Torreadrada
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Torreadrada ye un conceyu d'España, na provincia de Segovia, comunidá autónoma de Castiella y Llión. Tien una superficie de 32,86 km².
 Torreadrada | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  España |
| Autonomía |  Castiella y Lleón |
| Provincia |  provincia de Segovia |
| Tipu d'entidá | conceyu d'España |
Alcalde de Torreadrada (es)  | Jesús García Gómez |
| Nome oficial | Torreadrada (es)[1] |
| Códigu postal |
40313 |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 41°26′39″N 3°50′23″W / 41.444166666667°N 3.8397222222222°O |
  Torreadrada Torreadrada (España)  | |
| Superficie | 33 km² |
| Altitú | 186 m |
| Llenda con | |
| Demografía | |
| Población |
52 hab. (2023) - 28 homes (2019) - 27 muyeres (2019) |
| Porcentaxe | 0.03% de provincia de Segovia |
| Densidá | 1,58 hab/km² |
| torreadrada.es | |
 | |
Xeografía
editarAllugamientu
editarLa llocalidá de Torreadrada asítiase na zona central de la península ibérica, nel estremu norte de la provincia de Segovia, tien una superficie de 32,86 km²,[2] y les sos coordenaes son 41°26′39″N 3°50′23″W / 41.44417°N 3.83972°O.
| Noroeste: Valtiendas | Norte: La Sequera de Haza | Nordeste: Aldeanueva de la Serrezuela |
| Oeste: Fuentesoto | 
|
Este: Aldeanueva de la Serrezuela |
| Suroeste: Castro de Fuentidueña | Sur: Castrojimeno | Sureste: Castroserracín |
Clima
editarEl clima de Torreadrada ye mediterraneu continentalizado, de resultes de la elevada altitú y el so alloñamientu de la mariña, los sos principales carauterístiques son:
- La temperatura medio añal ye de 11,50ºC con una importante oscilación térmica ente'l día y la nueche que puede superar los 20ºC. Los iviernos son llargos y fríos, con frecuentes borrines y xelaes, ente que los branos son curtios y calorosos, con máximes en redol a los 30 °C, pero mínimes fresques, superando llixeramente los 13 °C. El refrán castellanu "Nueve meses d'iviernu y trés d'infiernu" carauterizar a la perfeición.
- Les precipitaciones añales son escases (504,20mm) pero distribuyir de manera relativamente permediada a lo llargo del añu sacante nel branu que ye la estación más seca (76,00mm). Los montes que delimitan la pandu retienen los vientos y les agües, sacante pol Oeste, onde l'ausencia de grandes montes abre un pasiellu al Océanu Atlánticu pol qu'enfusen la mayoría de les precipitaciones que lleguen a Torreadrada.
| Precipitaciones per estación (mm) | ||||
| Primavera | Branu | Seronda | Iviernu | TOTAL |
|---|---|---|---|---|
| 148,30 | 76,00 | 143,40 | 136,40 | 504,20 |
Na Clasificación climática de Köppen[3] corresponder con un clima Csb (oceánicu mediterraneu), una transición ente'l Csa (mediterraneu) y el Cfb (oceánicu) productu de l'altitú. A diferencia del mediterraneu presenta un branu más nidiu, pero al contrariu que nel oceánicu hai una estación seca nos meses más templaos.[4]
 Parámetros climáticos permediu d'Aldeanueva de la Serrezuela nel periodu 1966-2003 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Precipitación total (mm) | 36.70 | 34.00 | 51.90 | Error d'espresión: Operador < inesperáu | |||||||||
| Fonte: Ministeriu d'Agricultura, Alimentación y Mediu Ambiente. Datos de precipitación pal periodu 1966-2003 en Aldeanueva de la Serrezuela[5] | |||||||||||||
Demografía
editar| 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2006 | 2008 | 2010 | 2012 | 2014 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 130 | 146 | 127 | 113 | 110 | 94 | 105 | 88 | 78 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alministración
editar| Llexislatura | Nome | Partíu |
|---|---|---|
| 1979-1983 | Alejandro de Marcos Iglesias |  UCD
|
| 1983-1987 | ||
| 1987-1991 | ||
| 1991-1995 | ||
| 1995-1999 | ||
| 1999-2003 | ||
| 2003-2007 | ||
| 2007-2011 | Jesús García Gómez |  PP
|
| 2011-2015 | Jesús García Gómez | PP
|
| 2015-2019 | Luis Teófilo Puebla Sanz | PP
|
| 2019-2023 | n/d | n/d |
| 2023- | n/d | n/d |
Historia
editarTres reconquistar (sieglos XI y XII) taba englobada na Comunidá de Villa y Tierra de Fuentidueña.
