Rimini (romañol: Rémin, llatín: Ariminum) ye una ciudá de la rexón d'Emilia-Romaña allugada nel norte d'Italia. Atópase frente al mar Adriáticu y ye'l principal y el más populosu centru de la Ribera romañola, la segunda ciudá por númberu d'habitantes (dempués de Rávena) de tola Romaña y la vigesimoctava ciudá más grande d'Italia. Ye una llocalidá d'estancia veraniega de fama internacional, espandir a lo llargo de 15 km pola mariña del mar Adriáticu con hoteles, restoranes, chigres, clubes nocherniegos, sableres oldeaes ya instalaciones deportives, por eso la so sablera resulta la primera n'Italia por númberu de presencies. El desenvolvimientu del turismu, empecipiáu nel 1843 cola fundación de la primer instalación na sablera, afirmóse definitivamente nel sieglu siguiente, perdiendo la orixinaria connotación aristocrática y mundana y convirtiéndose en fenómenu de mases.

Rimini
Alministración
PaísBandera d'Italia Italia
RexónBandera de Emilia-Romaña Emilia-Romaña
Provincia Provincia de Rímini
Tipu d'entidá comuña d'Italia
Alcalde Andrea Gnassi
Nome oficial Rimini (it)
Nome llocal Rimini (it)
Códigu postal 47921–47924
Xeografía
Coordenaes 44°03′34″N 12°34′06″E / 44.0594°N 12.5683°E / 44.0594; 12.5683
Rimini alcuéntrase n'Italia
Rimini
Rimini
Rimini (Italia)
Superficie 135.71 km²
Altitú 10 m[1]
Llenda con
Demografía
Población 149 211 hab. (1r xineru 2023)
Porcentaxe ? % de Provincia de Rímini
Densidá 1099,48 hab/km²
Más información
Fundación 268 edC
Prefixu telefónicu 0541
Estaya horaria UTC+01:00 (horariu estándar)
UTC+02:00 (horariu de branu)
Llocalidaes hermaniaes
comune.rimini.it
Cambiar los datos en Wikidata

Rimini non solamente ye un llugar de veranéu de la rivera romañola, sinón tamién una ciudá de nivel históricu-cultural interesante (anque si esti aspeutu de normal clísase con respectu al más famosu de capital de la vida nocherniego y mundano). Colonia fundada de fechu polos romanos nel 268 e. C., mientres tol periodu de la so dominación foi un centru de comunicación bien importante ente'l norte y el sur de la península itálica. Sobre'l so suelu los emperadores romanos alzaron monumentos como'l Arcu d'Augusto, la Ponte de Tiberio y l'Anfiteatru; ente que mientres el Renacimientu, so la familia Malatesta, la so corte foi una de les más animaes de la dómina, acoyendo artistes del calibre de Leon Battista Alberti, Piero della Francesca, Roberto Valturio, Matteo de’ Pasti y produciendo obres como'l Templu Malatestiano.

Nel sieglu XIX foi una de les ciudaes más actives nel frente revolucionariu, acoyendo munchos de los movimientos de revolución, ente que mientres la Segunda Guerra Mundial la ciudá foi zona de duros enfrentamientos y bombardeos, pero tamién llugar d'una arguyosa resistencia partisana, que fizo que llograra una medaya d'oru al valor civil.

Favorecida pola posición géografica y polos equipamientos receptivos, afirmóse como unu de los mayores centros con recintu ferial d'Europa, llugar de manifestaciones y conferencies de muncha importancia.

Demografía

editar
Gráfica d'evolución demográfica de Rimini ente 1861 y 2011
Fonte ISTAT - ellaboración gráfica de Wikipedia

Historia

editar

Antigüedá

editar

L'área taba poblada antes de la conquista romana.

El centru de Rimini caltién testimonios del periodu romanu y del Renacimientu. La colonia romana de Ariminus, surdió nel llugar en que la vía Flaminia xunir cola vía Emilia.

