Gladiolus communis
El gladiolu[2] (Gladiolus communis) ye una especie de gladiolu, orixinaria del Norte d'África, Asia occidental y sur d'Europa, y llargamente naturalizada en llugares llibres de xelaes n'otros llugares, tales como les partes costeres de les islles britániques al suroeste[3]
Gladiolus communis gladiolu  | ||
|---|---|---|
 | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Plantae | |
| (ensin clasif.): | Monocots | |
| Orde: | Asparagales | |
| Familia: | Iridaceae | |
| Subfamilia: | Crocoideae | |
| Tribu: | Ixieae | |
| Xéneru: |
Gladiolus L. | |
| Especie: |
Gladiolus communis L.[1] | |
| Consultes | ||
| Royal Botanic Gardens, Kew | Royal Botanic Gardens, Kew | |
| World Flora Online | World Flora online | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Descripción
editarYe un brengosu cormoperenne qu'algama un tamañu de 1 m d'altor, con fueyes lliniales y flores de color rosa brillante en primavera. Dos subespecies identifíquense:
- G. communis subsp. communis
- G. communis subsp. byzantinus ( Mill. ) AP Ham.
Nel cultivu d'esti postreru ganóse'l Award of Garden Merit de la Royal Horticultural Society.[4][5]
Taxonomía
editarGladiolus communis describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 36–37. 1753.[6]
Gladiolus: nome xenéricu que s'atribúi a Plinio y fai referencia, per un sitiu, a la forma de les fueyes d'estes plantes, similares a la espada romana denomada "gladius". Per otru llau, tamién se refier al fechu de que na dómina de los romanos la flor del gladiolu apurrir a los gladiadores que trunfaben na batalla; por eso, la flor ye'l símbolu de la victoria.[7][8]
communis: epítetu llatín que significa "común".[9]
- Gladiolus arvaticus Jord.
- Gladiolus byzantinus Mill.
- Gladiolus byzantinus var. lutarius Maire
- Gladiolus byzantinus var. numidicus (Jord.) Maire & Weiller
- Gladiolus collinus Salisb.
- Gladiolus cyclocarpus Jord.
- Gladiolus gussonei Lojac.
- Gladiolus hanru Jord.
- Gladiolus illyricus var. reuteri (Boiss.) Nyman
- Gladiolus illyricus subsp. reuteri (Boiss.) K.Richt.
- Gladiolus lannesii Jord.
- Gladiolus littoralis Jord.
- Gladiolus notarisii Parl.
- Gladiolus numidicus Jord.
- Gladiolus porrigens Jord.
- Gladiolus reuteri Boiss.
- Gladiolus rigescens Jord.
- Gladiolus ruricola Jord.
- Gladiolus tinei Lojac.[10][11]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ «Gladiolus communis». GRIN Taxonomy for Plants. USDA Agricultural Research Service. Consultáu'l 27 de xunetu de 2013.
- ↑ URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
- ↑ http://www.brc.ac.uk/plantatlas/index.php?q=plant/gladiolus-communis
- ↑ «Gladiolus communis subsp. byzantinus AGM». RHS Plant Finder. Royal Horticultural Society. Archiváu dende l'orixinal, el 2013-05-20. Consultáu'l 27 de xunetu de 2013.
- ↑ (2008) RHS A-Z encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley, páx. 1136. ISBN 1405332964.
- ↑ «Gladiolus communis». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 24 de mayu de 2014.
- ↑ GOLDBLATT P. & DE VOS M. P. The reduction of Oenostachys, Homoglossum and Anomalesia, putative sunbird pollinated genera, in Gladiolus L. (Iridaceae-Ixioideae). Bulletin du Muséum national d'histoire naturelle. Section B, Adansonia 11 (4): 417-428, 1989.
- ↑ Información sobre'l cultivu del gladiolu en www.infoagro.com
- ↑ N'Epítetos Botánicos
- ↑ Gladiolus communis en PlantList
- ↑ «Gladiolus communis». World Checklist of Selected Plant Families. Consultáu'l 24 de mayu de 2014.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Gladiolus communis.
| Wikispecies tien un artículu sobre Gladiolus communis. |
Datos: Q143012- Multimedia: Gladiolus communis
Especies: Gladiolus communis
