Wikipedia

Arsenal Football Club

El Arsenal Football Club (pronunciación n'inglés: /ˈɑː(ɹ)sənəl ˈfʊtˌbɔl klʌb/) ye un club de fútbol profesional con sede n'Holloway, Londres, Inglaterra, que xuega na máxima categoría del fútbol d'esi país, la Premier League. Unu de los más gallardoniaos del fútbol inglés, ganó 43 títulos nel so país, incluyendo 13 campeonatos de lliga y un récor de 13 Copes d'Inglaterra; tamién ganó dos títulos internacionales.

Arsenal Football Club
Arsenal F.C.
Situación
Estáu Reinu Xuníu
Datos
Nome oficial Arsenal Football Club
Tipu club de fútbol
Fundáu en1886
Fundador Plantía:Xeodatos Reinu Xuníu, Reinu Xuníu de Gran Bretaña ya Irlanda David Danskin
Propietariu Bandera de ? Kroenke Sports & Entertainment (es) Traducir
Presidente Bandera de Estaos Xuníos d'América Stan Kroenke
Entrenador Mikel Arteta
Categoría Premier League
Instalaciones
Estadiu Emirates Stadium (es) Traducir
Dueñu de Kroenke Sports & Entertainment (es) Traducir
Uniforme
Titular
Alternativu
Tercera
Patrocinador Emirates

Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

Fundáu en 1886 nel sureste de Londres, en 1893, convertir nel primer club del sur d'Inglaterra en xunise a la Football League. Ganó los sos primeros títulos —cinco lligues y dos FA Cups— nos años 1930. Depués d'un periodu d'escasez nos años posteriores a la Segunda Guerra Mundial, convertir nel segundu club del sieglu XX en ganar el doblete, llogrando'l Campeonatu de Lliga y la FA Cup de la temporada 1970-71. Los llogros siguieron nos años 1990 y 2000. Mientres esos años, Arsenal ganó un doblete de copes nacionales, dos dobletes de Lliga y Copa, y dos bicampeonatos de la Copa d'Inglaterra. Remató una temporada de Lliga invictu y convirtióse nel primer club de Londres en llegar a la final de la Lliga de Campeones de la UEFA.

Los colores tradicionales del club, el blancu y el coloráu, evolucionaron col tiempu. De la mesma, foi camudando l'allugamientu del club; fundáu nel distritu de Woolwich, nel sureste de Londres, en 1913 camudar al norte de Londres, más esautamente nel distritu de Highbury, onde foi establecíu'l Arsenal Stadium, que funcionó hasta 2006, onde se fixo un treslláu más curtiu, escontra la contorna de Holloway, onde se llevantó l'actual Emirates Stadium. La estadía histórica del Arsenal nel norte de Londres, creó col tiempu una fuerte rivalidá col Tottenham Hotspur, conocida como'l Derbi del Norte de Londres.[1]

Arsenal tien una de les aficiones más numberoses del mundu.[2][3][4] Según la revista Forbes, el club ye'l quintu club más pervalible del mundu en 2014, con un valor de 1300 millones llibres.[5]

Historia

editar
 
Woolwich Arsenal (en camises escures) xugando contra Newcastle United (con camises a rayes) nuna semifinal de la FA Cup —per primer vegada— nel Victoria Ground, Stoke.

El Arsenal Football Club foi fundáu formalmente en 1886 sol nome de «Dial Square» por emplegaos del área del mesmu nome del Royal Arsenal, una fábrica d'armamentos en Woolwich, nel sureste de Londres.[6] El club camudó'l so nome a «Woolwich Arsenal» dempués de convertise en sociedá anónima en 1893.[7] El club convertir nel primeru del sur de Londres en ser almitíu na Football League. Dende 1893 a 1904, el Woolwich Arsenal xugó na estinguida Segunda División de la Football League (segunda categoría), hasta llograr l'ascensu a la First Division (máxima categoría) en 1904. El relativu aislamientu xeográficu d'Arsenal con al respective de los otros clubes de la Footbal League traxo como consecuencies baxes asistencies a los partíos de llocal a comparanza de los otros clubes, daqué que contraxo serios problemes financieros y la declaración de bancarrota en 1910. Sicasí, la desapaición evitar al ser mercáu polos empresarios Henry Norris y William Hall.[8] Norris intentó treslladar al club a otru allugamientu, y en 1913, pocu dempués de baxar a la Second Division, al rematar les obres de construcción del Arsenal Stadium nel distritu de Highbury, al norte de Londres, el club treslladar al so nuevu allugamientu. Per otru llau, foi privada la pallabra Woolwich del nome del club, pasando a la so nueva denominación «The Arsenal».[9] Arsenal remató na quinta posición na Second Division na temporada 1914-15, la última antes de la Primer Guerra Mundial que suspendió l'actividá del fútbol inglés por cuatro años. Al rematar la guerra y volver# a entamar el fútbol, Arsenal foi escoyíu, por cuenta de los sos rivales locales Tottenham Hotspur, pa participar na First Division na temporada 1919-20. Dellos llibros informaron de qu'esta eleición a la máxima categoría llograr por medios dudosos.[n 1]

Arsenal nomó a Herbert Chapman como entrenador en 1925. Chapman entrenara al equipu del Huddersfield Town que ganara'l campeonatu de Lliga nes temporaes 1923-24 y 1924-25 (ver Campeones del fútbol inglés). Con Chapman, el club ganó los sos primeros títulos, gracies a los sos revolucionarios planteos tácticos, y xunto colos fichaxes de xugadores estrelles como Alex James y Cliff Bastin, asitiáronse les bases d'un equipu qu'apoderó'l fútbol inglés nos años 1930.[10] Arsenal ganó la FA Cup en 1930 y dos campeonatos de lliga nes temporaes 1930-31 y 1932-33. Adicionalmente, la estación del metro local, orixinalmente llamada «Gillespie Road» pasó a llamase «Arsenal» n'honor al club, polo que ye la única estación de metro en ser nomada específicamente por un club de fútbol. Foi esaniciáu l'artículu The nel nome del club, pasando a la so actual denominación, «Arsenal Football Club».[11]

 
Semeya de los capitanes del Arsenal y Racing Club de France nun partíu d'exhibición ente dambos equipos en 1934.

Chapman morrió de secute de neumonía a principios de 1934, dexando a Joe Shaw y George Allison al mandu del Arsenal. So la so conducción, Arsenal ganó'l títulu de lliga nes temporaes 1933-34, 1934-35 y 1937-38, y una FA Cup en 1936. Coles mesmes, y gracies a la so escelente situación económica financiera, el club ganó'l llamatu de «Bank of England club» —traducción: Club del Bancu d'Inglaterra—. Como los xugadores clave d'aquel equipu del Arsenal retiráronse, l'Arsenal empezara a esmorecese a finales de la década, y dempués de la intervención del Reinu Xuníu na Segunda Guerra Mundial, el fútbol profesional competitivu n'Inglaterra foi suspendíu.[12][13][14]

Dempués de la mentada guerra, so la conducción del socesor de Allison Tom Whittaker, el club ganó dos campeonatos de lliga (1947-48 y 1952-53), y una FA Cup en 1950. Sicasí, tres estos dos periodos, llegó un tiempu de mediocridá pal Arsenal. Ante la incapacidá de traer a los xugadores del mesmu calibre como lu habíen fechu nos años 1930, el club pasó la mayor parte de los años 1950 y 1960 polo xeneral na metá de tabla na lliga, ensin ganar trofeos. Inclusive l'ex capitán de la Seleición de fútbol d'Inglaterra Billy Wright, nun pudo consiguir títulos como entrenador al club, nun periodu entendíu ente 1962 y 1966.[14][15][16]

Arsenal nomó sorpresivamente al fisioterapeuta del club Bertie Mexe como entrenador en 1966. Dempués de perder dos finales consecutives de la Copa de la Lliga d'Inglaterra, el club ganó'l so primer títulu européu, la Copa de Feries 1969-70. A esti títulu sumóse-y l'octavu títulu de lliga del club y la so cuarta FA Cup. Estos dos últimos títulos fueron na temporada 1970-71, siendo asina'l primera doblete na historia del club.[17] Esto marcó un puntu altu a entamos de la década de 1970. Sicasí, Arsenal nun supo capitalizar el so ésitu y pasó la mayoría de los años de mediaos de los 70 en puestos de metá de la tabla, destacar solamente los subcampeonatos de la FA Cup 1971-72 y de la First Division 1972-73. Coles mesmes, l'Arsenal participó, na temporada 1971-72 como campeón de Lliga, per primer vegada na Copa d'Europa, llegando hasta cuartos de final.[18]

El 9 de xunetu de 1976, Terry Neill, con 34 años d'edá, foi reclutado pola xunta direutiva del Arsenal pa reemplazar Bertie Mexe, y con esa edá convertir nel entrenador del Arsenal más nuevo hasta la fecha. Colos nuevos fichaxes como Malcolm Macdonald y Pat Jennings, y la promoción al primer equipu de los xuveniles Liam Brady y Frank Stapleton, el club llogró formar un equipu competitivu que llegó a la Final de la Recopa d'Europa 1979-80 (perdiéndola por tanda de penaltis ante Valencia). Algamó trés finales consecutives de la FA Cup, (1978, 1979 y 1980), ganando la de 1979, ante'l Manchester United por 3-2, nun partíu consideráu por munchos como un clásicu.[14][19]

