Arnold Rüütel
Arnold Rüütel (10 de mayu de 1928, Pahavalla (es) 
) ye un políticu estoniu, tercer presidente de la República d'Estonia dende 2001 hasta 2006. Antes de dedicase a la política yera inxenieru agrónomu y rector de l'Academia Estonia d'Agricultura.[9]
_1class_Collar_BAR.svg){kind=small}
En tiempos de la Xunión Soviética, Rüütel tuvo afiliáu al Partíu Comunista d'Estonia y dende los años 1970 exerció cargos de responsabilidá na república socialista, ente ellos presidente del Presidium del Sóviet Supremu dende 1987, coincidiendo cola Revolución Cantada. Tres la reinstauración de la independencia caltuvo'l cargu, hasta qu'en 1992 foi ganáu nes primeres eleiciones presidenciales por Lennart Meri. Ente 1994 y 2000 foi'l líder de la Unión del Pueblu Estoniu, un partíu políticu representativu del movimientu agrariu.[9]
El so mandatu presidencial tuvo marcáu pol ingresu d'Estonia en 2004 tantu na Xunión Europea como na OTAN. En 2006 nun pudo revalidar el cargu porque foi ganáu por Toomas Hendrik Ilves, ex-ministru d'Asuntos Esteriores.[10]
Biografía
editarArnold Rüütel nació na islla de Saaremaa el 10 de mayu de 1928, nuna familia de llabradores. Antes d'entrar en política, tola so carrera tuvo venceyada a l'agricultura. En 1949 llogró'l graduáu n'inxeniería agrónoma pola Universidá Agrícola de Jäneda, de la que se xuntó al komsomol estoniu. Dempués tuvo trabayando como inxenieru sénior del Departamentu d'Agricultura de Saaremaa (1949-1950), hasta que lo dexó pa cumplir el serviciu militar, y como profesor d'agricultura na Escuela d'Agricultura Mecanizada de Tartu (1955-1957), la segunda ciudá más poblada de la RSS d'Estonia.[11]
En 1957 foi nomáu subdireutor del Institutu Estoniu de Ganadería y Veterinaria; seis años más tarde foi xubíu a la direición de la Granxa Estatal de Tartu. Ente 1964 y 1969 tuvo estudiando na Academia Estonia d'Agricultura (actual Universidá Estonia de Ciencies de la Vida) pa llograr la llicenciatura en Ciencies Agrícoles, y en 1972 consiguió'l posgráu de Candidatu de Ciencies.[11] Dende 1991 tien el doctoráu. Ye falante nativu d'estoniu y rusu, y puede parolar con fluidez n'alemán.[11]
Rüütel foi rector de l'Academia Estonia d'Agricultura dende 1969 hasta 1977, cuando dexó la enseñanza pa dedicase a la política.[11]
Ta casáu dende 1958 con Ingrid Ruus Rüütel, cola que tuvo dos fíos y seis nietos.[9]
Trayeutoria política
editarRSS d'Estonia (1977-1991)
editarDada la so pertenencia al Partíu Comunista d'Estonia (EKP) y la so amplia esperiencia agrícola, Arnold Rüütel foi nomáu Secretariu d'Agricultura del Comité Central en 1977, unu de los organismos más importantes de la República Socialista Soviética d'Estonia. En 1979 xubió a vizprimer ministru del Conseyu de Ministros estoniu, y en 1983 foi escoyíu presidente del Presidium del Sóviet Supremu, en dependencia de los primeros secretarios Karl Vaino (1978-1988) y Vaino Väljas (1988-1990).[11]
Dientro del EKP, Rüütel taba consideráu unu de los miembros reformistes, más cercanos al nacionalismu estonio. En plena Revolución Cantada, el Sóviet Supremu que presidía aprobó midíes rupturistas cola Xunión Soviética como la declaración de soberanía (1988), la llei d'independencia económica (1989) y la celebración d'eleiciones multipartidistas (1990). Sicasí, el dirixente caltenía cordiales rellaciones colos dirixentes del Partíu Comunista Rusu y yera cercanu a la minoría rusa.[11]
Tres les eleiciones llexislatives de marzu de 1990, nes que l'independentismu llogró una clara mayoría, Rüütel foi nomáu presidente del Sóviet Supremu de la República d'Estonia, ente que Edgar Savisaar asumió como primer ministru. Mientres el so mandatu, el políticu trató d'axustar la secesión coles autoridaes de la URSS y caltuvo un papel más prudente que'l de Letonia y Lituania pa evitar cualquier represalia.[12] Dempués del intentu de golpe d'Estáu na URSS, Estonia proclamó la reinstauración de la so independencia'l 20 d'agostu de 1991, reconocida polos soviéticos un mes más tarde.[13][14]
República d'Estonia (1990-2001)
