Golfu d'Ancud
El Golfu d'Ancud[Nota 1] ye un estensu cuerpu d'agua alcontráu nel océanu Pacíficu na rexón austral de Chile; mide 52 nmi de mayor anchu en direición NO-SE por 52 nmi de llongura en direición xeneral N-S. Llinda pel norte col senu de Reloncaví, pel este col continente, pel sur coles islles del grupo Desertor y pel oeste cola mariña este de la islla Grande de Chiloé.
| Golfu d'Ancud | |
|---|---|
 | |
| Situación | |
 | |
| Tipu | Badea |
| Coordenaes | 42°06′S 73°00′W / 42.1°S 73°O |
  Golfu d'Ancud Golfu d'Ancud (Chile) | |
| Datos | |
 | |
Alministrativamente depende de la rexón de Los Lagos.[1] Baña les mariñes de les provincies de Chiloé, Llanquihue y Palena.
Allugamientu editar
El golfu de Ancud estender ente les siguientes llendes:
- Pel norte: la punta Coronel, el llau sur de la península Challahué y el llau sur de les islles Abtao, Llagartesa, Calbuco, Quenu Tabón, Chidguapi, Puluqui y Queullín hasta la punta Trentelhué.
- Pel este: la mariña continental de la provincia de Palena dende la punta Trentelhué hasta la punta Tengo.
- Pel sur: el llau norte de les islles Desertor, y el llau norte de les islles Apiao, Alao y Quinchao hasta la entrada norte de la canal Caucahué.
- Pel oeste: la mariña oriental de la islla Grande de Chiloé dende la punta Tres Crucies hasta la entrada norte de la canal Caucahué.[2]
Xeoloxía y orografía editar
Tantu los golfos de Ancud y Corcováu como'l senu de Reloncaví, son les cuenques de grandes llagos que, en dómina remota, formaron parte del valle central que depués se fundió por trestornos xeolóxicos siendo invadíos peles agües del océanu dando orixe a gran cantidá d'islles, fiordos y canales.
La cordal de los Andes amuésase como un relieve ablayáu que les sos mayores altitúes correspuenden a volcanes d'alredor de 2000 msnm; como l'Apuntiáu 2493 m, Osorno 2652 m, Calbuco 2015 m, Michinmahuida 2440 m y Corcováu 2290 m[3]
Climatoloxía editar
La rexón, polo xeneral, tien un clima templáu lluviosu. La parte costera, salvo'l sur de la islla de Chiloé, gocia d'un clima templáu fríu con agües ivernices. Per otra parte, escontra'l sur, el clima carauterizar por nun tener estaciones seques, amás de constantes agües.
Amás de les frecuentes neblinas que se producen en distintes dómines del añu, tien de tenese en cuenta les grandes columnes de fumu producíes pola fregadura de les selves y quemes de montes los que dacuando enzanquen la navegación.[2]
Oceanografía editar
La onda de marea a lo llargo de la mariña de Chile avanza de norte a sur; al llegar a la islla Grande de Chiloé estremar en dos, una qu'entra pela canal de Chacao y la otra pela boca del Guafo, atopándose dambes al altor de les islles Desertores y nel estremu noroeste del golfu de Ancud al sureste de la punta Trés Crucies.
Nes mariñes del golfu, acaldía reparar xeneralmente dos pleamares y dos bajamar, bien desiguales principalmente al respective de l'altor de les pleamares, pel branu la diurna ye más alta y pel hibiernu ye lo contrario. L'amplitú de les marees varia ente 3 y 7 m .
La corriente de fluxu tira escontra'l norte y la de refluxu escontra'l sur. La so intensidá varia según l'anchu y fondura de les canales.
Les corrientes de marea dende l'océanu Pacíficu, de fluxu, qu'entren pel sur emburrien les agües del golfu escontra'l norte y adientro. Nel estremu NO del golfu, a unes 4 nmi al sureste de la punta Trés Crucies, atopar coles agües qu'entren pela canal de Chacao formando una notable llinia d'escarceo llamada la Raya de Tique. Estos escarceos dacuando son bien peligrosos pa les embarcaciones ensin cubierta, munches naufragaron al intentar travesar esta Raya. L'amplitú de la marea nes mariñes ye considerable pero nel centru ye abondo menor.
