Xun Zi
Xun Zi (chinu tradicional: 荀子, chinu simplificáu: 荀子, pinyin: Xún Zǐ, Wade-Giles: 'Hsün Tzu', ca. 312–230 e.C.) foi un filósofu chinu siguidor del Confucianismu que vivió mientres el periodu de los Reinos Combatientes y contribuyó nuna de les Cien escueles del pensamientu. Xun Zi creía que los enclinos innatos del home precisen ser acuartaes per mediu de la educación, contradiciendo la opinión de Mencio de que l'home ye bonu por naturaleza.[1] Coles mesmes, sostenía que les normes étiques fueron inventaes pa rectificar a la humanidá.
Xun Zi | |
|---|---|
 | |
| Vida | |
| Nacimientu |
Zhao (es)  , incertidumbre (es) 313 de edC |
| Nacionalidá |
Estado Qi Zhao |
| Muerte |
Chu (es) , (82/92 años) |
| Familia | |
| Familia |
ver
|
| Profesor de |
Han Feizi Li Si |
| Oficiu | filósofu |
| Trabayos destacaos |
Xunzi (es) |
| Creencies | |
| Relixón | confucianismu |
 | |
Educáu nel estáu de Qi, Xun Zi tuvo acomuñáu cola escuela confuciana, pero la so filosofía ye más pragmática si comparar col optimismu de Confucio.[2]
Biografía
editarXun Zi nació sol nome de Xun Kuang (荀況), Qing (卿) pola onomástica china. Dellos testos rexistrar col apellíu Sun (孫) en llugar de Xun, sía por cuenta de que los dos apellíos yeren homófonos na Antigüedá o que Sun fuera escoyíu por cuenta de que Xun foi un nome tabú en dalgún momentu de la hestoria. El nome "Xun Zi" ye a cencielles un títulu que significa "Maestru Xun".
Los primeros años de la vida de Xun Zi tán arrodiaos de misteriu, yá que recién foi conocíu cuando tenía 50 años, alredor de 264 e.C., cuando foi al estáu de Qi a estudiar y enseñar. Xun Zi yera bien respetáu en Qi sol mandatu del rei Xiang (齊襄王), quien lo honró como maestru. Alredor d'esta dómina visitó l'estáu de Qi y emponderó el so gobiernu, aldericando sobre temes militares con Linwu (臨武君) na corte del rei Xiaocheng de Zhao (趙孝成王). Depués, Xun Zi foi bilordiáu na corte de Qi, polo que tuvo de retirase al sur del estáu de Chu, onde'l primer ministru Chunshen (春申君) dio-y el cargu de Maxistráu de Lanling (蘭陵令). Nel añu 238 e.C., Chunshen foi asesináu por un rival de la corte y, subsecuentemente, Xun Zi perdió la so posición, anque permaneció en Lanling, una rexón allugada al sur de l'actual provincia de Shandong, pol restu de la so vida y foi soterráu ellí. Desconozse l'añu de la so muerte.[3]
Ente los sos discípulos más notables atópense Li Si (ministru y canciller de Qin Shi Huang, primer emperador de la dinastía Qin) y el filósofu Han Feizi, quien desenvolvió los aspeutos seudoautoritarios del so pensamientu na escuela denomada Legismo. Por cuenta de que Li Si y Han Feizi tuvieron una postura anti-confuciana acérrima, la reputación de Xun Zi como filósofu confucianu foi puesta a dulda de cutiu.
Magar les doctrines de Xun Zi fueron influyentes na formación de la doctrinal oficial estatal de la Dinastía Han, la so influencia decayó comparada a la de Mencio mientres la Dinastía Tang.[2]
Obra
editar
A diferencia del estilu aforístico de les Analectas de Confucio y de Mencio, Xun Zi foi un pensador más rigorosu y escribió ensayos ellaboradamente argumentaos, que fueron recoyíos nel llibru tituláu Xunzi (l'únicu términu indica la referencia al llibru y non al autor). Nél, Xun Zi estrema lo que ye connatural al home y lo que tien de ser aprendíu per mediu d'una educación rigorosa.[1] De cutiu, estos ensayos son críticos de les escueles contendientes, tales como'l Taoísmu y el Mohismo, lo mesmo que de escueles rivales al interior del Confucianismu. Dalgunos de los capítulos más significativos son los siguientes:[4]
- "Discutiniu del cielu (天 tian)", nel cual refuga la noción de Mencio referida a que'l cielu tenía una voluntá moral. Nel so llugar, Xun Zi sostién que'l cielu ye a cencielles el mundu natural, polo que les persones tienen de centrase nel reinu humano y social, más que n'ocupase d'idees celestiales.
