Santa Cristina de la Polvorosa
Santa Cristina de la Polvorosa ye un conceyu y llocalidá española de la provincia de Zamora, na comunidá autónoma de Castiella y Llión.[3]
 Santa Cristina de la Polvorosa | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Castiella y Lleón | ||
| Provincia |  provincia de Zamora | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Santa Cristina de la Polvorosa (es)  | Pablo Rubio Pernia | ||
| Nome oficial | Santa Cristina de la Polvorosa (es)[1] | ||
| Códigu postal |
49620 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 42°00′00″N 5°42′47″W / 41.99989°N 5.71319°O | ||
  Santa Cristina de la Polvorosa Santa Cristina de la Polvorosa (España) | |||
| Superficie | 38.94 km² | ||
| Altitú | 707 m[2] | ||
| Llenda con | Milles de la Polvorosa, Villanázar, Quiruelas de Vidriales, Manganeses de la Polvorosa, Benavente y Arcos de la Polvorosa | ||
| Demografía | |||
| Población |
1039 hab. (2023) - 545 homes (2019) - 524 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe | 0% de provincia de Zamora | ||
| Densidá | 26,68 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
| aytosantacristinadelapolvorosa.es | |||
 | |||
El conceyu, asitiáu na contorna de Benavente y Los Valles, tien una superficie de 39,03 km² y, según datos del padrón municipal 2017 del INE, cuenta con una población de 1087 habitantes. El so cascu urbanu asítiase na marxe derecha del ríu Órbigo, a menos de 5 km de la ciudá de Benavente. El so allugamientu y la cercanía de Benavente, favorecieron qu'en Santa Cristina enllantárense delles industries y empreses benaventanas, tresformando esta llocalidá nuna de les más dinámiques de la contorna y de la provincia.
La ilesia parroquial ye'l so edificiu más significativu. Nel so interior destaquen delles imáxenes de gran valor, presidíes por Santa Cristina, la patrona d'esta llocalidá. De notable importancia ye'l descubrimientu de la villa romana de Requejo, na qu'apaecieron dellos mosaicos y pintures murales, que s'atopen anguaño nel Muséu de Zamora.
Redolada
editarLa redolada de Santa Cristina de la Polvorosa, como na mayoría de los pueblos que componen la contorna de Benavente y Los Valles ta configuráu pola tremenda inflúi que'l ríu Órbigo demostró a lo llargo de los sieglos sobre la forma de vida de los habitantes de la mentada contorna. Tien una orografía prestosa, amestada a la so cualidá de tierra de ribera. El clima ye rigorosu, fríu nel iviernu y primaveral dende mayu a ochobre.
Historia
editar
Los sos oríxenes remontar a la dómina romana, prueba d'ello ye la villa romana de Requejo, con dellos pervalibles mosaicos y pintures murales, que s'atopen anguaño nel Muséu de Zamora.
Pequí pasó n'orixe la Vía de la Plata, cuando la ponte de camín del Esla topar al altor de Villaveza del Agua, ponte que sería destruyíu na Edá Media. Dende equí la Vía siguía escontra Alija del Infantado, siempres al oeste del Órbigo.
Tamién tuvo llugar xunto a la llocalidá la famosa batalla de Polvoraria. Nesta, los árabes con Al-Mundir de Córdoba a la cabeza, trataron d'atacar Llión, magar s'atoparon con Alfonsu III el Magno, ganáu nel enfrentamientu los cristianos. Esta producióse alredor del añu 876 y asina nos la narra l'historiador Sánchez Albornoz:
“Lloñe inda de la tierra habitada por cristianos y ensin medios d'información bastantes pa conocer nel desiertu los movimientos del monarca d'Asturies, caminaríen los sarracenos desdexaos pelos campos desiertos y polvorientos que llamaben Polvoraria los cronistes, cuando del encinar vecín de Socastro saldríen de sópitu, impetuoses, les vanguardies d'ástures y gallegos. Nun momentu ocuparíen estos la ponte debaxo escontra'l llombu y el de Santa Cristina, pol que pudiera escapar de los cristianos travesando'l Órbigo. Primero que les huestes musulmanes entamar n'orde de combate, los fieros soldaos del príncipe cristianu emburriar escontra'l ríu, y anque dalgunos llograron vadearlo, según refirieron dempués los vendedores, hasta trece millares de muslimes fueron coraos nos praos del Mato xunto al Órbigo”.
