Historia d'Arabia Saudita
La historia d'Arabia Saudita cubre munchos miles d'años y habitantes de distintos cultures. Ente elles tán la civilización Al Maqar, que yá sabía domar caballos fai 9.000 años,[1] y l'antigua cultura Dilmun, que s'estendió a lo llargo del golfu Pérsicu y que coesistió con civilizaciones tan arcanes como la de los sumerios o los exipcios. Arabia Saudita tuvo rellaciones comerciales con munches partes del mundu antiguu, pero'l templáu y duru clima fixo difíciles los asentamientos mientres llargos periodos de tiempu, anque esistieron dellos asentamientos enllargaos alredor d'oasis.
Arabia Saudita convirtióse nun territoriu importante cuando l'islam surdió nel añu 620. Les ciudaes de Medina y La Meca convirtiéronse nos llugares más sagraos del Islam, y tamién se convirtieron nes dos ciudaes más sagraes pa los musulmanes de tol mundu. Gracies a ello, los gobernantes y reis d'Arabia Saudita llograron más poder.
Historia moderna
editarAntecedentes
editar
La historia moderna d'Arabia Saudita empieza con un reformador islámicu llamáu Muhammad ibn Abd-al-Wahhab y un gobernante llocal llamáu Muhammad bin Saud, que fundaron l'Emiratu de Diriyah, tamién conocíu como Primer Estáu saudín nel añu 1744, na parte central d'Arabia. L'Emiratu de Nechd foi'l Segundu Estáu ente 1824-1891 y la familia saudina pasó por altibaxos, encarando la oposición de los gobernantes d'Exiptu y l'Imperiu otomanu, lo mesmo que d'otres poderoses families d'Arabia.
Finalmente, dempués de munches décades, viose la Xunificación d'Arabia Saudita y l'establecimientu del estáu modernu d'Arabia Saudita col rei Abdelaziz bin Saud (tamién conocíu como Abd al-Aziz ibn Saud). En 1902, tomó'l manduXunificación d'Arabia SauditaXunificación d'Arabia Saudita de la ciudá de Riyad, perteneciente entós a otra familia llamada Al-Rashid. Siguió anexonando más árees, y el 8 de xineru de 1926, convirtióse nel rei de Hiyaz. El 29 de xineru de 1927 tomó'l títulu de rei de Nechd. El 20 de mayu de 1927, el gobiernu del Reinu Xuníu aceutólu como rei de les árees que gobernaba. El so reinu convirtióse entós nuna soberanía, y toles rexones sol so control xuniéronse pa formar l'estáu d'Arabia Saudita nel añu 1932.
El 3 de marzu de 1938 atopóse petroleu n'Arabia Saudita, que la so esportación fixo al país ricu.
Fronteres
editarDende l'empiezu de los años 1920, Arabia Saudita apostó colos sos países vecinos les sos llendes fronterices definitivos, peracabando les sos llendes con Iraq, Xordania y Kuwait. Nes llendes con Iraq y Kuwait creáronse dos zones neutrales; una con Iraq, y la otra con Kuwait. En 1934, les llendes con Yeme taben casi remataos.
En 1965, Arabia Saudita dexó dalgunes de les sos árees a Xordania, y Xordania de la mesma dexó dalgunes de les suyes a Arabia Saudita. En 1971, la zona neutral ente Arabia Saudita y Kuwait estremar ente estos dos países. Coles mesmes, Arabia Saudita ya Iraq decidieron en 1981 estremar la zona neutral ente ellos. Dicha zona foi estremada en 1983.
Les fronteres d'Arabia Saudita colos Emiratos Árabes Xuníos y Omán aínda nun son definitives, y la frontera con Qatar foi rematada en 2001.
Política
editarEl rei Abd al-Aziz ibn Saud morrió en 1953, y el so fíu Saud convirtióse en rei, reinando mientres 11 años hasta qu'en 1964 foi forzáu a dimitir, convirtiéndose'l so hermanascu Faisal nel nuevu rei. Faisal llogró'l sofitu de los miembros de mayor edá de la familia real y de líderes relixosos, ocupando tamién el puestu de Primer Ministru. Esta tradición de ser tanto'l rei como'l Primer Ministru aínda sigue n'Arabia Saudita: tolos reis dempués de Faisal siguieron esta práutica.
Faisal impulsó dellos de los nuevos pasos pal desenvolvimientu económicu d'Arabia Saudita. Mientres el so reináu asocedieron dellos acontecimientos políticos importantes, destacando:
- Diferencies ente Arabia Saudita y Exiptu sobre Yemen: Exiptu sofitó al nuevu gobiernu de Yemen, mientres Arabia Saudita sofitó la continuidá nel poder de la familia real de Yeme.
- La Guerra de los Seis Díes de xunu de 1967: Arabia Saudita nun lluchó direutamente nesta guerra, pero dempués de la mesma, apurrió sofitu económicu a Exiptu, Siria y Xordania.
- Corte de suministru de petroleu a EE.XX. y los Países Baxos: En 1973, munchos países cortaron el suministru de petroleu a los EE.XX. y los Países Baxos. Arabia Saudita foi unu d'ellos.
En 1975, el rei Faisal foi asesináu por ún de los sos sobrinos, que foi topáu culpable y sentenciáu a muerte. L'hermanascu del rei Faisal, Jalid, convirtióse nel rei y el Primer Ministru d'Arabia Saudita. Mientres el reináu del rei Jalid, la importancia d'Arabia Saudita na política rexonal aumentó. La crecedera económica del país tamién siguió a bon ritmu.
Periodu del rei Fahd
editarEl rei Jalid morrió en 1982. Dempués de la so muerte, Fahd convirtióse nel nuevu rei y tamién nel Primer Ministru d'Arabia Saudita. El so hermanascu'l príncipe Abdalá convirtióse nel príncipe herederu.
Los ingresos d'Arabia Saudita amenorgaron mientres el periodu de reináu del rei Fahd, como resultáu de la baxada del preciu del petroleu. El gobiernu del rei Fahd adoptó una política económica qu'ayudó al país a sosistir con unos ingresos menores.
El rei Fahd ayudó a Iraq mientres la guerra Irán-Iraq y aldericó con estos dos países sobre'l fin de la guerra. Dambos países remataron la guerra n'agostu de 1988. El rei tamién ayudó a faer del Conseyu de Cooperación del Golfu (GCC) una organización más fuerte. El GCC ye una organización de seis países del golfu Pérsicu que'l so propósitu ye ameyorar el desenvolvimientu y la cooperación ente los países miembros.
Posición actual
editar- Muerte del rei Fahd: Morrió en xunetu de 2005. Dempués de la so muerte, el so hermanu'l príncipe Abdalá convirtióse nel nuevu rei.
- Centru de petroleu: Arabia Saudita tien les reserves de petroleu más grande del mundu. El gobiernu ta dando muncha importancia al desenvolvimientu de les infraestructures, la ciencia y la teunoloxía. Munchos economistes y otros espertos piensen que'l país ta en procesu de convertise nun país líder d'Oriente Mediu.
Referencies
editar- ↑ «Topen n'Arabia restos d'una civilización de 9 mil años d'antigüedá». La Jornada (25 d'agostu de 2011). Consultáu'l 26 d'agostu de 2011.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Historia d'Arabia Saudita.
Datos: Q559915- Multimedia: History of Saudi Arabia
