Brandi

El brandy (apócope de brandewijn, n'holandés 'vinu quemáu') o brandi ye un aguardiente llográu al traviés de la destilación del vinu, cuasi siempres con un 36–40% (hasta un 60%) de volume d'alcohol, al ser expedíu al mercáu. Nun siendo que s'añader un axetivu complementariu —brandy de frutes, brandy de ceberes, etc.— considérase fechu con vinu d'uva.

Brandi
Nome	Brandi
Basáu en	vinu, Vitis vinifera y mazana
Detalles
Colores	Ámbare (color)
Más información
[editar datos en Wikidata]

Alambiques d'olla de brandy en Van Ryn Brandy Cellar cerca de Stellenbosch, Sudáfrica.

Les holandas son los aguardientes de vinu ensin avieyar. Si caltener mientres dalgún tiempu en barriques de carbayu, acaben per aferruñar se, adquiriendo un tonu marrón. Los ingleses aficionar a esti productu, pero prefiriendo'l brandy vieyu al brandy nuevu. D'ende les sigles V.O., V.S.O.P., X.O. y tola xirigoncia relativa a la edá de los aguardientes de vinu de Cognac. La O siempres significa Old, 'vieyu'. Doyen paez significar 40 años; Age d'or, 30; Vénérable, 20, etc. Na denominación Cognac, la edá del productu ye obsesivamente relevante. Yera conocíu nos mercaos como «Brandy vieyu de Coñá»; non como Cognac. Los vinos de la Charenta nun son aptos pa ser inxeríos direutamente como vinu de mesa, por ser fluexos n'alcohol y bien acedos. Reveláronse, sicasí, como magníficos vinos de quema. Ensin dulda los más famosos y apreciaos. El merecíu ésitu de la coñá débese, amás, al refinamientu nel arte de la destilación, basada en cohobar.

El brandy tien una etimoloxía d'eses llamaes d'ida y vuelta. Empezó como «vinu quemáu» destináu a Holanda, p'acabar, una vegada avieyáu, en brandy y últimamente en brandi.

El brandy como denominación de venta

El brandy ye una denominación de venta regulada pola llexislación comuñal, lo qu'implica que pa ser comercializáu con esi nome tien d'atenese a les esixencies establecíes al respeutu. Ente eses esixencies atopa la de que la bébora seya llograda «d'aguardiente de vinu». Ente les denominaciones xeográfiques españoles que s'acueyen a la denominación de venta «brandy» atópense Brandy de Xerez y «brandy del Penedés». Tamién s'acueyen a la pallabra «brandy» —o bien «Brandwein», que puede utilizase alternativamente— países como Italia, Grecia, Alemaña, Austria ya inclusive Francia, cola denominación xeográfica «Brandy français/Brandy de France».

Los famosos aguardientes de vinu de Cognac y d'Armagnac, sicasí, prefirieron acoyese a la denominación de venta muncho más xenérica de «aguardiente de vinu», que toma denominaciones xeográfiques bien variaes: «Aguardente de vinho Douro», Vinars Vrancea, de Rumanía y otres munches de Rumanía, Bulgaria, Portugal y la mesma Francia.

D'esti réxime de denominaciones xeográfiques y de venta nun se sigue que la Cognac, l'Armagnac o'l «eau-de-vie de Charentes» nun sían consideraos llegalmente brandis. Ser na midida na que cumplen los requisitos d'avieyamientu, grau alcohólicu, etc., establecíos nel mentáu Anexu II, n. 5 del Reglamentu 110/2008 de 15 de xineru. Brandy ye una pallabra xenérica —non xeográfica— que sirve pa designar cualquier aguardiente de vinu, incluyíos los que son preferentemente conocíos pola so denominación xeográfica. Ye contrariu al mentáu reglamentu acutar l'usu d'una pallabra xenérica a un determináu territoriu, anque esa delimitación seya negativa. De fechu fueron precisamente los de Cognac los primeres qu'empezaron a llamase cola pallabra inglesa brandy. Cosa distinta ye que, pa evitar tracamundios colos brandis españoles y d'otros países o rexones de Francia, los de Coñá nun se presenten como brandis. Tanto Alexis Lichine como Emmanuel & Madeline Greenberg, sientan el criteriu de que tou Cognac ye brandy; pero non tou brandy ye Cognac.

