Homosexualidá y rituales precolombinos

La homosexualidá nos rituales precolombinos ye pocu conocida por cuenta de qu'históricamente foi un tema oxetu de la censura homofóbica.[1] Dao la cercanía de los conquistadores españoles a la Ilesia católica, que considera la homosexualidá como un pecáu, foi una práctica prohibío y sancionao dende los entamos de la conquista d'América. Pese a que los misioneros y colonizadores europeos definíen comúnmente a los amerindios como cultures primitives ensin un orde social claramente establecíu, dexando asina conductes promiscues calificaes como herexíes poles autoridaes eclesiástiques de la dómina, munches sociedaes indíxenes castigaben fuertemente l'adulteriu (inclusive si yera dexada la poligamia), la violación, la prostitución, l'incestu y la pedofilia, non asina la homosexualidá como un actu ente adultos y por mutuu consentimientu.[2][3]

Llogróse deducir al traviés de cerámiques y artesaníes topaes, ya inclusive delles cróniques de los colonizadores europeos.[ensin referencies]

En Méxicu precolombín

editar

Los mayes yeren relativamente tolerantes cola homosexualidá. Sábese de fiestes sexuales ente los mayes qu'incluyíen el sexu homosexual, lo que nun torgaba que la sodomía tuviera condergada a muerte en fornu encesu.[4][5]

La sociedá maya consideraba la homosexualidá preferible al sexu prematrimonial heterosexual, polo que los nobles consiguín'esclavos sexuales pa los sos fíos.[4]

Per otru llau los mexiques o azteques paecen ser tolerantes cola homosexualidá, una y bones dalgunos de los sos rituales públicos teníen tintes homoeróticos. Asina, por casu, adoraben a la diosa Xochiquétzal, que sol so aspeutu masculín, col nome de Xochipilli, protexía la prostitución masculina y la homosexualidá.[5] El que Xochipilli fuera invocando como patrón de los homosexuales, y prostitutos masculinos; danos la idea de que pudo esistir rituales dafechu homoeróticos, o inclusive; un sacerdociu y lliturxa dafechu homosexual.

Dellos eruditos modernos creen que los mexicas yeren intolerantes cola homosexualidá. Lo que ye ciertu ye que toles afirmaciones escontra les diversidaes sexuales son recoyíes dempués de la invasión española, y namái escrites nes fontes españoles. Nun hai nengún documentu realmente mexica, (esto ye, anterior a la conquista); que fale escontra de la diversidá sexual. Ye enforma dable que lo qu'ignoremos sobre l'asuntu se llevare al fueu polos misioneros y soldaos españoles que consideraben la sodomía un pecáu.

Mientres sieglos esborráronse de los llibros d'historia les condiciones sociales de los habitantes d'América[ensin referencies] muncho primero de la llegada de los europeos, ente elles, les práutiques homosexuales que yeren toleraes y formaben parte de la vida diaria. La cultura de los 'dos espíritus' en Norteamérica foi una de les primeres costumes que los europeos trataron de destruyir y sumir de la hestoria. Enantes de la colonia, los nativos americanos reconocíen 5 xéneros, y utilizaben el términu "xente de dos espíritus" enantes de les imposiciones morales cristianes que llegaron cola Conquista.

Enantes de l'arribada de los europeos al continente americanu, los nativos o indíxenes en Centroamérica, les islles del Caribe y América del Norte, los homosexuales yeren consideraos frecuentemente como seres especiales, máxicos, dotaos de poderes sobrenaturales que la so cercanía yera badagüeyu de bona suerte.

El cronista Gonzalo Fernández de Oviedo rellata qu'había indíxenes qu'avezaben pa buscar proteición y ayuda divina «traer por joyel un home sobre otru naquel actu de Sodoma, fechu d'oru de relieve». La institución del berdache (home-muyer), magu y xamán, en munches tribus de Norteamérica, asina como los exemplos escultóricos que quedaron de les cultures mesoamericanes, indiquen una tolerancia o apreciu de les práutiques homosexuales asemeyada a les del mundu mediterraneu precristianu o les de la India clásica. Tamién se tienen referencies sobre xuniones homosexuales en Norteamérica. Por casu, ente les sociedaes americanes natives, tomaron la forma de rellaciones con persones de dos-espíritus. Nelles un home de la tribu, que de mozu amosaba carauterístiques del xéneru femenín, asumía les obligaciones d'esti xéneru con toles sos responsabilidaes. Esti home yera consideráu parte d'una tercer sexualidá, nin home, nin muyer, y tratáu como esposa pol home na tribu qu'escoyía xunise a él nuna ceremonia asemeyada a les xuniones heterosexuales celebraes nestes tribus. Les persones dos-espíritus tamién yeren respetaes como xamanes místicos. Cola espansión de les relixones monoteístes el conceutu matrimonial ente persones del mesmu sexu sumió nel sieglu XIX y principios del sieglu XX.