editarArnold Rüütel siguió exerciendo como presidente del Sóviet Supremu estoniu hasta 1992, añu nel que se celebraron les primeres eleiciones parllamentaries (Riigikogu) y presidenciales. El nuevu cargu de presidente d'Estonia representaba la xefatura del Estáu, anque con calter representativu y poderes llindaos. Rüütel presentar a esos comicios col sofitu del Partíu del Centru, excomunistas, partíos agrarios y los estonios d'orixe rusu. Sicasí, cayó ganáu pol candidatu Lennart Meri, al que sofitaben los nacionalistes conservadores, y convirtióse nel primer líder d'un país excomunista que fuera ganáu por métodos democráticos.[15]
En 1994 fundó un nuevu partíu políticu, la Unión del Pueblu Estoniu (Eestimaa Rahvaliit), que pretendía apigurar al movimientu agrariu. Nes eleiciones parllamentaries de 1995 integraría una coalición sobre'l candidatu Tiit Vähi, del conservador Partíu de la Coalición, que llogró 41 escaños y el gobiernu del país. Nesi gabinete, Rüütel ocupó la vicepresidencia del Riigikogu hasta 1997 y foi representante estoniu na Asamblea Báltica hasta 1999.[9]
Rüütel volvió presentase a les eleiciones presidenciales de 1996 y de nuevu cayó derrotáu frente a Lennart Meri.[11]
La Unión del Pueblu Estoniu allegó en solitariu a los comicios de 1999 y consiguió namái 7 escaños, razón pola que Rüütel dexó la presidencia del mesmu en 2000 y asumió un cargu honoríficu. La formación siguiría esistiendo con altibaxos hasta la so desapaición en 2012. Con too y con eso, Rüütel caltuvo un papel relevante na política nacional.[11]
Presidencia d'Estonia
editarArnold Rüütel foi presidente d'Estonia dende'l 8 d'ochobre de 2001 hasta'l 9 d'ochobre de 2006, so cuatro primeros ministros: Mart Laar (2001-2002), Siim Kallas (2002-2003), Juhan Parts (2003-2005) y Andrus Ansip (2005-2006).
El dirixente presentar a les presidenciales per tercer vegada en 2001. A diferencia de les eleiciones a primer ministru, que son por sufraxu universal, la eleición del presidente estoniu precisa una mayoría de dos tercios del Riigikogu (68 votos). Si nun lu hubiera, la decisión correría al cargu de un Colexu Eleutoral formáu por parllamentarios y representantes locales.[10]
A pesar de que Toomas Savi —sofitáu pola coalición del executivu de Mart Laar— yera'l favoritu pa la victoria, Rüütel estableció aliances con tolos partíos de la oposición y aprovechó la debilidá política de la coalición gobernante.[11] El 21 de setiembre dio la sorpresa al vencer a Savi la votación del Colexu Eleutoral por 186 a 155. Na so proclamación, el nuevu presidente prometió amenorgar los efeutos negativos de la rápida transición a una economía de mercáu, averar la política a la ciudadanía y establecer un nuevu contratu social pa reforzar la cohesión nacional.[11] Nesi sentíu, aprobó esaniciar el requisitu d'apoderar l'estoniu p'aportar a cargos públicos, daqué que beneficiaba a los rusohablantes apostraos años tras.[16]
La so etapa coincidió con un periodu d'inestabilidá política nacional y dos fechos importantes: l'ingresu del país bálticu na Xunión Europea y na OTAN, dambos en 2004. Rüütel dio'l so sofitu a la incorporación neses entidaes, asegurando que «Estonia siempres va ser parte d'Europa», ya inclusive fixo campaña pol «sí» nel referendu d'adhesión a la XE de 2003.[17][18] Nel so últimu añu, l'estáu trató de roblar un alcuerdu fronterizu con Rusia pero dambes partes nun llegaron a entendese.[19][20]
Eleiciones de 2006
editarArnold Rüütel presentar a la reeleición presidencial de 2006 pa un segundu mandatu, col sofitu del Partíu del Centru y la Xunión del Pueblu Estoniu. Sicasí, el líder negar a allegar a la eleición del Riigikogu, na que precisaba una mayoría de dos tercios que nun tenía, pa forzar la votación del Conseyu Eleutoral.[11] Los aspirantes Ene Ergma y Toomas Hendrik Ilves fueron bloquiaos na votación parllamentaria polos partíos que sofitaben a Rüütel, y el mesmu presidente negar a allegar a los alderiques eleutorales con Ilves.[21]
La popularidá de Rüütel cayera nos últimos meses por una serie d'escándalos públicos y pola so actitú al respective de los aspirantes a la presidencia.[11][21] A la fin, el restu de partíos xuniéronse en redol a la candidatura de Ilves, col consiguiente impautu nel Conseyu Eleutoral onde namái precisaben mayoría simple. El 23 de setiembre, Rüütel cayó derrotáu frente a Ilves por 162 votos contra 174.[10]
Rüütel dexó'l cargu'l 9 d'ochobre de 2006 y comprometióse a ayudar al nuevu presidente en tolo posible. Tres esa derrota, caltúvose retiráu de la primer llinia política.
