Fuentelespino de Moya
Fuentelespino de Moya ye un conceyu español de la provincia de Cuenca, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha. Tien una superficie de 65,72 km² con una población de 118 habitantes (INE 2016) y una densidá de 1,80 hab/km².
Fuentelespino de Moya | |||
---|---|---|---|
| |||
Alministración | |||
País | España | ||
Autonomía | Castiella-La Mancha | ||
Provincia | provincia de Cuenca | ||
Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Fuentelespino de Moya (es) | Vicente Salvador Linuesa Moragon | ||
Nome oficial | Fuentelespino de Moya (es)[1] | ||
Códigu postal |
16... | ||
Xeografía | |||
Coordenaes | 39°55′14″N 1°28′15″W / 39.9205°N 1.4708°O | ||
Superficie | 65.72 km² | ||
Altitú | 1100 m | ||
Llenda con | Algarra, Alcalá de la Vega, Casas de Garcimolina, Moya, Landete, Henarejos, San Martín de Boniches y Campillos-Paravientos | ||
Demografía | |||
Población |
107 hab. (2023) - 60 homes (2019) - 49 muyeres (2019) | ||
Porcentaxe | 0% de provincia de Cuenca | ||
Densidá | 1,63 hab/km² | ||
Historia
editarNes Rellaciones unviaes a Tomás López (25 d'ochobre de 1785) respondió en 1787 Gregorio Rafael López Merín: “Al poniente de la Villa de Moya y distante una llegua y media, tópase Fonte l'Espín (sic) con 116 vecinos. Tien una ilesia moderna de bona fábrica. Tien tamién les Granxes de riba y Embaxo, a la marxe d'un regueru, y les Torres de don Alonso y Ben Gamar. Abonda'l términu na más fina tea de la Serranía, camperes, fabrica pez y, por frutu singular, los nabos… Ta Fonte l'Espín sobre una llomba, anque non bien alta bien fría”.
Completamos estos datos oficiales diciendo que se tien, por tradición oral, que tres la repoblación de les Tierres (que se van llamar de Moya) por Alfonsu VIII (1210), los pueblos qu'agora les habiten tienen el so alloñáu orixe nos colonos d'esta repoblación.
Yá habíen estáu ocupaes na Prehistoria, siquier dende'l Neolíticu, según demuestren los afayos arqueolóxicos d'una docena d'asentamientos: cueves, abrigos roqueros, llugares al campu, etc. Hai buelgues de pobláu íberu (El Toril), árabe (Fonte del Villar), tardorromano (Los Villares/El Piquillo) amás de les Torres citaes. Esiste un esbozu de carta arqueolóxica, con señalización cartográfica sobre planu, y una coleición de pieces nes vitrines de la Casa de la Cultura del conceyu.
Los antiguos caminos de ferradura y llanta fueron sustituyíos, en tiempos de Primo de Rivera, pela carretera CM-215, Cañete-Utiel, que pon en comunicación gran parte de la Serranía Baxa. Sufrieron estes tierres, nes últimes décades, el severu impautu de numberosa emigración, al escarecer de industrialización. Con tou, los qu'aguantaron, viven bien ameyoraes les sos actuales condiciones de vida. Ye un llugar, pol so altor, vexetación, paisaxes, comunicaciones, etc., bien aparente pa pasar nél les dómines de calor branizo con actividaes de senderismo, caza, visites arqueolóxiques, pintures rupestres, ruta de los majanos, truébanos, etc.
Fiestes
editarTán ente les sos fiestes tradicionales: Santa Quiteria, patrona (22 de mayu), el Cristu del Amparu (14 de setiembre), San Vicente Mártir (22 de xineru), etc. Romeríes: al santuariu de La nuesa Señora de Tejeda (8 de setiembre), a la Fuenmaría (compartida con Landete), a Tejeda, en Lletaníes, etc. Y romeríes locales a les ermites de San Roque y a la de San Bernabé, con lliturxes y repartu de molletes de pan, güevos duros y vinu. Esiste – alicada nos últimos tiempos - la cofradería de Los Animeros que pide llimosna pa sufraxos pola Ánimes Bendites, vistiendo paxellos y formes tradicionales. Tamién la Asociación de Xubilaos entama numberoses actividaes pa los sos socios: asamblea xeneral y añal, comida d'hermandá, etc. Tamién la Asociación del Santu Cristu, empeñada na ocupación útil de neños y mozos en tiempu vacacional.
