La Medaya del Principáu d'Asturies ye una condecoración civil española, la distinción más elevada dada nesa comunidá autónoma. Tien por oxetu premiar méritos consideraos verdaderamente singulares, realizaos tantu por persones como entidaes destacaes por haber emprestáu servicios o actividaes de distinta naturaleza en beneficiu de los intereses xenerales del Principáu d'Asturies. Atópase descrita na Llei 4/1986, de 15 mayu, reguladora de los honores y distinciones publicada nel Boletín Oficial del Principáu númberu 125, de 30 de mayu de 1986. Esta norma sustituyó'l Reglamentu pa la concesión d'honores y distinciones de l'antigua Diputación Provincial d'Asturies, de 29 d'ochobre de 1970. Esta medaya tien dos categoríes distintes:

  • Medaya d'Oru
  • Medaya de Plata
Medaya d'Asturies
Concedíu por Principáu d'Asturies
Historia
Primer entrega 30 mayu 1986
Premios a Medaya d'Oru d'Asturies
Medaya de Plata d'Asturies
[editar datos en Wikidata]

La Medaya d'Asturies tien un calter honoríficu, yá que nun trai prestación económica dalguna. Nun puede ser apurrida al presidente y diputaos de la Xunta Xeneral del Principáu, miembros del Conseyu de Gobiernu nin nengún otru altu cargu de l'alministración asturiana mientres s'atope n'activu. Puede ser dada a títulu póstumu siempres y cuando nun trescurrieren más de dos años dende'l fallecimientu del candidatu. La so concesión atópase llindada a un máximu añal de dos medayes d'oru y seis medayes de plata, nun computando les apurríes por motivos de cortesía o reciprocidá a autoridaes españoles o d'otros países. Ye obligatoriu ellaborar un informe o espediente, con calter previu, nel que queden constataos los méritos que xustifiquen el nomamientu. Esta medaya conceder por aciu un alcuerdu emitíu pol Conseyu de Gobiernu y tien d'apaecer publicáu nel Boletín Oficial del Principáu d'Asturies ya imponse de forma solemne mientres los actos de celebración del Día d'Asturies, el 8 de setiembre festividá de la Virxe de Cuadonga, que ye patrona d'Asturies.

La insinia consiste nuna medaya de forma circular, con un diámetru de siete centímetros y una grosez de cuatro milímetros. Nel so anverso apaez grabáu en relieve'l escudu d'Asturies, acompañáu de la inscripción "Principáu d'Asturies". Nel aviesu figura escritu'l nome de la persona o entidá gallardoniada. Ta realizada nel metal correspondiente a cada categoría. Recibieron esta medaya na so categoría d'oru:[1]

Medayes d'oru

editar
Añu Condecoraos
1986 Felipe de Borbón y Grecia, príncipe d'Asturies
1987 Equipu de salvamentu vascu qu'atendió a accidentaos nos Picos d'Europa.
1990 Severo Ochoa de Albornoz
1991 Sabino Fernández Campo
1995 Francisco Grande Covián
Compañía "Asturies" de l'Agrupación Táctica "Galicia" (Exércitu de Tierra)
1998 Fundación Príncipe d'Asturies
1999 Ángel González Muñiz
2001 Carlos Bousoño Prieto
2002 Juan Cueto Alas
Cigarreres de la Fábrica de Tabacos de Cimadevilla (Xixón)
2003 Emilio Barbón Martínez (a títulu póstumu)
2004 Víctimes del atentáu del 11 de marzu
2005 Graciano García García
2006 Fernando Morán López
2007 Rodrigo Uría Meruéndano
2008 Universdá d'Uviéu
Isidoro Álvarez Álvarez
2009 José Ramón Álvarez Álvarez
Aurelio Menéndez Menéndez
2010 José María Martínez Cachero (a títulu póstumu)
Sindicatu de los Obreros Mineros d'Asturies
2011 Rafael Fernández Álvarez (a títulu póstumu)
Alberto Aza Arias
2012 Sergio Marqués Fernández (a títulu póstumu)[2]
2013 Ensin concesiones na so categoría d'oru.[3]
2014 Ángel García Rodríguez, padre Ángel[4]
2015 Corporación MasavÉu[5]
2016 José Manuel Vaquero Tresguerres, periodista y conseyeru del grupu Prensa Ibérica[6]
2017 Plácido Arango Arias[7]
2018 Descubridores de la cueva de Tito Bustillo:
Ruperto Álvarez Romero, Eloisa Fernández Bustillo, Jesús Manuel Fernández Malvárez, Pilar González Salas, Adolfo Inda Sanjuán, Amparo Izquierdo Vallina, María Pía Posada Miranda, Elías Pedro Ramos Cabrero, Celestino Fernández Bustillo (a títulu póstumu) y Fernando López Marcos (a títulu póstumu).

