Hydroprogne caspia
Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.
El garrochín grande[2] (Hydroprogne caspia) ye una especie d'ave caradriforme de la familia Sternidae que s'atopa en tolos continentes menos l'antárticu. Ye la única especie de la so xéneru y nun se reconocen subespecies.[3]
Hydroprogne caspia garrochín grande  | ||
|---|---|---|
 | ||
| Estáu de caltenimientu | ||
 Esmolición menor (IUCN)[1] | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Animalia | |
| Filu: | Chordata | |
| Clas: | Aves | |
| Orde: | Charadriiformes | |
| Familia: | Sternidae | |
| Xéneru: |
Hydroprogne Kaup, 1829 | |
| Especie: |
H. caspia (Pallas, 1770) | |
| Distribución | ||
 | ||
| Sinonimia | ||
Sterna caspia | ||
| Consultes | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Descripción
editar
Carauterízase pol so gran tamañu, mide ente 47 y 54 cm y tien un valumbu alar de 130-145 cm,[4] con un pesu de 574–782 g,[3] polo que ye la mayor ave de la familia de los charranes. Les partes cimeres del so cuerpu son de color gris maciu y les inferiores blanques sacante la parte inferior de les primaries que son de color gris más escuru. El so picu ye robezu y colloráu, cola punta enllordiada en negru. Les sos pates son negres. Los adultos pel branu tienen el píleo y la nuca negros y pel hibiernu se jaspea frontalmente con manchitas blanques. La so llamada ye un potente gazníu similar al de les garces.[5]
Taxonomía
editarEnantes taba clasificada dientro del numberosu xéneru Sterna pero na actualidá ta incluyida nel so propiu xéneru, Hydroprogne.[6]
La especie foi descrita per primer vegada alredor de 1770 por Peter Simon Pallas y Ivan Ivanovitch Lepechin, independientemente. Pallas dio-y el nome científicu de Sterna caspia por habela atopáu nel Mar Caspiu, ente que Lepechin dio-y un nome onomatopéyicu Hydroprogne tschegrava. Terminó adoptándose'l nome binomial de Sterna caspia que s'utilizó mientres más dos sieglos, hasta que se determinó que tenía de dixebrase nun xéneru separáu, polo que dende 2005 el so nome ye Hydroprogne caspia.[3]
A pesar de la so ampliu área de distribución anguaño nun se reconocen subespecies estremaes ente les pagazas piquirrojas,[3] anque nel pasáu a les poblaciones d'Australia y Nueva Zelanda arrexuntar na subespecie Hydroprogne caspia strenua, pero terminó refugándose al nun atopase diferencies abondes colos exemplares del restu del mundu.
Distribución y hábitat
editar
El so área de distribución ye bien amplia, casi global magar nun ye una ave abondosa.[1] Los sos hábitats reproductivos son los grandes llagos y les mariñes oceániques d'América del Norte (incluyíos los Grandes Llagos), Europa (principalmente alredor del Bálticu y el mar Negru), Asia, África, y Australasia (Australia y Nueva Zelanda). Les poblaciones americanes migren escontra'l sur hasta les mariñes del Caribe y el norte de Suramérica. Les poblaciones europees y asiátiques tamién migren al terminar la temporada de cría pa pasar l'iviernu nes zones tropicales d'África y Asia. Sicasí les poblaciones africanes y de Australasia son sedentaries o se mueven a curties distancies.[3]
La población global ye d'unes 50.000 pareyes, el númberu de les poblaciones de la mayoría de les rexones ye estable, pero la población del Bálticu (1.400–1.475 pareyes a principiu de los años 1990) ta en cayente y el so caltenimientu ta en riesgu.[3][7]
La pagaza piquirroja ye una de les especies a les que se-y aplica'l Alcuerdu pal caltenimientu de les aves acuátiques migratories afro-euroasiátiques (AEWA).
Comportamientu
editarAlimentación
editarAliméntase principalmente de pexe, qu'atrapa somorguiándose na agua en acurriéndose percima p'alcontrar a la so presa y llanzase en picáu sobre ella. Dacuando tamién come inseutos grandes, güevos y pollos d'otres aves y dalgún royedor. Puede volar más de 60 km dende la so colonia de cría pa consiguir pexe. De cutiu pesca en llagos d'agua duce amás d'en el mar.[3][5]
Reproducción
editar
Cría en primavera y branu, xeneralmente ente mayu y xunu. Pon d'unu a tres huevos de color verde azuláu maciu chiscaos de munches llixos pardos, nun nial qu'apenes ye un buecu superficial nel suelu de sable o grava. Añera en colonies que pueden ser esclusives o xunto a charranes y gaviluetes. La incubación dura de 26 a 28 díes. Los pollos tienen un patrón de color variable que va dende la crema pálidu al pardu buxu, esta variación puede ayudar a los adultos a reconocer a los sos propios fíos cuando vuelven a la colonia de les sos incursiones de pesca. Los pollos emplumen ente los 35 y 45 díes.[3]
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 BirdLife International (2009). «Hydroprogne caspia» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2008. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2010.
- ↑ URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 del Hoyo J., Elliott, A., & Sargatal, J., eds. (1996). Handbook of the Birds of the World 3: 645. Lynx Edicions ISBN 84-87334-20-2.
- ↑ Beaman, M. y Madge, S. (1998) Guía d'identificación de les aves d'Europa, norte d'África y próximu oriente. P. 450. Ed. Omega ISBN 84-282-0946-4
- ↑ 5,0 5,1 Mullarney, K., Svensson, L., Zetterström, D., & Grant, P. J. (1999). Collins Bird Guide. Collins ISBN 0-00-219728-6.
- ↑ Björn Anderson, Erling Jirle & Lars Svensson (2007) Förändringar i listan över Holarktis fåglar - Rapport Nr 2 från SOF:s taxonomikommitté, Vår Fågelvärld, nr.1, 2007, sid 16-17.
- ↑ Snow, D. W., & Perrins, C. M. (1998). The Birds of the Western Palearctic Edición embrivida OUP ISBN 0-19-854099-X.
Bibliografía
editar- Hume, Rob (2002). Guía de campo de las aves de España y Europa. Ediciones Omega. ISBN 84-282-1317-8.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Pagaza piquirroja.
| Wikispecies tien un artículu sobre Hydroprogne caspia. |
- Ficha, semeyes y videos n'Internet Bird Collection.
Datos: Q27129- Multimedia: Hydroprogne caspia
Especies: Hydroprogne caspia
