Dinastía bahrí
La dinastía bahrí o mamelucos bahriyya (en turcu: Bahri Hanedanı, n'árabe: al-mamālik al-baḥarīyya, المماليك البحرية) foi una dinastía mameluca d'orixe cumano-kipchak que gobernó'l sultanatu mamelucu d'Exiptu de 1250 a 1382. Sustituyó a la dinastía ayubí, que gobernara la rexón hasta entós, y, cuando sumió, asocedió-y una segunda dinastía mameluca, la buryí.
| ||||
---|---|---|---|---|
dinastía | ||||
| ||||
Alministración | ||||
Xeografía | ||||
El so nome, bahriyya, significa “del ríu”, en referencia al allugamientu del so asentamientu orixinal na isla Roda nel Nilu (Nahr al-Nil), onde se topaba un castiellu construyíu pol sultán ayubí As-Salih Ayyub.
Historia
editarLos mamelucos formen unu de los más poderosos y ricos imperios de la dómina, que dura dende 1250 hasta 1517 n'Exiptu, el norte d'África y el Llevante – Cercanu Oriente.
Desarrollu
editarEn 1250, cuando'l sultán ayubí Al-Salih Ayyub morrió, los mamelucos que tuviera como esclavos asesinaron al so fíu y herederu Al-Muazzam Turanshah y Shajar al-Durr, la vilba d'Al-Salih, aportó la sultana d'Exiptu. Casóse col atabeg (comandante en xefe) y emir Aybak y abdicó n'este, que reinó de 1250 a 1257. Aybak, intento independizase de la so proteutora y acabó asesináu por orde d'ella. La rápida reacción del atabeg Qutuz (fiel al sultán asesináu) torgó la torna al poder de Shajar al-Durr, que acabó executada. Qutuz, impunxo como sultán marioneta a Al-Mansur Nur al-Din Ali, fíu de Aibak, y pocu dempués depunxo a esti sultán y asumió'l poder efeutivo como sultán.
Los mamelucos consolidaron el so poder en diez años y, finalmente, establecieron la dinastía bahrí. El saquéu de Bagdag en 1258 realizáu polos mongoles de Hulagu (nietu de Gengis Kan y fundador del Ilkanato), que destruyó efeutivamente el Califatu abasí, coadyuvó nesti procesu. De resultes, El Cairo ganó n'importancia y los mamelucos tomar por capital.
Los mamelucos yeren poderosos guerreros de caballería, amiestu de les práutiques de los pueblos esteparios turcos de la que fueron dibuxaos y la sofisticación organizativa y teunolóxica y la equitación de los Árabes. En 1260 los mamelucos ganaron a un exércitu mongol del Ilkanato na batalla de Ain Jalut na actual Israel y, finalmente, obligaron a los invasores a retirase a la parte de l'actual Iraq. La derrota de los mongoles a manes de los mamelucos ameyoró la posición de los mamelucos nel sur de la cuenca mediterránea. Baibars, unu de los líderes na batalla, convertir nel sultán dempués del asesinatu del sultán Qutuz de camín a casa.
En 1250 Baibars foi unu de los comandantes de los mamelucos que defendió Al Mansura contra los caballeros de la Cruzada de Lluis IX de Francia, que más tarde foi definitivamente derrotáu, prindáu en Fariskur y redimíu. Baibars tamién participara en tomar del poder de los mamelucos n'Exiptu. En 1261, dempués de qu'él se convirtió en sultán, estableció una califa abasí marioneta n'El Cairo (Al-Mustánsir II, qu'escapara de la masacre de la so familia en Bagdag), y los mamelucos llucharon contra los remanentes de los estaos cruzaos en Palestina hasta que finalmente prindaron Acre en 1291.
Tártaros
editarMunchos tártaros establecer n'Exiptu y fueron emplegaos por Baibars. Este ganó a los mongoles na batalla de Elbistan y unvió al califa abasí Al-Mustánsir II con namái 250 homes a intentar retomar Bagdag, pero nun tuvo ésitu, pos esti foi emboscado y muertu polos mongoles. En 1266 afaró la Cilicia armenia y en 1268 recuperóse Antioquía de los cruzaos. Amás, él lluchó contra los selyúcides (vasallos del Ilkanato), y Hashshashin; él tamién estendió'l poder musulmano en Nubia, per primer vegada, antes de la so muerte en 1277.
El sultán Qalawun entartalló una rebelión en Siria, encabezada por Sunqur al-Ashqar en 1280, y tamién ganó otra invasión de los mongoles en 1281, empobinada pol ilkan Abaqa, cerca d'Homs. Dempués de superar l'amenaza de los mongoles, repunxo Trípoli de los cruzaos en 1289. El so fíu Jalil prindó Acre, la última ciudá de los cruzaos, en 1291.
Los mongoles del ilkan Ghazan (convertíu al Islam) entamaron una invasión en 1299, pero fueron ganaos nuevamente en 1303. Los sultanes mamelucos entraron en rellaciones cola Horda d'Oru del kan Ozbeg, que se convirtió al Islam, y roblaron un tratáu de paz colos mongoles en 1322. Como l'Islam prohibía explícitamente qu'un musulmán tome a otru musulmán como esclavu; el casu foi que la población túrquica kipchak de la Horda d'Oru abandonó'l so paganismu tengrianista convirtiéndose al Islam y los mamelucos, asina, perderíen la so codalosa fonte d'esclavos. La Horda d'Oru supliría esta falta d'esclavos pa los mamelucos, echando mano de les poblaciones de Circasia (cherqueses, adigueses, cabardinos, etc.), rexón montascosa del norte del Cáucasu, inda paganes.
