Exipcianu demóticu

El términu exipciu demóticu refierse tanto a la escritura como al idioma exipciu que surdió na última etapa del Antiguu Exiptu. Pa escribilo emplegábase la escritura ideográfico demótica. Deriva del hieráticu utilizáu nel Delta del Nilu. El términu foi utilizáu per primer vegada pol historiador griegu Heródoto, pa estremalo de la escritura hierático y xeroglífico.

Sistema d'escrituraExipcianu demóticu
Tipos sistema d'escritura logográficu, sistema d'escritura natural y alfabetu de caxa única
Dates 650 edC
Orixe Antiguu Exiptu
Basáu en Hieráticu
ISO 15924 Egyd (070)
Direición del testu texto bidireccional (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata
Exipciu demóticu
Faláu en  Exiptu
Rexón NE. d'África
Falantes Estinguíu (†, s. VI d. C.)
Familia Afroasiática

  Nor-eritraica
    Exipcia
      Exipciu demóticu

Alfabetu hierática y demótica
Estatus oficial
Oficial en Nengún país
Reguláu por Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2
ISO 639-3

Tres la so introducción, l'hieráticu siguió utilizándose por motivos relixosos, ente que'l demóticu usar con fines económicos y lliterarios. En contraste col hieráticu, que solía escribise en papiros o ostraca, el demóticu dacuando grabábase en piedra y madera.

Empezar a utilizar alredor del 660 e.C. y convirtióse na escritura dominante del Antiguu Exiptu escontra'l 600 e.C. A entamos del sieglu IV foi reemplazáu pol idioma griegu nos testos oficiales; el so últimu usu conocíu foi nel añu 452 de nuesa Yera, grabáu sobre los murios del templu dedicáu a Isis, en Filé.

Por convención, la pallabra "demóticu" suelse escribir con mayúscula pa estremala del griegu demóticu.

Escritures xeroglífica, hierática y demótica

editar
 
Dellos signos de les escritures xeroglífica, hierática y demótica.

Nel antiguu Exiptu desenvolviéronse tres tipos básicos d'escritura:

  • La escritura ideográfico xeroglífica exipcia foi utilizada dende c. 3200 e.C. en tablillas epónimes, oxetos rituales y monumentos. Foi la más antigua y complexa. Xeroglíficu provién del griegu ta hieroglyphica (ιερος sagráu, γλυφειν grabar) y significa grabaos sagraos.
  • La escritura ideográfico hierática exipcia surdió como grafía embrivida de la xeroglífica. Provién del griegu hieratika, que significa sacerdotal.
  • La escritura ideográfico demótica ye una forma embrivida de la escritura hierática. El términu demóticu provién del griegu demotika, popular, referente a los asuntos cotidianos.

Demóticu antiguu

editar

El demóticu antiguu concebir nel Baxu Exiptu mientres la última dómina de la dinastía XXV, figurando nos cercos del Serapeum de Saqqara. Ta xeneralmente datáu ente 650 y 400 e.C. , anque la mayoría de los testos escritos en demóticu antiguu fechar na dinastía XXVI y el periodu de dominación persa, la dinastía XXVII. Dempués de la reunificación d'Exiptu baxu Psamético I, el demóticu substituyó al hieráticu nel alto Exiptu, particularmente mientres el reináu d'Amasis cuando se convirtió na escritura oficial alministrativa y llegal. Mientres esti periodu, el demóticu foi utilizáu solamente nos testos alministrativos, llegales y comerciales, ente que'l xeroglíficu y l'hieráticu fueron acutaos pa testos ceremoniales.

 
Testu n'escritura demótico de dómina ptolemaica (ostracon).

Demóticu mediu (ptolemaicu)

editar

El demóticu mediu (c. 400 a 30 e.C. ) ye la etapa de la escritura usada mientres el periodu ptolemaicu. A partir del sieglu IV e.C., l'empléu del demóticu crez, como puede vese pola medría del usu en testos lliterarios y relixosos. Escontra'l final d'III sieglu e.C., l'idioma griegu yera yá más importante, pos yera la llingua alministrativa del país. Los contratos en demóticu perdieron la mayor parte de la so fuercia llegal nun siendo qu'hubiera una anotación en griegu asitiada poles autoridaes.

 
Testu n'escritura demótico, nun retruque de la Piedra Rosetta.

Demóticu tardíu (romanu)

editar

De primeres de la dómina romana d'Exiptu, el demóticu foise usando progresivamente menos na vida pública, en beneficiu del griegu helenísticu. Hai, sicasí, dellos testos lliterarios escritos en demóticu tardíu (dende aproximao 30 e.C. hasta'l 452), especialmente nos sieglos I y II, anque la cantidá de testos en demóticu menguó rápido escontra'l final del sieglu II. Dempués, el demóticu solamente emplegóse en dalgunos ostraca, anotaciones a testos griegos, etiquetes en momies y grafitis. La última inscripción demótica féchase'l 11 d'avientu del añu 452 y consiste nun grafiti realizáu nos murios del templu d'Isis, en File.

La llingua demótica

editar

L'exipciu demóticu, usáu ente los sieglos IV e.C. y V d. C., ye una variedá de la llingua exipcia, que represanta l'últimu estadiu llingüísticu precristianu, y comparte enforma cola llingua copta posterior, usada ente los sieglos V d. C. y XV d. C. Nes fases anteriores del demóticu, tal como los testos escritos na antigua escritura demótico, representó probablemente l'idioma faláu de la dómina. Pero, como foi utilizada cada vez más solamente con propósitos lliterarios y relixosos, la llingua escrita diverxó cada vez más de la forma falada, dando a los últimos testos demóticos un calter artificial, similar al usu del exipciu mediu clásicu mientres el periodu ptolemaicu.

Ver tamién

editar

Referencies

editar

Enllaces esternos

editar