Reinu de Cazembe

	reinu
Alministración
Xeografía

El Reinu de Cazembe foi un Estáu africanu asitiáu a veres del ríu Luapula, no que güei ye Zambia. Taba habitáu poles etnies luba y lunda, que tamién poblaben los vecinos imperios Luba y Lunda, y falaben el idioma chibemba. Na década de 1860 el reinu taba en franca decadencia y el xefe garanganze Mushidi, fundador del Reinu de Yeke, atacó Cazembe. Los garanganze y los sos aliaos mataron al mwata (xefe o rei de los luba-lunda) y Cazembe convertir nun Estáu títere. Pocos años dempués, en 1894, Mushidi foi asesináu polos belgues y el so reinu estremáu ente Rodesia Nordeste, colonia británica, y el Estáu Llibre del Congo, colonia belga. Tres la independencia de les colonies africanes Cazembe nun se configuró de nuevu como un Estáu, la so importancia sigue vixente na Provincia de Luapula y los luba-lunda siguen nomando a los sos mwatas, que gobernaben dende un palaciu nel so capital, Mwansabombwe, hasta qu'ésti foi quemáu en 1998. Dende la independencia de Zambia en 1964 la rexón foi escenariu de múltiples confrontaciones locales, considerándose un exemplu de la división que les potencies europees causaron n'África.

Historia

Periodu precolonial

Cazembe nació como Estáu segregáu del Imperiu luba (anguaño territoriu de la República Democrática d'El Congu) cuando'l primera Mwata Kazembe, títulu qu'entós equivalía a xeneral, Ng'anga Bilonda, partió con un destacamentu de siguidores en redol a 1740.

Espediciones portugueses

El mercader portugués Manoel Caetano Pereira visitó'l reinu en 1796. Dos años más tarde, pel branu, el gobernador de Ríos de Sena Francisco José de Lacerda y Almeida dirixó la primer espedición científica n'África, dende Tete hasta Cazembe. La so intención yera doble: abrir rutes comerciales ente los valles de los ríos Luapula y Zambeze y enllazar les colonies portugueses d'Angola y Mozambique. Lacerda morrió en Cazembe en 1798 y dempués de la so muerte la espedición foi dirixida pol clérigu Francisco João Pinto, pero esto nun foi más palantre ; tuvieron na capital de los lunda varios meses, tornando a Tete en 1799. Dende entós establecióse una rellación comercial ente Cazembe y les colonies portugueses n'África. Darréu, conozse un documentu del Cazembe del que se tien noticia ye'l diariu del angoleñu Pedro João Baptista, que travesó África del Sur de mariña a mariña ente 1804 y 1814. D'esta dómina, y mientres tol primer terciu del sieglu XIX, sabemos qu'hubo periodos de rellaciones tirantes ente Cazembe y Portugal, anque al paecer nun hubo cese comercial hasta'l fracasu de la última espedición portuguesa, la d'Antonio Cándido Pedroso Gamitto, ente 1831 y 1832.

Estáu títere de Yeke

Cuando David Livingstone visitó Cazembe ente 1867 y 1868, el reinu taba somorguiáu nuna crisis política. De la mesma, el xefe Mushidi de la etnia garanganze acababa de fundar el Reinu de Yeke. Esta situación foi descrita por otru européu, l'esplorador francés Victor Giraud. Mishidi atacó Cazembe na década d'años 1860 y Mwata Kazembe VIII foi asesináu polos sos aliaos. Cazembe convirtióse ye un Estáu títere de Yeke.

Colonia británica y belga

Mishiri foi asesináu en 1890 polos belgues y Cambeze pudo recuperar la so independencia. Esto foi efímeru. En 1893 constituyóse la BSAC (British South Africa Company). Primeramente otros espedicionarios británicos informaren de la difícil situación política de Cambeze. El xefe del reinu roblara con Alfred Sharpela un contratu del que quixo faer usu la BSAC, pa esplotar ciertos xacimientos mineros nel territoriu. El xefe negar a cumplir el tratu, lo que provocó que les fuercies britániques, al mandu de Blair Watson, apruxeren nel país y someter en 1897. El reinu foi estremáu ente les colonies de Rodesia Nordeste (Imperiu británicu) y Estáu Llibre del Congo (Reinu de Bélxica).

Ver tamién

Bibliografía

Macola, Giacomo; The Kingdom of Kazembe. History and Politics in North-Eastern Zambia and Katanga to 1950. Ed. LIT Verlag Münster (2002). ISBN 978-3-8258-5997-8.
Q. Reefe, Thomas; The rainbow and the kings: a history of the Luba Empire to 1891. Ed. Universidá de California (1981). ISBN 978-0-520-04140-0.

Referencies

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Reinu de Cazembe.