Idioma niuano
Idioma niuano 'ko y vagahau Niuē' | |
---|---|
Faláu en | ![]() ![]() ![]() ![]() |
Falantes | 8.000 |
Familia | Austronesia Malayu-polinesiu |
Estatus oficial | |
Oficial en | Niue (Nueva Zelanda) |
Reguláu por | Nun ta reguláu |
Códigos | |
ISO 639-1 | nengún |
ISO 639-2 | niu
|
ISO 639-3 | niu
|
L'idioma niuano (autoglotónimu: ko y vagahau Niuē) ye una llingua polinesia perteneciente a les llingües malayu-polinesies dientro del grupu de llingües austronesies. Ta bien rellacionáu col tongano y un pocu más distante d'otros idiomes polinesios como'l maorí, el samoanu y el ḥawaianu.
Ye faláu por 2.240 persones na islla de Niue (97,4% de la población) en 1991, según nes Islles Cook, Nueva Zelanda y Tonga, totalizando unos 8.000 falantes. Esto quier dicir qu'hai más falantes del idioma niuano fora de la islla. La mayoría de los habitantes de Niue son billingües col inglés.
Consiste de dos dialeutos principales, el motu faláu al norte de la islla y el tafiti faláu al sur. La diferencia ente dambos ta principalmente nel vocabulariu y na forma de delles pallabres.
NúmberosEditar
taha: unu ua: dos tolu: trés faa: cuatro llima: cinco ono: seis fitu: siete valu: ocho hiva: nueve hongofulu: diez
ReferenciesEditar
BibliografíaEditar
- Kaulima, Aiao & Beaumont, Clive H. (1994). A First Book for Learning Niuean. Auckland, New Zealand: Beaumont and Kaulima. ISBN 0-9583383-0-2.
- Kaulima, Aiao & Beaumont, Clive H. (2000). Learning Niuean, Book 2. Tohi Ako Vagahau Niue. Auckland, New Zealand: Beaumont and Kaulima. ISBN 0-9583383-9-6.
- McEwen, J. M. (1970). Niue Dictionary. Wellington, New Zealand: Department of Maori and Island Affairs. Non ISBN.
- Seiter, William J. (1980). Studies in Niuean Syntax. New York & London: Garland Publishing, Inc. ISBN 0-8240-4560-2.
- Sperlich, Wolfgang B. (1997). Tohi vagahai Niue - Niue language dictionary: Niuean–English, with English–Niuean finderlist. Honolulu, Hawai'i: University of Hawai'i Press. ISBN 0-8248-1933-0.
- Tregear, Edward & Smith, S. Percy (1907). A Vocabulary and Grammar of the Niue Dialect of the Polynesian Language. Wellington: Government Printer.
- Anon. et al. (2003). Ko y Tohi Tapu | The Holy Bible in Niue. Suva, Fiji: The Bible Society in the South Pacific. ISBN 0-564-00077-9.
Enllaces esternosEditar
- Learn to speak Niue - Vagahau Niue - the Niuean Language. Proyeutu del Ministeriu d'Asuntos de les Islles del Pacíficu de Nueva Zelanda.
- Entrada en Ethnologue
- Vocabulariu básicu del idioma niuano (n'inglés)