L'ex-xugador del club George Graham foi contratáu como entrenador en 1986. So la so conducción, el club ganó la Copa de la Lliga en 1987, na so primer temporada nel cargu. A esta copa sumóse-y un nuevu títulu de lliga na temporada 1988-89, ganando el postreru partíu de la temporada con un gol en tiempu amestáu del mediocampista Michael Thomas ante quién colaba punteru, Liverpool. «L'Arsenal de Graham» llogró la décima lliga de First Division pal club na temporada 1990-91, perdiendo namái un partíu, un doblete de FA Cup y Copa de la Lliga na 1992-93, y un segundu troféu européu, la Recopa d'Europa 1993-94.[14][20] La reputación de Graham viose avafada cuando foi afayáu de sobornu, n'habiendo tomáu dineru de Rune Hauge, un axente noruegu, pa la firma de ciertu xugadores. Ante esta situación, la dirigencia del Arsenal decidió despidilo en 1995.[n 2] El so reemplazu, Bruce Rioch, duró namái una temporada, dexando'l club dempués d'una disputa de fondos cola xunta direutiva.[21]

 
Los xugadores y aficionaos del Arsenal celebren el so títulu de 2004 con un autobús de techu descubiertu.

L'ésitu del club na década de 1990 y la primer década del sieglu XXI debía enforma al nomamientu en 1996 d'Arsène Wenger como entrenador. Wenger traxo nueves táctiques, un nuevu réxime d'entrenamientu y dellos xugadores estranxeros que complementen el talentu inglés esistente. Arsenal llogró un nuevu doblete de Lliga y Copa na temporada 1997-98 y un terceru na 2001-02. Amás, el club llegó a la final de la Copa de la UEFA 1999-00 (perdiendo ante'l Galatasaray turcu). Ente otros títulos, llogró dos FA Cups (2002-03 y 2004-05), y ganó la Premier League na temporada 2003-04 ensin perder un solu partíu, un llogru que-y valió'l llau'l llamatu de «The Invincibles» —traducción: Los invencibles—.[22]

Arsenal terminó nel primer o segundu llugar na lliga n'ocho de les primeres once temporaes de Wenger nel club, anque en nenguna ocasión fueron capaces de retener el títulu.[14] A partir de xunetu de 2013, el club ye unu de los cinco equipos, —los otros son el Manchester United, Blackburn Rovers, Chelsea y Manchester City— que ganó la Premier League dende la so formación en 1992.[23] Arsenal nunca progresó más allá de los cuartos de final de la Lliga de Campeones de la UEFA hasta la edición 2005-06; nesa temporada convertir nel primer club de Londres en cincuenta años d'historia de la competición en llegar a la final de la competición, nel que fueron ganaos por 2 goles a 1 ante'l Barcelona.[24] En xunetu de 2006, treslladar al actual Emirates Stadium, dempués de 93 años nel distritu de Highbury.[25]

Arsenal llegó a la final de la Copa de la Lliga d'Inglaterra en 2007 y 2011, perdiendo por 2-1 ante'l Chelsea y el Birmingham City, respeutivamente. Depués d'ocho años ensin ganar títulos, el 17 de mayu de 2014, venció Hull City na final de la FA Cup 2013-14, al revertir una desventaxa de 0-2 pa ganar el partíu 3-2 nel Estadiu de Wembley.[26] Esti títulu clasificó al club p'apostar la Community Shield 2014 ante'l Manchester City, campeón de la Premier League 2013-14. Arsenal llogró un atayante trunfu por 3-0 en dichu partíu, ganando'l so segundu troféu en tres meses.[27] Nueve meses dempués del so trunfu na Community Shield 2014, Arsenal llogró'l bicampeonatu de FA Cup, goliando al Aston Villa 4-0 na final de la edición 2014-15, convirtiéndose nel club más esitosu na historia del tornéu con 12 títulos.[28]

 
Posiciones finales en Lliga del Arsenal dende 1947 (en colloráu). El númberu d'equipos na máxima categoría amosar n'azul.

Símbolos

editar

Historia y evolución del escudu

editar
 
Primer escudu del Royal Arsenal (1888).
 
Escudo del Arsenal (1949-2002).

Dende la fundación del club, l'Arsenal tuvo múltiples escudos (o crestes), toos ellos con pequeños cambeos. El primer escudu de Royal Arsenal cuntó con trés cañones empobinaos escontra riba, apuntando escontra'l norte, similar al escudu d'armes de la Ciudá metropolitana de Woolwich (güei treslladáu al escudu d'armes de la ciudá real de Greenwich). Estos dacuando puede ser confundíos con chimenees, pero la presencia d'una cabeza de lleón tallada y un cascabel a cada llau son indicadores escamplaes de que son cañones.[29] Esti escudu dexó d'utilizase dempués de la mudanza a Highbury en 1913, namái pa ser reinstalado en 1922; esi mesmu añu, el club adoptó'l primer escudu con un solu cañón, apuntando escontra l'este. Esti escudu namái foi usáu hasta 1925, cuando'l cañón camudar d'orientación escontra l'oeste y a la izquierda d'ésti figuraba'l llamatu del equipu, The Gunners.[29]

En 1949, el club dio a conocer un escudu modernizáu col mesmu estilu de cañón de siguío el nome del club, escritu en lletra gótica. Per debaxo d'él, atopábase l'escudu d'armes del Conceyu metropolitanu de Islington y un pergamín inscritu col acabante adoptar lema del club, «Victoria Concordia Crescit» —traducción: "La victoria vien de l'harmonía"—. El lema foi acuñáu pol editor de programes del club Harry Homer.[29] Per primer vegada l'escudu venía con colores, nesti casu en colloráu, verde y doráu.[29]Por cuenta de les numberoses revisiones del escudu, l'Arsenal foi incapaz de tener los derechos d'autor del mesmu. Anque'l club llograra rexistralo como marca, el club tuviera una llarga batalla llegal con un comerciante llocal de la cai que vendía de manera "non oficial" mercancía del Arsenal.[30]Arsenal finalmente buscó una proteición llegal más completu. Poro, en 2002 introducióse un nuevu escudu con llinies curves más modernes y un estilu simplificáu, que yera de derechos d'autor.[31] El cañón, se direcciona al este y el nome del club ta escritu nuna tipografía sans-serif enriba del cañón. El verde foi sustituyíu pol azul escuru. El nuevu escudu recibió una respuesta crítica de munchos siguidores. L'Asociación Independiente d'Aficionaos del Arsenal afirmó que'l club fixo casu omiso de la mayor parte de la historia del Arsenal y con una tradición radical de diseñu modernu, y que los aficionaos nun fueren afechiscamente consultaos sobre la tema.[32]

Hasta la década de 1960, foi usada una insinia especial namái pa los partíos d'alta relevancia, como la final de la FA Cup. La insinia, consistía polo xeneral nun monograma coles iniciales del club en coloráu sobre un fondu blancu.[33]

El monograma foi convertíu nuna insinia d'estilu Art déco, nel que les lletres «A» y «C» enmarquen un balón de fútbol en llugar de la lletra «F», el conxuntu dientro d'una frontera hexagonal. Esti exemplu tempranu d'un logotipu corporativu, introducíu como parte d'una nueva marca de per parte de Herbert Chapman del club nos años 1930, foi usáu non yá na camisetes pa los partíos de la final de la FA Cup, sinón tamién como un símbolu del Arsenal Stadium, asitiándose nel visu de la entrada principal y nos pisos de la sede.[34] Dende 1967, un cañón blancu foi usáu regularmente nes camisetes, hasta la so sustitución pol escudu del club, dacuando cola adición del llamatu The Gunners, na década de 1990.[33]

Na temporada 2011-12, l'Arsenal celebró'l so 125º aniversariu. Les celebraciones incluyeron una versión modificada del escudu corriente lleva nes sos camisetes pa la temporada. L'escudu yera tou blancu, arrodiáu de 15 fueyes de carbayu a la derecha y xunto con una fueyes d'una corona de lloreos a la izquierda. Les fueyes de carbayu representen a los quince miembros fundadores del club que s'axuntó nel chigre Royal Oak en 1886. Les 15 fueyes de lloréu representen los seis peniques pagos polos quince homes que fundaron el club, y la fortaleza. Pa completar l'escudu, los años 1886 y 2011 amuésense a entrambos llaos de la lleenda «Forward» na parte inferior del escudu.[35]

Indumentaria

editar
Artículu principal: Historia del uniforme del Arsenal Football Club
 
Indumentaria utilizada nos partíos de llocal na temporada 2004-05.