Nel añu 268 e. C. los romanos fundaron equí la ciudá de Ariminum, que foi la primer colonia de derechu llatín al norte de los Apeninos. Yera un importante puertu sobre'l Adriáticu nuna encruciada de caminos, conectáu con Roma dende 220 e. C. pola vía Flaminia, con Piacenza dende 187 e. C. pola vía Emilia y con Rávena pola vía Popilia. Envalórase qu'a fines del sieglu II e. C. cuntaba con unos 10.000 habitantes. Llogró la ciudadanía romana nel añu 90 d. C. Les investigaciones arqueolóxiques dan testimoniu d'una ciudá próspera hasta'l sieglu III d. C.[2]

Mientres l'imperiu Ariminum foi dotada coles edificaciones carauterístiques d'una ciudá romana:[3]

  • Arcu d'Augusto, arcu de trunfu llevantáu en 27 e. C. n'honor a Augusto.
  • Ponte de Tiberio, construyida en piedra sobre'l Marecchia, foi inaugurada nel añu 21 d. C., sol gobiernu de Tiberio. Mide 62,6 metros de llargu, y presenta cinco arcos.
  • Teatru.
  • Anfiteatru con capacidá p'agospiar ente 10 y 20.000 espectadores.
  • Termes.
  • Templos.

Invasiones de ca. 254 - ca. 285

El limes de Germania Cimeru cayó en 254 y los bárbaros enfusaron al interior del imperiu. Los alamanes entraron n'Italia nos años 260 y 270, forzando al emperador Aureliano a ordenar cercar les ciudaes. Aureliano (270-275), Probo (276-282) y finalmente Diocleciano (284-305) llograron restablecer les fronteres.[4]

Les muralles que se construyeron en Rimini incorporen bloques de mármol tomaos d'edificios monumentales. Nun protexen tola área urbana, y aprovechen l'anfiteatru, que los sos arcos cegáronse convirtiéndolo nuna suerte de fortaleza.[3]

En tiempos del emperador arrianu Constancio II (337-361), el sínodu de Rimini del añu 359 declaró al arrianismu como relixón d'estáu.[5]

Nel sieglu IV son edificaes a lo menos siete ilesies, los únicos edificios públicos que la so construcción ta atestiguada nesta dómina. Nel sieglu V constrúyense siquier otres cuatro ilesies, incluyendo una catedral, allugada xunto a la muralla y lloñe del foru.[3]

Antigüedá tardida

editar

Los ostrogodos conquistaron Rimini en 493, sitiando a Odoacro en Rávena y forzándolo a capitular.

Guerra Gótica (535-552)

L'exiliu y asesinatu de la reina ostrogoda Amalasunta en 535 por órdenes del rei Teodato foi aprovecháu pol emperador Xustinianu I como escusa pa reconquistar Italia. Conocemos perbién los acontecimientos gracies a la obra Hestoria de les guerres de Procopio de Cesarea. Les tropes imperiales a les órdenes de Belisario desembarquen nel sur de la península en xunetu de 536. Mientres la guerra Rimini foi tomada en múltiples ocasiones.

 
Arcu d'Augusto

Periodu lombardu y bizantín (568-774)

Los lombardos invadieron Italia nel añu 568 y llueu ocuparon la mayor parte del norte y l'Apenino central en redol a Espoleto y Benevento. L'Imperiu bizantín caltuvo'l dominiu de Xénova, Rávena, Rimini, Perugia, Roma, el Lazio, Nápoles y el sur de la península.[6]

Asina, Rimini forma parte del territoriu que los bizantinos llogren caltener mientres dos sieglos, qu'inclúi:[7]

  • la zona de Rávena, que col tiempu va empezar a ser llamáu Romania, el país de los romanos: l'actual Romaña;
  • una franxa costera al sur, sobre l'Adriáticu: la Pentápolis (les cinco ciudaes de Rimini, Pésaro, Fano, Senigallia y Ancona).

