Chicolate caliente
El chicolate caliente o chicolate a la taza ye una preparación que se fai estrayendo la mantega de la nuez del cacáu y entemeciéndola con azucre, faciendo una pasta duce que ye soluble n'agua y lleche. Acostúmase amestar especies duces como canela o clavos de golor. N'España al igual que nos países llatinoamericanos entá s'ellabora col cacáu completu, con tola so mantega(pasta de cacáu) desfaciendo la tableta de chicolate a la taza (pasta de cacáu, azucre y farina) con lleche o agua.
Chicolate caliente | ||
---|---|---|
Nome | Chicolate caliente | |
Procedencia | Mesoamérica | |
Procedencia | Mesoamérica | |
Detalles | ||
Materiales usaos |
cacao en polvo (es) lleche azucre agua líquido chicolate | |
Colores | marrón y castaño (es) | |
Más información | ||
[editar datos en Wikidata] |
Historia
editarLos primeros árboles del cacáu (en singular, cacahuaquahitl) crecíen de forma natural a la solombra de les selves tropicales de les cuenques del Amazones y del Orinoco, hai unos 4.000 años. Los primeres cultivadores fueron o bien los olmeques, fai trés mil años, qu'ocupaben una área de selves tropicales al sur de Veracruz, nel golfu de Méxicu, o bien los mayes al norte de Guatemala. Éstos, en redol al sieglu IV e.C. , dellos sieglos dempués de la desapaición de los olmeques, estableciérense nuna estensa rexón al sur del Méxicu actual, que s'estiende dende la península del Yucatán n'América Central a lo llargo de rexón de Chiapas y la mariña de Guatemala nel Pacíficu. Los mayes llamaben al árbol del cacáu cacahuaquchtl. El cacáu yera pa ellos símbolu de vida y fertilidá.
Los mayes crearon un beberaxu amargosu fechu de granes de cacáu que consumíen puramente los reis y los nobles y tamién usáu pa dar solemnidá a determinaos rituales sagraos. Nos sos llibros, los mayes describen diverses formes d'ellaborar y arumar la bébora: más líquidu o más trupu, con más o menos espluma, con aditamentos como'l chile picante...
El chicolate usar con fines terapéuticos. Los bruxos mayes prescribíen el consumu de cacáu tanto como estimulante como polos sos efeutos calmantes. Los guerreros consumir como una bebida reconstituyente, y la mantega de cacáu yera usada como untaza pa curar firíes. Yera tamién usáu como moneda. La bébora foi conocida polos descubridores españoles y fueron ellos los primeres en sirvilo caliente, adulzáu con azucre de caña, tres el so descubrimientu treslladóse a España y ellí fíxose bien popular (vease: Historia del chicolate n'España), tres el so ingresu n'España adulces foise treslladando a diversos países europeos.
Lleenda
editarCunta la lleenda que'l dios Quetzalcóatl (representáu polos mortales como 'la culiebra emplumada') baxó de los cielos pa tresmitir sabiduría a los homes y tráxo-yos un regalu: la planta del cacáu. Al paecer, los otros dioses nun-y perdonaron que diera a conocer un alimentu divino y vengar desterrándolo: foi espulsáu de les sos tierres pol dios Tezcatlipoca. Otra versión cunta que Quetzalcóatl yera un dios bondosu que taba enfrentáu a Tezcatlipoca, el dios cruel; este pudo más qu'él y condergar al destierru. Seya como quier la historia, lo cierto ye qu'antes de colase prometió volver per onde sale'l sol nel añu ce-acatl, según el calendariu azteca, lo que depués s'acomuñar cola llegada de Hernán Cortés.