Les fondures nel centru del golfu son grandes y nos llaos norte y sur, irregulares. Hai dellos bajosfondos nel sector norte.[4]
Flora y fauna editar
La mariña continental que contornea el golfu ta cubierta casi na so totalidá por una brengosa y trupa vexetación. Nes islles esta vexetación ye notablemente menos tupia. Ente los árboles tiense'l carbayu, el ulmo, el lloréu, el ciruelillo y el ablanar, estos dos últimos aptos pa la construcción de muebles finos. El alerce y el ciprés pa la construcción d'edificios. El mañío, de color mariellu, emplegáu n'ebanistería. Finalmente tenemos el tepú, el malí, el tiqué, el pelú y la luma, notable pola so durez.
Ente los frutales atopen el pumar, la zrezal, la peral, la cirolar y el bruselar. Al respective de les ceberes cultívase trigu, centenu, cebada, llinaza, nabos, cenahories, betarragas, cebolles y finalmente la papa, que s'atopa perdayuri y ye d'escelente calidá.
Na mariña y les islla atopen pocos representantes de la fauna montesa, ente estos pocos tenemos el pudú, el foín y el coneyu que se multiplicó considerablemente. Ente los animales domésticos atópense los vacunos, los corderos, les cabres y los gochos. Ente les numberoses aves de corrolada críense pavos, gansos, coríu domésticu, pites y canquenes.
Los más abondosos artículos de consumu son los pexes y mariscos. Peces como la corvina, el róbalo, el pejerrey, el cóngaru, la sierra , el llinguáu y el salmón. Los mariscos, calidable sobresaliente, son la ostra, los choros, cholgues, llocos, picos, corpuspinos, maches, taques, llámpares, piures, navajueles, quilmahues y cascoxos.[5]
Economía editar
La economía concentrar n'actividaes agrícoles-pecuaries, silvícola, acuícola, pesca y turismu.
Destaquen la alguicultura (algues marines), miticultura, salmonicultura, agricultura de ceberes, esplotación forestal y, especialmente, el turismu, que caracterízase por tener una variada gama d'atraiciones. Na zona esisten espectaculares paisaxes naturales, cuntando con numberosos llagos, montes, ríos, sableres, volcanes y cascaes.
Espediciones y trabayos hidrográficos editar
Descripción del sector norte editar
Punta Coronel editar
Asitiada 1½ nmi al ESE de punta Barranco. Tien un altor de 25 metros, ensin vexetación y notable por ser un ribayu de color amarellentáu. Marca l'estremu oriental de la canal de Chacao na so ribera norte y l'estremu noroeste del golfu de Ancud.[6]
Badea Pargua editar
Asitiada ente les puntes Coronel y Tique de la mariña continental suroeste de la provincia de Llanquihue. Mide 3¼ nmi d'anchu por 1½ nmi de sacu. La so mariña ye baxa y bien regular. Fonda y na que les corrientes adquieren dacuando la fuercia d'un ríu correntoso. Tien un fondeadero pa naves de porte regular, en 20 metros d'agua fondo de sable y piedrecilla, solo aptu en casu d'emerxencia con aselu o vientu norte.
