Frederick Soddy
Frederick Soddy (2 de setiembre de 1877, Eastbourne – 22 de setiembre de 1956, Brighton) foi un químicu y profesor universitariu inglés.[6] Recibió'l premiu Nobel de Química en 1921 polos sos trabayos sobre los isótopos y la radioactividá.[7]
Frederick Soddy | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Eastbourne[1], 2 de setiembre de 1877[2] |
Nacionalidá | Reinu Xuníu |
Muerte | Brighton[1], 22 de setiembre de 1956[1] (79 años) |
Familia | |
Casáu con | Winifred Beilby (en) |
Estudios | |
Estudios |
Universidá d'Aberystwyth Merton College (es) Eastbourne College (en) |
Direutor de tesis | Ernest Rutherford |
Llingües falaes | inglés[3] |
Alumnu de | Ernest Rutherford |
Oficiu | farmacéuticu, físicu, profesor, químicu, investigador |
Llugares de trabayu | Glasgow, Aberdeen y Oxford |
Emplegadores |
Universidá McGill Universidá d'Oxford Universidá d'Aberdeen |
Premios | |
Nominaciones |
ver
|
Miembru de |
Royal Society Academia de Ciencies de la Xunión Soviética Real Academia de les Ciencies de Suecia Academia de Ciencies de Rusia |
Biografía
editarFoi fíu de Benjamín Soddy, un comerciante londinense. Empecipió la so educación primaria nel colexu d'Eastbourne, Sussex, Inglaterra y darréu estudió nel Colexu Universitariu de Gales y nel Merton College de la Universidá d'Oxford. Trabayó como investigador en Oxford de 1898 a 1900.
Ente 1900 y 1902 esplicó química na Universidá McGill de Montreal, Quebec, Canadá, onde trabayó con Ernest Rutherford en radioactividá, llegando a la conclusión de que se trataba d'un fenómenu que rellacionaba la desintegración atómica cola formación de nuevos tipos de materia. Mientres esti periodu tamién empezó les sos investigaciones sobre les emanaciones del radiu, tamién en collaboración con Rutherford. Al dexar Canadá, Soddy empezó una collaboración con William Ramsay na University College de Londres, onde siguió los sos estudios sobre les emanaciones de radiu. Soddy y Ramsay fueron capaces de demostrar, per medios espectroscópicos, que l'heliu producir na escayencia radiactiva d'una muestra de bromuru de radiu y que tamién apaecía na escayencia de la emanación.
Dende 1904 a 1914, foi profesor na Universidá de Glasgow, onde realizó una serie d'esperimentos químicos rellacionaos con materiales radiactivos y desenvolvió la conocida Llei del Desplazamientu, que postula que la emisión d'una partícula omega per parte d'un elementu provoca qu'esti elementu recule dos puestos na Tabla Periódica. En 1913 formuló'l conceutu d'isótopu, qu'afirma que ciertos elementos esisten en dos o más formes con distintos pesos atómicos, pero idéntiques químicamente. De 1914 a 1919 foi profesor na Universidá de Aberdeen, onde realizó investigaciones rellacionaes cola I Guerra Mundial. En 1919 treslladar a la Universidá d'Oxford, onde permaneció hasta 1936, desempeñó la cátedra Lee de química y entamó el llaboratoriu.
Soddy redescubrió en 1936 el Teorema de los círculos de Descartes y publicar como un poema, "The Kiss Precise", ye citáu como unu de los Problemes de Apolonio. Los círculos que se besen nesti problema son dacuando conocíos como círculos de Soddy.
Frederick Soddy redescubrió en 1936 la solución, polo cual, esti problema ye dacuando conocíu como los círculos besadores de Soddy (círculos osculadores ye una traducción más correuta), porque Soddy escoyó pa publicar la so versión del teorema na forma d'un poema tituláu The Kiss Precise, publicáu na revista Nature (20 de xunu de 1936). Soddy tamién estendió'l teorema de les esferes; Thorold Gosset prorrogó'l teorema a dimensiones arbitraries.
Tres el fallecimientu de la so esposa, Winifred Beilby en 1937, nun volvió retomar los sos trabayos sobre la radioactividá y el so interés estremar ente los asuntos económicu y social, diverses teoríes polítiques, y al resolución de problemes nos campos de les matemátiques y la mecánica cuántica.