Mientres gran parte de la historia del Arsenal, los sos colores fueron camises coloraes brilloses con mangues blanques y pantalón blancu, anque esto nun foi siempres el casu. La eleición de colloráu ta na reconocencia d'una donación de caridá de Nottingham Forest, pocu dempués de la fundación d'Arsenal en 1886. Los fundadores de Dial Square, Fred Beardsley y Morris Bates, fueron xugadores del Forest que se camudaron a Woolwich a trabayar. Cuando fundaron el club naquel llugar, nun teníen equipamientu, entós escribieron una nota a la direutiva del Nottingham Forest pa llograr ayuda, y recibieron de regalu un equipu completu y una pelota. L'uniforme (o kit n'inglés) orixinalmente foi colloráu completu, pero d'un colloráu cuasi púrpura.[36][37]

En 1933, Herbert Chapman, queriendo ver a los so xugadores vistíos d'una manera más orixinal, actualizó l'uniforme amestándo-y mangues y pantalones blancos, esclariando'l colloráu, quitando l'efectu "pillar box". Dos posibilidad suxiriéronse pal orixe de les mangues blanques. Una historia informa que Chapman notó qu'un partidariu nes graes llevaba un suéter ensin mangues colorada sobre una camisa blanca; otra yera qu'él s'inspiró nun traxe similar usáu pol dibuxante Tom Webster, con quien Chapman xugó al golf.[38]

Independientemente de si la historia ye verdadera o non, l'Arsenal finalmente estableció diches camisetes pa los sos alcuentros qu'apueste como llocal, convirtiéndose col pasu de los años nun símbolu del club, y vistiendo dende entós asina, cola esceición de dos temporaes. La primera foi la 1966-67, cuando l'Arsenal llevaba camisetes de dellos tonos de colloráu;[37] sicasí, la camiseta nun atraxo enforma a l'afición y les mangues blanques tornaron la temporada siguiente. La segunda esceición foi la 2005-06, la última temporada que l'Arsenal xugó nel so antiguu estadiu en Highbury, cuando l'equipu utilizó camisetes conmemorativas similares a les usaos en 1913, la so primer temporada nel estadiu; el club volvió a los so colores normales al entamu de la próxima temporada.[38] Na temporada 2008-09, l'Arsenal sustituyó les tradicionales mangues blanques con mangues de color coloráu con una amplia franxa blanca.[37]

Estos colores del Arsenal fueron la inspiración pa munchos otros clubes. En 1909, Sparta Praga adoptó un uniforme de color coloráu escuru como'l que llevaba l'Arsenal nesi momentu;[38] en 1938, l'Hibernian adoptó'l diseñu de les mangues de la camisa del Arsenal na so propia franxa verde y blancu.[39] En 1920, l'entrenador del Sporting Clube de Braga, en tornando a Braga dempués d'un partíu nel Arsenal Stadium, camudó'l so uniforme verde del so equipu a una copia del uniforme del Arsenal de colloráu con mangues blanques y pantalones curtios, dando llugar al llamatu del equipu de Vos Arsenalistas.[40]Estos equipos inda usen esos diseños anguaño.

Per otru llau, mientres munchos años los colores utilizaos pol uniforme de visitante del Arsenal (o reserva) yeren camises blanques y pantalones curtios, yá seya negru o blancu. Na temporada 1969-70, l'Arsenal presentó un uniforme que consistía en camises marielles con pantalón azul. Esti uniforme foi usáu na final de la FA Cup de 1971, na qu'Arsenal venció a Liverpool pa ganar el doblete per primer vegada na so historia.[41] Al añu siguiente, l'Arsenal llegó otra vegada a la final de la FA Cup, llevando una camiseta con franxes coloraes y blanques, y siendo derrotaos ante Leeds United. Arsenal depués compitió en trés finales consecutives d'esta competencia ente 1978 y 1980, camudando les franxes a mariellu y azul, argumentando que-yos traería suerte.[41] Esti cambéu caltener hasta que na temporada 1982-83, salió a la venta un uniforme con colores de verde y azul marino, ensin franxes. La siguiente temporada, l'Arsenal volvió al uniforme de color mariellu y azul, anque con un tonu azul más escuru qu'antes.

Cuando Nike reemplazó a Adidas como provisor de la indumentaria del Arsenal en 1994, los colores usaos pa los partíos de visitante camudaron de nuevu a les camises y pantalones curtios de color azul de dos tonos. Dende la década de los 90, xunto col advenimiento del codalosu negociu de la venta de camisetes, los colores de reserva camudaron de temporada en temporada, teniendo inclusive un tercer uniforme en casu de ser necesariu. Mientres esti periodu, los diseños fueron totalmente azules, o tuvo variaciones nel tradicional mariellu y azul, como un color doráu metálicu y azul marino a franxes usada na temporada 2001-02, o otres indumentarias con colores mariellu y gris escuru —usáu ente 2005 y 2007—, o mariellu y marrón del añu, —usáu del añu 2010 al 2013—.[42] A partir de 2009, la segunda equipación camúdase cada temporada, y l'uniforme saliente por temporada convertir nel tercer uniforme del club si hai cambeos nel primer uniforme.[43]

Primeru
Actual

Infraestructura

editar
  Pa más detalles, consultar Instalaciones del Arsenal Football Club

Estadiu

editar
Artículu principal: Emirates Stadium
 
Arsenal Stadium, Highbury.

Mientres l'Arsenal taba nel sureste de Londres, apostó la mayoría de los sos partíos de llocal nel Manor Ground del distritu de Plumstead, amás d'un periodu de trés años nel cercanu «Invicta Ground» ente 1890 y 1893. El Manor Ground foi primeramente namái un campu de xuegu, hasta que'l club instaló tribunes y platees pal so primer partíu na Football League en setiembre de 1893. Xugaron los sos partíos de llocal ellí mientres los próximos venti años (con dos esceición na temporada 1894-95), hasta'l pasu al norte de Londres en 1913.[44][45]

El Arsenal Stadium, conocíu mayoritariamente como Highbury, foi l'estadiu del Arsenal dende setiembre de 1913 hasta mayu de 2006. L'estadiu orixinal foi construyíu pol renombráu arquiteutu Archibald Leitch, y tenía un diseñu común con munchos estadios nel Reinu Xuníu nesi tiempu, con una grada cubierta y tres tribunes populares descubiertes, onde la xente reparaba'l partíu parada, o sentada nos sos pasos.[46]Tol estadiu dióse-y una revisión masiva na década de 1930: implementóse un estilu arquiteutónicu innovador (el Art Deco) y construyéronse nueva graes al este, nes reapertures del estadiu en 1932 y 1936 respeutivamente. Construyóse, de la mesma, un techu ta na popular norte del estadiu, que foi bombardiáu mientres la Segunda Guerra Mundial y nun foi restauráu hasta 1954.[46]

Nesi momentu Highbury podía allugar alredor de 30.000 persones y 57.000 hasta los primeros años de los 90. El Informe Taylor, dictáu pol gobiernu de Margaret Thatcher para erradicar el fenómenu del «hooliganismo» y ameyorar la seguridá nos estadios, arriendes de la Traxedia de Hillsborough y les regulaciones de la FA Premier League forzaron al Arsenal a tener que poner asientos en tol estadiu en 1992, amenorgando la so capacidá a 38.500 persones y esaniciando les tribunes populares.[47] Cuando nel estadiu xugábense partíos de la Lliga de Campeones de la UEFA, esa capacidá de 38.500 persones víase amenorgada p'afaer valles publicitaries adicionales, lo que provocó que mientres dos temporaes (1998-99 y 1999-00) l'Arsenal xugara los partíos de llocal de la Lliga de Campeones nel Estadiu de Wembley, que podía allugar más de 70.000 persones.[48]

Amás la posibilidá de que l'estadiu de Highbury espandiérase yera difícil, porque 3 sectores del estadiu taben mui cerca de zones residenciales y el sector esti taba protexíu y nun puede baltase por ser una construcción d'especial interés nel Reinu Xuníu.[46]Estes llimitaciones torgaron al club maximizar la concurrencia de públicu a los sos partíos mientres los años 1990 y la primer década, poniendo en peligru la estabilidá del club na elite del fútbol de la dómina.[49]

Dempués de considerar delles opciones, nel añu 2000, la xunta direutiva del club decidió construyir un nuevu estadiu que pudiera allugar a unes 60.000 persones en Ashburton Grove, a 500 metros al suroeste de Highbury, que se llamó Emirates Stadium.[50] El proyeutu retrasóse primeramente poles restricciones de la zona y l'aumentu de los costos,[51] y la construcción terminar en xunetu de 2006, xusto a tiempu pal empiezu de la temporada 2006-07.[52]

El Emirates Stadium foi llamáu asina dempués de que se roblara un contratu cola empresa d'aerollinies Emirates por £100 millones, el contratu más grande d'esti tipu n'Inglaterra na historia.[53]Sicasí, dellos fanáticos referir al estadiu como «Ashburton Grove» o «The Grove», yá que nun tán acordies con qu'un estadiu lleve un nome d'una empresa.[54]L'estadiu va ser conocíu oficialmente como'l «Emirates Stadium» siquier hasta'l 2028, y la compañía aérea va ser el patrocinador de la camiseta del club hasta'l final de la temporada 2018-19.[55] Dende l'entamu de la temporada 2010-11 d'equí p'arriba, les graes del estadiu fueron oficialmente conocida como «North Bank», «East Stand», «West Stand» y «Clock End».[56]

 
Panorámica del Emirates Stadium.

