Felipe Matarranz González
Felipe Matarranz González (2 de setiembre de 1915, La Franca – 23 de mayu de 2015, Colombres), alies «El Llobu», históricu guerrilleru y maquis asturianu.
Felipe Matarranz González | |
|---|---|
| Vida | |
| Nacimientu | La Franca, 2 de setiembre de 1915 |
| Nacionalidá |
 España |
| Muerte | Colombres, 23 de mayu de 2015 (99 años) |
| Estudios | |
| Llingües falaes | castellanu |
| Oficiu | maquis |
| Alcuñu | El Llobu |
 | |
Esti artículu necesita wikificase. |
Biografía
editarFíu d'Ánxeles y de Felipe, mineru que trabayó en Somorrostro (Vizcaya). En 1917 la so familia treslladar de Somorrostro a Mieres por cuenta de les fuelgues mineres de 1917. En Mieres el so padre sigue trabayando nes mines de carbón. Dexa Mieres obligáu y treslládense a Torrelavega n'ónde va pasar toa'l so niñez. en Torrelavega el so padre dedicar a l'agricultura.
Felipe tuvo cuatro hermanos, Antolina, Felipe, Cosme, Salvador y Ángel.
Realiza tolos sos estudios primarios y trés años na escuela d'artes y oficios de Torrelavega (Cantabria). Con catorce años empieza a tener moliciones polítiques ingresando nuna asociación d'izquierdes denominada Pioneros, pasando más palantre a Mocedá Comunista y el Socorru Coloráu Internacional.
Dientro d'esta militancia empieza a collaborar espublizando periódicos y folletos de propaganda ideolóxica d'izquierdes, llegando a participar en delles fuelgues del ramu de la madera, a que'l so comité de fuelga pertenecía. Profesionalmente, yera'l so trabayu'l d'ebanista-tallista.
Nos años denominaos Bieniu Negru (d'ochobre de 1934 a febreru de 1936) sufrió persecución, siendo deteníu en delles ocasiones poles sos actuaciones antifascistes.
El 17 de xunetu de 1936 al enterase de la revuelta fascista n'África en contra del gobiernu de la República ocupa'l Conceyu de Torrelavega xunto a un grupu de militantes de la Mocedá Socialista Unificada.
El 18 de xunetu de 1936 ingresa nes milicies populares, siendo escoyíu xefe del so grupu.
Dientro de la guerra civil participó en distintes batalles contra los sublevaos n'El Escudu, Piedrasluengas, San Glorio, Potes, etc. Participó nel intentu de detener la meyora de les tropes fascistes nel cuartel de Simancas de Xixón y en L'Argañosa n'Uviéu. Nesti últimu llugar resultó mancáu na pierna derecha por una bala y según cuenta na so biografía arreyóse un pañuelu pa tapar la hemorraxa y siguió lluchando. Participó amás d'en toes estes batalles en tomar de los cuarteles de Loyola en San Sebastián y na batalla de Irún.
El 23 de setiembre de 1936 xunir a un batallón de voluntarios al frente del puertu de Los Tornos en Cantabria.
El 10 d'ochobre de 1936 foi mancáu en combate de forma grave con una bala que-y salió polos reñones. Esi mesmu foi propuestu pa sarxentu por tomar xunto a trés milicianos más la posición denominada Les Cabanes de Noceco.
El 28 de payares de 1936 tornó al frente en llogrando l'alta, que pidiera de forma voluntaria. El 2 y 6 d'avientu de 1936 tuvo nos combates pola posición de La Cabra.
Tres toes estes batalles nel frente de Cantabria destinóse-y al mandu de Burgos infiltrándose numberoses vegaes tres les llinies enemigues.
El 1 de mayu de 1937 lluchó nos combates de Cilleruelo de Bricia conquistando Somarriba de Quintanilla de Rucandio. Intervieno nos combates d'Espinosa de Bricia (4, 5 y 6 de mayu de 1937) siendo propuestu pa teniente.
El 4 d'agostu de 1937 empieza la ofensiva de Santader, tando Matarranz defendiendo'l puertu de Carrales, tres quince díes de llucha retírase xunto col restu de les tropes republicanes escontra'l Castru de Bricia. De 130 homes namái quedaron 12. Escapó pela nueche al traviés de les llinies enemigues y sigo combatiendo en Bárcena de Pie de Concha, Alceda, Ontaneda, Fonte Viesgo y Les Presillas. En Les Presillas ye fechu prisioneru en siendo acorrexáu por tanques italianos. Fúgase ya intenta llegar a Asturies, pero al nun poder llegar quedar en Cantabria.
En Cantabría ye fechu prisioneru de nuevu escapándose'l 6 de setiembre de 1937. En diendo a cuerpu un centenar de quilómetros llega a Asturies y participa nos combates d'El Mazuco formando parte de la Brigada Montañesa. Tres los combates y la perda d'esti enclave ye fechu prisioneru poles tropes sublevaes, escapando per tercer vegada.
N'avientu de 1937 ye deteníu en Torrelavega. El 30 d'avientu de 1937 sométese-y a un conseyu de guerra siendo topáu culpable de auxiliu a la rebelión y sentenciáu a pena de muerte. El 18 d'ochobre de 1939 vuelve condergáse-y a muerte siendo conmutada esa pena por cuenta de un indultu por trenta años de cárcel. En xunetu de 1942, por cuenta d'otru indultu promovíu pol esfuerciu de los sos padres, llibrar de la cárcel y reclúyese-y en La Franca.
Tando en La Franca toma contautu col Partíu Comunista d'España (PCE), na illegalidá, y col movimientu guerrilleru de resistencia. En 1943 ye prindáu nuna redada y forma el Comité Provincial de Santander.
Ye nesti momentu cuando contauta cola guerrilla ástur-montañesa, siendo nomáu responsable políticu y convirtiéndose en maquis. Dende 1943 a 1946 caltener na clandestinidá pelos montes d'Asturies y Cantabria hasta que'l 25 de payares de 1946 ye sorprendíu pola guardia civil nuna xunta con otros guerrilleros de la Brigada Machado. Escapar ente disparos dexando a un compañeru muertu y a otru mancáu siendo prindáu'l 26 de payares. Una vegada prindáu tiénse-y cuatro meses incomunicáu siendo entrugáu y torturáu hasta que se-y somete a 22 dilixencies. Ye de nuevu xulgáu en Conseyu de Guerra Sumarísimu siendo condergáu a seis años por ser home peligrosu pa la patria na prisión del penal de Burgos.
En xunetu de 1952 sale en llibertá condicional poniéndose en contautu darréu col partíu comunista na clandestinidá hasta 1977, fecha na que se llegaliza'l partíu.
Dientro de la vida civil trabayó en Dragados y Construcciones dende 1960 consiguiendo'l puestu d'encargáu xeneral hasta la so xubilación.
Tres la so xubilación afincar en La Franca, ingresando finalmente nuna residencia de Colombres.
Güei 23 de mayu de 2015 finó.
Referencies
editar- Autobiografía titulada Manuscritu d'un sobreviviente.
- Comité Rexonal d'Asturies del PCE
- Diariu La Nueva España d'Uviéu (24 d'ochobre de 2004).
Bibliografía
editar- Hai munchos Cristos, Francia, 2004.
- Manuscritu d'un sobreviviente, Cuba, 1987. Editorial Ciencies Sociales (L'Habana)
Datos: Q8961124
