Organización territorial de la República Popular China
Organización territorial a nivel provincial
editarEl primer nivel de sodivisión del territoriu nacional chinu ye'l de les provincies. Tienen esta categoría 22 territorios (amás de Taiwán, cuya independencia inxamás foi reconocida pola República Popular, que cuenta que ye parte del so territoriu). Hai, amás, cuatro municipalidaes, cinco rexones autónomes y dos rexones alministratives especiales.
Les rexones autónomes, con rangu alministrativu equivalente al de la provincia, foron creaes p'acoyer a les cinco minoríes étniques más importantes del país: los tibetanos, los uigures, los mongoles, los hui y los zhuang. Les municipalidaes comprenden les árees metropolitanes de cuatro de les más importantes ciudaes chines: Beixín, Shanghai, Tianjin y Chongqing. Tamién tienen un rangu alministrativu equivalente al de les provincies, pero son alministraes direutamente pol gobiernu central. En cuanto al estatus de rexón alministrativa especial, foi creáu p'acoyer alministrativamente les antigües colonies europees de Ḥong Kong y Macáu. Estos territorios caltienen un sistema económicu y xudicial propiu, amás de moneda y bandera propios, dominiu propiu d'Internet...
Les llendes de les provincies chines, sacante les del noreste, quedaron determinaos na dómina de les dinastíes Yuan, Ming o Qing. Eviten adrede, bien de veces, coincidir coles llendes culturales o xeográfiques propies de la zona, una y bones son el reflexu de la política conocida como "separación de dientes de perru" (chino: 犬牙交错, pinyin: quǎnyájiāocuò), desarrollada pol gobiernu imperial pa desaniciar del territoriu tentaciones de separatismu o de consolidación de señoríos feudales. Sicasí, col tiempu algamaron un papel cultural importante, y la xente identifícase col so llugar de nacencia.
El llistáu completu de los territorios con rangu alministrativu provincial ye'l que vien darréu:
Rexón | Nome | Chino (t) | Chino (s) | Pinyin | Nome antiguu | Abreviatura | ISO | Tipu | Capital | Población | Densidá | Área km² | División Almin. | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Noroeste | Xinjiang | 新疆 | 新疆 | Xīnjiāng | Sinkiang | 新 xīn | CN-65 | Rexón Aut. | Ürümqi | 19.630.000 | 12 | 1.660.400 | Llista |
2 | Norte | Mongolia Interior | 內蒙古 | 内蒙古 | Nèiměnggǔ | Mongolia | 内蒙 Nèiměng | CN-15 | Rexón Aut. | Hohhot | 23.840.000 | 20 | 1.183.000 | Llista |
3 | Noreste | Heilongjiang | 黑龍江 | 黑龙江 | Hēilóngjiāng | Heilungkiang | 黑 hēi | CN-23 | Provincia | Harbin | 38.170.000 | 83 | 454.000 | Llista |
4 | Noreste | Jilin | 吉林 | 吉林 | Jílín | Kirin | 吉 jí | CN-22 | Provincia | Changchun | 27.090.000 | 145 | 187.400 | Llista |
5 | Noreste | Liaoning | 遼寧 | 辽宁 | Liáoníng | Fengtien | 辽 liáo | CN-21 | Provincia | Shenyang | 42.170.000 | 289 | 145.900 | Lista |
