La sodomía ye un términu d'orixe relixosu que fai referencia a determinaos comportamientos sexuales, históricamente utilizáu pa describir l'actu del sexu añal o oral ente persones del mesmu sexu y demás práutiques homosexuales. El DALLA conseña tamién la sodomía como la rellación sexual ente una persona y un animal.[1] Esti últimu casu denomínase na doctrina católica sodomía imperfecta, ente que les rellaciones ente persones del mesmu sexu yeren consideraes sodomía perfecta y castigaes cola pena d'escomunión.[2]

Quema de sodomites en 1482.

Como heriedu de la cultura xudeocristiana, en dellos idiomes occidentales emplégase'l xentiliciu sodomita pa designar a quien practiquen diversa clase de práutiques sexuales que s'esvien de la normalidá dende la óptica cristiana, como por casu: homosexualidá, sexu añal, sexu oral, sadomasoquismu, etc.

Na Italia de finales del Renacimientu, al pintor Giovanni Antonio Bazzi (1477-1549) llamábenlu 039;'Il Sodoma («el sodomita» o homosexual).

Etimoloxía

editar

El términu sodomía provién del nome de l'antigua ciudá de Sodoma (Sedom n'hebréu, deriváu del raigañu sod= secretu), que según la Biblia foi destruyida por Dios poles sos munchos pecaos (vease Sodoma y Gomorra). Na fala actual identificar cola práutica del sexu añal porque los sodomites pretendieron abusar sexualmente de los mensaxeros unviaos a rescatar a Lot, cuando la ciudá yá taba condergada polo grave de los sos múltiples pecaos, que nesti casu particular de los mensaxeros foi más bien una violación de les Lleis de la Hospitalidá, yá que la violación física nin siquier peracabóse.[ensin referencies]

Historia

editar

La sodomía na Edá Media y na Edá Moderna implicaba diversos «actos contra natura», pero principalmente yera emplegáu nel casu del sexu añal. L'orixe del términu ta na Biblia, na historia de Sodoma y Gomorra. La identificación del pecáu de Sodoma» col sexu añal y non cola falta d'hospitalidá o la lluxuria polo xeneral, se documenta per primer vegada en san Agustín (354-430).

Nun va ser hasta'l sieglu XI cuando apaeza la pallabra «sodomía» nel Liber Gommorrhianus del monxu benedictín Petrus Damianus, pal que la pallabra incluyía toes aquelles actividaes sexuales que nun sirvíen pa la reproducción. Por cuenta de que les pallabres pa denominar la homosexualidá nun apaecieron hasta'l sieglu XIX, emplegábase'l términu sodomita» pa denominar a los homes que teníen rellaciones sexuales con otros homes. Les lesbianes yeren inoraes en gran midida, anque muyeres que practicaren el sexu añal tamién cayíen sol epítetu sodomita».

Les primeres persecuciones d'homosexuales per sodomía son de metá del sieglu VI, cuando l'emperador bizantín Xustinianu y la so esposa Teodora prohiben los actos contra natura» por motivos políticos, amparándose en razones relixoses.[3] La llei prevía como castigo la capadura y el paséu públicu peles cais. Nun hai pruebes de que la Ilesia Ortodoxa enxamás sofitara l'edictu.

Hasta'l sieglu XIII, la sodomía nun yera castigada na mayoría de los países europeos; nun yera más qu'unu de tantos pecaos qu'apaecíen nos testos eclesiásticos. L'actitú camudó nel intre de les Cruzaes, nes que la propaganda antiislámica identificaba a los musulmanes con sodomites que violaben a obispos y neños cristianos.[4] Poco dempués identificábase la sodomía cola herexía y ente 1250 y 1300 introduciéronse lleis que castigaben cola muerte dichu pecáu. Estes lleis emplegar sobremanera como ferramientes polítiques, como foi'l casu de los templarios o del asesinatu d'Eduardu II d'Inglaterra, o en casos d'apeligrar la paz social, como en casos de violaciones o pederastia.[3][5] Polo xeneral, la homosexualidá taba bastante estendida,[5] siendo l'elementu clave la discreción. En dellos llugares, como Londres y Ámsterdam (en 1730 y 1733), diéronse foles de persecución contra los sodomites.

Les lleis contra la sodomía caltener nos países europeos y, polo xeneral, nes naciones occidentales hasta los sieglos XIX y XX. En Francia, les lleis contra la sodomía fueron anulaes mientres la Revolución francesa. N'Inglaterra Enrique VIII d'Inglaterra introdució la Buggery Act en 1533, que castigaba la sodomía (llamada buggery) cola forca. La llei nun foi esaniciada hasta 1861. N'Alemaña'l párrafu 175 nun foi dafechu abolíu hasta 1994.