Torreadrada nel sieglu XIX: Na descripción de Torreadrada que fai Pascual Madoz en Diccionario Geográfico-Estadístico-Histórico de España’ diz que la llocalidá tenía a mediaos del sieglu XIX: «86 cases d'inferior fábrica», conceyu y escuela de primeres lletres pa dambos sexos. Naquella dómina en que'l pueblu yera conocíu como Torre-Adrada, les sos xentes dedicar al cultivu de trigu, morcajo, cebada, centenu, cáñamu y llegumes de toes clases. Teníen tamién ganáu lanar y vacunu que podíen pastiar na devesa, chiscada de carbayos, y disponíen de caza menor. Amás d'actividá agrícola, había un molín fariñeru y dellos telares de cáñamu. Yeren 97 vecinos que sumaben «378 almes».
Descripción
editarTorreadrada yá yera mentada a mediaos del sieglu X, como Fontem Aderata, cuando'l conde de Monzón, Asur Fernández dona'l llugar al monesteriu de San Pedro de Cardeña en Burgos. El so nome según P.L. Sigueroi vien significar 'la fonte que s'aprovechaba por veces'. Dientro del so términu tamién s'alcuentra'l despobláu de Urdiales. La ilesia parroquial de Torreadrada dedicar a la Natividá de La nuesa Señora, y vese claramente que n'orixe yera una ilesia románica, de que la so dómina caltién la so pila bautismal, la portada con trés pares de columnes y capiteles, según delles muertes del que fuera'l so antiguu pórticu, güei incorporáu a la fábrica de la ilesia. Bona parte de lo que güei ellí veamos ye obra de tiempos barrocos (s.XVIII), dende la so planta de cruz llatina, a los retablos que lu afaten, incluyíu'l mayor. Na ayalga parroquial, caltiénse una bona coleición d'obres de plata, ente les que destaca una mota realizada pol plateru segovianu Francisco de Plaza nel tercer cuartu del sieglu XVII, y una custodia de sol que fizo nel primer cuartu del sieglu XVII un plateru de Peñafiel llamáu Gabriel de Segovia.
Cultura
editarFiestes
editar- San Sebastián (20 de xineru).
- Santa Águeda (5 de febreru).
- San Antonio (13 de xunu).
- San Agustín (28 d'agostu).
Patrimoniu
editarArrodiada por una valla álzase la ilesia de San Agustín, el principal monumentu de Torreadrada. Anque n'orixe tratar d'un templu románicu, d'esta dómina tan solo caltién la portada llateral, una y bones los tresformamientos sufiertos a lo llargo de los sieglos confiéren-y l'aspeutu actual, más propiu de tiempos barrocos (sieglu XVIII). Nel so interior sobresal la pila bautismal, tamién de dómina románica, y una coleición de pieces de plata ente les que destaca la mota fabricada nel primer cuartu del sieglu XVII y una custodia de sol de principios del XVII. Del patrimoniu etnográficu entá se caltienen elementos como'l vieyu molín, los llavaderos alimentaos pola Fonte de los Seis Caños y les bodegues soterraes.
Un bustu nel centru del pueblu recuerda a unu de los fíos más pernomaos de Torreadrada, el doctor Teófilo Hernando Ortega (14 d'abril de 1881 - 7 de marzu de 1975 en Madrid), consideráu padre de la farmacoloxía moderna española.[6]
Personaxes pernomaos
editar- Ismael Peña Poza, (Torreadrada, 1936). Músicu y folclorista español.
- Teófilo Hernando Ortega, (Torreadrada, 1881). Médicu y catedráticu.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Institutu Nacional d'Estadística (ed.): «Población, superficie y densidá por conceyos - Segovia». Archiváu dende l'orixinal, el 2 d'ochobre de 2013.
- ↑ Critchfield, H.J.. University of Idaho (ed.): «Criteria for classification of major climatic types in modified Köppen system» (inglés). Xeneral Climatology. Prentice Hall. Archiváu dende l'orixinal, el 30 de setiembre de 2009. Consultáu'l 25 de payares de 2015.
- ↑ Axencia Estatal de Meteoroloxía, Atles climáticu ibéricu
- ↑ Ministeriu d'Agricultura, Alimentación y Mediu Ambiente (Programa SIGA) (ed.): «Promedios mensuales - Aldeanueva de la Serrezuela, ESP». Consultáu'l 23 de payares de 2015.
- ↑ [1]
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Torreadrada.
Datos: Q2046725- Multimedia: Torreadrada