Nun puede adoptar, sicasí, el nome xeográficu de Cognac o «coñá» nengún aguardiente de vinu que nun venga d' esa concreta rexón determinada —que tien el so mapa, como toles denominaciones xeográfiques rexistraes—, sita nel oeste de Francia. Por lo mesmo, tampoco ta llegalmente almitíu qu'una bébora alcohólico preséntese como «brandy del Penedés» o como «eau-de-vie du Penèdes», si nun venir# de la correspondiente rexón determinada pa esi tipu de bébora. Les indicaciones xeográfiques tán llegalmente protexíes cuando determinada calidá, reputación o otres carauterístiques d'esa bébora son imputables fundamentalmente al so orixe xeográficu.

Nel mentáu reglamentu comuñal 110/2008 de 15 de xineru tamién se contemplen les denominaciones de venta «brandy de ceberes», fechu con ceberes, y «raisin brandy», fechu con estractu de pases lleldaes alcohólicamente. Al tar axetivada la pallabra brandy, especificando la materia primo, nenguna dulda preséntase en redol a la naturaleza del productu.

Historia

L'orixe del brandy nun se tien bien claro. Beberaxos d'alcohol concentráu conocer na Grecia y Roma antigües, y pueden tener una hestoria entá más antigua, dende l'antigua Babilonia. El brandy, como se conoz güei, apaeció nel sieglu XII y fíxose popular nel sieglu XIV.

Primeramente'l vinu yera destilado como un métodu de caltenimientu pa faer más fácil el so tresporte a los comerciantes. La intención yera amestar de nuevu l'agua separao del brandy na destilación, poco primero del so consumu. Depués afayóse que si s'almacenaba en barriles de madera, el productu resultante ameyorábase considerablemente comparáu col vinu orixinal.

Los estilos de brandy nel mundu

Francia

Son dos los más emblemáticos y los más conocíos tanto dientro como fuera de Francia: l'Armagnac y la Coñá.

Armagnac. Apreciar de ser l'aguardiente de vinu más antiguo de Francia. Henri Dufur y André Daguin faen notar que'l dialeutu gascón utiliza la pallabra aygue ardente y non la pallabra «brandy», d'orixe inglés, pa designar el so famosu destilado. Según Gordon Brown, hai testimonios de que l'arte de la destilación practicada polos árabes n'España travesara los Pirineos nel sieglu XII y yá se faía aguardiente en Gascuña en 1411.

Estremar hasta cinco subdenominaciones xeográfiques: Armagnac, Bas-Armagnac, Haut-Armagnac, Armagnac-Ténarèze, Blanche Armagnac. Como marques cabo indicar aleatoriamente: Chabot, Château Gerreau, Châteu de Malliac, Larresingle, Marquis de Montesquiou, Marquis de Puysegur, Dartigalongue, etc.

Los productos d'Armagnac decantáronse pol usu de la destilación continua, ensin abandonar l'antigua destilación en alquitara. La menor toxicidá d'esti tipu d'aguardientes favoreció qu'en Francia consuman más Armagnac que Cognac.

Cognac. Utiliza puramente la destilación por alquitara. Con paciencia se cohoba, refugando cabeces y coles, esto ye, esaniciando'l destilado del empiezu y del final del procesu de destilación. Nel so momentu esi procedimientu aseguraba l'aguardiente de la menor toxicidá entós esistente. Tres l'inventu de la destilación continua, munchos otros aguardientes de vinu supérenlo n'ausencia de toxicidá, anque quiciabes non en sabor y arume. Según Gilbert Delos el noventa y cinco per cientu de la producción destinar a la esportación. La espectacular cayida de la demanda obligó a tomar la decisión, en 1997, d'arrincar 12.000 hectárees de viñéu nesa rexón determinada». Dase enorme importancia al avieyamientu del productu, pa lo que s'adopten nomes de fantasía —como X.O.; V.S.O.P., y otros— bien confusos. Ellí empecipióse'l costume d'echar colorante marrón al productu, pa sorrayar el so calter aneyu. L'avieyamientu, amás d'ameyorar el sabor, ayuda a esaniciar el metanol, que se volatiliza primero que el etanol. Como marques acreditaes, cabo señalar aleatoriamente: Courvusier; Hennessy; Rémy Martin; Polignac, etc. Munches tienen nome d'apellíos ingleses como inglés ye la pallabra «brandy». Nació como un productu d'esportación pa Inglaterra.