Investigaciones científiques
editarRutherford y él dieron cuenta de que'l comportamientu anómalu d'elementos radioactivos yera debíu al fechu de que se tresformaben n'otros elementos y que producíen radiaciones alfa, beta y gamma. En 1903, con Sir William Ramsay, Soddy verifícó que la desintegración del radiu producía heliu.
Dende 1904 a 1914, foi profesor na Universidá de Glasgow y foi ellí onde amosó que l'uraniu tresformar en radiu. Foi ende tamién onde demostró que los elementos radioactivos pueden tener más d'un pesu atómicu, a pesar de que les sos propiedaes químiques sían idéntiques; esto llevó-y al conceutu d'isótopu. Soddy demostró más tarde que tamién los elementos químicos non radioactivos pueden tener múltiples isótopos. Demostró amás qu'un átomu puede movese escontra baxo dos llugares nel so pesu atómicu emitiendo rayo alfa y unu escontra riba emitiendo rayo beta. Esto supunxo un pasu fundamental na conocencia de la rellación ente les families d'elementos radioactivos.
Estes investigaciones dexaron el descubrimientu del elementu radiactivu llamáu protactiniu, que realizaron independientemente Soddy n'Inglaterra y Otto Hahn y Lise Meitner n'Austria.
En 1921 foi gallardoniáu col premiu Nobel de Química polos sos notables contribuciones a la conocencia de la química radiactiva y les investigaciones sobre la esistencia y naturaleza de los isótopos.
Teoría económica
editarLa esmolición de Soddy pol usu que'l sistema socioeconómico faía de los descubrimientos científicos llevólu a realizar una crítica radical de la economía, que nel so día foi inorada, pero que col tiempu foi ganando interés, siendo consideráu un precursor de la economía ecolóxica, amás d'un notable teóricu monetariu, que dalgunos creen influyó nel pensamientu d'Irving Fisher.[8]
Soddy sustituyó los clásicos factores granibles d'Adam Smith, la Tierra, el Trabayu y el Capital, por trés factores nuevos, Descubrimientu, Enerxía, Dilixencia. El papel central que dio'l premiu nobel a la enerxía como factor granible, convirtió-y nun claru precedente de la economía ecolóxica. La fonte de toa vida y de toa riqueza, yera pal químicu inglés la enerxía que la Tierra recibe del Sol. En tiempos remotos, parte d'esa enerxía quedó fosilizada en forma de petroleu, gas y carbón, y eso dio llugar al "periodu fachendosu" de la nuesa civilización, periodu que d'acordies con Soddy nun va durar enforma.
Criticó a la sociedá occidental, obcecada na crecedera perpetua y na acumuladura de capital fixu, afirmando que yera "bulbu que produz otru bulbu, nunca un tulipán". Estremó la riqueza en dos clases, la consumible y la cuasi-permanente, destinada a producir más riqueza. Esta postrera degradábase, según les lleis de caltenimientu de la materia y enerxía, por esa razón tenía de ser consumida tan adulces como fuera posible.
El gran fallu del sistema económicu yera'l so defectuosu sistema monetariu, sistema que confundiera la riqueza cola delda. N'efeutu, tantu na dómina de Soddy, sol patrón oro, como na actual, los bancos crean depósitos cuando faen un préstamu, depósitos que para Soddy yeren creaos de la nada, pero polos que'l bancu cobraba un interés. A nivel nacional estes deldes siguíen les lleis de les matemátiques, del interés simple y compuesto, pero la riqueza que los sirvía de garantía sigue les lleis de la física, y podrezse y degrada col tiempu. Les posibilidaes yeren dos, si creábense nuevos creitos más apriesa de lo que se repagaban podría haber inflación, si asocedía lo contrario habría deflación; dellos productos, ante la situación de vendelos per debaxo de costu seríen retiraos del mercáu, y les deldes abonar en dineru más caro, provocando estancamientu, crisis o depresión de la economía. Nesta última esplicación dalgunos vieron un precedente de la teoría de Irving Fisher de la deflación por delda.
La solución a la paradoxa económica ye, según Soddy, una reforma del sistema monetariu: el dineru nun tien de rindir interés pola so mera esistencia, solo cuando'l so llexítimu dueñu emprestar pa ser invertíu, quedando inutilizáu como dineru. El dineru debía, poro, ser emitíu públicamente, llibre d'interés, y los bancos tendríen que caltener una reserva del 100% de los sos depósitos. Pa realizar la transición d'un sistema monetariu a otru, l'estáu tendría qu'emitir dineru p'atayar una gran parte de la delda nacional, reemplazando'l creitu creáu polos bancos.
