Un delta ye un accidente xeográficu formáu na desaguada d'un ríu polos sedimentos fluviales qu'ende se depositen. Los depósitos de los deltes de los ríos más grandes carauterizar pol fechu de qu'esti estremar en múltiples brazos que se van dixebrando y volviendo xuntase pa formar un cúmulu de canales actives ya inactivos. El delta más conocíu ye'l del ríu Nilu, y ye d'onde procede'l nome col que se denomina a esti tipu de desaguada. La desaguada del Nilu estender por una rexón marcadamente triangular, que s'asemeya enforma a la forma de la lletra griega delta (Δ), motivu pol cual l'historiador Heródoto dio-y esi nome.[ensin referencies][1]

Delta del ríu Nilu, vistu dende un satélite artificial. Semeya cortesía de NASA.

Formación d'un delta

editar
 
Esti delta formóse na mariña suroeste de Groenlandia, cerca de Narsarsuaq.
 
Delta del ríu Magdalena nel Mar Caribe, Colombia.

El delta formar pola sedimentación, nun espaciu que suel tomar una forma triangular, del material arrastrao polos ríos al producise un amenorgamientu sópitu de la velocidá del fluxu, que puede ser causada pola so desaguada nel mar, nun llagu, o n'otru ríu más anchu ya inclusive nos océanos, anque esto postreru ye menos frecuente.

Los deltes y los estuarios constitúin los dos formes principales de desaguada de los ríos nos mares, océanos, llagos o n'otros ríos más grandes. La so presencia nes desaguaes ta aniciada pola amplitú de les marees. Cuando les marees son bien intenses, la desaguada de los ríos nos océanos suel ser del tipu d'estuariu, yá que mientres la pleamar se represan les agües del ríu, ente que na baxamar produz una gran aceleración de la velocidá de les agües, lo que torga l'acumuladura de los sedimentos que formen les islles nel casu de los deltes. Ye por ello que los deltes suelen producise más nos llagos, mares y hasta en ríos grandes, onde les agües nun sufren l'acción de les marees, que nel casu de los océanos abiertos.

 
El delta del ríu Ganges, na India y Bangladex ye una de les rexones más fértiles de la Tierra.

Sicasí, esisten esceiciones a esta regla, como nel casu del Delta del ríu Orinoco n'América del Sur y del ríu Níxer n'África, que son llugares onde l'acción de les marees ye muncho menos importante que nes llatitúes medies.

Naquellos llugares nos que la formación del delta ta apoderáu pel ríu y ta menos suxetu a l'acción de les marees y les foles, puede formase un delta con forma polilobular. El delta del ríu Mississippi ye un exemplu d'esti tipu de formaciones.

 
Arrozales nel delta del Ebro.

En dellos casos bastante pocu habituales, el delta atopar nun valle bien llargu y conozse como delta fluvial invertíu. Dacuando un ríu estremar en munches cañes nun área tierra adientro, namái pa volver xuntase y siguir hasta'l mar. Esto suel asoceder en zones nes que d'antiguo pudo haber un llagu. El casu más notable d'esti tipu ye'l delta interior del Níxer.

El material térreo que forma'l delta ye bastante variáu, pudiendo tar formáu por un amiestu de magre, llimu y arena. Estos materiales pueden ser abasnaos pola corriente en función de la velocidá d'ésta, y atropase o non, según seya la mayor o menor intensidá de les marees. El suelu de los deltes ye xeneralmente fértil anque delles vegaes tienen un nivel de sal daqué eleváu. Formar nes desaguaes de ríos pola acumuladura de materiales hasta formar la penetración de tierra nel mar. Tienen forma triangular. L'exemplu más significativu na península Ibérica ye'l Delta del ríu Ebro. Nos deltes ye aparente construyir ciudaes bastantes pequeñes o puertos una y bones la sedimentación proponer y dispón pa una construcción de muncha riqueza.

Tipos de deltes

editar

Los deltes estremar en tres tipos según la rellación ente la densidá d'enaguar afluentes y los receptores:

  • Delta de fluxu homopícnico: enaguar afluentes y los receptores son de densidaes similares, suelse dar cuando les agües receptores correspuenden a llagos fluvio-proglaciares. Nesti casu l'amiestu d'agües ye cuasi instantánea y la sedimentación rápida.
  • Delta de fluxu hiperpícnico: enaguar afluentes son de mayor densidá que los receptores, produzse una corriente basal d'alta densidá que lleva los sedimentos a zones fondes, por tanto llinda enforma la crecedera del delta. Con estes condiciones son pocos los exemplos.
  • Delta de fluxu hipopícnico: Prodúcense cuando les agües afluentes son menos trupes que los receptores, de normal deltes marinos. Nesti casu enaguar afluentes caltener na superficie por cuenta de la so menor densidá y les sustancies que tresporten van decantándose no fondero.

Deltes famosos

editar

Dalgunos de los deltes más famosos son los siguientes:

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. «DELTA». Consultáu'l 9 de payares de 2015.

Enllaces esternos

editar