La denominación xeográfica de venta «Cognac» suel y puede dir acompañada d'una de les siguientes nueve subdivisiones xeográfiques: Fine; Grande; Fine Champagne; Grande Champagne; Petite Fine Champagne; Champagne; Fine Champagne Borderies; Fins Bois; Bons Bois. Supónse que l'entendíu tien qu'estremar los distintos sabores de la Cognac, en razón del so llugar de proveniencia. La pallabra «champagne» qu'apaez en dalguna d'eses subdivisiones xeográfiques, ye una pallabra xenérica, que significa campu. Nun tien d'identificar se col nome d'esi famosu vinu esplumoso tamién denomináu «champagne» y que provién d'un campu distinto. Eses subdivisiones xeográfiques realizar por vegada primer privadamente en 1860 por un xeólogu francés llamáu Coquand, fecha que coincide cola comercialización de la coñá en botelles. Ye menos rigorosa que la clasificación de los terruños xerezanos llevada a cabu muncho primero, en 1836, pola Alministración Pública y qu'inda ye utilizada güei. Esos referentes xeolóxicos en Xerez escasamente fáense apaecer nos etiquetaos. Nun se-yos da valor comercial.

La forma de perceición, presentación y comercialización de los productos vitivinícolas de Francia ye localista. Preséntense como productos locales de proyeición universal. Cuanto más locales, meyor; y cuanta mayor proyeición universal tengan, meyor tamién. Preséntense como productos de terruñu, que llamen terroir. La Cognac ye nesto un arquetipu. Evítense asina comparances con otros productos fechos cola mesma variedá de vide o col mesmu sistema d'ellaboración, hasta l'estremu de que como recordaba la revista Air France Magacín, a los sos viaxeros, sacante n'Alsacia, ta prohibíu dar información sobre la variedá de vide cola que ta fechu'l productu. N'otros países ye avezáu dar esa información nel casu del vinu, pero non siempres nel casu del brandy. El brandy brunello, n'Italia, señala bien claramente'l viduño col que ta fechu: brunello. Los de Xerez tamién indiquen el viduño, que suel ser «palomino finu». Nun suelen indicar, sicasí, el terruñu d'onde procede la uva.

España

Brandy Solera Reserva, Xerez

Les trés principales rexones productores de brandi son Xerez, Tomelloso y el Penedés, dambes con denominación xeográfica de venta. Ante l'ésitu de los brandis de Cognac, tender a asonsañalos. El Diccionariu de la Real Academia de la Llingua llegó a introducir la pallabra «coñá» cola acepción de «aguardiente de graduación alcohólica bien elevada, llográu pola destilación de vinos fluexos y añejado en toneles de carbayu, asonsañando'l procedimientu usáu en Coñá, pueblu francés del mesmu nome». Depués sustituyir por llicor alcohólicu de graduación bien elevada, llográu pola destilación de vinos fluexos y añejado en toneles de carbayu».

Tal pallabra —coñá— foi retirada, repuesta y redefinida nesi diccionariu; pero inda sigue n'usu, anque cada vez más ye sustituyida pola de brandi, siquier n'España. Nun gustó a los productores de brandy de Cognac tal emplegu de la pallabra «coñá», en sentíu analóxicu, anque en tal analoxía los brandis de Cognac teníen l'honor de ser el analogatum princeps. Tampoco gustó demasiáu a los productores españoles pola mesma razón. Nun queríen ser consideraos unos simples asonsañadores del brandy francés, ente otres coses porque teníen consolidáu un bon mercáu en Gran Bretaña, acostumáu a la pallabra «brandy», creada por esi mercáu.

La mayor diferencia consiste en que l'avieyamientu del productu llevar a cabu por aciu el sistema de soleras y criaderes nel que'l brandy ye de cutio trasegado. Tamién s'utiliza esi mesmu sistema na ellaboración de los brandis catalanes. En Xerez nun s'usa carbayu de Limusin, sinón carbayu americanu afeutáu de «tilosis», lo que torga una escesiva evaporación. Amás, el tonel emplegáu pa producir Brandy de Xerez tien qu'usase enantes p'avieyar vinu de xerez, lo que-y da un sabor diferenciador. En Xerez utilícense alquitares y nel Penedés faise usu preferente de la destilación a vapor.

Les marques xerezanes remontar al sieglu XVIII y munches d'elles tamién tienen nomes ingleses: Garvey, González Byass, Domecq, etc. Les bodegues del Penedés son más modernes. Ye famosa y ta estendida fuera d'España la casa Torres. La zona d'ellaboración y avieyamientu del «Brandy de Xerez» ta constituyida puramente polos términos municipales de Xerez de la Frontera, El Puerto de Santa María y Sanlúcar de Barrameda na provincia de Cádiz. Pero nun presenten el so productu como productu de terruñu.

