Les llingües tangkhul o luhupa son un prequeño grupu filoxenéticu de llingües tibetano-birmanes falaes en Manipur nel nordeste d'India.

Tangkhul [taNxul]
Distribución xeográfica Manipur
Países Bandera de India India
Filiación xenética

Sino-tibetanu
  Tibetanu-birmanu
    Naga (xeográficu)

      L. Manipur
Códigu Glottolog tang1335
Ver tamién
Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

Clasificación

editar

Tradicionalmente les llingües tangkhul clasificáronse dientro de l'agrupación xeográfica "llingües naga", pero esisten duldes de que diches llingües formen realmente un grupu filoxenéticu dientro del tibetanu birmanu, polo qu'anguaño se suelen clasifiquen como una llingua independiente dientro de la familia tibetanu-birmana, pendiente de la clarificación de les rellaciones interna en dicha subfamilia.

Llingües de la familia

editar

Esisten siquier dos llingües tangkhul distintes, el tangkhul (puramente dichu) y el maring. Nun esiste datos llingüísticos disponible sobre'l postreru. Ethnologue llista una llingua llamada khoibu como una llingua emparentada col maring (anque nun ta claru si ye una llingua distinta, un dialeutu más o otru nome pa la mesma llingua). Otros autores consideren al sorbung, una llingua tangkhul, anque paez tener afinidaes más cercanes coles llingües kuki-chin.

En Birmania esiste una llingua, el somra, que dacuando denomínase tamién tangkhul[1] anque esta llingua nun paez tar cercanamente emparentada coles llingües tangkhul de Manipur.

Comparanza léxica

editar

Los numberales en distintes llingües tangkhul son:

GLOSA Llingües tangkhul Otres llingües naga
Tangkhul Maring Sorbung
(KC?)
PROTO-
TANGKHUL
PROTO-
AO
PROTO-
ANG.POCH.
PROTO-
ZEME
'1' á-kʰə̀ kʰət kʰáːt *(a-)kʰət *(ə-)kʰa- *kʰət
'2' kʰə́-ní kʰ-nin kəninŋ *kʰ-nin *ə-nin(t) *k-nin *k-nin
'3' kə̀-tʰùm kʰ-yum ʔəntʰúːm *k-tʰum *ə-sam *k-san *k-tʰum
'4' mə̀-tì pʰ-li məlíː *b-li *b-li *b-di *mə-dai
'5' pʰə̀-ŋà pʰ-ŋa rə-ŋáː *b-ŋa *b-ŋa *b-ŋa <br~/>*b-ŋo *me-ŋai
'6' tʰə̀-rùk tʰ-ruk kə-rúːk *tʰ-ruk *t-ruk *ʦ-ro *ʦ-ruk
'7' ʃí-ní ə-nin sə-ríː *s-nin *t-nin(t) *ʦ-nin~
*s-nin
*ʦ-nai
'8' cì-ʃə̀t ə-cuət ʔə-rét *t-ʦət *t-za *t-ʦa *ʦ-ʦat
'9' cì-ko tə-ko ʔə-kúa *t-ko *t-ku *t-ku *ʦ-kiu
'10' tʰə̀-rà cip som *tʰ-ra *t-rə *t(i)-rə *k-reu

El sorbung amuesa numberales que paecen claramente más rellacionaos coles llingües kuki-chin.

Ver tamién

editar

Referencies

editar

Bibliografía

editar
  • George van Driem (2001) Languages of the Himalayas: An Ethnolinguistic Handbook of the Greater Himalayan Region. Brill.