Bien tradicionales son los cantares de los mayos a la Virxe na nueche del 30 d'abril, a les moces (madrugada del 1 de mayu), a la Cruz (los casaos) na nueche del 3 de mayu, col agasayo testimonial de toos d'una enramada florida.
Personaxes pernomaos
editarEnte los personaxes notables ta la memoria de don Luis Marco Pérez, escultor famosu, muertu en Madrid en 1983. Ente los vivos cúntense: Pedro Soriano, tallista gallardoniáu, Victorina García, pintora esquisita de bodegones y paisaxes, José Gómez, carpinteru-ebanista, especialista en trabayos de taracea con maderes de sabina, Anastasio y Regino García Xuncleru, en trabayos de blima.
Museos
editarPueden visitase, previu avisu, el muséu-mostrariu de P. Soriano (talles en maderes nobles), el d'Eugenio Zapata (escultura popular), l'etnolóxicu de Miguel y José Cano. Tamién la Coleición Arqueolóxica y la de Fósiles, con mostrariu de la tierra, instalaes dambes na Casa de la Cultura. Ellí mesmu, el d'alcordances (bocetos, apuntes, oxetos personales) de don Luis Marco Pérez.
Demografía
editar1991 | 1996 | 2001 | 2013 | 2016 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
149 | 158 | 143 | 128 | 118 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(Fonte: INE) |
Alministración
editarLlexislatura | Nome | Partíu |
---|---|---|
1979-1983 | ||
1983-1987 | ||
1987-1991 | Vicente Cano de la Sierra Partíu_3 = PP | n/d |
1991-1995 | Julián Montero | PP |
1995-1999 | Julián Montero Montero | PP |
1999-2003 | Julián Montero Montero | PP |
2003-2007 | Vicente Salvador Linuesa Moragón[2] | PSOE |
2007-2011 | Vicente Salvador Linuesa Moragón[3] | PSOE |
2011-2015 | n/d | n/d |
2015-2019 | n/d | n/d |
2019-2023 | n/d | n/d |
2023- | n/d | n/d |
Personaxes célebres
editar- Agustín Navarro Zapata (1871-1936), natural de Fuentelespino de Moya, párrocu de Henarejos (Cuenca), que foi asesináu nel rento de Benarruel, zona de Santo Domingo de Moya (Cuenca) inmediata a Negrón, aldega de Vallanca (Valencia).[4]
- Luis Marco Pérez (1896-1983). Célebre imaginero y escultor relixosu, nacíu nesta llocalidá en 1896.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Llistáu d'alcaldes nes eleiciones de 2003
- ↑ Llistáu d'alcaldes nes eleiciones de 2007 Archiváu el 11 d'abril de 2010 na Wayback Machine.
- ↑ Según recueyi Alfredo Sánchez Garzón.
Bibliografía
editar- MONTERO MORENO, Antonio. Historia de la persecución relixosa n'España (1936-1939), primer edición, cuarta impresión, Biblioteca d'Autores Cristianos (BAC), Madrid, 1998, páxina 844.
- Sánchez Garzón, Alfredo (2009). «La Guerra Civil Española nel Rincón de Ademuz: Alcordances -evocaciones y remembranzas- de persones que vivieron la guerra», Del paisaxe, alma del Rincón de Ademuz (III): Nel VIIIº Centenariu de la Conquista Cristiana (1210-2010). Alfredo Sánchez Garzón, páx. 135-199. ISBN 978-84-931563-6-7.
- Sánchez Garzón, Alfredo (2011). «Don Agustín Navarro Zapata (1871-1936), na Causa Xeneral de Valencia», Del paisaxe, alma del Rincón de Ademuz (IV): Alrodiu de la Causa Xeneral (1940-46). Alfredo Sánchez Garzón, páx. 69-81. ISBN 978-84-931563-7-4.
Enllaces esternos
editar- Sánchez Garzón, Alfredo: Una cierta visión de la posguerra en Landete y Moya (Cuenca) [I y II], en: [1].
Ver tamién
editar