ente los reinos d'Aragón, Cataluña y València (1319).
- Ganó'l vasallax de los reis de Mallorca (miembros de la casa real aragonesa).
- Recuperó'l Val d'Aran.
- Reforció la posición de la Corona sofitáu nes ciudaes, a la escontra la nobleza.
- Fizo avanzar la llende del reinu de Valencia p'hacia Murcia, aprovechando la intervención nes disputes socesories castiellanes (1304).
- Reforció la defensa'l flancu sur de los musulmanes faciendo pa ello la orden militar de Montesa (1317), aprobada pol papa Xuan XXII en 1317, col envís de lluchar a la escontra los musulmanes.
- Fundó en 1300 la Universidá de Lleida.
- Desterró del so territoriu a los templarios.
- En finando'l so reináu, en 1325, les Cortes aconceyaes en Zaragoza alcordaron la supresión del tormentu.
Fizo una política d'enllaces matrimoniales cola familia real castiellana, pero nun dio los restultaos qu'esperaba. La fía de Sanchu IV formaba parte del tratu, y pese a los sos ochu años d'edá, enviáronla a Aragón pa que se casare con Xaime II, pero tres años más tarde foi devuelta a Castiella pues el papa Bonifaciu VIII nun-y dio la dispensa matrimonial.
Casóse cuatro vegaes: con Isabel de Castiella, Blanca de Nápoles, María de Xipre y Elisenda de Moncada. Namái que tuvo descendencia cola so segunda muyer, y tuvo por socesor al so fíu Alfonsu IV.
Morrió a los 66 años y foi enterráu xunto al so pa, Pedru III, nel Monesteriu de Santes Creus.
Predecesor: Alfonsu III d'Aragón |
Rei d'Aragón 1291 - 1327 |
Socesor: Alfonsu IV d'Aragón |
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 Identificador de persona en The Peerage: p11337.htm#i113364. Data de consulta: 7 agostu 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Afirmao en: Kindred Britain.
- ↑ Afirmao en: The Peerage. Llingua de la obra o nome: inglés. Autor: Darryl Lundy.
- ↑ Afirmao en: Genealogics. Autor: Leo van de Pas. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2003.