Parque Morazán
El Parque Morazán, en San Xosé, Costa Rica, ye unu de los espacios urbanos más importantes d'esta capital centroamericana, pos constantemente utilízase pa ensame d'eventos y actividaes culturales. Alcontráu ente cai 3 y avenida 7, nel distritu d'El Carmen, ta arrodiáu d'importantes edificios históricos y sitios públicos, como'l Edificiu Metálicu, la Casa de les Acacies, la Escuela Vitalia Madrigal, l'Hotel Aurola Holliday Inn, la Casa Jiménez de la Guardia, el Edificiu Maroy y el Parque España. Forma parte d'una exa urbana que coneuta'l Parque Nacional col Morazán al traviés del Paséu de les Dames, una de les principales aveníes de la capital costarricense. Bautizáu n'homenaxe a Francisco Morazán, xefe d'Estáu del país mientres 1842 y caudiellu de la Unión Centroamericana, destacar pola so neoclásicu Templu de la Música, construyíu pol arquiteutu y pintor costarricense José Francisco Salazar y declaráu Patrimoniu Históricu Arquiteutónicu.
Parque Morazán | |
---|---|
parque | |
Llocalización | |
País | Costa Rica |
Provincia | San Xosé |
Ciudá | San Xosé |
Coordenaes | 9°56′08″N 84°04′31″W / 9.935533°N 84.075275°O |
Historia
editarPlaza La Llaguna llamóse nun principiu por llevantase en 1887 sobre un pequeñu llagu nel cual los habitantes de San Xosé del sieglu XIX llograben la folla necesario pa faer los adobes con que construyíen les sos cases. Ellí celebrábense les fiestes d'Añu Nuevu. Del llagu, d'orixe artificial y conocíu como'l pozu de Villanueva, teníase noticia siquier dende 1790. En 1808, l'entós gobernador español de la Provincia de Costa Rica, Tomás de Acosta, apurara a les autoridaes a desecar el llugar. Al so alredor había una acequia, llamada Les Arias, polo que s'empezaren a asitiar delles families, formando un barriu que se denominó La Llaguna.[1]
Ente 1853 y 1856, el presidente Juan Rafael Mora Porras mandó construyir la Fábrica Nacional de Llicores nes vecindaes d'esti barriu, lo que vieno consolidar la presencia habitacional na zona. Por cuestiones de salobridá, en 1877, el gobiernu adquirió los terrenes, desaguó la llaguna y en 1881 destinó 1.500 pesos pa la construcción d'una plazoleta, acolumbrándose lo que sería'l segundu parque josefino depués del Parque Central.[1]
En finando en 1885 el presidente Próspero Fernández Oreamuno, la élite lliberal de la dómina decidió construyir un monumentu pa honralo. La obra encargóse-y al escultor Francisco A. Durini Vassalli (tíu del artista ítalo-suizu que dexó una gran buelga en Quito) y el bustu de mármol foi inauguráu'l 10 d'agostu de 1887 pol presidente Bernardo Soto Alfaro (dempués tuvo na antigua plazoleta de la Ilesia La Mercé, costáu suroeste del actual Bancu Central de Costa Rica, hasta que, a pidimientu de la so vilba Cristina Guardia Gutiérrez, foi treslladáu a Alajuela, onde s'atopa güei nel parque que lleva'l nome del exmandatario).[2] Darréu, espropiáronse los llotes cercanos al sitiu pa consolidar l'espaciu públicu, y los miembros del Executivu, nuna decisión nunca esplicada, decidieron nomar esti espaciu públicu n'honor al xeneral honduranu Francisco Morazán, quien fuera fusiláu na Plaza Principal, güei Parque Central, el 15 de setiembre de 1842. Esto desamarró una gran polémica, debíu al contraste ente dambos militares: mientres Morazán fuera un adalid de la unión centroamericana, Fernández preparárase militarmente pa defender la independencia de Costa Rica ante la intención del guatemalianu Justo Rufino Barrios de reconstruyir la República Federal de Centroamérica pola fuercia. El gobiernu, sicasí, guardó silenciu y les obres encargaes al inxenieru Juan de Yongh siguieron.[1]
En 1910 llevantóse un elegante quioscu de planta octogonal y estampa art nouveau, encargu de la Comisión de Fiestes Cíviques, que depués sería reemplazáu pol Templu de la Música actual.