Esiste un muelle pa los tresbordadores qu'efectúen el treslláu de vehículos y pasaxeros hasta Pargua. Nel so cabezo hai instaláu un faru direccional que señala la ruta que tienen de siguir los tresbordadores.[7]
Punta Tiqe editar
Asitiada 3½ nmi al ESE de la punta Coronel nel llau SO de la península Challahué. Marca'l términu pel este de badea Pargua. Ye alta y abrupta.[7]
Península Challahué editar
Estender dende'l fondu del sacu de badea Pargua escontra'l SE por 3½ nmi y con un anchu mediu de 1½ nmi. Dixebra'l golfu de Ancud de la ensenada Codihue. Na so parte media atópase la punta Tique y termina na punta Abtao.[7]
Ensenada Codihue editar
Alcontrada ente la mariña continental de la provincia de Llanquihue y les mariñes nordeste de la península Challahué y islla Abtao. Mide 5 nmi de sacu por un anchu variable ente ½ a 2½ nmi. Arrodiada de cuetos y llombes d'elevación moderada nel que cuerren regueros qu'apurren escelente agua duce. A 1 nmi del fondu del sacu, sobre la mariña NE de la península Challahué, atópase la punta Peuque, notable poles sos bandes empinaos y verticales y la so forma. Tien una fondura que varia ente los 55 y 64 metros nel centru hasta 8,5 y 25 metros cerca del fondu del sacu. El fondu ye fango. Naves de cualquier tamañu pueden fondiar en cualesquier parte d'ella.[8]
Canal San Antonio editar
Cuerre ente la mariña continental de la provincia de Llanquihue y el llau oeste de la islla Quihua. Mide 5¾ nmi de llongura por ¾ nmi d'anchu mediu. Nel so estremu norte xunir a la canal Quihua. Pola canal crucia la llinia del telégrafu del Estáu que nel mediu de la canal tien un altor de 35 metros. Ye navegable solo por llanches de carga y embarcaciones pequeñes. Nel so entrada sur hai un fondeadero ocasional recomendable pa naves de tamañu moderáu.[9]
Islla Quihua editar
Asitiada na mariña sur de la provincia de Llanquihue, como si formara parte d'esta. De forma irregular. Mide 5 nmi de llongura en direición N-S por 2 nmi d'anchu mediu, nel so estremu sur atópase la punta Chullehua de forma circular la que na so sablera empobine tien un enorme bloque erráticu de color ablancazáu llamáu roca San Pedro y que ye un escelente puntu de referencia pa les embarcaciones que saleen la zona. Pel so llau occidental cuerre la canal San Antonio y pel llau oriental la canal Quihua.[9]
Canal Abtao editar
Flúi ente la mariña occidental de la islla Abtao y la península Challahué comunicando'l golfu de Ancud cola ensenada Codihue. Tien 2½ nmi de llongura per anchu mediu de 3 cables. Navegable solo por naves de pequeñu porte. Nel so entrada norte tien un baxu de 6 metros d'agua.[10]
Canal Caicaén editar
Cuerre ente la mariña de la provincia de Llanquihue y la mariña SE y S de la islla Quihua y la mariña occidental de la islla Calbuco. Mide 4¾ nmi de llongura por 6 cables d'anchu mediu. De cursu bien irregular. Nel so estremu NE tien un bancu de sable de solu 5 metros d'agua en baxamar, nel llugar construyóse un terremplén que lu xune al continente. Frente al pobláu San José, nel so entrada oeste, hai un escelente fondeadero pa naves d'hasta porte moderáu. Nel so estremu norte cruciar tres cables aéreos d'alta tensión que'l so senu queda 25 metros sobre'l nivel mediu del mar.[11]
Pasu Quihua editar
Esmucir ente les bandes esti de los baxos Quihua y Corvio, la mariña occidental de la islla Quenu y la roca Granelo del baxu Culenhué allugáu al N de la islla Polmallelhue. Tien 2¾ nmi de llongura por un anchu mediu de 8 cables. Ye fondu y llimpiu siempres que se consideren los 4 baxos con sondes de 8 a 2 metros allugaos al oriente de los baxos Quihua y Corvio y el baxu de la punta Pinto abalizáu por una boya lluminosa. Esti pasu ye la continuación escontra'l norte del pasu Corvio.[12]
Pasu Corvio editar