Instalaciones deportives

editar
Artículu principal: Shenley Training Centre

Per otru llau, los xugadores del Arsenal entrenar nel Shenley Training Centre en Hertfordshire, un complexu especialmente diseñáu pa entrenamientos que s'inauguró en 1999.[57] Antes de la construcción d'esti complexu, el club usaba les instalaciones d'un complexu que yera propiedá de la University College de Londres. Previu a eso, hasta 1961, los entrenamientos realizar nel antiguu Arsenal Stadium.[58] A lo último, los equipos xuveniles del club apuesten los sos alcuentros de llocal en Shenley, ente que l'equipu de reserves fai lo propio nel Meadow Park,[59] estadiu en propiedá del Borehamwood Football Club.

Datos del club

editar
Pa los detalles estadísticos del club vease Estadístiques del Arsenal Football Club

Denominaciones

editar

A lo llargo de la so historia, el club vio como la so denominación variaba por diverses circunstancies hasta l'actual d'Arsenal Football Club, vixente dende 1933. El club fundar sol nome oficial de «Dial Square», pero'l so nome foi modificáu por un motivu o otru.

De siguío se listan les distintes denominaciones de les que dispunxo'l club a lo llargo de la so historia:

  • Dial Square (1886) Nome fundacional del club.
  • Royal Arsenal (1888-1891) Foi adoptáu'l nome de la fábrica d'armamentos de Woolwich, distritu onde se fundó'l club
  • The Woolwich Arsenal Football Club (1891-1913) Mientres la so estadía en Woolwich, el club suma'l nome del distritu a la so denominación.
  • The Arsenal Football Club (1913-1933) Ante la mudanza del club a Highbury, ye esaniciada la pallabra Woolwich.
  • Arsenal Football Club (1933-actualidá) A pidíu d'Herbert Chapman, ye suprimíu l'artículu «The». Denominación actual.

Trayeutoria y palmarés resumíu

editar
  Pa más detalles, consultar Palmarés del Arsenal Football Club y Trayeutoria del Arsenal Football Club

Con 13 títulos de lliga, l'Arsenal ye'l tercer club con más Lligues llograes, depués de Manchester United (20) y Liverpool (18).[60] El club ye, de la mesma, el más gallardoniáu de la FA Cup con 13 conquistes.[61] El club llogró trés «dobletes» (en 1971, 1998 y 2002) —un llogru solamente algamáu enantes por Manchester United (en 1994, 1996 y 1999)—[14][62] y foi'l primer equipu en llograr el «doblete coperu» ganando la FA Cup y la Copa de la Lliga na temporada 1992-93.[63] Per otra parte, el club foi'l primeru de la ciudá de Londres n'algamar la Final de la Lliga de Campeones de la UEFA, en 2006, perdiendo la final 2-1 ante'l Barcelona.[64]

Arsenal tien unu de los meyores rexistros na máxima categoría del fútbol inglés, rematando per debaxo del 14ᵘ puestu en solamente siete causes, teniendo de la mesma, la posición permediu más alta en Lliga nel Sieglu XX, con 8,5.[65] Amás, ye unu de los seis clubes que ganaron dos bicampeonatos de FA Cup, en 2002 y 2003, y 2014 y 2015.[66] El club tien la racha más llarga de partíos ensin perder na Premier League con 49 partíos, rematando la temporada 2003-04 ensin perder.[67]

El récor d'asistencia pa un partíu de Lliga de Campeones de la UEFA foi de 73,707 espectadores, nun partíu ante'l RC Lens el 25 de payares de 1998 nel Estadiu de Wembley, una y bones el club buscaba una mayor asistencia de públicu por cuenta de les llimitaciones del Arsenal Stadium de Highbury. Nesti últimu estadiu, el rexistru más altu foi de 73,295 espectadores nun empate 0–0 ante'l Sunderland el 9 de marzu de 1935,[68] ente que'l rexistru más altu nel actual Emirates Stadium ye de 60,161 espectadores, nun partíu ante'l Manchester United el 3 de payares de 2007 que remató n'empate 2-2.[69]

Nota: en negrina competiciones vixentes anguaño.

  Competición nacional Títulos Subcampeonatos
First Division/Premier League (13/9) 1930-31, 1932-33, 1933-34, 1934-35, 1937-38, 1947-48, 1952-53, 1970-71, 1988-89, 1990-91, 1997-98, 2001-02, 2003-04. 1925-26, 1931-32, 1972-73, 1998-99, 1999-00, 2000-01, 2002-03, 2004-05, 2015-16.
FA Cup (13/7) 1929-30, 1935-36, 1949-50, 1970-71, 1978-79, 1992-93, 1997-98, 2001-02, 2002-03, 2004-05, 2013-14, 2014-15, 2016-17. (Récor) 1926-27, 1931-32, 1951-52, 1971-72, 1977-78, 1979-80, 2000-01.
Football League Cup (2/5) 1986-87, 1992-93. 1967-68, 1968-69, 1987-88, 2006-07, 2010-11.
Community Shield (15/7) 1930, 1931, 1933, 1934, 1938, 1948, 1953, 1991, 1998, 1999, 2002, 2004, 2014, 2015, 2017. 1935, 1936, 1979, 1989, 1993, 2003, 2005.


  Competición internacional Títulos Subcampeonatos
Lliga de Campeones (0/1) 2005-06.
Supercopa d'Europa (0/1) 1994.
Copa de la UEFA/Lliga Europa (0/1) 1999-00.
Recopa d'Europa (1/2) 1993-94 1979-80, 1994-95.
Copa de Feries (1) 1969-70.


Plantía:Xeodatos Gran Londres Competición rexonal Títulos Subcampeonatos
London Senior Cup (1/1) 1890-91. 1889-90.
London Challenge Cup (11/6) 1921-22, 1923-24, 1930-31, 1933-34, 1935-36, 1953-54, 1954-55, 1957-58, 1961-62, 1962-63, 1969-70. (Récor) 1914-15, 1925-26, 1936-37, 1960-61, 1965-66.
London Charity Cup (1) 1889-90.
Kent Senior Cup (1) 1889-90.
London Wartime League (2) 1941-42, 1942-43. (Récor Compartíu)
South Rexonal Wartime League A (1) 1939-40.
Football League War Cup (0/2) 1940-41, 1942-43.
Football League Southern War Cup (1) 1942-43. (Récor Compartíu)


Títulos oficiales Rexonales Nacionales Europeos Total
                               
Arsenal F.C. 1 11 1 1 2 1 - 1 13 13 15 2 - - 1 - 1 63
Datos actualizaos a la consecución del últimu títulu'l 6 d'agostu de 2017.

Mientres la so llarga historia na máxima categoría d'Inglaterra, l'Arsenal estableció numberosos récores. Ente ellos, ser el club que fai más tiempu milita nella de manera ininterrumpida, (88 temporaes hasta 2014-15) y la racha más llonxeva de partíos ensin perder, con 49 ente mayu de 2003 y ochobre de 2004. Esta racha inclúi los 38 partíos de la temporada 2003-04 na que se coronó campeón. Al consiguir esto, convertir nel segundu club que remata un Campeonatu de Lliga —incluyendo la First Division y l'actual Premier League— invictu, tres el Preston North End (quien apostó 22 partíos) que lo llogró na temporada 1888-89.[22]

A nivel internacional, l'Arsenal caltuvo diez partíos ensin encaxar un gol na Lliga de Campeones de la UEFA 2005-06, superando l'anterior rexistru de siete partíos llográu pol A.C. Milan. La racha consistió nun total de 995 minutos ensin recibir un gol, que foi cortada cuando en la Final de dicha competición, Samuel Eto'o anotó a los 76 minutos pa empatar el partíu.[70] Coles mesmes, dende la temporada 1998-99 hasta la 2015-16, l'Arsenal clasificó dieciocho veces consecutives a la Lliga de Campeones de la UEFA, un récor compartíu xunto col Manchester United.[71]


Competición Nacional P.X. P.G. P.E. P.P. G.F. G.C. Meyor resultáu
Premier League 1030 568 252 210 1836 996 Campeón
FA Cup 97 66 18 13 189 78 Campeón
Community Shield 22 13 4 5 37 20 Campeón
Copa de la Lliga 51 29 6 16 107 62 Campeón
Competición Internacional P.X. P.G. P.E. P.P. G.F. G.C. Meyor resultáu
Copa d'Europa / Lliga de Campeones de la UEFA 201 101 43 57 332 218 Subcampeón
Copa de la UEFA / Lliga Europa de la UEFA 39 20 7 12 75 44 Subcampeón
Supercopa d'Europa 2 0 1 1 2 2 Subcampeón
Recopa d'Europa de la UEFA 27 15 10 2 48 20 Campeón
Copa de Feries 2 1 0 1 4 3 Campeón
Total 1471 813 341 317 2630 1443 63 Campeonatos

Nota: En negrina competiciones actives. Estadístiques actualizaes al postreru partíu xugáu'l 3 de mayu de 2018.
Fuentes: Premier League (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). - UEFA - FIFA

Organigrama deportivu

editar
Pa ver un completu detalle de la temporada en cursu, Temporada 2017–18 del Arsenal Football Club.

