Wikipedia

Giovanni Caboto

navegante y esplorador xenovés

Giovanni Caboto (c.1450 – c. 1499), llamáu n'inglés John Cabot, foi un comerciante, navegante y esplorador xenovés consideráu como unu de los primeros europeos de la dómina moderna en llegar en 1497 a la parte continental d'América del Norte. Foi'l padre del esplorador Sebastián Caboto.

Giovanni Caboto
Vida
Nacimientu Gaeta, circa 1460[1]
Nacionalidá Bandera de la República de Venecia República de Venecia
Muerte Océanu Atlánticu Norte, 1498[2] (37/38 años)
Familia
Padre Giulio Caboto
Fíos/es Sebastián Caboto (es) Traducir
Estudios
Llingües falaes italianu[3]
Oficiu xestor alministrativu, marineru, comerciante d'esclavos
Cambiar los datos en Wikidata

Biografía

editar

Giovanni Caboto nació alredor del añu 1450 en Xénova, Italia, acordies con antiguos documentos alrodiu de la so familia, anque según otres fontes nacería en Gaeta. Escontra 1461 Caboto tuvo viviendo en Venecia y llegó a llograr la ciudadanía veneciana, ciudá na que pasó la so neñez y mocedá. Aproximao en 1482 casóse con una dama veneciana, Mattea, cola que tuvo tres fíos: Sebastián, Luigi y Santo.

Igual que'l so padre, dedicóse al comerciu colos puertos del Mediterraneu del este aportando a un espertu marín. Pervalibles mercaderíes d'Asia, como especies, seda, piedres precioses y metales, yeren traíes pela vía terrestre o bien al traviés del mar Roxu pa ser vendíes n'Europa. Los venecianos teníen un importante papel nesti tráficu.

En Venecia

editar
 
Casa en Venecia

Caboto adquier la ciudadanía veneciana en 1476 y a ser escoyible pa participar nel comerciu marítimu, incluyíu'l comerciu nel Mediterraneu Oriental, que yera la fonte de gran parte de la riqueza de Venecia. Él ye mentáu nun documentu de 1483 d'una venta d'una esclava en Creta qu'adquiriera nos territorios del sultán d'Exiptu, qu'entós entendíen más de lo qu'agora ye.[4] Esto nun ye abondu pa probar lo que Caboto darréu afirmó (visitar la Meca) en 1497 al embaxador milanés en Londres, pero sí tenía mayor conocencia de los oríxenes de la mercancía oriental que tuviera tratando (como especies y sedes) que la mayoría de los europeos naquel momentu.

"Zuan Cabotto" (esto ye, Giovanni Caboto) ye mentáu nuna variedá de documentos venecianos de los 1480. Estos indiquen que por 1484 taba casáu con Mattea y yá tenía siquier dos fíos que se nomen na so patente real de 1496 como Ludovico y Sebastian.[5]

N'España

editar

Alredor de 1490, Caboto y la so familia treslladáronse a Valencia, Corona d'Aragón. Ye probable qu'equí quixera siguir l'exemplu del navegante y cartógrafu Cristóbal Colón, formando parte de la esploración del Océanu Atlánticu. Los países pioneros nestes esploraciones yeren Portugal y Castiella. Los monarques de dambos reinos deseyaben atopar nueves rutes escontra Asia y les sos riqueces, rutes que tendríen d'evitar el Mediterraneu, nel que les ciudaes italianes exercíen un virtual monopoliu. Tamién había otra motivación nesa dómina de fonda relixosidá: los europeos queríen espublizar la conocencia del cristianismu y detener la espansión del islam.

Sicasí, nin Castiella nin Portugal taben interesaos por Giovanni Caboto. Los portugueses atoparen la ruta a Asia saleando escontra'l sur d'África doblando'l Cabu de Bona Esperanza y los castellanos tamién pensaron que llegaren a Asia, saleando l'océanu Atlánticu escontra l'oeste, una vegada que Colón tornó del so viaxe tresatlánticu en 1493.

N'Inglaterra

editar

Caboto dirixóse entós, en 1494 o 1495, a Inglaterra, onde recibió'l sofitu que-y negaren España y Portugal. Establecióse cola so familia nel puertu de Bristol, el segundu mayor puertu marítimu d'Inglaterra y del que partieren dende la década de 1480 d'equí p'arriba delles espediciones unviaes a buscar Hy-Brasil, la islla que s'atopaba en dalgún llugar del Atlánticu según les lleendes celtes.

Entró en contautu colos mercaderes del puertu y col rei Enrique VII, y los comerciantes de Bristol alcordaron financiar la espedición, buscando oportunidaes de comerciar coles islles de les especies. La idea de Caboto yera llegar a Asia saleando escontra l'oeste pel Atlánticu norte. Envaloraba qu'esa ruta tendría de ser más curtia y rápida que l'acabante afayar por Colón. Dellos historiadores creen que marinos del puertu de Bristol podríen haber alcanzao Terranova y Llabrador primero que Caboto apaeciera cola so idea y aportara a eses tierres. Sir Francis Bacon, nel so llibru La hestoria del reináu del rei Enrique VI, menta que s'afayaríen tierres, que creyeron ser islles, saleando escontra'l noroeste y que debieron de ser el continente americanu, con anterioridá al descubrimientu de Colón. Si Colón pudo sabelo alredor de 1492, ye bien posible que Caboto tamién pudiera sabelo 5 años dempués, en 1497.

Viaxes

editar
 
Carta del sieglu XVI de les tierres esploraes por Caboto.