Allugáu ente los llaos SE y S del baxu Corvio y l'estremu NO del petón destacáu escontra'l NO de la punta Polmaltahue de la islla Polmallelhue, ye la continuación escontra'l SO y O del pasu Quihua y desagua nel golfu de Ancud. Mide 2 nmi de llargu y un anchu de 8 cables. Ye más malo de precisar nes pleamares que'l pasu Quihua, tien como ayuda al navegación'l faru automáticu del baxu Corvio.[12]
Islla Abtao editar
Allugada al este de la punta Abtao de la península Challahué. Tien la forma d'una lluna en cuartu menguante. Mide 3 nmi de llongura ente les puntes Ribayu pel norte y Quilque pel sur; el so anchu mediu ye de ½ nmi. La punta Ribayu tien 47 metros d'altu y ye bien notable. Pel so llau occidental cuerre la canal Abtao, pel so llau norte atopa la ensenada Codihue y pel este la pequeña islla Llagartesa. Ta arrodiada por baxos fondos que s'alloñar hasta 2 cables de les sos mariñes. La mariña DESPIDIR escontra'l sureste'l baxu Abtao que tien una estensión de 1½ nmi.[13]
Islla Calbuco editar
Allugada al este de la mariña continental de la provincia de Llanquihue y la islla Quihua dixebrada d'elles pela canal Caicaén. Mide 5¾ nmi de llongura por un anchu mediu de 5 cables, ye más angosta na so parte central y ancha nos sos estremos. El mayor altor ye de 26 metros. El so estremu norte formar la punta La Picuta, el so llau este la punta Aichú, al SE la punta Meimén y l'estremu OSO la punta Caicaén. Cerca de la punta Yahuecha esta xunida al continente por un terremplén.[11]
Pasu Quenu editar
Esmucir ente la mariña sur de la islla Calbuco y la punta norte de la islla Quenu. Mide 1½ nmi de llongura por 4 cables d'anchu. Ye llimpiu y l'únicu recomendable pa tomar la canal Calbuco dende'l sur. La boya lluminosa del baxu de la punta Pinto ye una ayuda al navegación.[14]
Islla Quenu editar
Alcontrada ½ nmi al sur de la islla Calbuco. Mide 1½ nmi de NO-SE por un anchu de 7 cables. Cubierta d'árboles y semaos y de un altor máximu de 34 metros, destaca na zona pol so formosu paisaxe. Nel so estremu norte ta la punta Pinto, pel este les puntes Lilecura y Huechuquenu y nel so estremu sur la punta Rumén.
Pel so estremu norte flúi'l pasu Quenu, nel so costáu este'l pasu Pilolcura que la dixebra de la islla Chidguapi, pel sur atópense'l pasu Corvio y la islla Tabón. Pola so banda occidental cuerre'l pasu Quihua que la dixebra de los baxos Corvio y Quihua, el baxu Corvio ta señalizáu por un faru automáticu.[12]
Pasu Pilolcura editar
Flúi ente les islles Quenu y Chidguapi. Mide 4 nmi de llargu. Ye llimpiu y fondu, la parte más angosta tien un anchu útil pa la navegación de 6 cables.[15]
Islla Tabón editar
Asitiada 2 nmi al sur de la islla Quenu. En realidá ye un grupu de 4 o 5 pequeñes islles qu'en baxamar apaez como una sola llamada Tabón, na pleamar apaecen les siguientes islles: Palmallelhue, Llanquinelhue, Colilquihue, Tabón y Lin. El so relieve ye baxu.
La mayor del conxuntu ye Tabón, que tien un altor de 46 metros y una llongura de E-O de 3 nmi. Nella formen dos badees, Ilto y Lin. Tien un faru automáticu allugáu al interior de la mariña sur.[16]
Badea Ilto editar
Esta allugada na mariña oeste de la islla Tabón, ente esta y la islla Llanquinelhue, ye totalmente abierta a los vientos y marexaes del oeste. Tien 1 nmi de boca por 2 nmi de sacu. La so fondura nel centru ye de 45 metros que nes veres baxa hasta 13 metros. El so fondu ye arena. Nun sirve como fondeadero pero les sos sableres son bien útiles pa varar embarcaciones menores.[17]
Badea Lin editar
Asitiada na mariña norte del ismu de la islla Tabón, ente esta y Lin, dafechu abierta a los vientos y marexaes del primer cuadrante. Tien 1½ nmi de boca por 4 cables de sacu. Nun ye bona como fondeadero.[18]
Islla Chidguapi editar
Les sos coordenaes según el Carreru son: L:41°50'00” S. G:73°07'00” O. Allugada 1½ nmi al SE de la islla Calbuco y ½ nmi al NE de la islla Quenu. Mide 1¾ nmi de llongura en sentíu NO-SE por 4 cables d'anchu. El so mayor altor ye de 25 metros. Ta cultivada na so totalidá y tien una cantidá apreciable de ganáu lanar y vacunu.