Sociedaes científiques
editar- Soddy foi escoyíu en 1910 miembru de la Royal Society.
Premios y gallardones
editar- En 1910 foi nomáu Doctor Honoris Causa pola Universidá d'Oxford. Foi tamién merecedor de l'Albert Medal en 1951.
Publicaciones
editarEnte les sos diverses publicaciones destaquen Radioactividá (1904), La interpretación del radiu (1909),[9] La química de los elementos radiactivos (1912-1914), Materia y enerxía (1912), Ciencia y vida (1920),[10] La interpretación del átomu (1932), La hestoria de la enerxía atómica (1949)[11] y Transmutación atómica (1953).[12] Los sos intereses pola tecnocracia y los movimientos sociales, quedaron reflexaos nos sos llibros Money versus Man (1933)[13] y The Role of Money (1934).[14]
Eponimia
editar- Soddyita, mineral nomáu nel so honor.
- Cráter llunar Soddy que lleva esti nome na so memoria.[15]
- Círculos de Soddy, configuración de círculo tangente.
- Sestetu de Soddy, configuración d'esferes tanxentes.
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 Afirmao en: Gran Enciclopedia Soviética (1969–1978). Sección, versículu o párrafu: Содди Фредерик. Data de consulta: 28 setiembre 2015. Editorial: Большая Российская энциклопедия. Llingua de la obra o nome: rusu. Data d'espublización: 1969.
- ↑ Afirmao en: Encyclopædia Britannica Online. Identificador Encyclopædia Britannica Online: biography/Frederick-Soddy. Apaez como: Frederick Soddy. Data de consulta: 9 ochobre 2017. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ «The Nobel Prize in Chemistry 1921» (inglés). nobelprize.org. Fundación Nobel. Consultáu'l 30 xineru 2021.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Afirmao en: nobelprize.org. Identificador de nominación de persona al Premio Nobel: 8646. Editorial: Fundación Nobel. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ «Frederick Soddy, british chemist» (inglés). Encyclopaedia Britannica. Consultáu'l 26 de xunetu de 2017.
- ↑ «Frederick Soddy - Biographical» (inglés). Nobelprize.org. Consultáu'l 26 de xunetu de 2017.
- ↑ «pensamientu.html Dineru vs Enerxía: El pensamientu económicu de Frederick Soddy» (castellanu). La Proa del Argo (20 de xineru de 2014). «"Cuando Soddy empezó a interesase pola economía yera yá premiu Nobel de química, pola so contribución al estudiu de los fenómenos radioactivos y la demostración de qu'esistíen átomos coles mesmes propiedaes químiques y distintos pesos moleculares, que denominaron isótopos".»
- ↑ Soddy, Frederick (2004). The Interpretation of Radium and the Structure of the Atom (n'inglés). Courier Corporation. ISBN 9780486438771. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2016.
- ↑ Soddy, Frederick (1920). Science and Life: Aberdeen Addresses (n'inglés). J. Murray. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2016.
- ↑ Soddy, Frederick (1949). The story of atomic energy (n'inglés). Nova Atlantis. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2016.
- ↑ Soddy, Frederick; Howorth, Muriel (1953). Atomic Transmutation: The Greatest Discovery Ever Made (n'inglés). New World Publications. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2016.
- ↑ Soddy, Frederick (1933). Money versus man: a statement of the world problem from the standpoint of the new economics (n'inglés). Y.P. Dutton. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2016.
- ↑ Soddy, Frederick (2014). The Role of Money: What it Should Be, Contrasted with What it Has Become (n'inglés). Routledge. ISBN 9781317833543. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2016.
- ↑ «Soddy» (inglés). Gazetteer of Planetary Nomenclature. Flagstaff: USGS Astrogeology Research Program.
- «Frederick Soddy, Premiu Nobel de Química en 1921». Seguridá Nuclear III Trimestre 2005 (36). 2005. p. 47 [1].
Ver tamién
editarEnllaces esternos
editar- Páxina web del Institutu Nobel, Premiu Nobel de Química 1921 (n'inglés)
- pensamientu.html Dineru vs Enerxía: El pensamientu económicu de Frederick Soddy
Predecesor: Walther Hermann Nernst |
Premiu Nobel de Química 1921 |
Socesor: Francis William Aston |