Brandy de Xerez «Solera»: ye'l brandy avieyáu pol sistema de criaderes y soleras con un tiempu d'avieyamientu cimeru a seis meses.

Brandy de Xerez «Solera Reserva»: ye'l brandy avieyáu pol sistema de criaderes y soleras con un tiempu d'avieyamientu cimeru a un añu.

Brandy de Xerez «Solera Gran Reserva»: ye'l brandy avieyáu pol sistema de criaderes y soleras con un tiempu d'avieyamientu cimeru a trés años.

California

Empleguen el sistema xerezanu de soleras y criaderes, anque'l carbayu n'ocasiones nun ye «Quercus alba» L. americanu, sinón el de Limusín. Los vinos utilizaos pa destilar son nuevos, lo que da al productu un calter afrutado. Nun ye tan tánico, como suelen selo los brandis vieyos. A diferencia de los brandis europeos, úsase non yá como dixestivu, sinón tamién pa cócteles. Puede tomase con xelu y en consecuencia nel recipiente fayadizu al efeuto. El sistema de destilación ye al vapor, con pequeñes amiestes de brandy de alquitara. Nun se presenta como brandy vieyu, polo que nun se-y añader l'avezáu colorante marrón. La so presentación tampoco se basa en remembrar oxetos antiguos, como un pergamín o un acontecimientu históricu, sinón que pretende dar una imaxe de modernidá.

Grecia

Ye universalmente famosu'l «Metaxa». Trátase d'unos brandis arumaos ya inclusive almibraos, creaos por Spiros Metaxa, un comerciante en sedes, que fundó una destilería en Kifisia a finales del sieglu XIX. Esisten versiones bien variaes d'esa idea d'arumamientu esplícitu y reconocida del brandy, considerada heterodoxa n'otros países. N'el productores tradicionales, esos arumamientos almítense llegalmente en razón de los llamaos «usos tradicionales», pero procúrase nun dales a conocer. Hai munches variedaes: centenariu, doráu, gran reserva, de Rodas, etc. El númberu d'estrelles indica los años d'avieyamientu: trés significa un mínimu de trés años d'avieyamientu; cinco estrelles, cinco años; siete estrelles, siete. «Reserva privada» significa siquier venti años..

Pisco

Artículu principal: Pisco (aguardiente)

Pisco ye la denominación d'un aguardiente d'uves producíu en Perú y Chile, ellaboráu fundamentalmente por aciu la destilación del productu de la vide, pero ensin la enllargada crianza en barriques de madera. Suélse-y incluyir dientro de la familia o categoría de los brandy. Esisten dos estándares pa la producción de pisco, unu que rixe en territoriu peruanu y otru nel chilenu, polo que se consideren téunicamente productos distintos, pero dientro del grupu de bébores espirituosas.

Al igual que'l singani, esta bébora tien el so orixe na necesidá náuticu y minera, primero que llabradora, de concentrar volumétricamente de forma estable y perdurable los vinos, pal so fayadizu almacenamientu y tresporte, típica de la mariña pacífica de Suramérica, próxima a los Andes mineros.

Dambes variedaes, el pisco de Perú y el pisco chilenu, tienen de mancomún el fechu de ser aguardientes d'uva, llograos por destilación de cepes blanques y rosadas de Vitis vinifera, aprobaes poles sos respeutives legislación como "uves pisqueras". Con tou, magar ye posible atopar coses de mancomún, nun ye menos ciertu qu'ente ellos esisten importantes diferencies nel so procesu d'ellaboración, más allá de la zona d'ellaboración.

Los brandis de fruta

La espresión «brandy de fruta» tien dos significaos opuestos, que dan llugar a equívocos. Dacuando sirve pa sorrayar que l'alcohol vien de la fruta —l'albaricoque, la cereza o la mazana— y non del brandy. Pero esa mesma espresión ye utilizada tamién pa significar lo contrario: que l'alcohol ye aportación del brandy, pero non de la fruta en cuestión, que la so función ye similar a la del anís nel brandy anisado: comunica sabor pero non alcohol.