Pela so banda occidental el pasu Pilolcura dixebrar de la islla Quenu y pel llau este la canal Chidguapi dixebrar de la islla Puluqui. Nel so estremu norte atópase la punta Quiecho, pel este la punta Ximielga, nel so estremu sur la punta Ahuenco y pel oeste les puntes Pilolcura y Blanca. Na so mariña SE forma la badea Ximielga apta solo pa buques chicos y embarcaciones menores; na so mariña oeste atopa'l puertu Pilolcura, ye un bon tenedero pero solu con bon tiempu.[15]
Canal Chidguapi editar
Cuerre ente les islles Puluqui y Chidguapi. Tien una llongura de 4 nmi y el so anchu varia ente los 2 y 3 cables. Por él pueden navegar hasta naves de porte regular. Na so boca sur hai una roca, Layene, qu'enzanca'l navegación y la cual debe escapularse pel oeste de la derrota.[19]
Islla Puluqui editar
Asitiada al este de les islles Calbuco y Chidguapi de les que la dixebra la canal Calbuco y la canal Chidguapi. Ye la más estensa de les islles d'esta zona. Mide 9 nmi de llongura en direición NO-SE por un anchu bien variable que na so parte sur algama les 3¾ nmi. El so estremu norte formar la punta San Ramón, l'oriente la punta Perhué que tien un monolitu, l'estremu sur la punta Tranca y pola so banda occidental les puntes Lolcura, San Ramón y Llancacheo. La so parte oriental ye más alta que la occidental, empericotiándose'l dalgunos llugares sobre los 100 metros.
Los poblaos más importantes atopar na mariña occidental cerca de les varies ilesies construyíes. Produz toa clase de verdures y llegumes, papes como asina mesma carne de vacunu, gochu y de corrolada, pexes y mariscos de toes clases.[18]
Pasu Queullín editar
Allugáu ente l'estremu oriental de la islla Puluqui, punta Perhué, y l'estremu oeste de la islla Queullín, punta Huin. Tien 2½ nmi d'anchu. Agües fondes y ensin peligros pa la navegación de naves de tolos portes. Peligrosu pa les embarcaciones ensin cubierta cuando'l vientu oponer a la marea porque se forma una raya bien peligrosa. L'amplitú de la marea algama a 5 metros. Les corrientes varien ente 3 nuedos na vaciante y 5 nuedos en sicigias. Esti pasu ye'l más recomendable de los que comuniquen el golfu de Ancud col senu de Reloncaví.[20]
Islla Queullín editar
Allugada al ESE de la punta Perhue de la islla Puluqui dixebraes pol pasu Queullín. Mide 2 nmi en direición NO-SE por 1¼ d'anchu. El so estremu nordés formar la punta Martín, l'estremu sureste la punta Cola y l'estremu noroeste la punta Huín. La punta Huín despide una restiga la que ta señalizada por un faru automáticu. Al ESE de la punta Cola allúgase la punta Trentelhue de la mariña continental quedando ente elles el canal Nao.[21]
Paso Nao editar
Asitiáu ente les islles Queullín y Nao. Mide 1 nmi d'anchu. Dexa'l navegación de naves de tolos tamaños. La corriente de marea algama los 3 nuedos. Xune'l golfu de Ancud col senu de Reloncaví.[22]
Descripción del sector esta Punta Trentelhué editar
Marca l'entamu norte de la mariña continental oriental del golfu de Ancud. Ye baxa y montiega. Despide escontra'l NO una restinga de sable y piedres, de 20 metros d'anchu, que n'el baxamar xune la mariña cola islla Nao.[22]
Ensenada Gualaihué editar
Asitiada ente les puntes Gualaihué y Quebraolas de la mariña continental del golfu de Ancud. La punta Gualaihué tien un faru automáticu. Tien 2 nmi d'anchu na so boca. Paez bien espaciosa pero en baxamar la so estensión amenorgar a ⅓ d'ella por un bancu que cubre tol fondu de la ensenada. Nel so estremu NE ábrese la caleta Pumar. Los ríos Negru y Cisnes desagüen nella, el ríu Negru ye navegable un curtiu trechu que ye aprovecháu polos lleñadores pa baxar les sos maderes hasta'l mar. Los montes que lu arrodien alzar hasta 1.000 metros sobre'l nivel del mar y los sos montes son abondosos en alerce. Ta medianamente poblada, abonda la caza, especialmente los cisnes.[23]
Canal Llanchid editar
Cuerre ente la mariña continental y un grupu d'alredor de 10 islles y castros, dalgunes d'elles son: Liguar, la de mayor tamañu, Mutri, Llanchid, Cuchiellu, Malomacún y Mañíu. Mide 3 nmi de llargu, ye fondu, pero tien la roca Güevu qu'amenorga'l so anchu navegable a solu 1½ cables polo que la canal ye aptu solu pa buques pequeños.[24]
Canal Hornopirén editar
Flúi ente la mariña continental y los llaos esti, norte y oeste de la islla Pelada. Mide 10 nmi de llongura por un anchu bien uniforme de 1 nmi. Bien fondu, más de 100 metros casi pareyu. Nun presenta nengún peligru pa la navegación de naves de toos portes. La mariña continental, al norte del ríu Cholgo, ye un gordón de cuetos de más de 500 metros d'altu que los sos llaos cayen casi a pique; detrás d'estos hai otru gordón de mayor altor cubiertu de nieves eternes. Nél desaguan los ríos Blanco, Negru y Cholgo. 7 nmi al NNE del cuetu Piti Fornu atopa'l volcán Hornopirén de 1.430 metros d'altor que la so visu ta siempres cubierta de nieve y visible dende cualquier puntu del senu de Reloncaví o del golfu de Ancud. Los ríos Blanco y Negru son navegables por un trechu, pero tán apexaos por gran cantidá d'árboles y tueros.