A partir del añu 591 Rimini ye gobernada por un duque bizantín, qu'instala la so sede non nel foru clásicu sinón cerca de la catedral. Con éses nel sieglu VII el nuevu centru de la ciudá ta formáu pola catedral, el palaciu episcopal y el palaciu ducal, fortificáu y sofitáu sobre la muralla.[7]

Tal como asocedía en Roma por esta mesma dómina, la distribución de la bien amenorgada población modifícase, desdibujando la estructura de la ciudá clásica: abandónase'l terciu sur y sureste de la ciudá cercada, ente'l foru y l'arcu d'Augusto, ente que na vera esquierda del Marecchia va urbanizándose en redol a una abadía.[8]

Nel añu 728 foi tomada, xunto con munches otres ciudaes, pol rei lombardu Liutprando; pero volvió a manes bizantines hacia l'añu 735.

Nel sieglu XIV afirmó la señoría de los Malatesta, que'l so representante principal foi Segismundo (sieglu XV).

Monumentos

editar
 
Templu Malatestiano
 
Ponte de Tiberio
  • Arcu d'Augusto – Ye'l más antiguu de los arcos de trunfu romanos que queden; foi alzáu n'honor d'Augusto nel 27 a.C nel puntu onde s'atopen la vía Flaminia y la vía Emilia; la so función principal, amás de sirvir como puerta urbica, yera la de caltener la impresionante estatua de bronce del emperador Augusto, retratáu mientres dirixe un carruax con cuatro caballos, desafortunadamente destruyida. Xunto cola Ponte de Tiberio ye anguaño unu de los símbolos de la ciudá, tantu d'apaecer nel emblema de la ciudá.
  • Templu Malatestiano – De normal llamáu polos ciudadanos “Duomo” aportó a en 1809 la catedral col títulu de Santa Colomba, ye'l principal llugar de cultu católicu de Riimini. Ye la resultancia d'un compendiu d'estilos, pertenecientes a dómines diverses; la so fundación remontar a la segunda metá del sieglu XIII, pero l'edificiu, obra de los franciscanos, foi reconstruyíu dafechu escontra mediaos del XV por voluntá de Segismundo Malatesta, qu'encargó les obres de la parte interior al arquiteutu góticu Matteo de´Pasti y el proyeutu de les estructures esteriores a Leon Battista Alberti, unu de los mayores arquiteutos del Renacimientu. Les obres, atayaes en 1460, fueron siguíes polos franciscanos en dómines socesives, pero'l panal esterior quedó inacabado.
  • La Ponte de Tiberio empezó a construyise nel añu 14 d. C. so mandatu d'Augusto y terminóse nel añu 21 d. C. so mandatu de Tiberio que-y dio'l nome. Construyir con piedra de Istria como l'Arcu d'Augusto. La ponte ta formada por cinco arcos de mediu puntu y dende el partíen dos calzaes romanes, la Vía Emilia que llegaba hasta Piacenza y la Vía Popilia que conducía hasta Rávena. Hasta güei forma parte de la rede de carreteres de la ciudá y ta abiertu al tráficu anque gracies al “Progetto Tiberio” nacíu en 2014; nel 2017 prevese la peatonalización definitiva de la Ponte de Tiberio.
  • El Castillo Sismondo empezar a construyir en 1437 terminándose en 1446 por orde de Segismondo Pandolfo Malatesta, quien dio nome al castiellu. Los baluartes y los fosos fueron destruyíos nel añu 1826 anque l'interior sigue intactu. Utilizóse como prisión hasta 1967 y considérase que l'edificiu ye la obra maestra de l'arquiteutura militar malatestiana. Anguaño utilízase sobremanera como sala d'exhibiciones.
  • La Domus del ciruxanu ye una habitación romana de la segunda metá del II sieglu, afayada en 1989 a Rimini na plaza “Luigi Ferrari”. Nel so interior atopáronse una de les games más completes de preseos quirúrxicos d'edá romana, qu'anguaño se caltienen nel muséu de la ciudá. Piénsase que'l nome del médicu fuera Eutyches (Eutiche) gracies a la inscripción el la paré de la to Tabierna Médica “Eutyches Homo Bonus”, y que fuera un médicu militar con orixe oriental.
  • L'Anfiteatru romanu foi construyíu mientres el II sieglu d.C. y utilizáu sobremanera pa espectáculos gladiadores. Anguaño acueye manifestaciones y espectáculos culturales.

