El feminismu lésbicu, feminismu lesbianu o separatismu lésbicu ye un movimientu cultural y una perspeutiva crítica que se fixo popular na década de 1970 y principios de 1980 (principalmente en Norteamérica y Europa occidental). Esti movimientu cuestiona la posición de les muyeres y los homosexuales na sociedá. Dalgunes de les sos pensadores y activistes principales son Rita Mae Brown, Adrienne Rich, Audre Lorde, Marilyn Frye, Mary Daly, Sheila Jeffreys y Monique Wittig (anque a esta postrera acomúñese-y cola teoría queer ye feminista materialista).

A pesar de qu'históricamente'l lesbianismu goció quiciabes d'una rellación íntima col feminismu y los proyeutos feministes (dende a lo menos la década de 1890), el feminismu lésbicu se contextualiza meyor como un movimientu que surde del anterior arriendes de la insatisfaición cola segunda folada feminista y el movimientu gai a principios de la década de 1970.[1] A finales d'esta década, el feminismu lésbicu constitúi un campu d'investigación dientro del ámbitu académicu, anque llindáu na so mayor parte a les disciplines feministes.

Al igual que'l feminismu, los estudios de lesbianes y gais y la teoría queer, el feminismu lésbicu carauterizar pola revisión y alderique. Sicasí, un elementu clave del mesmu ye l'analís de la heterosexualidá como una institución. Pero tamién de la heterosexualidá como capaz de configurar la suxetividá pa "producir" muyeres con ciertos mandatos obedientes a los valores heteronormativos, y que vivan les sos emociones (l'amor) d'una forma heteronormativa (inclusive en rellaciones lésbiques). Esto parte de, y amuesa un, enfoque históricu de la "homosexualidá" como oxetivu d'escrutiniu, especialmente los sos oríxenes. Los testos feministes lésbicos intenten desnaturalizar la heterosexualidá, y una vegada fechu esto, plantegar hipótesis sobre les sos "raigaños" n'instituciones tales como'l patriarcáu, el capitalismu y el colonialismu. Amás, les feministes lésbiques abogen pol lesbianismu como un resultáu racional de la alienación ya insatisfaición con estes instituciones. Tamién hai enfoques más discursivos del feminismu lésbicu, que plantegen el papel del discursu heterosexual na configuración del "mundu internu" y de les formes de vivir los sentimientos que perpetúen la desigualdá nes maneres d'entender l'amor o les rellaciones afeutivu-sexuales (Ahmed, Noizet).

Idees principales

editar

Tien d'estremase ente'l feminismu lésbicu como perspeutiva crítica y el feminismu lésbicu como movimientu cultural. Dambos cuestionen la posición de les lesbianes, homes gais y muyeres na sociedá, pero ufierten diverses estratexes distintes. Amás, esti postreru ye abondo más específicu. Sheila Jeffreys (2003:19) por casu define que'l feminismu lésbicu tien siete pegoyos clave:

  • Énfasis nel amor d'una muyer por otra muyer
  • Organizaciones separatistes
  • Comunidá ya idees
  • Escurre de que'l lesbianismu trata sobre eleiciones y resistencia
  • Idea de que lo personal ye lo político
  • Refugu de la xerarquía na forma de role-playing (xuegu de roles) y sadomasoquismu
  • Crítica de la supremacía masculina que erotiza la desigualdá

Tien de constatase sicasí que Jeffreys ye una figura bien revesosa non yá fora, sinón tamién dientro del movimientu feminista lésbicu. Recibió crítiques, ente otres coses, por ser demasiáu específica nos sos criterios. Sicasí, ye un puntu de partida útil.

Bioloxía, eleición y constructivismo social

editar

Como se describió enriba, el feminismu lésbicu asitia'l lesbianismu como una forma de resistencia a les instituciones "feches polos homes". La orientación sexual entiéndese como una eleición personal, o a lo menos como una respuesta consciente a una determinada situación. Ello ye que podría argumentase que'l feminismu lésbicu dio pie, si ye que nun estableció la base, por que la teoría queer señalara que la sexualidá ta especificada culturalmente.

Ello ye que el feminismu lésbicu entiéndese como una estratexa feminista que dexa a les muyeres invertir les sos enerxíes n'otres muyeres, creando nuevos espacios y diálogu sobre les rellaciones ente muyeres, y tamién, que dexa usar más tiempu pa safar a los homes.

