Presidente d'Estonia

Presidente d'Estonia
	cargu públicu
	Presidente de la República
Titular	Alar Karis dende 11 ochobre 2021
Residencia	Presidential Palace (en)
Nomáu por	Riigikogu
Xurisdicción	Estonia
Estáu	Estonia
Duración del cargu	5 años
Creación	24 abril 1938
Sitiu web	http://www.president.ee/

El Presidente de la República (n'estoniu: Vabariigi President) ye'l xefe d'estáu de la República d'Estonia. Yá que Estonia ye una democracia parllamentaria, el Presidente ye principalmente un líder simbólicu y nun tien un poder executivo importante. Amás, tien de desvenceyase de la so afiliación a cualquier partíu políticu mientres el so mandatu.

La presidente actual ye Alar Karis, cargu qu'exerz dende'l 11 d'ochobre de 2021.

Según la Constitución d'Estonia de 1992, al presidente atribúyense-y les siguientes obligaciones:

Representar a Estonia nes rellaciones internacionales.
Conferir rangos diplomáticos, nomar y destituyir a los representantes diplomáticos d'Estonia, aceptar les credenciales de los representantes diplomáticos estranxeros acreditaos n'Estonia, roblar preseos de ratificación, etc.
Promulgar lleis o devolveles al Riigikogu p'aldericales de nuevu. Sicasí, nun puede vetar nenguna llei si ye aprobada de nuevu nel Riigikogu.
El Presidente tien el derechu d'empecipiar les enmiendes a la Constitución.
Ye'l Comandante Supremu de la defensa nacional d'Estonia, convoca y preside el Conseyu de Defensa Nacional y confier los rangos militares.

El presidente ye l'encargáu de designar al primer ministru, non ensin antes llograr el vistu bonu del Parllamentu.

El Presidente ye escoyíu pol Riigikogu pa un mandatu de cinco años; si nun llogra dos tercios de los votos pasaes trés rondes de votación, la responsabilidá d'escoyelo psa a una asamblea eleutoral (constituyida pol Parllamentu y miembros de los gobiernos llocales), qu'hai d'escoyer ente los dos candidatos con mayor porcentaxe de votos.

Cabo notar qu'un presidente nun puede ser escoyíu pa más de dos mandatos consecutivos.

Historia

Estonia nun tuvo presidente de 1918 a 1938. Hasta 1934, el xefe d'estáu yera'l Vieyu del Estáu (riigivanem), que tamién yera'l xefe de gobiernu. En 1933 modificóse la constitución d'Estonia, tresformando al país d'un estáu parllamentariu a unu presidencial. El xefe d'estáu, según la nueva constitución, tamién se llamaría Vieyu del Estáu. Sicasí, esta provisión nunca entró a valir debíu al golpe d'estáu de Konstantin Päts en 1934. En 1938 adoptóse una tercer constitución, que llamaba al xefe d'estáu Presidente y otorgábase-y un importante poder executivu. Konstantin Päts foi la primer persona n'ostentar esti títulu: el so mandatu duró seis años, pero terminó pocu dempués de qu'Estonia fora anexonada pola Xunión Soviética en 1940. Päts foi obligáu a dimitir y más tarde sería deteníu.

Mientres el mandatu soviéticu n'Estonia, el xefe del gobiernu nel exiliu de la República d'Estonia llamábase formalmente "Primer ministru en funciones de Presidente".

Dempués de qu'Estonia repunxera la independencia, adoptóse una nueva constitución parllamentaria. Dende entós tuvieron llugar cuatro comicios (en 1992, 1996, 2001 y 2006). En toos ellos el Parllamentu nun hai consguido escoyer al Presidente y la decisión pasó a l'asamblea eleutoral. Lennart Meri foi escoyíu en 1992 y reelixíu en 1996, ganando a Arnold Rüütel los dos vegaes. El mesmu Rüütel pasó a ser el siguiente presidente en 2001. En 2006 y 2011, ganó les eleiciones Toomas Hendrik Ilves. En 2016 Kersti Kaljulaid ganó les eleiciones, siendo la primer muyer n'ocupar esti cargu na hestoria d'Estonia.

Presidentes d'Estonia

#	Nome	Aniciu dil Mandatu	Fino dil Mandatu	Partíu	nacimientu - muerte
1	Konstantin Päts	24 d'abril de 1938	23 de xunetu de 1940	Isamaaliit	n. 23 de febreru de 1874, Tahkuranna m. 18 de xineru de 1956, Burashevo, Oblast de Kalinin, Xunión Soviética
1	Konstantin Päts	1938 – Escoyíu pol Parlamentu y representantes de los conceyos como candidatu únicu en primer votación, por 219 de 238 votos (92.0%).
Estonia ye amestada a la Xunión de Repúbliques Socialistes Soviétiques entre 1940 y 1991
2	Lennart Meri	6 d'ochobre de 1992	8 d'ochobre de 2001	partíu Pro Patria	n. 29 de marzu de 1929, Tallinn m. 14 de marzu de 2006, Tallinn
2	Lennart Meri	1992 – Escoyíu pol parlamentu en segunda votación, por 59 de 101 votos (58.4%). 1996 – Escoyíu pol parlamentu y representantes de los conseyos en quinta votación por 196 de 372 votos (52.7%).
3	Arnold Rüütel	8 d'ochobre de 2001	9 d'ochobre de 2006	Eestimaa Rahvaliit	n. 10 de mayu de 1928, Laimjala
3	Arnold Rüütel	2001 – Escoyíu pol parlamentu y representantes de los conseyos en quinta votación, por 186 de 366 votos (50.8%).
4	Toomas Hendrik Ilves	9 d'ochobre de 2006	10 d'ochobre de 2016	Sotsiaaldemokraatlik Erakond (Social-Demokrata partíu)	n. 26 d'avientu de 1953, Estocolmu, Suecia
4	Toomas Hendrik Ilves	2006 – Escoyíu pol parlamentu y representantes de los conseyos en cuarta votación, por 174 de 345 votos (50.4%). 2011 – Escoyíu pol Parlamentu en primer votación, por 73 de 101 votos (72.3%).
5	Kersti Kaljulaid	10 d'ochobre de 2016	11 d'ochobre de 2021	independiente	n. 30 d'avientu de 1969, Tartu
5	Kersti Kaljulaid	2016 – Escoyíu pol parlamentu en sesta votación, por 81 de 98 votos (80%).
6	Alar Karis	11 d'ochobre de 2021	anguaño	independiente	n. 26 de marzu de 1968, Tartu
6	Alar Karis	2021 - Escoyíu pol parlamentu en segunda votación, por 73 de 101 votos (71,3%)

Referencies

Enllaces esternos

Web oficial del Presidente d'Estonia
Web del antiguu Presidente Lennart Meri Archiváu 2006-12-21 en Wayback Machine