España

editar

Como nel restu del Occidente medieval, nos reinos ibéricos considerar a la homosexualidá como'l peor de los delitos contra la moralidá polo que yera conocíu como'l pecáu "abominable" o "nefando" (el "pecáu que nun se puede nomar"). Los reos d'esti delitu yeren capaos y lapidados.[6] Jerónimo Muntzer, que visitó la península ibérica ente 1494 y 1495, cuntó que se colgar de los pies a los acusaos de sodomía, capábase-yos y de siguío arreyar los testículos al pescuezu.[7]

N'España nun fueron les Cruzaes sinón la perceición de los reinos peninsulares musulmanes lo que llevó a identificar la sodomía col islamismu y la herexía.[4]

Una pragmática del 22 d'agostu de 1497 promulgada polos Reis Católicos ordenó que se-yos aplicara'l castigu que yera más avezáu nel restu d'estaos europeos —ser quemáu vivu—, xunto cola confiscación de los sos bienes.[6][7]

La Inquisición española, siguiendo los pasos de la Inquisición pontificia medieval, ocupóse de primeres de los delitos de sodomía pero en 1509 el Conseyu de la Suprema ordenó a los tribunales que nun actuaren contra los homosexuales, sacante si taben implicaos en casos de herexía —que yera la competencia esclusiva del Santu Oficiu—.[6] Primeramente hubiera protestes de delles instituciones, como la que presentó la ciudá de Cartaxena en 1504 o la de Murcia al añu siguiente, porque consideraben que la sodomía nun tenía de ser xulgada pola Inquisición sinón polos tribunales ordinarios. Según Joseph Pérez, foi la presión de los poderes civiles —incluyíes les Cortes de Castiella— les qu'obligaron a la Suprema a escluyir la sodomía de la xurisdicción inquisitorial.[7]

Sicasí, la Inquisición de la Corona d'Aragón consiguió que'l papa Clemente VII en 1524 autorizar a escorrer a los "sodomites", independientemente de si yeren herexes o non. Asina, la competencia sobre esti delitu difirió ente la Corona de Castiella —equí los tribunales inquisitoriales cumplieron la orde de la Suprema y nun s'ocuparon del "pecáu nefando", que la so xurisdicción correspondía a los tribunales secular y eclesiásticu ordinarios—, y la d'Aragón, onde la Inquisición foi'l tribunal encargáu d'escorrer a los homosexuales, competencia a la que "enxamás arrenunciaríen [los inquisidores] a pesar de les repitíes quexes formulaes nes Cortes de Monzón de 1533". Amás foi l'únicu tribunal inquisitorial de toa Europa que tenía xurisdicción sobre la sodomía, porque nin la inquisición romana nin la inquisición portuguesa, como na Corona de Castiella, teníen xurisdicción sobre ella.[6]

La Inquisición aragonesa aplicó la pena de ser quemáu vivu a los homosexuales (tanto homes como muyeres), anque a los menores de venticinco años, "que yeren inevitablemente una gran proporción d'estos acusaos", fueron condergaos a galeres en siendo azotaos. Amás el Conseyu de la Suprema conmutó munches sentencies de muerte, especialmente si tratar de miembros del cleru, que, según Henry Kamen, "constituyó siempres una proporción bien alta de los acusaos". La mesma benevolencia amosaron escontra los homosexuales que yeren nobles, como asocedió nel casu de Pedro Luis Garcerán de Borja, Gran Maestre de la Orde de Montesa a quien, dempués d'un procesu que duró trés años, el tribunal de Valencia condergó al pagu d'una fuerte multa, pudiendo volver dempués a ocupar cargos.[6]

De los trés tribunales de la Corona d'Aragón el más severu foi ensin dulda el de Zaragoza. Ente 1570 y 1630 xulgó 543 casos (ente los que s'inclúin tamién los de "bestialismo" pos la Inquisición contabilizar na mesma categoría que la homosexualidá) de los que 102 remataron cola condena a muerte.[6]

Referencies

editar
  1. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: sodomía
  2. Carrasco, Rafael (1985) Inquisición y represión sexual en Valencia. Laetas Ediciones, páx. 31. ISBN 84-7584-048-5.
  3. 3,0 3,1 Spencer, Colin (1996). Homosexuality. A history.. Londres: Fourth Ta. 1-85702-447-8.
  4. 4,0 4,1 Daniel Eisenberg. «Homosexuality in Spanish history and culture» (inglés). Consultáu'l 30 d'abril de 2007.
  5. 5,0 5,1 Aldrich, Robert (Ed.) (2007). Gleich und anders. Hamburgo: Murmann. 978-3-938017-81-4.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Kamen, Henry (2011). La Inquisición Española. Una revisión histórica, 3ª, Barcelona: Crítica, páx. 258-259. ISBN 978-84-9892-198-4.
  7. 7,0 7,1 7,2 Pérez, Joseph (2012). Curtiu Historia de la Inquisición n'España. Barcelona: Crítica, páx. 87-88. ISBN 978-84-08-00695-4.

Ver tamién

editar