Gregorio Cenitagoya González

Adolfo Gregorio Cenitagoya González (3 d'abril de 1921, Muros – 15 de febreru de 2018, Bayonne), conocíu como Asturiano, foi un guerrilleru antifranquista asturianu.

Gregorio Cenitagoya González
Vida
Nacimientu	Muros, 3 d'abril de 1921
Nacionalidá	España
Muerte	Bayonne, 15 de febreru de 2018 (96 años)
Familia
Madre	Mercedes González López
Estudios
Llingües falaes	castellanu francés gallegu
Oficiu	maquis
Miembru de	Ejército Guerrillero de Galicia (es)

Biografía

Foi'l tercer fíu del vascu José Cenitagoya Echeandía y de la gallega Mercedes González López. Cuando tenía 3 años la familia treslladóse a San Esteban. El so pá taba afiliáu al PCE y participó xunto col so fíu más mayor na revolución d'Asturies de 1934. Como resultáu, el pá tuvo que colar a Francia y el so hermanu foi arrestáu y torturáu. La madre quedóse con siete fíos a cargu y Gregorio tuvo que dexar la escuela pa trabayar nel puertu. Na campaña electoral de febreru de 1936 sofitó al Frente Popular.

Col golpe d'Estáu del 18 de xunetu de 1936, incorporóse al comité de guerra; la familia permaneció en San Esteban hasta que foi evacuáu cuando les tropes franquistes tomaron la llocalidá'l 7 de setiembre. El padre garró un tren con destín a les cuenques mineres. Gregorio apuntóse y foi asignáu a un batallón de mineros-zapadores que fortificaben el frente en Candamu y poco dempués integróse nel Batallón d'Infantería nᵘ 251 Pablo Iglesias como ayudante de cocina y corréu. Mientres un permisu n'Avilés, onde la so madre formaba parte del Comité Antifascista, sufrió un bombardéu de l'aviación rebelde cuando ayudaba a unos mancaos y perdió un pulmón. Cuando cayó'l mandu d'Asturies n'ochobre de 1937, tornó cola so madre a San Esteban. Al ser reconocíos por dellos falanxistes, fueron deteníos. Foi encarceláu nel campu de concentración de Candás y depués obligáu a trabayar na carretera de Lluanco al Cabu Peñes, onde foi cutíu por falanxistes y guardias civiles. En 1938 pudo fuxir a Sarria, onde fuxeren los sos güelos maternos y el so pá. La so má foi condergada a venti años poles sos actividaes polítiques republicanes. Foi a trabayar col so padre en Madrid y depués en Valencia onde foi deteníu por robar unos güevos de pita. Pasó cuatro meses en prisión y al so regresu tornó a Sarria. Estableció una célula comunista y púnxose en contactu cola guerrilla.

Escontra 1943 integróse na III Agrupación del Exércitu Guerrilleru de Galicia dirixíu por Xosé Castro Veiga. Llogró treslladase a Francia a principios de 1947, onde yá taben el so hermanu y el so padre. Procesáu nel casu 522/47, foi reclamáu pol Xulgáu Militar Eventual númberu 1 de Lugo con Manuel Rodríguez, Xosé Castro Veiga, José Pardo Rodríguez, Francisco López Quinte, Abelardo Gutiérrez Alba , Elías López Armesto y Xosé Arias Fernández en febreru de 1948. Nos años 1950 coló a Chile y a Arxentina, pero tornó a Francia. Intentó entrar n'España en 1960, pero foi deteníu n'Irun y devuelto a Francia depués de unos díes. Llogró pasaporte y pudo viaxar a Asturies y Galicia. En 2013 volvió de nuevo a visitar San Esteban y presentar un poemariu.

Vida personal

Casó en Galicia con Fina López nos años cuarenta y tuvo un fíu llamáu Carlos Cenitagoya López.

Obres

• Con sentimiento y amor, mi vida y mis recuerdos, 2012, Colectivo Misiva.

Bibliografía

• Botarse ao monte. Censo de guerrilleiros antifranquistas na Galiza (1939-1965). Do Castro, páx. 50. ISBN 84-8485-231-8.

Referencies

Enllaces esternos

• El guerrillero vuelve a jugar a San Esteban (castellán)
• En recuerdo de Gregorio Cenitagoya González, que se nos ha ido discretamente (castellán)
• Ficha en Los de la sierra (en francés)
• Las dos muertes de un guerrillero (castellán)
• Gregorio Cenitagoya González. Conversaciones con un guerrillero republicano

• Datos: Q109661046