Xugadores

editar

David O'Leary ostenta'l récor de presencies col club, teniendo apostaos 722 partíos col primer equipu ente 1975 y 1993. El mediocampista y ex-capitán Tony Adams atópase segundu, con 669 partíos. Coles mesmes, el récor pa un arqueru tener David Seaman, con 564 partíos.[68]

Thierry Henry ye'l máximu goliador en tola historia del Arsenal con 228 goles ente los años 1999 y 2012[72] superando'l rexistru de 185 goles d'Ian Wright n'ochobre de 2005.[73] El rexistru de Wright había estáu vixente dende setiembre de 1997, cuando superó'l rexistru de 178 goles establecíu por Cliff Bastin en 1939.[74] Henry tamién tien el récor de goles anotaos nun partíu por Lliga, con 175,[72] daqué qu'ostentaba Bastin hasta l'añu 2006.[75]

Máximos goliadores Más partíos apostaos
1. Thierry Henry 228 goles 1. David O'Leary 722 partíos
2. Ian Wright 185 goles 2. Tony Adams 669 partíos
3. Cliff Bastin 178 goles 3. George Armstrong 621 partíos
4. John Radford 149 goles 4. Lee Dixon 619 partíos
5. Ted Drake 139 goles 5. Nigel Winterburn 584 partíos
6. Jimmy Brain 139 goles 6. David Seaman 564 partíos
7. Doug Lishman 137 goles 7. Pat Rice 528 partíos
8. Robin van Persie 132 goles 8. Peter Storey 501 partíos
9. Joe Hulme 125 goles 9. John Radford 481 partíos
10. David Jack 124 goles 10. Peter Simpson 477 partíos

Xugadores internacionales

editar

Tolos futbolistes de l'actual plantía fueron internacional siquier una vegada a lo llargo de la so carrera, cola esceición de Lucas Pérez. Ente los destacaos, atopamos a los actuales Campeones Mundiales con Alemaña, Mesut Özil y Shkodran Mustafi.

Nel club tamién s'atopen xugadores que se retiraron de los partíos internacionales, como son los casu del Campeón Mundial Per Mertesacker y l'arqueru Petr Čech.

Nota: en negrina xugadores parte de la última convocatoria na correspondiente categoría.[76]

Seleición Categoría # Xugador(es)
  Inglaterra Absoluta 3 Jack Wilshere, Danny Welbeck, Carl Jenkinson
Sub-21 4 Rob Holding, Calum Chambers, Ainsley Maitland-Niles, Chuba Akpom
  Alemaña Absoluta 2 Mesut Özil, Shkodran Mustafi
  Arxentina Sub-20 1 Damián Martínez
  Armenia Absoluta 1 Henrikh Mkhitaryan
  Bosnia y Herzegovina Absoluta 1 Sead Kolašinac
  Colombia Absoluta 1 David Ospina
  Costa Rica Absoluta 1 Joel Campbell
  Exiptu Absoluta 1 Mohamed Elneny
  España Absoluta 2 Nacho Monreal, Santi Cazorla
Sub-21 1 Héctor Bellerín
  Francia Absoluta 2 Laurent Koscielny, Alexandre Lacazette
Sub-19 1 Jeff Reine-Adélaïde
  Gabón Absoluta 1 Pierre-Emerick Aubameyang
  Gales Absoluta 1 Aaron Ramsey
  Grecia Sub-21 1 Konstantinos Mavropanos
  Xapón Absoluta 1 Takuma Asano
  Nixeria Absoluta 1 Alex Iwobi
  Suiza Absoluta 2 Granit Xhaka Stephan Lichtsteiner
Datos actualizaos a 30 de setiembre de 2017.

Parcela téunica

editar
 
Arsène Wenger, l'entrenador con mayor partíos empobinaos nel Arsenal FC

A lo llargo de la so historia, l'Arsenal tuvo un total de dieciocho entrenadores, de los cualos cinco fueron interinos. El primer entrenador foi Thomas Mitchell, quién asumió en 1897.[77] L'entrenador más llonxevu ye Arsène Wenger, qu'asumió en 1996 y caltúvose hasta la finalización de la temporada 2017-2018.[78][79] Wenger ye, de la mesma, l'únicu entrenador del Arsenal que nun nació nel Reinu Xuníu[79] De la mesma, dos entrenadores morrieron nel cargu —Herbert Chapman y Tom Whittaker—.[80]

Categoríes inferiores

editar
Artículu principal: Arsenal Football Club Reserves

El Arsenal Football Club Reserves ye un club de fútbol conformáu por reserves y ye filial del Arsenal. L'equipu foi fundáu en 1886 yá que particularmente siempres foi continuu a los cambeos sufiertos pol equipu principal. Son miembros de la Professional Development League, particularmente de la Segunda división. L'equipu compónse principalmente de xugadores de la categoría Sub-21, anque dacuando los xugadores del primer equipu desempeñen partíos na reserva, por casu cuando se tán recuperando d'una mancadura. Anguaño, l'entrenador del equipu de reserves ye Steve Gatting, ente que l'entrenador del equipu xuvenil ye Kwame Ampadu y el de l'academia ye Trevor Bumstead.

Otres seiciones deportives

editar
  Pa más detalles, consultar Seiciones deportives del Arsenal Football Club

Seición femenina

editar
Artículu principal: Arsenal Ladies Football Club

El club opera un equipu femenín, el Arsenal Ladies Football Club, afiliáu dende 1987 al club. Foi fundáu esi mesmu añu y adquirió un calter semi-profesional en 2002. El so entrenador ye Clare Wheatley.[81] L'Arsenal Ladies ye'l club más esitosu del fútbol femenín inglés. Na temporada 2008-09, ganaron los trés títulos oficiales de la temporada —la FA Women's Premier League, la FA Cup femenina y la Copa de la Lliga femenina—,[82] y ye l'únicu equipu inglés que ganó la Lliga de Campeones femenina de la UEFA, llográndolo na temporada 2006-07 como parte d'un cuadruplete.[83] Los equipos masculín y femenín formalmente tán separaos pero rellaciónense estrechamente col club. L'Arsenal Ladies tien derechu a xugar una vegada por temporada nel Emirates Stadium, anque polo xeneral xueguen los sos partíos como llocal nel campu del Borehamwood Football Club.[84]

Área social y dimensión sociocultural

editar

Afición

editar
 
Afición del Arsenal nel Emirates Stadium.

Los aficionaos del Arsenal de cutiu refiérense a sigo mesmos como «Gooners», el nome deriva de llamatu del equipu, «The Gunners». La cantidá d'aficionaos ye grande y polo xeneral, les entraes pa práuticamente tolos partíos de llocal escósense; na temporada 2007-08, el club tuvo'l segundu permediu d'asistencia más altu en Premier League pa un club Americanu (60.070, que foi del 99,5% de la capacidá disponible),[85] y dende 2006, el permediu d'asistencia ye'l cuartu más altu de tola historia del fútbol inglés.[86] Arsenal tien el séptimu permediu d'asistencia más altu del fútbol d'Europa solo superáu por Borussia Dortmund, FC Barcelona, Manchester United, Real Madrid, Bayern Munich, y Schalke.[87][88][89][90] L'allugamientu del club, cercana a árees de clase alta como Canonbury y Barnsbury, zones mistes, tales como Islington, Holloway, Highbury, y l'axacente distritu londinense de Camden, y n'árees en gran parte de la clase obrera, como Finsbury Park y Stoke Newington, significó que los siguidores del Arsenal sían d'una gran variedá de clases sociales.

Como tolos clubes grandes del fútbol inglés, l'Arsenal tien un númberu de grupos partidarios internos, incluyíos el Arsenal Football Supporters' Club —traducción: Aficionaos del Arsenal Football Club—, que trabaya n'estrecha collaboración col club, y la Arsenal Independent Supporters' Association —traducción: Asociación Independiente d'Aficionaos del Arsenal—, que caltién una llinia más independiente. El Arsenal Supporters' Trust promueve una mayor participación na propiedá del club polos fanes. Los partidarios del club tamién publiquen diverses fanzines como The Gunner, Gunflash y la satírica Up The Arse!. Amás, atópense los habituales cántico de fútbol, onde los «Gooners», cola melodía del cantar «Go West», canten el cantar «One-Nil to the Arsenal» en sofitu al equipu. Otra cantarada usada ye «Boring, Boring, Arsenal», que solía ser una burlla común de los aficionaos d'otros clubes, pero agora cántase irónicamente polos partidarios d'Arsenal cuando l'equipu ta xugando bien.[91] Delles cantaraes pueden incluyir insultos escontra dellos equipos.