Nos Estaos Xuníos d'América del Norte, según Harold J. Grossman la Federal Alcohol Administration acuta la pallabra «fruit brandy» pa designar la bébora na que la fruta ye la que xenera alcohol. Fai notar que, sicasí, n'Europa falar de «brandis d'albaricoque» o de «brandis de piescu» pa designar unos llicores nos que nin l'albaricoque, nin el piescu apurrieron alcohol dalguno a la bébora, sinón que tol alcohol procede del brandy. Cuando la fruta —l'albaricoque ye lo que pon como exemplu— nun xenera alcohol, nun atopamos ante un «apricot brandy», sinón ante un «apricot liqueur», dando indebidamente por sentáu que la maceración d'albaricoques en brandy xenera una bébora duce. Lo que produz dulzor nun ye nin la destilación nin la maceración, sinón la edulcoración.

La terminoloxía de la llexislación europea contradiz l'americana. Cuando l'elementu qu'apurre alcohol ye la fruta y non el brandy, la bébora ye llamada «fruit spirit». Vgr. «peach spirit». Si lo qu'apurre l'alcohol nun ye la fruta, va haber de conseñase'l nome de la fruta —cereza, mora o de lo que se trate— especificando de siguío l'aguardiente utilizáu. Vg. «peach brandy», o bien «peach rum», «peach Cognac», etc. Son «aguardientes de cereza» aquellos nos que ye la cereza la que xenera alcohol, ente que son «brandis de cereza» aquellos nos que les cereces namái apurrieron sabor al brandy. En castellán —tamién n'alemán, en portugués, n'italianu y en francés— la terminoloxía ye clara. N'inglés, sicasí, nun pueden traducise del llatín, con pallabres fayadices, estos dos espresiones: vinum crematum y aqua vitae .

Paez más fundáu utilizar la terminoloxía europea, porque los grandes productores d'aguardientes de frutes tán n'Europa y nun utilicen la pallabra «brandy». Esos grandes productores son los países xermánicos y Hungría. Nos países xermánicos llámase wasser, precedíu del nome del frutu —vg. Kirschwasser, 'cereza'— al aguardiente de fruta. L'aguardiente d'uva tien nome específicu: Weinbrand. En Hungría, famosa poles sos destilados de fruta lleldada, la pallabra usada ye pálinca, que significa aguardiente polo xeneral; non un concretu aguardiente.

Foise perdiendo en gran midida'l costume de macerar cereces, guindes o otres frutes en brandy. Suelen macerarse nun alcohol neutro y insípido, como'l llamáu «vodca pa cócteles» o bien nun oruxu bien rectificáu, o bien en ron tafia, un ron –bien rectificáu— que da llugar a bien variaes recetes de ratafias de fruta. La Enciclopedia Espasa apurre seis recetes: d'artimora, de nuez, la Neully (de guindes), la Grenoble.(de cereces negres), de marmiellu y la llamada cuatro frutes.

Nel casu de la uva, resulta bien marcada la diferencia ente l'aguardiente llográu a partir de vinu y el llográu a partir de vinu en presencia de los hollejos de la uva que, al calecer nel alambique, comuniquen el so sabor carauterístico. Tamién ye fácil identificar hollejos de fruta nel casu de la pera y la mazana. Pero n'ocasiones, l'aguardiente de fruta estrayer d'un líquidu que nun ye esautamente vinu nin hollejo, sinón más bien una papiella híbrida. La llexislación comuñal reguló como «denominación de venta» l'aguardiente de hollejo de fruta»; pero ensin que naide s'apuntara a esa denominación de venta».

Brandy de ceberes

El conceutu de cerveza tien una vocación espansiva. Llámase cerveza a la bébora alcohólico lleldada fecha con cualquier clase de cebera ya inclusive con productos agrícoles almidonosos, que nun son cebera. De la cebada pasar al centenu, al maíz, al arroz y a tou tipu de granu o non granu. Dientro de la categoría «cerveza» entra cualquier manera o sistema de fermentadura o ellaboración. Hai inclusive quien inclúin el sake xaponés dientro de la categoría «cerveza». Nun asocede lo mesmo col güisqui. Primeramente namái se consideraba güisqui el procedente de cebada malteada. Darréu, por influyencia americana, fuéronse almitiendo dientro del canon del güisqui el centenu y el maíz. L'aguardiente de sake nun se considera whiskey, magar ser l'arroz una cebera. L'arroz y el trigu nun tán incluyíos, siquier oficialmente, nel canon del güisqui.

Brandy de ceberes —grain brandy, n'inglés— ye una denominación de venta comuñal, perteneciente al xéneru «aguardiente de ceberes», que s'estrema del güisqui sobremanera en que nel güisqui el granu tien que tar malteado. Amás el güisqui hai de tar avieyáu. Nun caben los whiskis blancos. L'aguardiente de ceberes ellaborar en diversos llugares d'Europa, sobremanera n'Alemaña. El más conocíu ye'l llamáu Korn.