Gastronomía

editar

La gastronomía de Rimini ye simple, popular y coneutada indisolublemente a les tradiciones de la cultura llabradora y de la tierra, con una influencia peculiar debida a la posición ente mar y llomba. La comida basar nel usu de farina, güevos, quesos, carne y llegumes, ingredientes clásicos de la cocina romañola, a los cualos hai qu'añader el pexe azul, del cual el mar Adriáticu ta llenu. El platu principal ye tradicionalmente la pasta, que se preparar en distintes maneres. Unu de los platos locales más típicu ye ensin dulda “la pasta sfoglia”: un amiestu de güevos y farina, que se fai a mano, y de la cual fáense distintos tipos de pastes como, por casu, la lasaña. Otru platu típicu ye la piadina, un pan d'antigua tradición, fina y friable, llograda por un amiestu de farina, agua, mantega de gochu y sal. Bien importantes son los vinos tamién, como'l Sangiovese.

Tresportes

editar

Rimini ta dotada del so propiu aeropuertu internacional que ye'l segundu de la rexón por númberu de pasaxeros. Nacíu como aeropuertu militar tien una pista de despegue/aterrizaxe bien llarga, por eso dacuando utilízase como escala secundaria del aeropuertu de Boloña, sobremanera p'aéreos y aéreos cargu bien grandes que nun podríen aterrizar n'otru llugar. Coneuta la ciudá a munchos aeropuertos importantes europeos como Amsterdam, Bruxeles, Luxemburgu, Moscú, etc.

 
Segismundo Paldolfo Malatesta, el llobu de Rimini

Persones rellacionaes con Rimini

editar

Son numberoses les persones célebres que nacieron y vivieron en Rimini, que destacaron nos ámbitos científicu, artísticu, cultural, lliterariu, musical, políticu y deportivu. Destaquen:

  • San Gaudencio (280-360) obispu de Rimini.
  • Samuele Bersani (1970) cantante.

Tamién tán rellacionaos cola ciudá, Júlio César, que según la tradicción enardeció equí les sos tropes antes de la marcha sobre Roma, Giotto, Piero della Francesca, Alfredo Panzini y Giovanni Pascoli.

Referencies

editar
  1. URL de la referencia: https://it-ch.topographic-map.com/map-1vs8m2/Rimini/?zoom=19&center=44.06104%2C12.56627&popup=44.06112%2C12.56617.
  2. DUTOUR, THIERRY (2003), La ciudá medieval. Oríxenes y trunfu de la Europa urbana. — Paidós, Buenos Aires, 2005, páx. 85. ISBN 950-12-5043-1
  3. 3,0 3,1 3,2 DUTOUR, THIERRY (2003), páx. 85.
  4. DUTOUR, THIERRY (2003), páxs. 82 y 85.
  5. MAIER, FRANZ GEORG (1968), Los tresformamientos del mundu mediterraneu. Sieglos III-VIII. — Sieglu XXI, Méxicu D.F., 1999, páxs. 104-105. ISBN 968-23-0887-9
  6. DUTOUR, THIERRY (2003), páx. 43.
  7. 7,0 7,1 DUTOUR, THIERRY (2003), páxs. 85-86.
  8. DUTOUR, THIERRY (2003), páx. 86.

Enllaces esternos

editar