mios"

El polari (tamién parlare, parlary, palare, palarie, palari y parlyaree,[1] del italianu parlare, que significa "falar"), yera una llingua informal utilizada na subcultura gai británica. La base del so vocabulariu ye'l italianu o'l sabir a les que se-y añader pallabres d'otros idiomes y xírigues como'l romanín, el yidis o'l shelta,[2] amás de pallabres del inglés modificaes.

falantes ensin envalorar,
namái como 2ª llingua
Polari
Faláu en Reinu Xuníu
Familia basáu nel inglés, delles Llingües romániques y el romanín
Estatus oficial
Oficial en Nengún país
Reguláu por Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2 les

mios

ISO 639-3 pld

La xíriga foi usada y popularizada nos años 1950 y 1960 polos personaxes amuyeraos Julian y Sandy del popular programa de radio de la BBC Round the Horne, anque los sos oríxenes pueden rastrexase hasta a lo menos el sieglu XIX. Hai diverses opiniones sobre'l so orixe, unos piensen que foi lleváu a Inglaterra por marineros qu'aprendieren la llingua franca del mediterraneu, otros piensen que pudo ser aniciada por inmigrantes italianos.[2]

Descripción y usu

editar

El polari formóse como un amiestu de pallabres de Llingües romániques (italianu o sabir),[3] romanín,[3] xíriga de Londres,[3] Vesre inglés, xíriga rimada, xíriga de marineros y germanía. Darréu amplióse con pallabres procedentes del yidis de la subcultura xudía asitiada nel East End de Londres, de les fuercies armaes d'EE. XX. (presentes en Reinu Uníu mientres la segunda guerra mundial) y de los consumidores de drogues de los años 1960. Yera una forma de llinguaxe en constante desenvolvimientu con un nucleu d'unos venti pallabres principales (incluyendo bona, ajax, eek, cod, naff, lattie, nanti, omi, palone, riah, zhoosh (tjuz), TBH, trade y vada) con unos 500 términos menos conocíos más.[4]

El polari escarecía d'estructures gramaticales propies y les frases formar pola mera sustitución de pallabres nes estructures ingleses. Exemplu:

  • Polari: How bona to vada your eek!
  • Inglés: How nice to see your face! o Nice to see you!
  • Español: la traducción lliteral ye ¡Qué prestosu ye ver la to cara!, significando ¡Allégrame vierte!, ¡Qué gustu vierte!

El polari usar na marina mercante, el mercáu de pexe de Londres, polos feriantes, la xente del circu (d'equí los préstamos del romanín), el teatru y de la subcultura gai.

El polari yera usáu polos homosexuales p'azorronar les sos actividaes, entós illegales, ante posible estraños contrarios (incluyíos los policías tapaos), amás de porque munchos d'ellos trabayaben nel teatru y la industria del entretenimientu (como los circos y les feries) onde s'usaba y ye otru posible orixe de la xíriga. El parlyaree, una xíriga similar, falar nes feries siquier dende'l sieglu XVII ente los feriantes y sigue siendo usada nos espectáculos ambulantes d'Inglaterra y Escocia.[5]

Anque principalmente usóse polos homosexuales como llinguaxe crípticu pa despintase y nun ser entendíos polos demás, tamién foi usáu por dellos individuos, particularmente los qu'exhibíen más pluma, como mediu d'afirmar la so identidá.

Cayente

editar
 
Bona Togs nome de tienda en Polari.

Sacante nel ambiente de les feries y los circos, onde'l parlyaree permaneció estremáu de la subcultura gai, el polari empezó a cayer en desusu a la fin de los años 1960. La popularidá de los personaxes Julian y Sandy del programa radiofónicu Round the Horne fixo que'l significáu de los sos términos dexara de ser un secretu, perdiendo la so principal función. Amás los activistes gais de los años 1970 considerar daqué degradante, segregador y políticamente incorreutu (por ser usáu frecuentemente pa cotillear, criticar a la xente o tratar asuntos sexuales).

Préstamos al inglés standar

editar

Delles pallabres del polari popularizáronse y pasaron a ser usaes na xíriga inglesa xeneral como:

