Ríu Nilu Blancu
El ríu Nilu Blancu[1] (árabe: النهر البيض [al-Nahr al-Abyad] o انهرل الجبل [al-Nahr el-Jebel]) ye un llargu ríu del nordés d'África, que al confluyir en Jartún col Nilu Azul (Nahr el Azraq) da nacencia al ríu Nilu. Munchos xeógrafos envaloren que nun se trata d'un ríu, sinón d'un tramu del ríu Nilu que al pasar por Sudán recibe'l nome de Nilu Blancu. Supón l'apurra permanente d'agua más importante d'esta cuenca. El Nilu Blancu escurre por trés países, Uganda, Sudán del Sur y Sudán; amás les sos fontes escurren por Burundi, Ruanda y Tanzania y afecten igualmente a Kenia (pol llagu Victoria) y a la República Democrática d'El Congu (pol llagu Alberto).
Ríu Nilu Blancu | |
---|---|
Situación | |
Tipu | ríu |
Parte de | Nilu |
Coordenaes | 0°24′55″N 33°11′44″E / 0.41522°N 33.19558°E |
Datos | |
Altitú media | 350 m |
Conca hidrográfica | Cuenca del Nilo (es) |
Superficie de la conca | 1 059 000 km² |
Llonxitú | 2620 km |
Caudal | 878 m³/s |
Nacimientu | Llagu Victoria |
Desembocadura | Nilu |
Afluentes |
ver
|
Xeografía
editarEl Nilu Blancu, o a cencielles el Nilu, tien tres fuentes distintos, asitiaes al norte del llagu Tanganica, que s'axunten rápido antes de converxer nel llagu Victoria (que ta bordiáu por Uganda, Kenia y Tanzania). Considerando los distintos tramos, la socesión ye:
- ríu Kagera, que se considera que la fonte más remota del Nilu, nos territorios de Burundi y Ruanda. D'esta manera, el ríu Luvironza, que ye una de les ramificaciones cimeres del ríu Kagera, en Burundi, ye reconocíu como la fonte más remota del Nilu. Esti postreru flúi por Ruanda, Uganda y Tanzania, pa confluyir col Luvironza nel Akanyaru, y desaguar nel llagu Victoria.
- Nilu Victoria. En saliendo del llagu Victoria al traviés de rabiones y tabayones el ríu desagua nel llagu Alberto.
- Nilu Alberto, dende'l llagu Alberto, al traviés del norte de Uganda hasta la frontera con Sudán del Sur.
- Bahr el-Jebel o Baḥr al-Jabal (ríu del monte), dende la frontera d'Uganda con Sudán del Sur, con un tramu inicial formáu por rabiones siguíu d'un inmensu pantanal conocíu como Sudd, hasta la confluencia pela izquierda del ríu Bahr el-Ghazal, al norte de Sudán del Sur.
- Nilu Blancu (Bahr el Abyad), a partir de la confluencia col ríu el-Ghazal, pela esquierda, y el ríu Sobat, pela derecha, nel norte de Sudán del Sur. El ríu sigue'l so percorríu por Sudán hasta la so capital Ḥartum, onde se xune col Nilu Azul (que flúi dende la so fonte, el llagu Tana, nes tierres altes d'Etiopía).
- Nilu, dende la confluencia col Nilu Azul, considérase yá'l ríu como'l Nilu puramente dichu. Dempués d'esta unión, el Nilu recibe otru afluente d'importancia, el ríu Atbara y enfusar nel desiertu sudanés dibuxando una curva bien amplia en forma de «S», o «trompa del Nilu» de la que toma nome la ciudá de Ḥartum (que significa «trompa d'elefante»).
El fluxu d'agües del Nilu Blancu ye muncho más constante que'l del Nilu Azul, pero'l so aporte ye menor, d'un 20%, ente que aquel contribúi nun 80%. Al ser el so caudal más constante y regular dexa la navegación mientres tol añu. Nes sos agües construyó la presa de Jabal Awliya, cerca de Ḥartum, qu'apurre'l suministru d'agua pal riego de tola contorna.
Nel so camín escontra'l norte, el ríu pasa por una rexón pantanosa, de tierres magrices en Sudán del Sur llamada Al-Sudd (que significa barrera), pola que circulen los principales afluentes de Nilu Blancu. Ye una rexón ecuatorial, con altes temperatures polo que se produz una gran evaporación d'agua. Esta rexón ye bien estensa y selvaxe, con canales y llagunes que tienen nel so interior unes islles de vexetación flotante que dende antiguu supunxeron una torga pa la meyora de los pueblos mediterráneos nel África negra. La so estensión ye aproximao 320 km de llongura por 360 km d'anchu. La vexetación flotante recibe n'árabe'l nome de sudd, que da llugar al topónimu. Les plantes son na so mayoría papiru.
Ente los cursos d'agua d'esta rexón, nes llanures de yerba, habita dende'l sieglu X un pueblu llamáu dinka, de complexón alta y delgada. Dedicar al llendo de vacunu, caprino y ovín, que curien pa la so propia mantención. Tán gobernaos por xefes que son al empar sacerdotes. El pueblu dinka tien en Sudán fama de fuerte y valiente.
Más al norte (cuando'l Nilu Blancu tien yá a la so derecha'l Nilu Azul), atopar ente medies d'estos dos corrientes fluviales una rexón bien fértil y granible llamada Al Jazirah o El Gezira.
Finalmente'l ríu llega al norte de Ḥartum (la capital del Sudán) onde tien l'alcuentru col Nilu Azul; un pocu antes, la ciudá comunicar por aciu pontes colos nucleos Ḥartum Norte (ponte sobre'l Nilu Azul) y Omdurmán (ponte sobre'l Nilu Blancu).
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: nilóticu, -a, -o