6 | Suroeste | Tíbet | 西藏 | 西藏 | Xīzàng | Tibet | 藏 zàng | CN-54 | Rexón Aut. | Lhasa | 2.740.000 | 2 | 1.228.400 | Llista |
7 | Noroeste | Qinghai | 青海 | 青海 | Qīnghǎi | Tsinghai | 青 qīng | CN-63 | Provincia | Xining | 5.390.000 | 7 | 721.200 | Llista |
8 | Noroeste | Gansu | 甘肅 | 甘肃 | Gānsù | Kansu | 甘 gān | CN-62 | Provincia | Lanzhou | 26.190.000 | 58 | 454.300 | Llista |
9 | Noroeste | Ningxia | 寧夏 | 宁夏 | Níngxià | Ningsia | 宁 níng | CN-64 | Rexón Aut. | Yinchuan | 5.880.000 | 89 | 66.400 | Llista |
10 | Noroeste | Shaanxi | 陝西 | 陕西 | Shǎnxī | Shensi | 陕 shǎn | CN-61 | Provincia | Xi'an | 37.050.000 | 180 | 205.600 | Llista |
11 | Norte | Shanxi | 山西 | 山西 | Shānxī | Shansi | 晋 jìn | CN-14 | Provincia | Taiyuan | 33.350.000 | 213 | 156.300 | Llista |
12 | Norte | Hebei | 河北 | 河北 | Héběi | Hopeh | 冀 jì | CN-13 | Provincia | Shijiazhuang | 68.090.000 | 363 | 187.700 | Llista |
13 | Norte | Beixín | 北京 | 北京 | Běijīng | Peking | 京 jīng | CN-11 | Municipalidad | 15.810.000 | 941 | 16.800 | Llista | |
14 | Norte | Tianjin | 天津 | 天津 | Tiānjīn | Tientsin | 津 jīn | CN-12 | Municipalidá | 11.519.000 | 980 | 11.305 | Llista | |
15 | Este | Shandong | 山東 | 山东 | Shāndōng | Shantung | 鲁 lǔ | CN-37 | Provincia | Jinan | 91.800.000 | 586 | 153.800 | Llista |
16 | Sur-Central | Henan | 河南 | 河南 | Hénán | Honan | 豫 yù | CN-41 | Provincia | Zhengzhou | 98.690.000 | 591 | 167.000 | Llista |
17 | Suroeste | Sichuan | 四川 | 四川 | Sìchuān | Szechuan | 川 chuān | CN-51 | Provincia | Chengdu | 87.250.000 | 180 | 485.000 | Llista |
18 | Suroeste | Chongqing | 重慶 | 重庆 | Chóngqìng | Chungking | 渝 yú | CN-50 | Municipalidá | 31.442.300 | 382 | 82.300 | Llista | |
19 | Sur-Central | Hubei | 湖北 | 湖北 | Húběi | Hupeh | 鄂 è | CN-42 | Provincia | Wuhan | 60.160.000 | 324 | 185.900 | Llista |
20 | Este | Anhui | 安徽 | 安徽 | Ānhuī | Anhwei | 皖 wǎn | CN-34 | Provincia | Hefei | 64.610.000 | 463 | 139.700 | Llista |
21 | Este | Jiangsu | 江蘇 | 江苏 | Jiāngsū | Kiangsu | 苏 sū | CN-32 | Provincia | Nankín | 75.495.000 | 736 | 102.600 | Llista |
22 | Suroeste | Yunnan | 雲南 | 云南 | Yúnnán | Yunnan | 滇 diān | CN-53 | Provincia | Kunming | 44.150.000 | 112 | 394.000 | Llista |
23 | Suroeste | Guizhou | 貴州 | 贵州 | Gùizhōu | Kweichow | 黔 qián | CN-52 | Provincia | Guiyang | 39.040.000 | 222 | 176.000 | Llista |
24 | Sur-Central | Hunan | 湖南 | 湖南 | Húnán | Hunan | 湘 xiāng | CN-43 | Provincia | Changsha | 66.980.000 | 316 | 210.000 | Llista |
25 | Este | Jiangxi | 江西 | 江西 | Jiāngxī | Kiangsi | 赣 gàn | CN-36 | Provincia | Nanchang | 42.840.000 | 257 | 167.000 | Llista |
26 | Este | Zhejiang | 浙江 | 浙江 | Zhèjiāng | Chekiang | 浙 zhè | CN-33 | Provincia | Hangzhou | 47.200.000 | 464 | 102.000 | Llista |
27 | Este | Shanghai | 上海 | 上海 | Shànghǎi | Shanghai | 沪 hù | CN-31 | Municipalidá | 18.450.000 | 2.622 | 6.341 | Llista | |
28 | Sur-Central | Guangxi | 廣西 | 广西 | Guǎngxī | Kwangsi | 桂 Guì | CN-45 | Rexón Aut. | Nanning | 48.890.000 | 207 | 236.000 | Llista |