Siempres hubo siguidores del Arsenal fuera de la ciudá de Londres, y dende la llegada de la televisión per satélite, el siguimientu escontra un club de fútbol convirtióse en menos dependiente del allugamientu xeográficu de cada persona. Arriendes d'ello, l'Arsenal tien un númberu importante d'aficionaos fuera de Londres y en tol mundu. Prueba d'ello son les peñes: en 2007, atopábense afiliaes al club 24 peñes del Reinu Xuníu, otres 37 d'Irlanda y otres 49 nel estranxeru.[92] Un informe realizáu en 2005 pola empresa Granada Ventures, que nesi momentu tenía una participación del 9,9% nel club, envaloró unos 27 millones de siguidores del Arsenal a nivel mundial.[93]

Na comunidá

editar

En 1985, l'Arsenal fundó un réxime comuñal, llamáu «Arsenal in the Community» —traducción: Arsenal na comunidá—, qu'ufiertó actividaes deportives, promovió la inclusión social, educativa y ufiertó proyeutos de caridá. El club sofita de manera direuta una serie de causes benéfiques pa la comunidá, motivu pol cual estableció en 1992 estableció l'Arsenal Charitable Trust», una fundación benéfica, qu'en 2006 recaldara más de £ 2 millones pa causes locales.[94] N'ocasiones, entamáronse partíos de fútbol informal, cola participación de reconocíos xugadores del club, con cuenta de recaldar dineru.[95]

Na temporada 2009-10, l'Arsenal anunció que recaldara un récor de £ 818.897 pal Great Ormond Street Hospital, un hospital de neños carenciados. L'oxetivu orixinal yera xuntar £ 500.000, pero, gracies al apolmonante sofitu de los aficionaos, xugadores, direutivos y personal, fueron capaces de superar el monto esperáu.[96]

editar

Los partíos del Arsenal fueron los primeres n'estrenar la cobertoria mediática nel fútbol: el 22 de xineru de 1927, el so partíu ante'l Sheffield United foi'l primeru en ser tresmitíu en direuto por radio.[97][98] Coles mesmes, una década dempués, más esautamente'l 16 de setiembre de 1937, un partíu d'exhibición ente'l primer equipu y l'equipu de reserves foi'l primer partíu de fútbol nel mundu en ser televisáu.[97][99] Tamién, l'Arsenal foi'l primer equipu n'apaecer nel reconocíu programa de televisión «Match of the Day», onde se tresmitió un resume del so partíu ante'l Liverpool en Anfield el 22 d'agostu de 1964.[97][100] British Sky Broadcasting cubrió, en xineru de 2010, un partíu ante Manchester United que significó la primer emisión pública en direutu d'un eventu deportivu na televisión 3D.[97][101]

Al ser unu de los clubes más gallardoniaos y reconocíos del fútbol inglés, fai apaiciones nel Cine del Reinu Xuníu cuando'l fútbol ye representáu. Un exemplu foi la película «The Arsenal Stadium Mystery», una de les películes más antigües rellacionaes col fútbol, producida en 1939.[102]La película centrar nun partíu amistosu ente l'Arsenal y un equipu amateur, que'l so unu de los sos xugadores envelenar mientres la reproducción. El barruntu recái sobre los sos compañeros d'equipu, según la so antigua amiga. L'entrenador George Allison, socesor d'Herbert Chapman, fai una curtia apaición na película.[103] dióse-y una parte de discursu. Apocayá, publicóse'l llibru «Fever Pitch» —Fiebre nes graes n'español— por Nick Hornby. El llibru ye un rellatu autobiográficu de la vida de Hornby y la so rellación col fútbol y l'Arsenalsobremanera. Publicáu en 1992, formó parte de la recuperación y rehabilitación del fútbol na sociedá británica mientres la década de 1990, tres lo asocedío na Traxedia de Heysel.[104] El llibru foi afechu pal cine, nuna versión británica en 1997, que trata avera del títulu de lliga de la temporada 1988-89.[105] En 2005, realizóse otra versión, esta vegada n'Estaos Xuníos, anque basáu nel béisbol.[106]

Por cuenta de la so actitú defensiva, el club tuvo un particular estereotipu mientres los años 1970 y 80, siendo calificáu como «aburríu».[91][107]Munchos cómicos, como Eric Morecambe, fixeron chancies alrodiu de esta forma de xugar del equipu. Otra chancia dar na película de 1997 «The Full Monty», nuna escena na que los protagonistes mover nuna llinia y llevanten la mano, asonsañando deliberadamente a llinia defensiva del Arsenal pidiendo fuera de xuegu, tratando de cortar una aición d'ataque rival.[103]

En 1991, un show televisivu llamáu «Harry Enfield & Chums» ufiertó un sketch d'humor de los personaxes Sr. Cholmondly-Warner y Grayson, asonsañando exageradamente un partíu ente l'equipu del Arsenal de 1933 y el del Liverpool de 1991, tratándose de xugadores aficionaos.[108]

Rivalidaes

editar
  Pa más detalles, consultar Rivalidad del Arsenal Football Club
 
Partíu ente l'Arsenal y el Tottenham Hotspur, conocíu como'l Derbi del Norte de Londres.

Tocantes a rivalidaes refierse, la rivalidá más tradicional del Arsenal ye col Tottenham Hotspur. Esta rivalidá deber a la gran cercanía que tienen dambos clubes y los partíos apostaos ente los dos conócense como'l «Derbi del Norte de Londres».[109] Otres rivalidaes con equipos dientro de Londres son contra'l Chelsea, el Fulham y el West Ham United. Amás, l'Arsenal y el Manchester United desenvolvieron una fuerte rivalidá na cancha a finales de los años 1980, que s'intensificó nos últimos años, cuando dambos clubes taben compitiendo pol títulu de la Premier League,[110] tanto ye asina que una encuesta en llinia del añu 2003 realizada pola compañía Football Fans Census refundió como resultancia al Manchester United como'l máximu rival del Arsenal, siguíu pol Tottenham Hotspur y Chelsea.[111] Sicasí, otra encuesta en llinia revela que ye ante'l Tottenham la rivalidá más importante.[112]

Fuentes de consulta

editar

Notes

editar
  1. ↑ Alegóse que la eleición a la máxima categoría del Arsenal, foi por razones históriques, más que por méritu deportivu. Otros llibros afirmen que foi gracies a les aiciones asolapaes realizaes por Henry Norris, quien foi presidente del club nesos años; Estes acusaciones van de les manipulaciones polítiques a los sobornos de planu. Nunca s'atopó nenguna prueba firme de cualquier delitu. Un curtiu rellatu dar en {Soar & Tyler (2005). The Official Illustrated History of Arsenal, páx. 40. Otra fonte más detallada ye: Spurling, Jon (2004). Rebels for the Cause: The Alternative History of Arsenal Football Club (n'inglés). Mainstream, páx. 38-41. ISBN 978-1-84018-900-1.
  2. ↑ Graham foi suspendíu per un añu pola Asociación de Fútbol pola so implicación nel escándalu dempués de qu'almitió que recibiera un "regalu ensin solicitar" de Hauge. Referencia: Collins, Roy (18 de marzu de 2000). escritu en London. «Rune Hauge, international man of mystery» (n'inglés). The Guardian. http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,,148114,00.html. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015.  Fonte alternativa: Bower, Tom (2003). Broken Dreams (n'inglés). Simon & Schuster. ISBN 978-0-7434-4033-2.