Templu de la Música
editarEl Templu de la Música del Parque Morazán ye un retruque casi exactu del Templu del Amor y la Música allugáu nel Palaciu de Versalles, Francia. Foi construyíu pol arquiteutu y pintor José Francisco Salazar pa substituir al quioscu de madera alcontráu nel mesmu sitiu. Inauguráu'l 24 d'avientu de 1920, metanes la eleición de la reina de los festexos populares de San Xosé, foi escenariu de numberosos discursos per parte de mandatarios, conciertos de la Sinfónica Nacional y d'otres orquestes ya inclusive d'actos de trespasu de poderes. Na actualidá ye tamién sitiu de múltiples actividaes culturales, como'l Festival Internacional de les Artes, el Transitate o'l programa Namórate de la to ciudá. Foi declaráu patrimoniu históricu-arquiteutónicu de Costa Rica en 1975.
Otros monumentos
editarAmás del Templu de la Música, el Parque Morazán cuenta con otros monumentos:
- Efixe de Francisco Morazán: cabeza esculpida en bronce pol costarricense Fernando Calvo; asitiada sobre un pedestal de cementu martelinado, tien 35 cm d'altu; foi instalada dempués de la remodelación del parque en 1993.[3]
- Monumentu al Llibertador d'América Simón Bolívar: una de los cuatro copies de la estatua diseñada pol escultor italianu Pietro Tenerani (les otres tán en Bogotá, Caracas y Hamburgo); de 1,7 m d'alto aproximao, álzase sobre un pedestal de piedra caliar y en cada unu de los sos llaos tien dos tales plaques de mármol blanco con lleendes alusives a Bolívar, foi agasayada a Costa Rica pol coronel venezolanu Ernesto Pérez Lluna ya inaugurada el 15 de setiembre de 1931 al costáu Norte del parque y removida del so sitiu orixinal siquier en dos causes.[3]
- Bustu de Mauro Fernández Acuña, Beneméritu de la Patria: bustu de bronce de 73 cm d'altu, obra del escultor costarricense Juan Portuguez Fucigna, foi fundíu nos Talleres del Ferrocarril al Pacíficu por Juan Harbottle Rojas ya inauguráu el 19 d'avientu de 1943.[3]
- Bustu al Llibertador de Chile Bernardo O'Higgins: bronce sobre pedestal de cementu, tien aproximao 70 cm d'altu y ye obra del escultor costarricense Luis Umaña Ruiz.[3]
- Placa-monumento a los combatientes y finaos na Guerra de Coto,[4] y al Tratáu de Llendes ente Costa Rica y Panamá Calderón Guardia-Arias Madrid.
- Bustu del ex-presidente arxentín Domingo Faustino Sarmiento: datáu en 1938 y asitiáu nel parque nos años 1950, esta escultura en bronce d'unos 75 cm de llato ye obra del arxentín Luis Perlotti.[3]
- Monumentu al exmandatario costarricense Julio Acosta García: obra del escultor italianu Leone Tommasi, el gobernante apaez sentáu; la estatua mide 1,5 m d'altu y tien dos bajorrelives alegóricos de 95x1,30 cm que rellacionaos cola xusticia, la sabiduría, la proteición y la paz. El pedestal (3,6 m d'anchu por 2,5 m d'altu) ye de plaques de mármol travertino romanu. Fecháu en 1962, foi inauguráu'l 14 d'avientu del añu siguiente.[3]
- Monumentu al ex-presidente costarricense Daniel Oduber Quirós: allugada nel costáu nordés del parque, el bronce, de 3,5 m d'altu, foi esculpíu por Olger Villegas Cruz sobre un pedestal de mármol y piedra; al pie del la estatua hai tres plaques con frases del mandatariu.[5]
Galería
editar-
2009 -
2010 -
2012 -
2013 -
2014
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 Andrés Fernández. Onde tuvo la llaguna, La Nación, 26.02.2012; consultáu'l 12.03.2015
- ↑ bustu-del xeneral-espolleto.html Rose Marie Hernández Vargas. El bustu del Xeneral Próspero Fernández Selmanariu Extensionistas, UNED, 24.10.2012; consultáu'l 12.03.2015
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Monumentos escultóricos de la ciudá de San Xosé, Centru d'Investigación y Caltenimientu del Patrimoniu Cultural, Ministeriu de Cultura, Mocedá y Deportes, SJ, CR, 1997; consultáu'l 12.03.2015
- ↑ guerra-de-cotu-8120 Fuéronnos: los héroes de la guerra de Coto. Reperetel. 10 de payares de 2015. http://www.repretel.com/actualidad/fuéronnos--los-heroes-de-la guerra-de-cotu-8120. Consultáu'l 2 de febreru de 2017.
- ↑ Hazel Barahona G. Remembren la obra de Oduber, La Nación, 27.03.1998; consultáu'l 12.03.2015
Enllaces esternos
editar