29 | Sur-Central | Guangdong | 廣東 | 广东 | Guǎngdōng | Kwangtung | 粤 yuè | CN-44 | Provincia | Guangzhou | 113.040.000 | 467 | 180.000 | Llista |
30 | Este | Fujian | 福建 | 福建 | Fújiàn | Fukien | 闽 mǐn | CN-35 | Provincia | Fuzhou | 35.110.000 | 289 | 121.300 | Llista |
31 | Sur-Central | Macáu | 澳門 | 澳门 | Àomén | Macáu | 澳 ào | CN-92 | Rex. Adm. Esp. | 520.400 | 17.310 | 29 | Llista | |
32 | Sur-Central | Ḥong Kong | 香港 | 香港 | Xiānggǎng | Hong Kong | 港 gǎng | CN-91 | Rex. Adm. Esp. | 6.985.200 | 6.352 | 1.104 | Llista | |
33 | Sur-Central | Hainan | 海南 | 海南 | Hǎinán | Hainan | 琼 qióng | CN-46 | Provincia | Haikou | 8.180.000 | 241 | 34.000 | Llista |
— | Este | Taiwán | 臺灣 | 台湾 | Táiwān | Formosa | 台 tái | CN-71 | Prov. reivindicada † | Taipéi | 23.000.000 | 636 | 35.581 | Llista |
Notes:
- Población nel añu 2004
- †: Dende la so fundación, en 1949, el gobiernu de la República Popular de China considera a Taiwán como una de les sos provincies. Magar que nunca tevo control real sobro la silla, los principales países del mundo y la ONX reconocen la soberanía de la República Popular China. Sicasí, la islla lleva gobernada, dende 1949, pola República de China.
Organización territorial a nivel de prefeutura
editarEl segundu nivel de sodivisión alministrativa del territoriu, perbaxu del provincial, ye'l de les prefeutures. Esi nivel abarca delles figures xurídiques distintes; destaca, dientro d'elles, la de ciudá con rangu de prefeutura, que ye ensin dubia la más abundante y la única na mayoría de les provincies chines. Sólo trés de les provincies (Yunnan, Guizhou y Qinghai) y les rexones autónomes del Tibet y Xinjiang tienen más de dos tipos d'entidaes distintes d'esti nivel.
Pal 31 d'avientu de 2005 había na China 333 entidaes d'esti rangu alministrativu:
- 17 prefeutures (地区; dìqū). Magar qu'esta estructura ye la que-y da'l nome al conxuntu d'entidaes alministratives de mayor rangu dientro de cada provincia queden perpoques d'elles. La mayoría foron sustituyíes por ciudaes con rangu de prefeutura nel periodu 1983-2000. Anguaño les más de les que queden tán en Xinjiang y Tibet.
- 30 prefeutures autónomes (自治州; zīzhìzhōu). Organicen alministrativamente a les minoríes étniques, sobre too nes rexones más occidentales de China.
- 283 ciudaes con rangu de prefeutura (地级市; dìjíshì). Esta entidá abarca, xeneralmente, una ciudá coles zones rurales que l'arrodien, polo que más que de ciudaes podía falase d'elles como municipios.
- 3 lligues (盟; méng). Estes entidaes, que caltienen el so nome tradicional, son les prefeutures de la rexón autónoma de Mongolia Interior. Neto que les del restu del país van desapaeciendo.
Referencies
editarEnllaces esternos
editar
- Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Organización territorial de la República Popular China.