Referencies

editar
  1. ↑ Axencia EFE (30 d'ochobre de 2009). «Derbi londinense Arsenal-Tottenham col lideralgu nel horizonte». El Mundo. «Arsenal y Tottenham Hotspur apuesten esta fin de selmana'l derbi del norte de Londres»
  2. ↑ O'Connor, Ashling (13 d'ochobre de 2011) (n'inglés). Liverpool lag in fight for global fan supremacy as TV row grows. The Times. http://www.thetimes.co.uk/tto/sport/football/premierleague/article3192868.ece. Consultáu'l 12 de xunu de 2015. 
  3. ↑ «Soccer Team Valuations - #3 Arsenal» (inglés). forbes.com (21 d'abril de 2010). Consultáu'l 3 de febreru de 2012.
  4. ↑ «Deloitte Football Money League». Deloitte. Consultáu'l 12 de xunu de 2015.
  5. ↑ «Soccer Team Values». Forbes (mayu de 2014). Consultáu'l 6 de xunetu de 2015.
  6. ↑ Soar, Phil; Tyler, Martin (2005) The Official Illustrated History of Arsenal (n'inglés), páx. 23. ISBN 978-0-600-61344-2.
  7. ↑ «Royal Arsenal becomes Woolwich Arsenal» (inglés). Andy Kelly's Arsenal Resource Website. Archiváu dende l'orixinal, el 1 de marzu de 2012. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015.
  8. ↑ Soar & Tyler (2005). The Official Illustrated History of Arsenal (n'inglés), páx. 32-33.
  9. ↑ Soar & Tyler (2005). The Official Illustrated History of Arsenal (n'inglés), páx. 40.
  10. ↑ Soar & Tyler (2005). The Official Illustrated History of Arsenal (n'inglés), páx. 18.
  11. ↑ «London Underground and Arsenal present The Final Salute to Highbury» (inglés). Transport for London (12 de xineru de 2006). Archiváu dende l'orixinal, el 27 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015.
  12. ↑ «Arsenal clinch a hat-trick of titles» (inglés). Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 6 de xineru de 2010. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015.
  13. ↑ Brown, Tony (2007). Champions all! (n'inglés). Nottingham: SoccerData, páx. 6-7. ISBN 1-905891-02-4.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 «Arsenal» (inglés). Football Club History Database. Richard Rundle. Archiváu dende l'orixinal, el 6 de payares de 2009. Consultáu'l 17 d'ochobre de 2015.
  15. ↑ «Post-War Arsenal – Overview». Arsenal F.C. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015.
  16. ↑ Brown (2007). Champions all! (n'inglés), páx. 7.
  17. ↑ Galvin, Robert. «Bertie Mexe» (inglés). Football Hall of Fame. National Football Museum. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de marzu de 2015. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015.
  18. ↑ «History — 1971-72» (inglés). UEFA. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015.
  19. ↑ Una encuesta realizada ente fanáticos del fútbol inglés nel añu 2005 calificaron a la final de la FA Cup de 1979 como'l 15º meyor partíu na historia del fútbol n'Inglaterra. ;Referencia: Winter, Henry (19 d'abril de 2005). escritu en London. «Classic final? More like a classic five minutes» (n'inglés). Daily Telegraph. http://www.telegraph.co.uk/sport/main.jhtml?xml=/sport/2005/04/19/sfnwin19.xml. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015. 
  20. ↑ Clarke, Andy (26 de marzu de 2009) (n'inglés). Top Ten: Title Run-ins. Sky Sports. http://www.skysports.com/story/0,19528,11670_3335042,00.html. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015. 
  21. ↑ Moore, Glenn (13 d'agostu de 1996). escritu en London. «Rioch at odds with the system» (n'inglés). The Independent. http://www.independent.co.uk/sport/rioch-at-odds-with-the-system-1309564.html. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015. 
  22. ↑ 22,0 22,1 Hughes, Ian (15 de mayu de 2004) (n'inglés). Arsenal the Invincibles. BBC Sport. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/arsenal/3713537.stm. Consultáu'l 17 de xunetu de 2005. 
  23. ↑ Ross, James M. «FA Premier League Champions 1993-2007» (inglés). Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Archiváu dende l'orixinal, el 22 de setiembre de 2008. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015.
  24. ↑ (n'inglés) 2005/06: Ronaldinho delivers for Barça. UEFA. 17 de mayu de 2007. http://www.uefa.com/competitions/ucl/history/season=2005/intro.html. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015. 
  25. ↑ Aizlewood, John (23 de xunetu de 2006). escritu n'UK. «Farewell Bergkamp, hello future» (n'inglés). The Times. http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/article691484.ece. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015. 
  26. ↑ Hytner, David (18 de mayu de 2014). escritu n'UK. «Arséne Wenger savours FA Cup win over Hull as Arsenal end drought» (n'inglés). The Guardian. http://www.theguardian.com/football/2014/may/18/arsene-wenger-fa-cup-arsenal-hull-trophy-drought. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015. 
  27. ↑ Ronay, Barney (10 d'agostu de 2014). escritu n'UK. «Arsenal cruise to Community Shield win over weakened Manchester City» (n'inglés). The Guardian. http://www.theguardian.com/football/2014/aug/10/arsenal-manchester-city-community-shield. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015. 
  28. ↑ Taylor, Daniel (30 de mayu de 2015). escritu n'UK. «Alexis Sánchez inspires Arsenal to win over Aston Villa» (n'inglés). The Guardian. http://www.theguardian.com/football/2015/may/30/fa-cup-final-arsenal-aston-villa-alexis-sanchez. Consultáu'l 17 de xunetu de 2015. 
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 «The Crest». Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 12 d'agostu de 2008. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  30. ↑ Free, Dominic (4 de xunu de 2003). «Arsenal v. Reed in the Court of Appeal». Michael Simkins LLP. Archiváu dende l'orixinal, el 6 de payares de 2013. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  31. ↑ Arsenal go for a makeover. BBC Sport. 1 de febreru de 2004. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/arsenal/1795444.stm. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015. 
  32. ↑ «Crestfallen». Arsenal Independent Supporters' Association. Archiváu dende l'orixinal, el 8 de payares de 2006. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  33. ↑ 33,0 33,1 «The Arsenal shirt badge». Arsenal F.C. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  34. ↑ «The Art Deco crest». Arsenal F.C. Consultáu'l 24 de xineru de 2010.
  35. ↑ «125th anniversary crest». Arsenal F.C. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  36. ↑ «The Arsenal home kit». Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 «Arsenal». Historical Football Kits. D & M Moor. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  38. ↑ 38,0 38,1 38,2 «Arsenal Kit Design». Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 19 d'ochobre de 2008. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  39. ↑ «Hibernian». Historical Football Kits. D & M Moor. Archiváu dende l'orixinal, el 21 d'agostu de 2008. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015.
  40. ↑ Rui Matos Pereira (21 d'ochobre de 2005). Secret of Braga's success. UEFA. https://videu.uefa.com/news/newsid=356684.html. Consultáu'l 18 de xunetu de 2015. 
  41. ↑ 41,0 41,1 «FA Cup Finals». Historical Football Kits. http://www.historicalkits.co.uk/English_Football_League/FA_Cup_Finals/index.html. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  42. ↑ «Arsenal Change Kits». Historical Football Kits. D & M Moor. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015.
  43. ↑ «Club Charter». Arsenal F.C. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015.
  44. ↑ Inglis, Simon (1996). Football Grounds of Britain, 3º, London: CollinsWillow, páx. 16-17. ISBN 0-00-218426-5.
  45. ↑ (n'inglés) Suspension of the Plumstead Ground. 7 de febreru de 1895.  p. 6. 
  46. ↑ 46,0 46,1 46,2 «A Conservation Plan for Highbury Stadium, London». Islington Council (febreru de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 10 de setiembre de 2008. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015.
  47. ↑ «Highbury». Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 11 de xineru de 2008.
  48. ↑ Arsenal get Wembley go-ahead. BBC Sport. 24 de xunetu de 1998. http://news.bbc.co.uk/1/hi/sport/football/138932.stm. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  49. ↑ Garner, Clare (18 d'agostu de 1997). «Arsenal consider leaving hallowed marble halls». The Independent (Londres). http://www.independent.co.uk/sport/arsenal-consider-leaving-hallowed-marble-halls-1246012.html. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  50. ↑ Arsenal unveil new stadium plans. BBC Sport. 7 de payares de 2000. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/arsenal/1011234.stm. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  51. ↑ Arsenal stadium delay. BBC Sport. 16 d'abril de 2003. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/arsenal/2953273.stm. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  52. ↑ Bergkamp given rousing farewell. BBC Sport. 22 de xunetu de 2006. http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/a/arsenal/5203954.stm. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  53. ↑ Arsenal name new ground. BBC Sport. 5 d'ochobre de 2004. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/arsenal/3715678.stm. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  54. ↑ Dawes, Brian. «The 'Y' Word». Arsenal World. Footymad. Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'ochobre de 2006. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015.
  55. ↑ Riach, James (23 de payares de 2012). Arsenal's new Emirates sponsorship deal to fund transfers and salaries. Londres. http://www.guardian.co.uk/football/2012/nov/23/arsenal-emirates-airline-sponsorship-deal. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  56. ↑ Emirates Stadium stands to be renamed. 19 de xunetu de 2010. http://www.arsenal.com/news/news-archive/emirates-stadium-stands-to-be-re-named. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  57. ↑ Taylor, David (21 d'ochobre de 1999). Arsenal gets a complex. http://www.architectsjournal.co.uk/arsenal-gets-a-complex/774448.article. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015. 