La caña occidental de la canal ye similar a la oriental con cuetos de más de 600 metros d'altu con mariñes acantiladas y llimpies. El cuetu Piti Fornu ye bien carauterísticu y visible dende la entrada de les canales Llancahué y Comau. Na desaguada del ríu Negru hai una pequeña caleta que ta señalizada por un faru que facilita'l fondio de les embarcaciones que se dediquen a tresportar madera, pesca y ganáu.[25]
Islla Pelada editar
Asitiada próxima al continente ta casi dafechu arrodiada pela canal Hornopirén, pel so llau sur hai una canal que la dixebra de la islla Llancahué. Mide xx nmi de llongura en direición NE-SO por xxx nmi d'anchu. Ye de regules altor, mariñes serrapatoses, sableres predreses con abondosu mariscu. La vexetación cubrir namái na parte alta.[26]
Islla Llancahué editar
Alcontrada ¾ nmi al sur de la islla Pelada y a igual distancia de la mariña continental que s'atopa pol so costáu este. Mide 10½ nmi de llongura en direición N-S por 4 nmi d'anchu mediu. Ye la más grande de la rexón, alta y montiega. Nel so sector sur álzase'l cuetu Calzoncíu de 1.180 metros d'altu.
Na so mariña norte ta la caleta Andrade, de 1½ nmi de sacu. Na mariña sur l'esteru Guapu onde se llogra abondosa agua y mariscos. Tamién na mariña norte atopa la caleta Los Baños, bien conocida y allegada pola so fonte termal que la so temperatura llega a 52°C. La fonte brota na sablera y con un caudal de 30 llitros per minutu. El so golor amuesa la presencia d'hidróxenu sulfurado. En Los Baños pueden fondiar naves d'hasta porte moderáu, ye un escelente surgidero, abrigáu.[27]
Canal Llancahué editar
Cuerre ente'l castru Cuchiellu, la islla Llanchid, el castru Mutri y la islla Linguar que formen el so llau oeste y les islles Llancahué, Cabres y Llobu que formen el so llau este. Tien una llongura de 4 nmi en sentíu NE-SO. Ye ampliu, fondu y llimpiu. Xune la canal Llanchid coles agües del golfu de Ancud.[26]
Canal Cholgo editar
Cuerre ente la mariña continental y el llau este de la islla Llancahué, ye la continuación escontra'l sur de la canal Hornopirén. Mide 5½ nmi de llongura por ¾ nmi d'anchu mediu. Les mariñes de dambes riberes son bien elevaes, cayen abruptamente al mar. Sufre l'acción del vientu NO que se encajona na direición de la canal. Ye llimpiu y exentu de peligros, nel so centru la fondura ta sobre los 100 metros. Nel sector norte forma la rada Potreros de Cholgo, apta pa embarcaciones hasta de tamañu medianu. La canal destaca pola guapura de la so redolada, pueden vese los volcanes Hornopirán escontra'l norte y Huequi y Minchimávida escontra'l sur. Amás ye famosu polos bancos de cholgas y tacas que se recueyen nes sos mariñes.[28]
Esteru Quintupeu editar
Alcontráu na mariña continental frente al estremu sur de la islla Llancahué. La so entrada ye bien angosta, 1 cable d'anchu, y el so sacu mide 3 nmi de llongura en direición E por ½ nmi d'anchu mediu. No fondero del sacu desagua el ríu del Saltu. Ye bien fondu. En 1915 tuvo fondiáu'l cruceru alemán Dresden que fuxía de la percusión de naves britániques.[29]
Canal Comau editar
Mover ente la mariña sur de les islles Liliguapi y Llancahué y l'estremu norte de la península Huequi. Ye un pasu anchu, fondu y llimpiu pa naves de tolos portes. Ye la boca d'entrada a la canal Cholgo y del esteru Comau.[29]
Península Huequi editar
Asitiada 3 nmi al SO de la islla Llancahué. Ta formada per tierres altes que se proyeuten dende'l continente escontra'l golfu de Ancud. Na so parte más austral tien un gargüelu de solu 3½ nmi d'anchu que lu xune al continente al altor de la caleta Leptepu y l'esteru Pillán. Ye de forma triangular. Mide 21 nmi de SE-NO. Nella atopa'l volcán Huequi de 1.050 metros d'altu y escontra el sureste'l picu Buill. Na so mariña oeste se emplazan les caletas Ayacara y Buill, les principales del sector.[29]
Esteru Comau editar