Los ritos
editarMás allá de lleendes, el cacáu tenía una función esencial nos ritos relixosos: yá los mayes creíen que la bébora que se consiguía turrando y machucando los frutos alimentaríalos dempués de la muerte. Celebrábense rituales relixosos en distintes fases del cultivu del cacáu. Celebrábase una fiesta de la llantadera n'honor de los sos dioses onde sacrificaben a un perru al que pintaren una mancha de color cacáu sobre la piel. Otra práutica habitual obligaba a los plantadores a caltenese célibes mientres trece nueches. Al llegar a la décimu cuarta, podíen xacer coles sos esposes y depués dar en la llantadera del cacáu. Otra ceremonia consistía n'asitiar les granes nunos pequeños concos antes d'efeutuar unos rituales secretos en presencia d'un ídolu. Depués estrayíase sangre de distintos partes del cuerpu d'una víctima humana pa unxir al ídolu. Otra práutica yera regar la tierra que tenía que ser semada con el sangre del sacrificiu d'unes aves; etc.
Tocantes a los azteques, sabíen qu'una taza de xocolatl esaniciaba'l cansanciu y aguiyaba les capacidaes psíquicu y mental. Pa los azteques el xocolatl yera una fonte de sabiduría espiritual, enerxía corporal y potencia sexual. Yera bien aprecidado como productu afrodisiacu y yera una de les bébores favorites nes ceremonies nupciales. Yera una bébora reservao a la elite y denominábase tamién oru líquido, pos los granos de cacáu usábense como moneda. Asina, con cuatro granos podía mercase un coneyu; con 10, la compañía d'una dama, y con 100, un esclavu. Los azteques afatábense la cara con chicolate nes sos ceremonies relixoses.
Al ver que los granos de cacáu usábense como moneda y que los azteques atribuyíen a la bébora de cacao virtud reconstituyentes y afrodisiaques, Hernán Cortés decidió esplotalo comercialmente. Creó plantíos en Méxicu, Trinidá y Haití, ya inclusive nuna islla d'África occidental. Dende esa isla, el cultivu del cacáu estender a Ghana en 1879.
Usos gastronómicos
editarLa bébora del chicolate emplegar en delles gastronomíes de Llatinoamérica, según les europees. N'España, por casu, ye bien popular el chicolate con churros tomáu na dómina iverniza, y tamién sirvíu p'acompañar al roscón de reis. Al chicolate n'España añader farina (almidón d'arroz o maíz) por que seya más trupu. En Suiza y Francia ye bien popular la taza de cacáu acompañada de dulces. En munchos países latinomericanos, tómase'l chicolate caliente nel almuerzu, o pela tarde, acompañáu de pan o empanaes. Nel Perú, el chicolate caliente forma parte d'una enraigonada tradición. Ésti sírvese xunto col panetón nel almuerzu del día de Navidá a pesar de que pa esa fecha yá empezó'l branu nel hemisferiu sur. Esta tradición créese empezó en Cuzco polo que se suelen vender marques de tabletas de chicolate d'esa rexón productora de cacáu.
Chicolateres artístiques
editar-
Jarra pa servir chocolate caliente de porzolana con decoración floral (circa de 1900), Muséu Metropolitanu d'Arte, Nueva York.
-
Jarra pa servir chocolate caliente de porzolana (circa de 1890), Muséu Metropolitanu d'Arte, Nueva York.
-
Jarra pa servir chocolate caliente de porzolana (circa de 1700), Muséu Metropolitanu d'Arte, Nueva York.
-
Jarra pa servir chocolate caliente de porzolana azul y blanca (1890-1896), Muséu Metropolitanu de Artr, Nueva York.
-
Jarra pa servir chocolate caliente de plata (Lille, 1779), Victoria and Albert Museum, Londres.
Ver tamién
editarReferencies
editar- Coady, Chantal, Chocolate. Manual pa sibarites, Evergreen-LocTeam, Barcelona, 1998.
- Martí Escayol, Maria Antònia, El prestar de la xocolata. La Història i la cultura de la xocolata a Catalunya, Editorial Cossetània, Valls, 2004.
- Schiaffino, Mariarosa, Chocolates y bombones, Mondibérica, Madrid, 1986.
- Michael D. Coe y Sophie d. Coe, La verdadera historia del chocolate, 1999
- José Daniel Gómez López, La industria del chicolate en Villajoyosa Universidá d'Alicante, 1997
Referencies
editarEnllaces esternos
editar
- Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Chicolate caliente.