  58. ↑ «The Training Centre». Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 12 d'agostu de 2008. Consultáu'l 19 de xunetu de 2015.
  59. ↑ «Youth sides to play at Meadow Park» (30 de xunetu de 2013).
  60. ↑ Ross, James M (28 d'agostu de 2009). «England – List of Champions». RSSSF. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  61. ↑ Ross, James M (12 de xunu de 2009). «England FA Challenge Cup Finals». RSSSF. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  62. ↑ Stokkermans, Karel (24 de setiembre de 2009). «Doing the Double: Countrywise Records». RSSSF. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  63. ↑ Collins, Roy (20 de mayu de 2007). escritu en London. Mourinho collects his consolation prize. http://www.telegraph.co.uk/sport/football/2313666/Mourinho-collects-his-consolation-prize.html. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015. «Chelsea's Cup came wrapped in an extra ribbon, only the second team after Arsenal in 1993 to win both domestic cups.». 
  64. ↑ «Arsenal Football Club». Premier League. Archiváu dende l'orixinal, el 13 de setiembre de 2008. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  65. ↑ Hodgson, Guy (17 d'avientu de 1999). escritu en London. «Football: How consistency and caution made Arsenal England's greatest team of the 20th century». The Independent. http://www.independent.co.uk/sport/football-how-consistency-and-caution-made-arsenal-englands-greatest-team-of-the-20th-century-1133020.html. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015. 
  66. ↑ Ross, James M (12 de xunu de 2009). «England FA Challenge Cup Finals». RSSSF. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  67. ↑ «The Unbeaten Record». Arsenal Broadband. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  68. ↑ 68,0 68,1 «Club Records». Arsenal F.C. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  69. ↑ Man Utd game attracts record attendance. Arsenal F.C. 5 de payares de 2007. http://www.arsenal.com/news/news-archive/man-utd-game-attracts-record-attendance. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015. 
  70. ↑ 2005/06: Ronaldinho delivers for Barça. UEFA. 17 de mayu de 2007. http://www.uefa.com/competitions/ucl/history/season=2005/intro.html. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015. 
  71. ↑ «Arsenal all but seal Champions League qualification» (n'inglés). Reuters. 4 de mayu de 2015. Archivado del original el 2015-07-22. https://web.archive.org/web/20150722223406/http://in.reuters.com/article/2015/05/05/soccer-england-idINKBN0NP20D20150505. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015. 
  72. ↑ 72,0 72,1 Goalscoring Records. Arsenal.com. http://www.arsenal.com/history/club-records/goalscoring-records. Consultáu'l 13 de setiembre de 2013. 
  73. ↑ Wright salutes Henry's goal feat. BBC Sport. 19 d'ochobre de 2005. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/arsenal/4356664.stm. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015. 
  74. ↑ Ward, Rupert. «Arsenal vs Bolton. 13/09/97». Arseweb. Archiváu dende l'orixinal, el 2015-10-08. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  75. ↑ Arsenal 2-3 West Ham. BBC Sport. 1 de febreru de 2006. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/4657206.stm. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2009. 
  76. ↑ «Xugadores Internacionales». Transfermarkt (31 d'agostu de 2016). Consultáu'l 31 d'agostu de 2016.
  77. ↑ Soar & Tyler (2005). The Official Illustrated History of Arsenal, páx. 30.
  78. ↑ Wenger hungry for further success. BBC Sport. 2 d'ochobre de 2009. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_prem/8286929.stm. Consultáu'l 1 d'agostu de 2015. 
  79. ↑ 79,0 79,1 Davies, Christopher (8 d'avientu de 2008). «700 and not out: Arsenal boss Wenger looking to celebrate memorable day at Porto». Daily Mail (UK). http://www.dailymail.co.uk/sport/football/article-1092959/700-Arsenal-boss-Wenger-looking-celebrate-memorable-day-Porto.html. Consultáu'l 1 d'agostu de 2015. 
  80. ↑ «The Managers». Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 7 de setiembre de 2008. Consultáu'l 1 d'agostu de 2015.
  81. ↑ «Clare Wheatley». Arsenal FC. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  82. ↑ «Arsenal Ladies Honours». Arsenal F.C. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  83. ↑ Mawhinney, Stuart (7 de mayu de 2007). «Arsenal clinch quadruple». The Football Association. Archiváu dende l'orixinal, el 2 d'ochobre de 2009. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  84. ↑ «Get to Boreham Wood». Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 6 de setiembre de 2008. Consultáu'l 22 de xunetu de 2015.
  85. ↑ Kempster, Tony. «Attendances 2007/08». Consultáu'l 20 de xunetu de 2015.
  86. ↑ «All Time League Attendance Records». NUFC.com. Archiváu dende l'orixinal, el 29 d'ochobre de 2007. Consultáu'l 20 de xunetu de 2015. Tenga en cuenta que delles cifres d'asistencia utilizaes por esta fonte son estimaciones y pueden nun ser del tou exactu.
  87. ↑ «German Bundesliga Stats: Team Attendance – 2010-11». ESPNsoccernet.
  88. ↑ «Camp Nou: Average attendance 79,390 | FCBarcelona.cat». Arxiu.fcbarcelona.cat (17 de mayu de 2011). Consultáu'l 20 de xunetu de 2015.
  89. ↑ «Barclays Premier League Stats: Team Attendance – 2010-11». ESPNsoccernet.
  90. ↑ «Spanish La Lliga Stats: Team Attendance – 2010-11». ESPNsoccernet.
  91. ↑ 91,0 91,1 Noble, Kate (22 de setiembre de 2002). «Boring, Boring Arsenal». Time. Archivado del original el 2013-08-24. https://web.archive.org/web/20130824140251/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,353528,00.html. Consultáu'l 21 de xunetu de 2015. 
  92. ↑ «Fans Report 2006/2007». Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 10 de setiembre de 2008. Consultáu'l 21 de xunetu de 2015.
  93. ↑ «Arsenal FC – the Premiership's fastest growing football brand». Granada Ventures (5 d'agostu de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 4 de xunu de 2007.
  94. ↑ Arsenal Charity Ball raises over £60,000. Arsenal F.C. 11 de mayu de 2006. http://www.arsenal.com/news/news-archive/arsenal-charity-ball-raises-over-pound-60-000. Consultáu'l 24 de xunetu de 2015. 
  95. ↑ «Ex-Pro and Celebrity XI». Arsenal F.C. Archiváu dende l'orixinal, el 22 d'agostu de 2008. Consultáu'l 24 de xunetu de 2015.
  96. ↑ Arsenal smash fundraising target for GOSH. 2 d'agostu de 2010. http://www.arsenal.com/news/community-news/arsenal-smash-fundraising-target-for-gosh. Consultáu'l 24 de xunetu de 2015. 
  97. ↑ 97,0 97,1 97,2 97,3 Firsts, Lasts & Onlys: Football – Paul Donnelley (Hamlyn, 2010)
  98. ↑ «It Happened at Highbury: First live radio broadcast». Arsenal F.C. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015.
  99. ↑ Happened on this day – 16 September. BBC Sport. 16 de setiembre de 2002. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/funny_old_game/2260280.stm. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015. 
  100. ↑ History of Match of the Day. BBC Sport. 14 de febreru de 2003. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/tv_and_radio/match_of_the_day/879960.stm. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015. 
  101. ↑ «Fans trial first live 3D sports event». Sydney Morning Herald. 1 de febreru de 2010. http://news.smh.com.au/breaking-news-sport/fans-trial-first-live-3d-sports-event-20100201-n7bo.html. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015. 
  102. ↑ «The Arsenal Stadium Mystery». IMDb. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015.
  103. ↑ 103,0 103,1 «Arsenal at the movies». Arseweb. Archiváu dende l'orixinal, el 26 de xunetu de 2008. Consultáu'l 24 de xunetu de 2015.
  104. ↑ «Nick Hornby». The Guardian (Londres). 22 de xunetu de 2008. http://www.guardian.co.uk/books/2008/jun/13/nick.hornby. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015. «Critically acclaimed and commercial dynamite, Fever Pitch helped to make football trendy and explain its appeal to the soccerless —traducción: Aclamáu pola crítica y la dinamita comercial, Fever Pitch ayudó a faer el fútbol moderno y esplicar la so apelación a la decadencia del fútbol—.». 
  105. ↑ «Fever Pitch (1997)». IMDb. Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'ochobre de 2008. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015.
  106. ↑ «Fever Pitch (2005)». IMDb. Consultáu'l 7 de setiembre de 2008.
  107. ↑ May, John (19 de mayu de 2003). No more boring, boring Arsenal. BBC Sport. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/fa_cup/3037789.stm. Consultáu'l 23 de xunetu de 2015. 
  108. ↑ Association Football – Harry Enfield – Mr Cholmondley-Warner YouTube
  109. ↑ Coggin, Stewart. «The North London derby». Premier League. Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'agostu de 2008. Consultáu'l 21 de xunetu de 2015.
  110. ↑ «The Classic: Arsenal-Manchester Utd». FIFA (17 de xineru de 2007). Consultáu'l 21 de xunetu de 2015.
  111. ↑ «Club Rivalries Uncovered». Football Fans Census. Archiváu dende l'orixinal, el 10 de setiembre de 2008. Consultáu'l 21 de xunetu de 2015.
  112. ↑ «Football Rivalries Report 2008». The New Football Pools. Archiváu dende l'orixinal, el 10 de febreru de 2012. Consultáu'l 21 de xunetu de 2015.

Bibliografía

editar 
Hornby|Hornby, Nick]] (1992). Fever Pitch. Indigo. ISBN 978-0-575-40015-3.
  • Maidment, Jem (2006). The Official Arsenal Encyclopedia. Hamlyn. ISBN 978-0-600-61549-1.
  • Soar, Phil & Tyler, Martin (2000). The Official Illustrated History of Arsenal. Hamlyn. ISBN 978-0-600-60175-3.
  • Spurling, Jon (2004). Rebels for the Cause: The Alternative History of Arsenal Football Club. Mainstream. ISBN 978-1-84018-900-1.
  • Stammers, Steve (2008). Arsenal: The Official Biography – The Compelling Story of an Amazing Club. Hamlyn. ISBN 978-0-600-61892-8.

Enllaces esternos

editar


Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Arsenal_Football_Club&oldid=4292048»