Allugáu ente la mariña este de la península Huequi y la mariña continental. Mide 22 nmi de llongura en direición N-S y un anchu que varia ente 3 y 1 nmi. No fondero del sacu desagüen los ríu Bodudahue y Leptepu. El so principal carauterística ye la so gran fondura, ente 200 y 500 metros. Les sos mariñes son altes y acantiladas. La so vexetación ye trupa y rica en maderes siendo la principal el alerce. Los vientos del norte y sur déxense sentir con fuercia. Les corrientes de marea nun son importantes.[30]
Caleta Ayacara editar
Allugada na mariña noroeste de la península Huequi, a 2½ nmi al SE de la punta Chulao. Tien 4 cables de boca por 1 nmi de sacu. Na mariña este de la caleta llevántase un faru automáticu. Ye un bon fondeadero pa naves d'hasta tamañu mediu. Protexida de los vientos del 4° cuadrante pola mariña de medianu altor y montiega. Puede llograse agua, lleña y otros recursos como llegumes, papes y vacunos.[31]
Esteru Reñihué editar
Emplazado ente la mariña SO de la península Huequi y la mariña continental, ente les puntes Buill y Chumildén. Mide 13 nmi de llongura en direición SE, el so anchu va dende 5 nmi na so entrada menguando hasta'l fondu onde hai dos islles y un gran bancu de sable y fango llugar en que desagua el ríu Reñihué. Ta arrodiáu per altos montes; nel so llau norte alza'l volcán Michimahuida. El so navegación nun presenta dificultaes.[32]
Punta Chumildén editar
Les sos coordenaes según el Carreru son: L:42°30'00” S. 72°48'00” O. Alcontrada na mariña continental a 5 nmi al SO de la punta Buill. La so contorna ye bien montiegu. Ye la punta sur de la entrada al esteru Reñihué. Nel llau NO llevantóse un monumentu bien visible. Tamién hai un faru automáticu.[33]
Punta Tengo editar
Les sos coordenaes según el Carreru son: L:42°37'00” S. 72°52'00” O. Allugada sobre la mariña continental, esta arrodiada per agües someres. Tien instaláu un faru automáticu. Ye l'estremu oriental del golfu de Ancud y amás señaliza la entrada norte de la canal Desertor.[34]
Descripción del sector sur editar
Los accidentes xeográficos que s'indiquen conformen d'oeste a este la llende del sector sur del golfu: islla Caucahué, islla Aulin, islla Buta Chauques, islla Tac, islla Meulín, islla Caguache, islla Apiao, islla Chulín, islla Talcán y canal Desertor
Descripción del sector oeste editar
Islla Grande de Chiloé editar
Punta Tres Crucies editar
Emplazada 2 nmi al ESE de punta Soledá na mariña norte de la islla Chiloé. Ye d'altor moderáu y montiega. Nella llevanta un faru automáticu. Ye la llende esti de la canal de Chacao pola so ribera sur.[35]
Badea Manao editar
Asitiada na mariña NE de la islla Chiloé ente les puntes Piedres y Lilicura. Tien 2½ nmi de boca y 2½ nmi de sacu. Nella hai trés surgideros, el primeru de l'Ancla ye bien emplegáu poles naves qu'esperen les condiciones aparentes pa navegar el canal de Chacao; el segundu, Chaihue tien 20 a 30 metros d'agua y el terceru, ensin nome, 13 metros d'agua y fondu de sable. Espuestu a los vientos del 1° cuadrante. Hai abondosa agua duce, lleña, peces y mariscos.[36]
Badea Hueihue editar
Allugada na mariña NE de la islla de Chiloé al sur de la badea Manao ente les puntes Chilén y Lamecura. Tien 2 nmi de boca por 2 nmi de sacu. Al fondu del sacu atopa'l puertu Hueihue. Ye abrigada contra tolos vientos sacante los del 2° cuadrante. Hai un surgidero pa naves menores y otru pa buques mayores en 50 metros d'agua nel centru de la badea.[37]
Badea Linao editar
Abre na mariña NE de la islla de Chiloé darréu al sur de la badea Hueihue ente la punta Lamecura y la península Guapilinao. Tien 1½ nmi de boca por 2¼ nmi de sacu. Ye abrigada contra tolos vientos, el so tenedero ye bien bonu, arena y fango duru, en 25 a 30 metros d'agua. Tien espaciu pa dellos buques en trés surgideros: Hueldén, Doca y Linao. Hueldén ye'l fondeadero más recomendable pal iviernu. Na punta NE de la península Guapilinao hai un faru automáticu.[38]