El sultán Al-Nasir Muhammad casóse con una princesa mongola en 1319. Les sos rellaciones diplomátiques yeren más amplios que los de cualquier sultán anterior, ya incluyó a búlgaros, indios, y abisinios potentaos, según el papa, el rei d'Aragón y el rei de Francia. Al-Násir Muhámmad entamó la reexcavación d'una canal en 1311 que xunía Alexandría col Nilu. Morrió en 1341.
Disolución
editarLos constantes cambeos de los sultanes que siguieron llevaron a un gran desorde nes provincies. Mentanto, en 1349 n'Exiptu y el Llevante, polo xeneral, fueron introducíos la Muerte Negra, que se diz que llevaron munches vides de los habitantes. Los mamelucos d'orixe circasiano empezaron a tener una gran importancia política.
En 1382 l'últimu sultán bahrí, Hajji II, foi destronáu y el sultanatu foi asumíu pol emir circasiano Barquq. Foi espulsáu en 1389, pero tornó al poder en 1390 y estableció la siguiente dinastía, la buryí.
Llista de los sultanes mamelucos de la Dinastía Bahrí d'Exiptu
editar- 1250 Shajar al-Durr (vilba d'al-Salih Ayyub), asesinada
- 1250-1257 al-Muizz Izz-al-Din Aybak al-Jawshangir al-Turkmani as-Salihi (mamelucu d'orixe túrquico turcomanu), asesináu
- 1257-1259 al-Mansur Nur-al-Din Ali (fíu del sultán Aybak)
- 1259-1260 al-Muzaffar Saif-al-Din Qutuz (mamelucu d'orixe túrquico kipchak), asesináu
- 1260-1277 al-Zahir Rukn-al-Din Baibars al-Bunduqdari (mamelucu d'orixe túrquico kipchak)
- 1277-1280 al-Said Nasir-al-Din Muhammad Barakah Kan (fíu del sultán Baibars)
- 1280 al-Adil Badr-al-Din Salamish (fíu del sultán Baibars)
- 1280-1290 al-Mansur Saif-al-Din Qalawun al-Alfi as-Salihi (mamelucu d'orixe túrquico kipchak)
- 1290-1294 al-Ashraf Salah-al-Din Khalil ibn Qalawun (fíu del sultán Qalawun), asesináu
- 1294-1295 an-Nasir Nasir-al-Din Muhammad ibn Qalawun (fíu del sultán Qalawun) primer reináu
- 1295-1297 al-Adil Zayn-al-Din Kitbugha ibn Abd-Allah al-Mansuri al-Turki al-Mughli (mamelucu d'orixe mongólicu oirate)
- 1297-1299 al-Mansur Husam-al-Din Lajin al-Mansuri (mamelucu d'orixe xermánicu)
- 1299-1309 an-Nasir Nasir-al-Din Muhammad ibn Qalawun segundu reináu
- 1309-1310 al-Muzaffar Rukn-al-Din Baybars II al-Jashankir al-Mansuri (mamelucu d'orixe circasiano), executáu
- 1310-1340 an-Nasir Nasir-al-Din Muhammad ibn Qalawun tercer reináu
- 1340-1341 al-Mansur Saif-al-Din Abu-Bakr (fíu del sultán Muhammad ibn Qalawun), executáu
- 1341-1342 al-Ashraf Ala'a-al-Din Kujuk (fíu del sultán Muhammad ibn Qalawun), asesináu en 1345
- 1342 an-Nasir Shihab-al-Din Ahmad (fíu del sultán Muhammad ibn Qalawun), asesináu en 1344
- 1342-1345 al-Salih Imad-al-Din Abu al-Fida Ismail (fíu del sultán Muhammad ibn Qalawun)
- 1345-1346 al-Kamil Saif-al-Din Shaban (fíu del sultán Muhammad ibn Qalawun), executáu
- 1346-1347 al-Muzaffar Saif-al-Din Hajji (fíu del sultán Muhammad ibn Qalawun), executáu
- 1347-1351 an-Nasir Badr-al-Din al-Hasan Abu al-Ma'ali Nasir al-Din (fíu del sultán Muhammad ibn Qalawun) primer reináu
- 1351-1354 as-Salih Salah-al-Din Salih (fíu del sultán Muhammad ibn Qalawun)
- 1354-1361 an-Nasir Badr al-Din al-Hassan Abu al-Ma'ali Nasir-al-Din segundu reináu, asesináu
- 1361-1363 al-Mansur Salah-al-Din Muhammad (fíu del sultán Hajji)
- 1363-1376 al-Ashraf Abu al-Ma'ali Zein-al-Din Shaban (fíu del príncipe Husayn ibn Muhammad ibn Qalawun), asesináu
- 1376-1382 al-Mansur Ala-al-Din Ali (fíu del sultán Shaban II)
- 1382 al-Salih Salah Zein-al-Din Hajji II (fíu del sultán Shaban II) primer reináu
- 1382-1389 az-Zahir Saif-al-Din Barquq ibn Anas (mamelucu d'orixe circasiano), de la Dinastía Burŷí
- 1389-1390 al-Salih Salah Zein-al-Din Hajji II segundu reináu (col títulu honoríficu al-Muzaffar o al-Mansur), restauración temporal bahrí.
Referencies
editarEnllaces esternos
editar
- Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Dinastía bahrí.