Enrique VII concedió a Caboto y a los sos 3 fíos el derechu a buscar islles y países paganos con 5 barcos so bandera inglesa, cola siguiente garantía:

(...) plena y llibre autoridá, permisu y poder pa navegar a toes partes, rexones y mariñes de mares del este, oeste y norte, so los nuesos estandartes, banderes y enseñes, con cinco barco o navíos de la carga y calidá que quiera y con cuantos y cualos marineros y homes deseye llevar con él nos dichos barcos, al so propiu cargu y gastu, p'atopar, afayar ya investigar, sían islles, países, rexones o provincies de paganos ya infieles, sían nes partes del mundu qu'antes d'esi momentu fueren desconocíes pa tolos cristianos.
Enrique VII d'Inglaterra (Carta patentada de 5 de marzu de 1496)[6]

En 1496 Caboto partió de Bristol con un buque, pero nun llogró dir más allá d'Islandia y viose obligáu a tornar por causa de disputes cola tripulación.[7] Nun segundu intentu, Caboto partió nuevamente de Bristol con un únicu barcu, el Matthew, un pequeñu barcu de 50 tonelaes y con 18 tripulantes, pequeñu pero rápidu y capaz. Zarpó en mayu (el 2 o'l 20 de mayu) de 1497 y saleó a cabu Dursey (llatitú 51° 36N), Irlanda. Aportó a la mariña de Terranova el 24 de xunu de 1497, creyendo que yeren les mariñes asiátiques de Cipango. El llugar precisu ye revesosu, con Bonavista o St John's na isla de Terranova y tamién islla de Cabu Bretón, Nueva Escocia, Península del Llabrador o Maine. El cabu Bonavista ye'l llugar d'arribada reconocíu oficialmente polos gobiernos de Canadá y el Reinu Xuníu. Los sos homes pueden ser los primeros europeos en poner pie n'América del Norte dende los viquingos, una y bones Cristóbal Colón nun atopó tierres continentales en Suramérica hasta'l so tercer viaxe, en 1498, y les cartes que faen referencia a un viaxe d'Amerigo Vespucci en 1497, polo xeneral, créese que son falsificaciones o falsedaes. Caboto foi a tierra pa tomar posesión de la mesma y esploró la mariña mientres dalgún tiempu, partiendo'l 20 de xunetu de regresu. Nesi viaxe, los sos marineros pensaron incorreutamente que diben demasiáu alloñaos al norte, polo que Cabot saleó un cursu más al sur, llegando a Bretaña en llugar d'Inglaterra, y el 6 d'agostu volvió a Bristol.[8]

De regresu n'Inglaterra, Caboto foi nomáu almirante y premiáu con 10 llibres y una nueva patente real pa un nuevu viaxe.[7] Más tarde, concedióse-y una pensión de £ 20 al añu. Al añu siguiente, 1498, partió de nuevu al mandu d'una espedición de 5 buques. Unu d'ellos tornó a un puertu irlandés por causa de los daños causaos nuna nube. En reparándose, el barcu zarpó de nuevu en ioeste. De Cabot y la so espedición nunca más hubo noticies y supónse que llegaron hasta Groenlandia pel norte y a la badea de Chesapeake pel sur. A partir de 1499 nun hai más noticies d'él.

Los descubrimientos de Caboto foron la base pa les reivindicaciones ingleses sobre Norteamérica.

Ver tamién

editar
 
Reproducción del Matthew, el barcu de la espedición de Giovanni Caboto. (Bristol, 2004).
 
Estatua de John Cabot en Bristol.

Referencies

editar
  1. ↑ Universidá de Toronto. «Dictionnaire biographique du Canada» (inglés). University of Toronto Press. Consultáu'l 3 setiembre 2019.
  2. ↑ Universidá de Toronto. «Dictionnaire biographique du Canada» (inglés). University of Toronto Press. Consultáu'l 19 abril 2017.
  3. ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  4. ↑ Giuffrida, "Nuevos documentos sobre Giovanni Caboto" páxs. 62 – 3
  5. ↑ Primeres cartes patentes concedíes por Enrique VII a Caboto, 5 de marzu de 1496
  6. ↑ «full and free authority, faculty and power to sail to all parts, regions and coasts of the eastern, western and northern sía, under our banners, flags and ensigns, with five ships or vessels of whatsoever burden and quality they may be, and with so many and such mariners and men as they may wish to take with them in the said ships, at their own proper costs and charges, to find, discover and investigate whatsoever islands, countries, regions or provinces of heathens and infidels, in whatsoever part of the world placed, which before this time were unknown to all Christians.»| «Patent Granted by King Henry VII to John Cabot and his Sons, March 1496» «Cabot» (2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2008-05-15. Consultáu'l 17 de mayu de 2008.
  7. ↑ 7,0 7,1 «CABOT». Canadian Biography (2007). Consultáu'l 17 de mayu de 2008.
  8. ↑ «The John Day Letter». heritage (2007). Archiváu dende l'orixinal, el 12 de xineru de 2008. Consultáu'l 17 de mayu de 2008. «John Day foi un comerciante inglés nel comerciu español. Él escribió esta carta n'España ente avientu de 1497 y xineru de 1498 pal "Gran Señor Almirante", probablemente Cristóbal Colón. Descubierta en 1956 nel Archivu Xeneral de Simancas, la carta contién información significativa a les conocencies de los viaxes de Caboto.»

Bibliografía

editar
  • Da Silva, Manuel Luciano Christopher Columbus was Portuguese. - Second Part - Dightonrock the four theories", 2006 ISBN 972-8998-14-8.
  • Da Silva, Manuel Luciano The meaning of dightonrock, 1966.
  • Delabarre, Edmund Burke Dighton Rock: A study of the written Rock of New England, 1928.

Enllaces esternos

editar
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Giovanni_Caboto&oldid=4252006»