Centros asturianos centenarios:
Centru Asturianu de Méxicu, Centru Asturianu de Mendoza; Centro Mocedá Asturiana de Siero y Noreña en Buenos Aires; Asociación Civil Unión y Progresu Social y Recreativa Residentes del Conceyu de Degaña n'Arxentina; Sociedaes, Clubes y Uniones de L'Habana; Centru Asturianu de Buenos Aires; Centru Asturianu de Mar del Plata; Centru Asturianu Casa d'Asturies d'Uruguái; Centru Asturianu de Santa Fe; Centru Asturianu de Rosario; Centru Asturianu de Tampa y Centru Asturianu de Madrid.[8]

2019 Vicente Álvarez Areces (a títulu póstumu)
Brigada Central de Salvamentu Mineru[9]
2021 Subcomisión técnica encargada d'ellaborar el borrador del Estatutu d'Autonomía d'Asturies. "Comisión de los 8":

Francisco Sosa Wagner
Bernando Fernández
Juan Bautista Fernández Fidalgo
Juan Casero Lambás
Ignacio de Otto (a títulu póstumu)
Francisco Bastida
Juan Luis de la Vallina Velarde (a títulu póstumu)
José Manuel Riesco Morán[10]

2022 Carlos López Otín
Bancu d'Alimentos d'Asturies
Alfredo Martínez Serrano
Comunidá de monxes del Monesteriu de San Pelayu
Raúl Entrerríos
Isaura Souza Ordiales[11]

Medayes de plata

editar
Categoría principal: Medaya de plata d'Asturies

Ver tamién

editar

Fuentes y referencies

editar
  1. Medaya d'Asturies. Enciclopedia d'Uviéu. Consultáu'l 9 d'avientu de 2012.
  2. Asturies apurre les sos medayes. lne.es. Consultáu'l 9 d'avientu de 2012.
  3. El Principáu nun va dar la so medaya d'oru y va otorgar una de plata a los vecinos de Cogersa. El Comercio. Consultáu'l 16 de xunetu de 2014.
  4. [https://www.lne.es/asturias/2014/08/06/padre-angel-medalla-oro-asturias/1624809.html El Padre Ángel, medaya d'oru d'Asturies La Nueva España. Consultáu'l 28 de febreru de 2015.
  5. gobiernu-del principado-de-asturias-concédenos-la medaya-de-oru-de-2015/ El Gobiernu del Principáu d'Asturies concédenos la Medaya d'OruCorporación Masaveu. Consultáu'l 7 de mayu de 2017.
  6. Asturies concede les sos medayes d'oru y plata La Voz de Asturias. Consultáu'l 7 de mayu de 2017.
  7. http://movil.asturias.es/webasturias/GOBIERNO/ALCUERDOS/castellano/ficheros/2017/2017_08_02_np_conseyu_de_gobierno_medalla_de_asturias.pdf El Conseyu de Gobiernu concede la Medaya d'Oru d'Asturies a Plácido Arango] Gobiernu del Principáu d'Asturies. Consultáu'l 18 de payares de 2017.
  8. El Conseyu de Gobiernu concede la Medaya d'Oru d'Asturies a los descubridores de Tito Bustillo y a los centros asturianos centenarios Gobiernu d'Asturies. Consultáu'l 24 d'ochobre de 2018.
  9. La Voz de Asturias «Estas son todas las medallas de Asturias 2019.» Consultáu'l 15 d'agostu de 2019
  10. La Nueva España «Medalla de Asturias a “los 8 del Estatuto”.» Consultáu'l 4 de xunu de 2021
  11. La Nueva España «López-Otín recobra la esperanza en una fiesta regional que combina historia y universalidad» Consultáu'l 19 de setiembre de 2022