Schefflera morototoni

Schefflera morototoni;
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
División:	Magnoliophyta
Clas:	Magnoliopsida
Subclas:	Rosidae
Orde:	Apiales
Familia:	Araliaceae
Subfamilia:	Aralioideae
Tribu:	Schefflerieae
Xéneru:	Schefflera
Especie:	Schefflera morototoni; (Aubl.) Maguire, Steyerm. & Frodin
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

Schefflera morototoni, llamáu comúnmente cacheta, yagrumo machu, amba'y guazú o anolillo, ye un árbol de la familia de les araliacees, bien abondosa en delles rexones tropicales d'América del Sur y América Central.

Descripción

Ye un árbol de tamañu medianu, algamando los 30 m d'altor, con un fuste cilíndricu y llixeramente trabancosu d'hasta 1 m de diámetru. La copa tien forma de sombriella, ramificándose pocu y namái cerca del visu . Los repulgos marquen la corteza de color ablancazáu, llisa y de tactu nidio.

Les fueyes son llargues, d'hasta 40 cm, compuestes, digitaes y alternes, al cabu de llargos pecíolos con estípules bien marcaes, que s'enserten diagonalmente nel tarmu. Tienen 10 o 11 foliolos elípticos y acuminaos, de márxenes tropezosos, llixeramente coriáceos, col fexe verde y el viesu brillosu, acoloratáu ya intensamente pubescente.

Floria a lo llargo del añu, produciendo ramilletes en forma de umbelas paniculaes llaterales, de 20 a 60 cm de llargor. Los floros son numberosos, allugaos al cabu de talluelos florales, pardogrisáceos y pentámeros, con un diminutu hipantio nel que s'agospia l'ovariu inferior; son pentámeras, de pétalos blancos, d'un par de milímetros de llargu, con cinco estámenes y dos estilos. El frutu ye una baga carnosa, de color abuxáu, d'unos 5 a 10 mm de llargu y un pocu más d'anchu, que contién dos granes planes y oblongues, de dispersión zoocórica.

En Venezuela y otros países dáse-y el nome de yagrumo a la Cecropia peltata que, anque d'aspeutu similar, constitúi una especie distinta.

Cultivu

Frecuente na vexetación secundaria de la selva, apaez tamién nos márxenes de les llanures y en montes d'altitú escontra los Andes; anque soporta daqué de solombra cuando xuvenil, ye fuertemente heliófita, y los plantíos tienen de faese espaciaes y a plenu sol, creciendo meyor en grupos qu'en llinies. Prefier suelos llixeros, magrizos o arenosos, fondos y bien drenaos, semihúmedos a húmedos.

Uso

La madera, de color pardu claro llixeramente arrosada, emplégase para carpintería y ebanistería; ye pocu pesada, de testura media, superficie llisa y trabajable con facilidá. Utilizar pa obra civil, guarniciones, tables de resistencia media, como sustitutu de la madera balsa de más pesu o para fósforos y otros productos similares. La de meyor calidá emplegar en preseos musicales y laminaos decorativos. La magaya ye escelente pa la ellaboración de papel.

Les fueyes utilizar en fervinchu y emplastos como melecinales

Taxonomía

Schefflera morototoni describióse por (Aubl.) Maguire, Steyerm. & Frodin y espublizóse en Species Plantarum 2: 652. 1753. ^[1]

Etimoloxía

Schefflera nome xenéricu que foi nomáu n'honor del botánicu alemán del sieglu XIX Jacob Christian Scheffler, qu'escribió sobre'l xéneru Asarum.^[2]

morototoni: epítetu

Sinonimia

Didymopanax morototoni (Aubl.) Maguire, Steyerm. & Frodin
Didymopanax morototoni var. angustipetalum Marchal
Panax morototoni Aubl.
Sciadophyllum paniculatum Britton^[3]
Oreopanax morototoni (Aubl.) Pittier
Panax speciosum Eggers
Panax undalata Aubl.
Panax undulatus Kunth

var. morototoni

Aralia micans Willd. ex Schult.
Didymopanax calophyllus Decne. & Planch.
Didymopanax chrysophyllus (Vahl) Decne. & Planch.
Didymopanax micans (Willd. ex Schult.) Krug & Urb.
Didymopanax morototoni var. poeppigii Marchal
Didymopanax poeppigii Decne. & Planch.
Didymopanax speciosus (Willd.) Decne. & Planch.
Didymopanax splendens (Kunth) Decne. & Planch. ex Seem.
Didymopanax splendidus Planch. ex Linden
Didymopanax undulatus C.Wright
Panax chrysophyllus Vahl
Panax speciosus Willd.
Panax spinosus Poir.
Panax splendens Kunth
Schefflera splendens (Kunth) Frodin ex Lindeman^[4]

Ver tamién

Referencies

↑ «Schefflera morototoni». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 3 de febreru de 2013.
↑ Helmut Genaust (1983): Etymologisches Wörterbuch der botanischen Pflanzennamen, 2. Auflage. Birkhäuser Verlag - ISBN 3-7643-1399-4
↑ Didymopanax morototoni Archiváu 2014-07-14 en Wayback Machine en Universidá Nacional d'Asunción
↑ Schefflera morototoni en PlantList

Bibliografía

López, J. A; Little, Y.; Ritz, G.; Rombold, J.; Hahn, W. (1987). Árboles comunes del Paraguay: Ñande yvyra mata kuera. Asunción del Paraguay: Cuerpu de Paz.

Enllaces esternos

[Trop-1] «Schefflera morototoni». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 3 de febreru de 2013.

[Genaust1983-2] Helmut Genaust (1983): Etymologisches Wörterbuch der botanischen Pflanzennamen, 2. Auflage. Birkhäuser Verlag - ISBN 3-7643-1399-4

[3] Didymopanax morototoni Archiváu 2014-07-14 en Wayback Machine en Universidá Nacional d'Asunción

[4] Schefflera morototoni en PlantList

[1]

[2]

[3]

[4]