Buddleja sessiliflora

especie de planta

Buddleja sessiliflora o llingua de vaca, ye una especie d'arbustu perteneciente a la familia de les escrofulariácees.[1] Ye nativa del sur d'Arizona y el baxu valle del Ríu Grande de Texas, nos Estaos Xuníos,[2] según gran parte del centru y norte de Méxicu escluyendo'l desiertu de Chihuahua y Baxa California Sur.[1]

Buddleja sessiliflora
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Subclas: Asteridae
Orde: Lamiales
Familia: Scrophulariaceae
Tribu: Buddlejeae
Xéneru: Buddleja
Especie: Buddleja sessiliflora
Kunth
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]

Descripción

editar

B. sessiliflora ye un arbustu o árbol pequeñu qu'algama un tamañu de 1.5 - 5 m d'altor, el tueru algama <7 cm de diámetru, la so corteza fisurada ye de color marrón amarellentáu. Les cañes nueves son subquadrangulares, amarellentaes, los más apartaes tomentosas. Les fueyes varien enforma, los que tán na base, ovales de 9 - 23 cm de llongura por 5 - 14 cm d'anchu, el marxe serrucháu , ente que les fueyes cimeres son llanceolaes o angostamente elíptiques, 5 - 15 cm de llongura por 1,5 - 3 cm d'anchu, el márxenes enteros o irregularmente serrulaos. Les superficies cimeres de dambos son xeneralmente glabrescentes. Les inflorescencies son de 6 - 25 cm de llargu, qu'entiende sésiles o curtiu pedunculaos cabezales de 1 - 3 cm de diámetru, cada unu con 10 a 35 flores. L'arume de les flores ye xeneralmente consideráu como desagradable, "como amoniacu pero más duce ".[3]

Hábitat

editar

El arbustu crez na sabana espinosa, los montes, les zones riberanes , a lo llargo de los caminos y en zones alteriaes dende'l nivel del mar hasta los 2.800 m.[4][3]

Cultivu

editar

La especie ye conocida por ser cultivada en Francia nel Le Jardin de Rochevieille.[5]

Propiedaes

editar

Esta planta encamiéntase principalmente pa baxar la temperatura, fiebre o calentura. En Morelos usen les fueyes fresques aplicaes con carbonatu y tomate a manera de plantíes, tienen de camudase dacuando; o bien, les fueyes untaes con mantega y bicarbonatu, aplicar nel banduyu y na planta de los pies, dicen que "les fueyes salen escachizaes". Nel Estáu de Méxicu, asitien les fueyes picaes n'alcohol o mantega, y con esto da masaxe nes plantes de los pies, darréu viéndanse. En Michoacán namái s'entemecen con mantega y aplíquenlo como cataplasma.

Úsase en desórdenes dixestivos como fiel, dolor, infeición ya inflamación del estómagu y pa quitar el calor d'ésti. Tamién s'emplega pa dolor de gargüelu y anxines (gargüelu infestáu, calentura, respigu y cuerpu cortáu).[6]

Hestoria

El Códiz Florentino (sieglu XVI), rellata que s'emplega, pa solliviar el pescuezu envaraláu al aplicase en forma molida.

Más información apaez hasta'l sieglu XX al señalala Maximino Martínez como astringente y vulnerario.

Taxonomía

editar

Buddleja sessiliflora describióse por Carl Sigismund Kunth y espublizóse en Nova Genera et Species Plantarum (quarto ed.) 2: 345, pl. 182. 1818.[7]

Etimoloxía

Buddleja: nome xenéricu dau n'honor d'Adam Buddle, botánicu y rector n'Essex, Inglaterra.

sessiliflora: epítetu llatín que significa "flores ensin tarmu".[8]

Sinonimia
  • Buddleja barbata Kunth & C.D.Bouché
  • Buddleja melliodora Kunth & C.D.Bouché
  • Buddleja pringlei A.Gray
  • Buddleja pseudoverticillata M.Martens & Galeotti
  • Buddleja verticillata Kunth
  • Buddleja verticillata Sessé & Moç.
  • Buddleja wrightii B.L.Rob.[9]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 «Taxon: Buddleja sessiliflora Kunth». Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture (25 d'agostu de 2004). Consultáu'l 21 d'abril de 2012.
  2. Mild, Christina (abril 2009). «Wonderful and Woody Shrubs of the Water’s Edge...and Beyond». The Sabal (Native Plant Project) 26 (4):  p. 2. http://nativeplantproject.com/SABALS/SABAL0409.pdf. 
  3. 3,0 3,1 Norman, E. M. (2000). Buddlejaceae. Flora Neotropica 81. New York Botanical Garden, USA
  4. Kunth, in Humboldt, Bonpland, and Kunth. (1818). Nov. xen. sp., ed. fol. 2:278, ed. quar. 2:345, t184, 1818.
  5. «En Jaroche». Archiváu dende l'orixinal, el 2012-01-11.
  6. «En Medicina tradicional mexicana». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-08.
  7. «Buddleja sessiliflora». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 22 de marzu de 2013.
  8. N'Epítetos Botánicos
  9. Buddleja sessiliflora en PlantList

Bibliografía

editar
  1. CONABIO. 2009. Catálogo taxonómico de especies de México. 1. In Capital Nat. Méxicu. CONABIO, Mexico City.
  2. Correll, D. S. & M. C. Johnston. 1970. Man. Vasc. Pl. Texas i–xv, 1–1881. The University of Texas at Dallas, Richardson.
  3. Norman, E. M. 1967. The genus Buddleia in North America. Xentes Herb. 10(1): 47–114.
  4. Norman, E. M. 2000. Buddlejaceae. Fl. Neotrop. 81: 1–225.