- "Discutiniu de la propiedá ritual (li)," nel qu'alderica les regles de conducta individual y social (decorum).
- "Desvanecimiento d'obsesiones": al tar enfocáu en solo un aspeutu d'una situación, de cutiu piérdese de vista n'oxetivu últimu.
- "Usu apropiáu de términos" (正名 Zhengming): Un nome convertir n'apropiáu pa una situación per mediu del usu convencional, pero una vegada que ye fitu, nun ye fayadizu esvialo d'estes normes. Por tanto, Xun Zi adopta una visión convencional, anque los oxetos significaos pol términu siguien siendo reales.
- "Les disposiciones humanes son detestables(xing y): Refuga l'afirmación de Mencio de que les persones tienen un enclín natural escontra la deidá. Confucio, quien a cencielles dixo que les persones son similares por naturaleza, nun foi claru na tema. Xun Zi sostién que l'home ta naturalmente inclináu escontra'l egoísmu y la maldá, y que si estos enclinos nun son acuartaes, les sociedaes involucionarán escontra l'anarquía. Entiende la moral como un constructo social y enfatiza la distinta ente lo innatu y lo adquirío.
Pensamientu
editar- Formuló una doctrina harmónica sobre la naturaleza.[5]
- El cielu nun ye morada del ser supremu, más bien ye un conxuntu de fenómenos naturales[5]
- Renegó la esistencia del creador del mundu. Tolos fenómenos y oxetos apaecen y camuden cíclicamente y resuélvense pol influxu de dos axentes: el yang positivu y el yin negativu[5]
- Según la so opinión, el procesu del pensamientu arrinca colo que constaten los órganos de los sentíos.Como productu de la reflexón sobre datos de la esperiencia sensorial algámase una conceptuación xusta y varia[5]
- Espresó que tou lo meyor nel home ye frutu de la educación. La so doctrina exerció gran influencia na meyora de la filosofía china[5]
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 Ebrey, Patricia (2006). The Cambridge Illustrated History of China. Cambridge University Press, páx. 45-49. ISBN 0-521-43519-X.
- ↑ 2,0 2,1 Wm. Theodore de Bary, Sources of Chinese Tradition, v.1
- ↑ Watson, Burton (2003). Xunzi: Basic Writings. Columbia University Press, páx. = 2, 120, 132-133, 145-146, 148, 154, 163-165, 170, 174.
- ↑ Graham, Disputers of the Tau: Philosophical Argument in Ancient China.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Diccionariu de la filosofía Editorial Progresu, Lima 1995
Bibliografía
editar- A.C. Graham (1989). Disputers of the Tau: Philosophical Argument in Ancient China. La Salle, Ill: Open Court. ISBN 0-8126-9087-7.
- Li, Deyong, "Xunzi" (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).. Encyclopedia of China (Philosophy Edition)
- Searle, J.R. & Vanderveken, D., Foundations of Illocutionary Logic, Cambridge University Press.
- Wm. Theodore de Bary (1960). Sources of Chinese Tradition, v.1. Columbia University Press.
- Watson, Burton (2003). Xunzi: Basic Writings. Columbia University Press.
Enllaces esternos
editar
Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Xun Zi.- Direutoriu Dmoz sobre Xun Zi
- Información histórica y escritos de Hsun Tzu
- Artículu sobre Xun Zi de la Enciclopedia de Filosofía n'Internet
- Testos completos de Xun Zi (en chinu)
- Yan Xishan alderica a Xunzi
- nomes(298-238_e.C.) Traducción a llingua española de Zheng Ming Rectificando los nomes(298-238 e. C.) (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