«Por que l'aguardiente de ceberes pueda llevar la denominación de venta brandy de ceberes» tendrá de llograse por aciu la destilación a menos de 95 % vol de masa lleldada de ceberes de granu enteru y presentar carauterístiques organolépticas derivaes de les materies primes utilizaes», diz la mentada norma.

Raisin brandy

De la uva llógrase'l brandy. Les uves pases tamién son uves. «L'aguardiente de pases o raisin brandy —diz la citada norma comuñal— ye la bébora espirituosa llograda puramente de la destilación del productu de la fermentadura alcohólica del estractu de pases de les variedaes negra de Corinto o moscatel d'Alexandría, destilada a menos de 94,5 % vol, de forma que'l destilado tenga l'arume y el sabor deriváu de la materia primo utilizada». Trátase d'un conceutu llegal y por tanto variable; pero coincidente colo que suel entendese por «raisin brandy».

Añejamiento

El Reglamentu comuñal 110/2008 de 15 de xineru entiende por maduración o avieyamientu: «La operación que consiste en dexar que se desenvuelvan naturalmente en recipientes apoderaos ciertes reacciones que confieren a la bébora espirituosa de que se trate cualidaes organolépticas que nun tenía enantes».

El añejamiento ye importante en cuasi tolos aguardientes, sacante nos d'oruxu y de frutes, la mayoría de los cualos nun se suelen añejar. La tequila y el ron tienen los dos modalidaes de moza y aneyu. El güisqui y el brandy, sicasí, tienen que tar necesariamente añejados pa poder comercializase con esi nome, a tenor de la llexislación comuñal. L'aguardiente de vinu non añejado recibe'l nome de holandas o holanda, que'l diccionariu de la Real Academia define como «aguardiente llográu por destilación direuta de vinos puros sanos con una graduación máxima de 65° (usáu más en plural)». Les holandas avieyaes pasen a recibir el nome de brandy.

La esposición al aire que produz el añejamiento apurre color marrón, que suel sorrayase cola adición del colorante llamáu carambelu. Llámase asina porque provién del azucre, pero nun ye duce y respuende cuasi siempres a la fórmula C₁₂H₁₃O₉. Esti contautu col aire ye bonu na midida na que asina se evaporan los residuos de metanol del destilado. El contautu col aire depende fundamentalmente de tres factores: el carbayu utilizáu, el tamañu del recipiente y la frecuencia de los trasiegos. Nun barril de pocos llitros, el contautu col aire ye enforma mayor qu'en recipientes de gran capacidá. Cuantos más trasiegos prodúzanse, mayor va ser el contautu col aire.

En cuanto al carbayu, suelen estremase comercialmente dos clases de carbayu: l'européu y l'americanu. L'européu ye cuasi siempres el Quercus robur L., que tien unos cien variedaes cultivares. N'Asturies y Galicia ye llamáu «carbayo». Tamién se-y llama «carbayu pedunculáu» en razón de les sos fueyes. Por carbayu americanu, a efeutos de bébores alcohóliques, entiéndese'l Quercus alba L., tamién denomináu carbayu blancu.

Un elementu decisivu na eleición del carbayu de tonelería ye'l tamañu del granu», pol que s'entiende'l tamañu de los canaletos de la madera que lo faen porosu. El tamañu del granu depende del monte d'onde'l carbayu provién. Por casu, ye más menudu'l de Los Vosgos y más grande'l de la zona Limousin. El carbayu americanu tien un granu entá mayor, pero esa mayor porosidá vese compensada pola presencia de tilosis nesos canaletos. Arriendes d'ello, el líquidu escapar en mayor cantidá del carbayu européu que del americanu, lo cual anicia dos formes distintes de tratalo.

El carbayu americanu se sierra transversalmente, lo que resulta bien cómodu, nun importando qu'haya bayura de canaletos en contautu col aire. El carbayu francés córtase llonxitudinalmente, lo que resulta más complicáu, debiéndose efeutuar la operación más manualmente. Esi tipu de corte contribúi a menguar la evaporación del alcohol y la permeabilidá de la madera. De la mesma esto tien influyencia na manera d'asitiar les barriques. Les de carbayu americanu suélense asitiar recostadas. Tal facer en Xerez, onde s'utiliza carbayu americanu. Les barriques de carbayu européu suélense asitiar verticalmente. Esa forma d'allugamientu tamién inflúi na resultancia final. Escurriéronse soluciones mistes, consistentes en faer la base d'un carbayu y doler d'otru.