Ver tamién
editar
| Predecesor: Lennart Meri |
 Presidente d'Estonia 2001-2006 |
Socesor: Toomas Hendrik Ilves |
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Enciclopedia Brockhaus. Identificador de Brockhaus Enzyklopädie en línea: ruutel-arnold. Apaez como: Arnold Rüütel. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: alemán.
- ↑ 2,0 2,1 URL de la referencia: http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154.
- ↑ Afirmao en: Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat. Páxina: 499. Editorial: Edita. Llingua de la obra o nome: finlandés. Data d'espublización: 2017. Autor: Antti Matikkala.
- ↑ URL de la referencia: https://www.kongehuset.no/tildelinger.html?tid=28028&sek=27995&q=R%C3%BC%C3%BCtel%2C+Arnold&type=27117&aarstall=.
- ↑ URL de la referencia: https://magyarkozlony.hu/dokumentumok/f654e733d27bba8ab48da1c5ff52d011013c0fae/megtekintes.
- ↑ URL de la referencia: https://archiv.prezident.sk/gasparovic/index2bee.html?rad-bieleho-dvojkriza-i-trieda. Llingua de la obra o nome: eslovacu. Data de consulta: 27 avientu 2021.
- ↑ URL de la referencia: https://www.tartu.ee/et/tunnustatud-isikud/arnold-ruutel.
- ↑ 8,0 8,1 Afirmao en: e-Business Register. Data de consulta: 29 abril 2024.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «Arnold Rüütel» (inglés). Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 «Estonia elects Ilves as president» (inglés) (23 de setiembre de 2006). Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
- ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 11,11 «Arnold Rüütel». Consultáu'l 29 de setiembre de 2016.
- ↑ «To the Barricades! Bloody January 1991» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 27 de marzu de 2013. Consultáu'l 6 de setiembre de 2016.
- ↑ Schmemann, Serge (7 de setiembre de 1991) (n'inglés). Soviets recognize Baltic independence. The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/1991/09/07/world/soviet-turmoil-soviets-recognize-baltic-independence-ending-51-year-occupation-3.html. Consultáu'l 6 de setiembre de 2016.
- ↑ «Estonians campaign for independence (The Singing Revolution), 1987-1991» (inglés). Consultáu'l 6 de setiembre de 2016.
- ↑ «La derecha nacionalista derrota al líder de la independencia d'Estonia» (22 de setiembre de 1992). Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Estonia scraps controversial language law» (inglés) (7 d'avientu de 2001). Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Referendu on the European Union in Estonia, september 14th 2003» (inglés) (14 de setiembre de 2016). Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
- ↑ (n'inglés) All in to Europe. The Economist. 18 de setiembre de 2003. ISSN 0013-0613. http://www.economist.com/node/2076757. Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
- ↑ (n'inglés) Frontier justice. The Economist. 5 de mayu de 2005. ISSN 0013-0613. http://www.economist.com/node/3941577. Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
- ↑ (n'inglés) After 20 years, Russia and Estonia sign border treaty. Reuters. 18 de febreru de 2015. http://www.reuters.com/article/us-russia-estonia-idUSBREA1H0QN20140218. Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
- ↑ 21,0 21,1 «Toomas Hendrik Ilves». Consultáu'l 27 de setiembre de 2016.
Enllaces esternos
editar- Perfil de Arnold Rüütel nel sitiu web de Presidencia d'Estonia (n'inglés)
- Arnold Rüütel nel sitiu web del Barcelona Centre for International Affairs
Datos: Q194000
Multimedia: Arnold Rüütel