  • Naff
  • Zhoosh
  • Cottaging
  • Balonie
  • Bevvy

Vocabulariu principal

editar
Polari Español Observaciones
AC/DC una pareya
Ajax cerca de adjacent, xacer xunto a
Alamo escitáu por ti/él
Aunt nell oyer, escuchar
Aunt nells oreyes
Aunt nelly fakes pendientes, aretes
Balonie basura
Barney engarradiella
Basket paquete, bultu de los xenitales
masculinos na ropa
Batts zapatos
Bevvy bebida
Bibi bisexual
Bitch home amuyeráu/gai pasivu
Bijou pequeñu en francés significa xoya o guapu
Blag amestar
Blue homosexual usada como códigu secretu
Bod cuerpu del inglés body, tamién Lacoddy
Bold ardigosu, atrevíu
Bona bonu bona nochy - bones nueches
Bonaroo fantásticu, escelente
Bungery chigre
Butch masculín/lesbiana de
apariencia masculina
Buvare bebida del italianu bere o bevere beber
o del sabir bevire
Cackle falar/cotillear
Camp amuyeráu
Capello/capella sombreru del italianu cappello
Carsey retrete tamién escritu khazi
Carts/cartso pene del italianu cazzo
Cats/kaffies pantalones
Charper buscar/investigar
Charpering omi policía
Chaver practicar sexu/contauto sexual del italianu chiavare (follar)
Chicken mozu n'inglés significa pollu
Clobber ropa
Cod ordinariu, hortera, malu, de mal gustu
Cottage bañu público na dómina los urinarios
solíen tener forma de casa
Cottaging amestar o tener sexu
nos servicios públicos
Cove amigu
Crimper peluqueru
Dally atentu, dulce posiblemente una pronunciación alternativa
de dolly
Dilly boy prostitutu masculín
Dinarly dineru al traviés de la forma derivada "dinari"
Dish culu, nalgues
Dog and bone teléfonu tamién palare pipe
Dolly guapu, bonitu, prestosu
Dona muyer del italino donna o del sabir dona
Dorcas al que lu importa the Dorcas society yera una asociación
femenina de caridá
Drag ropa femenino
Doss cama
Ecaf cara face al aviesu
Eek cara abreviación de ecaf
Ends pulgo tamién riah
Esong ñariz nose al aviesu
Fantabulosa fabulosu/maraviyosu
Feele/freely/filly neñu/nuevu
Fruit marica
Funt llibra
Gelt dineru proveniente del yidis
Glossies revistes
Handbag dineru
Hoofer baillarín
Homy polone/HP home gai amuyeráu
Jarry comida tamién mangarie
Jubes pechos
Khazi retrete tamién escritu carsey
Lacoddy cuerpu
Lallies/lyles piernes
Latty/lattie habitación, casa o pisu
Lills manes tamién martinis
Lilly policía de Lilly law
Lucoddy cuerpu
Luppers deos
Langarie comida del italianu mangiare o del sabir mangiaria
Martinis manes
Measures dineru
Meese sosu, feu del yidis meeiskeit - repulsivo, despreciable,
abominable
Meshigener llocu del yidis y hebréu מְשֻׁגָּע - llocu
Metzas dineru
Mince andar afeutáu
Naff horrible, aburríu, hetero
Nanti non/naide
Nishta non/nada del yidis y hebréu נישטא - nun hai
Ogles güeyos
Oglefakes gafes
Omi home
Omi-palone home amuyeráu/homosexual
Onk ñariz tamién conk
Orbs güeyos
Palare pipe teléfonu
Palliass llombu
Park dar
Plate pie/faer una felación
Palone muyer
Palone-omi lesbiana
Pots dientes
Remould cambéu de sexu
Riah/riha pulgo hair al aviesu
Riah zhoosher peluqueru
Scarper escapar del italianu scappare o
de la xíriga rimada Scarpa flow, to go
Schlumph beber
Schmutter ropa del yidis schmatte trapu, harapo
Scotch pierna scotch egg=leg
Screech boca, falar
Sharpy policía
Sharpy polone muyer policía
Shush sisar/robar
Shyker/shyckle peluca mutación del yidis sheitel
Slap maquillaxe
So homosexual de "Is he 'so'?" (¿él ye asina?)
Stimps piernes
Stimpcovers calcetu, media
Strides pantalones
Strillers pianu
Switch peluca
Thews coses
Tober carretera, camín
Todd solo tamién sloanne
Tootsie trade sexu ente dos homosexuales pasivos
Trade sexu, compañeru sexual
potencial compañeru sexual
Troll caminar en busca de sexu
Vada/varder ver del italino - vedere
vardered, vardering - pasáu, gerundio
Vera xinebra tamién lynn
Vogue pitu
Vogueress muyer fumadora
Willets pechos
Yews güeyos del francés yeux
Zhoosh peñáu/estilismu/iguar
Zhooshy vistosu

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Entrada Polari en Gordon, Raymond G., Jr. (ed.), 2005. Ethnologue: Languages of the World, 5ª edición (versión online, n'inglés).
  2. 2,0 2,1 A gai way of speaking.
  3. 3,0 3,1 3,2 "British Spies: Licensed to be Gay Archiváu 2013-07-08 en Wayback Machine." Time. 19 d'agostu de 2008
  4. Baker, Paul (2002) Fantabulosa: A Dictionary of Polari and Gay Slang. London: Continuum ISBN 0-8264-5961-7
  5. Partridge, Eric (1937) Dictionary of Slang and Unconventional English

Bibliografía

editar

Enllaces esternos

editar