El carbayu comunica sabor. Una manera expeditivo de comunicar sabor a carbayu consiste n'echar nel recipiente quercina, qu'en francés llamen boisé, na cantidá deseyada. Ye patente que delles marques comerciales utilicen muncha quercina. El carbayu con que ta fechu'l recipiente tien menor importancia a esos efeutos, pos llueu dexa de comunicar sabor a carbayu pa comunicar otros sabores. Cada barrica comunica'l sabor del líquidu que contuvo primeramente. Por eso son bien apreciaes les botes xerezanes. Lo importante nelles nun ye'l carbayu americanu col que tán feches, sinón porque camuden l'arume de cualquier bébora, contribuyendo decisivamente al bouquet (nun comuniquen sabor vinoso, sinón l'arume de los lleldos de flor propies de la peculiar crianza biolóxica de los vinos de Xerez). Son utilizaes n'Irlanda y Escocia p'avieyar dellos tipos de whiskis. Igualmente empléguense p'avieyar rones y aquavits. Tamién son apreciaes les botes que contuvieron el güisqui llamao «bourbon», cuando foi dexáu avieyar en barriques de carbayu quemáu. En tonelería pueden faese doler de diverses maneres: caleciendo la madera a fueu y dexando la madera más o menos turrada; o bien ensin utilizar fueu, sinón solu calor; o bien prescindiendo del fueu y del calor y utilizando agua pa dar forma a doler.

Nos brandis non basaos nel sistema de criaderes y soleras, como son los de la demarcación de Cognac, los trasiegos realícense siguiendo les indicaciones d'un maître, que decide —como asocede col güisqui y la tequila— qué amiestos tienen d'efeutuase basando la cata puramente nel so propiu olfatu. Nun se tien en cuenta la edá del vinu del que s'hai destilado el brandy en cuestión, magar la importancia de la edá del vinu na resultancia final. Al amiestu d'aguardientes asígnase-y la edá del aguardiente más nuevo según munchos autores. El mesmu criteriu síguese tamién na ellaboración del güisqui y de la tequila. Asina, pos, la edá del brandy coincide cola de la fecha del últimu amiestu. El criteriu nun paez acertáu, pos basta un pocu de brandy, de güisqui o tequila vieyos pa comunicar enforma sabor. Por eso'l Reglamentu comuñal establez un criteriu más matizáu: «Anque ye importante garantizar que, polo xeneral, el periodu de maduración o avieyamientu refierse solo al componente alcohólicu más nuevu, el presente Reglamentu tien de dexar establecer una esceición pa tener en cuenta los procesos tradicionales d'avieyamientu regulaos polos Estaos miembros». Cuando s'expedir al mercáu, los brandis nun tán fechaos; nun lleven «milésimes». Nel so llugar apaecen unos signos que dalgunos interpreten como simples indicadores d'edá.

V.O. y V.S.O.P. signifiquen pa Juan Muñoz Ramos cinco años. Pa Emmanuel y Madeline Greenberg signifiquen seis años. Napoleón significa de 5 hasta 50 años según dalgunos y de seis d'equí p'arriba según otros nel casu de la coñá. Pero nel casu del Armagnac significa 5 años según Emmanuel y Madeline Greenberg. Tamién recueyen la opinión de qu'escarez de significación cuando se trata d'otros aguardientes de vinu francés. N'ocasiones escribir na botella que l'aguardiente —presuponse que ye'l más nuevu— tien trés, ocho o quince años. Doyen significaría 40; age d'or, 30 y vénérable, 20, según Henri Dufur y André Daguin. Pa Alexis Lichine V.S.O.P. significa venti años si l'aguardiente ye puru; pero cuando nun ye asina, significa un tipu de productu. Cada casa produz el so propiu V.S.O.P. tendiendo a ser siempres idénticu a sigo mesmu añu tres d'añu. Pa este mesmu autor X.O, que suel traducise por Extra Old, sicasí, nun significa una mesmu amiestu que se repite, sinón unos cuarenta años. Sía que non, considera que nun ye posible controlar la edá de les coñás más allá d'unos cuatro o cinco años y que ye entá ye más difícil controlar los amiestos.