La victoria de los exércitos asturlleoneses na batalla de Polvoraria resultó decisiva pa la posterior repoblación de la llocalidá, que quedó integrada nel Reinu de Llión.[4]
Darréu, na Edá Moderna, Santa Cristina foi una de les llocalidaes que s'integraron na provincia de les Tierres del Conde de Benavente y dientro d'esta na Merindad de la Polvorosa y la receptoría de Benavente.[5]
Sicasí, al reestructurase les provincies y crease les actuales en 1833, la llocalidá pasó a formar parte de la provincia de Zamora, dientro de la Rexón Lleonesa,[6] quedando integrada en 1834 nel partíu xudicial de Benavente.[7]
El 10 d'abril de 1979 tuvo llugar nesti conceyu un grave accidente d'autobús, al cayer ésti al ríu Órbigo, nel que finaron 49 persones, 45 d'elles neños d'ente 12 y 14 años.[8][9]
Demografía
editar| 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2017 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1348 | 1314 | 1257 | 1235 | 1087 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: [ensin referencies]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gráfica d'evolución demográfica de Santa Cristina de la Polvorosa ente 1900 y 2017 |
 |
| Fonte: Institutu Nacional d'Estadística d'España - Ellaboración gráfica por Wikipedia. |
Patrimoniu
editarTien na ilesia parroquial el so edificiu más significativu. Ye llamativa la coincidencia na tipoloxía de la torre cola del cercanu Barcial del Barcu, anque la de Santa Cristina ye más elevada. Son delles les imáxenes que s'atopen nel so interior, toes elles de gran valor. Ye'l casu de la Virxe del Rosario, El Cristu de la Vera Cruz, una gran escultura tallada en madera. Tamién alluga a la patrona del pueblu, Santa Cristina, que preside l'altar mayor. Otres imáxenes non menos importantes qu'acueye'l templu son la Virxe del Rosario, La Doliosa, el Corazón de Jesús o la Virxe de la Inmaculada.
Economía
editarAgricultura, ganadería, construcción y delles empreses, ente elles destaquen la fábrica de Quesos EL PASTOR y la fábrica de pastes y mantecadas Mayjo.
Fiestes patronales
editar- El Cristu de la Vera Cruz, el día 9 de mayu.
- La so fiesta patronal n'honor a Santa Cristina, el día 24 de xunetu.
Referencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ URL de la referencia: https://www.aemet.es/es/eltiempo/prediccion/municipios/santa-cristina-de-la-polvorosa-id49200.
- ↑ Santa Cristina de la Polvorosa na web de la Diputación de Zamora
- ↑ José Cela, Camilo (1971). Editorial Destino: Obra completa, Volume 8 (en castellanu), páx. 831. «tol dilatáu país que dicen de la Polvorosa, a la solombra de la villa de Benavente, na provincia de Zamora, diócesis d'Astorga y reinu de Llión: Fresnu de la Polvorosa, Vecilla de la Polvorosa, Santa Cristina de la Polvorosa, Arcos de la Polvorosa, Milles de la Polvorosa, Manganeses de la Polvorosa, etc.»
- ↑ Salgado Fuentes, Carlos Javier (2016). Universidá de Salamanca: La evolución de la identidad regional en los territorios del antiguo Reino de León (Salamanca, Zamora y León) (en castellanu), páx. 149-150.
- ↑ «Real Decretu de 30 de payares de 1833 sobre la división civil de territoriu español na Península ya islles axacentes en 49 provincies» (castellanu). Gaceta de Madrid.
- ↑ Subdivisión en partíos xudiciales de la nueva división territorial de la Península ya islles axacentes / aprobada por S. M. nel real decretu de 21 d'abril de 1834
- ↑ El País: Cuarenta y nueve muertos, 45 d'ellos neños, al cayer al ríu Orbigo un autobús escolar
- ↑ El Faro de Vigo: La memoria del Órbigo 32 años dempués
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Santa Cristina de la Polvorosa.- Conceyu de Santa Cristina de la Polvorosa Archiváu 2013-04-22 en Wayback Machine
Datos: Q1646332- Multimedia: Santa Cristina de la Polvorosa