Canal Caucahué editar
Ver tamién editar
- Orografía
- Xeoloxía
- Glaciación Oürm (Edá de Xelu)
- Islles de Chile
- Xeografía de Chile
- Chile insular
- Islles de Chile
- Golfos per superficie
- Canales chilotes
- Historia de la patagonia
- Historia de Chiloé
- Conquista de Chiloé
- Patagonia chilena
- Pueblos orixinarios chilenos
- Provincia de Chiloé
- Islla Grande de Chiloé
- Mitoloxía chilota
- Español chilote
- Ponte de Chacao
- Parques nacionales de Chile
Notes editar
- ↑ 1.- Encamiéntase lleer esti artículu teniendo a la vista un atles y/o les cartes de navegación de les zones que se menten. 2.- La so descripción fíxose de norte a sur y d'oeste a este
Referencies editar
- ↑ Los Lagos, 2018.
- ↑ 2,0 2,1 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 84.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 45,46.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 62,63,84,86.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 46-48.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 74.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 85.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 87,88.
- ↑ 9,0 9,1 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 88.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 86,87.
- ↑ 11,0 11,1 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 89.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 93.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 86.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 94.
- ↑ 15,0 15,1 Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 98,99.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 94,95.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 95.
- ↑ 18,0 18,1 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 96.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 99.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 102.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 101.
- ↑ 22,0 22,1 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 123.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 125,126.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 126.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 128,129.
- ↑ 26,0 26,1 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 128.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 129.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 129,130.
- ↑ 29,0 29,1 29,2 Institutu Hidrográficu, 1981, p. 131.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 131,133.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 136,137.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 138.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 139.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 140.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 82.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 169.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, p. 170.
- ↑ Institutu Hidrográficu, 1981, páxs. 170,171.
Bibliografía utilizada editar
- Institutu Hidrográficu (1974). Atles Hidrográficu de Chile. Valparaíso - Chile - Institutu Hidrográficu de l'Armada. Primer edición.
- Institutu Hidrográficu (1981). Carreru de la Mariña de Chile Volume II. Valparaíso - Chile - Institutu Hidrográficu de l'Armada. 5ª edición.
- Los Lagos, Rexón (2018). llagos/ Gobierno de Chile - Rexón de Los Lagos. https://www.gob.cl/rexones/region-de-los llagos/. Consultáu'l 11 d'abril de 2018.
Enllaces esternos editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre les islles de Chile.
- Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre la flora de Chile.
- Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre la fauna de Chile.
- Directemar - Armada de Chile
- Reglamentu de practicaje y pilotaje - Armada de Chile.
- Revista Mar Lliga Marítima de Chile.
- Oceanografía xeolóxica UCV
- Clima región Aisén - DGAC
Datos: Q3100317