 
Vasía (huaco) mochica representando una escena de sexu anal homosexual.

Según estudios antropolóxicos, n'Ecuador los nativos estremaben divinidaes masculines y femenines, Dios Sol, Dios Lluna, Madre Tierra, Madre Natura, Padre Volcán y respetaben la bisexualidá. Según les lleis y creencies d'estos aboríxenes, pa ser xamán d'una tribu yera necesariu ser homosexual, lo qu'implicaba sabiduría, la representación de lo masculino y femenín nun solu ser.[6]

Nel Imperiu inca, la homosexualidá yera acomuñada a conceutos de calter relixosu y sagráu, siendo practicada de normal —inclusive, les rellaciones lésbiques yeren bien vistes—;[7] sicasí, otres fontes señalen castigos escontra de los homosexuales.[8]

Sicasí, n'otres cultures paez que nun yera aceptada con normalidá, como ye'l casu de los aymares onde se fala bien pocu d'esta tema y oldéase cola infidelidá. Ciertes comunidaes igualen los homosexuales a los infieles, que son castigaos con penes severes y espulsaos de los rituales. Apocayá una investigación afirma tamién sobre'l mundu aymara, nos rellatos prehispánicos que s'atopa información alrodiu de la busca del prestar y fálase de Chaupiñamca, personaxe femenín que se satisfaía con una huaca. A esa huaca los homes rogáben-y engrandecer los sos penes pa satisfaer a les muyeres. El gran pene nun yera tantu símbolu de masculinidá o arguyu del home, sinón yera pa satisfaer a la muyer. Nun había supremacía masculina, yera la muyer la que buscaba'l prestu y condicionaba al home.

Nos aymaras el coitu non yá tien una función de reproducción, sinón tamién de prestar. Indícase la preparación de beberaxos p'ameyorar el prestu de les rellaciones sexuales.

Tamién en dellos grupos subétnicos de los inques, paez que polo xeneral, la homosexualidá nel incanatu nun yera bien vista [ensin referencies] yá que ente les máximes de la moral inca (xeneralmente trés conocíes: ama sua, ama llulla, ama qella), incluyíase dos más: ama waqlla (nun seyas amuyeráu o malváu) y ama sipish (nun destruyas la vida de los demás).[ensin referencies]

El casu de los indíxenes del Amazones, como los chané chiriguanos practiquen tamién la homosexualidá. Pos dizse que cuando esistía infidelidá de parte de la muyer estos abandonaben a la so cónxugue. Ser home activu homosexual nun yera consideráu malu, ser pasivu considerábase malo, esto ye, que tar nel papel de la muyer significaba una ofiensa. Tomase la mano ente dos homes yera un signu d'amistá y fraternidá.[9]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Axencia EFE (2 de xunetu de 2010). El sexu enantes d'Hernán Cortés. Archivado del original el 2021-04-17. https://web.archive.org/web/20210417213313/https://www.elmundo.es/elmundo/2010/07/02/cultura/1278058193.html. Consultáu'l 18 d'abril de 2017. 
  2. Villegas Díaz, Myrna (2014). «Sistemes sancionatorios indíxenes y derechu penal». Archiváu dende l'orixinal, el 2017-05-17. Consultáu'l 18 d'abril de 2017.
  3. González Ochoa, José María (2015). Protagonistes desconocíos de la conquista d'América. Ediciones Nowtilus. ISBN 9788499677354.
  4. 4,0 4,1 «Gay chronicles», artículu de Len Evans, revisáu n'ochobre de 2002. Consultáu'l 2 de xunetu de 2012.
  5. 5,0 5,1 Bernarda Reza Ramírez: «Propuesta p'ablayar el delitu nel estáu de Veracruz», artículu nel sitiu web Universidá Abierta (Méxicu) de 2007. Consultáu'l 2 de xunetu de 2012.
  6. GLBTT Ecuatorianu
  7. López, Eduardo Ramón. «La cara oculta de los pueblos precolombinos». www.islaternura.com. Archiváu dende l'orixinal, el 2022-09-27. Consultáu'l 6 de xineru de 2008..
  8. Crompton, Louis (2003). Homosexuality and Civilisation (n'inglés). Cambridge, MA: Harvard University Press. ISBN 0-674-02233-5. Consultáu'l 8 d'agostu de 2011.
  9. La homosexualidá na Amazones.