Esta valoración de Alexis Lichine, anque daqué difusa, paez acertada. Cada casa —Henessy, Rémy Martin, etc.— produz coñás de distintes calidaes y carauterístiques. Pa estremar eses modalidaes nun emplega nomes de fantasía como suel faese por casu, en Xerez. Vgr. la casa González Byass ellabora un brandy al que decidió denominar «Lepanto». A otros productos ponlos otros nomes, tamién de fantasía, como «brandy soberanu», etc., de cuenta que'l consumidor puede fácilmente identificalos y reconocelos. En Francia polo xeneral y na rexón de Cognac en particular, nun s'adopten nomes de fantasía d'esi tipu y nel so llugar utilicen les mentaes sigles tales como VSOP, VS, OX, etc. Cada casa diversifica los sos productos al traviés d'eses sigles.

El que toles destileríes utilicen les mesmes sigles pa diversificar los sos productos presenta un gran inconveniente. Hubo una dómina en que toles destileríes denominaben «Napoléon» a la so meyor coñá. El prestíu de la pallabra «Napoléon» aplicada al coñá dio como resultáu qu'en cualesquier supermercáu atopara coñá «Napoléon» a precios increíblemente baratos. De resultes, yá nenguna casa comercial designa «Napoléon» al so productu estrella. Hai que ser un verdaderu connaisseur pa poder dictaminar qué pueda significar Napoléon o V.O. nun determináu casu. Hai que tener en cuenta'l criteriu de cada casa comercial y la fecha en qu'utiliza esi criteriu.

La coñá empezó a expedir en botelles en 1860. qu'en parte inda taben feches a soplete. Darréu apaeció l'etiquetáu. Magar esos adelantos nel mercáu del envase, siguen utilizándose nes botelles les mesmes sigles que nel so día se grababen nos barriles, xeneralmente consistentes n'iniciales de pallabres ingleses. Dellos brandis españoles tamién les ponen nel so etiquetáu. La casa Torres estrema'l «Torres 5», «Torres 10» y «Torres 30». Son cifres que nun han de ser tomaes ce por be; pero qu'indiquen que'l «Torres 30» ta más avieyáu que'l 5.

Gordon Brown fai notar, al tratar del brandy de California, que como usa'l sistema de criaderes y soleras, acelérase enforma l'avieyamientu, pos con tanto tresvase'l líquidu ta muncho más tiempu en contautu col osíxenu. Nesi mesmu sentíu dicen Henri Dufur y André Daguin qu'un Armagnac destilado en 1950 y embotellado en 1960 tien la mesma edá qu'otru destilado en 1970 y embotellado en 1980, porque l'avieyamientu en botella ye bien probe, al faltar el contautu col aire. Hai, pos, qu'estremar ente avieyamientu y edá.

Les bébores alcohóliques polo xeneral y los brandis en particular tienen el privilexu de nun indicar fecha de caducidá como ye obligatoriu nos demás alimentos. Solo ye frecuente atopar esa mención nes cerveces. Con bien bon criteriu empieza a señalar esa fecha la firma El Corte Inglés, inclusive anque la fecha seya bien alloñada. Por casu: «esti güisqui hai de ser consumíu preferentemente antes del añu 2050». Nun ye una efeméride inútil. Quien tienen bodega d'almacenamientu nun saben qué faer con ciertos productos en razón d'escarecer d'orientación precisa sobre cuándo empiecen a estropiase. La casa González Byass comercializaba un vinu de mesa nueva llamáu Cabomar del añu 2002. Na contraetiqueta indicábase: Consumir antes d'avientu de 2003. Los brandies, anque s'aprecia enforma nellos que sían vieyos, acaben per deteriorar se.

Nun ye del tou exactu eso de qu'un brandy o otra bébora alcohólico, una vegada embotellado, dexa de cumplir años. Un brandy expedíu al mercáu como de «35 años» nel añu 2002, anguaño nun sigue teniendo 35 años. En botella les bébores alcohóliques evolucionen: unes pa meyor y otres pa peor.

Ver tamién

• Armagnac
• Cognac
• Pisco del Perú
• Singani

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre'l Brandi.
• Sitiu web del Conseyu Regulador del brandy de Xerez.
• Sitiu web del brandy de Xerez «Gran Duque d'Alba».
• Sitiu web del brandy de Xerez «Lepanto».
• El Brandy de Xerez: Una perceición (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). La Sacristía del Caminante

Artículu de traducción automática a partir de "Brandy" que necesita revisión. Quita l'avisu cuando tea correxíu.

• Datos: Q146470
• Multimedia: Brandy