Separatismu

editar

El separatismu ye una estratexa principal del feminismu lésbicu, y quiciabes la más polémica. Na so forma más estrema, propónse'l xenocidiu masculín como estratexa pa consiguir la emancipación de les muyeres, como por casu nel Manifiestu SCUM de Valerie Solanes. Este ye lóxicamente un puntu de vista minoritariu y aislláu, pero sicasí xeneró bastante lliteratura ya investigación sobre si los homes son realmente necesarios. Daqué d'esto enfócase a temes de reproducción, por casu partes del testu clásicu de Mary Daly (Gyn/Ecology). Otros enfoques esquicen les hestories de violencia masculina, ya inclusive otres los xenocidios históricos perpetaos contra grupos de muyeres. La bruxería sería l'exemplu más obviu, pero tamién puede faese referencia a aspeutos más xenerales y variaos como la preferencia de descendencia masculina a lo llargo de la historia de la Humanidá.

Per otra parte, les feministes lesbianes asitiaron el separatismu como daqué que se da xeneralmente y esploraron la mitoloxía que la arrodia. L'ensayu de 1978 de Marilyn Frye, "Notes on Separatism and Power" (Apuntes sobre'l separatismu y el poder) ye un exemplu d'esto. Frye señala que'l separatismu ye una estratexa emplegada por toles muyeres, en dalgún momentu, y que ta presente en munchos proyeutos feministes (podríen citase por casu los abellugos pa muyeres, les cuotes eleutorales o los programes d'estudios pa muyeres). Argumenta que namái cuando les muyeres realizar conscientemente como una separación de los homes, ye cuando se trata de manera revesosa (o, como ella suxer, con histeria). El separatismu masculín, per otra parte, percíbese como daqué normal, inclusive lóxicu (por casu, los clubes de caballeros, les uniones llaborales, los equipos deportivos, l'exércitu y, más aldericáu, los puestos de toma de decisiones polo xeneral).

Otres feministes lesbianes proponen la noción del "separatismu tácticu" de los homes, argumentando a favor ya invirtiendo en coses como santuarios pa muyeres y grupos de toma de consciencia, pero tamién esplorando práutiques de la vida diaria a les que les muyeres puedan allegar temporalmente pa folgar o practicar tar soles y lloñe de los homes y la masculinidad.

The Woman-Identified Woman

editar

Si pudiera establecese la nacencia del movimientu feminista lésbicu nun momentu determináu, probablemente sería en mayu de 1970, cuando'l grupu activista Radicalesbians, compuestu por 20 lesbianes lideraes pola novelista lesbiana Rita Mae Brown, tomaron el mandu nuna conferencia de muyeres en Nueva York (el Congresu pa xunir a les muyeres, al que nun fueren convidaes): xubieron al escenariu, punxéronse en ringlera llevando camisetes iguales nes que se lleía Lavender Menace (L'amenaza violeta) y esixeron el micrófonu pa lleer a les 400 persones del públicu'l so ensayu The Woman-Identified Woman (La muyer identificada como muyer), qu'establecía los preceptos principales del so movimientu.

Curiosamente, y contrariamente al mitu popular de 'machorres, muyeres qu'odien a los homes', les feministes lésbiques refugaron dende'l primer momentu la masculinidad de les muyeres. Percibíase como intentar ser homes 'pela puerta de tras' (y esto haise demostráu de manera patronizadora na lliteratura, como argumentaron delles académiques queer). Nel meyor casu, interprétase como intentar engañar con respectu al xéneru, y nel peor casu, como intentar sofitar de manera consciente les formes más violentes de la masculinidad masculina. Jeffreys (2003:13) señala de manera ¿inequívoca? que "toles formes de masculinidad son problemátiques."

Ésta ye una de les árees nes que'l feminismu lésbicu difier de la teoría queer, que se puede quiciabes resumir na frase humorística de Judith Halberstam: "Si Sheila Jeffreys nun esistiera, Camille Paglia tendría qu'inventala."

Tensiones col feminismu

editar

Como perspeutiva crítica, el feminismu lésbicu defínese meyor al oldealo col feminismu y la teoría queer. Argumentóse que'l feminismu aportó a homofóbico nel so fracasu al integrar la sexualidá como una categoría fundamental d'interés de xéneru, y pol so tratamientu del lesbianismu como una tema estreme y non rellacionáu. El testu clásicu de 1980 de Adrienne Rich (1980) "Compulsory Heterosexualilty and Lesbian Existence" (Heterosexualidá compulsatoria y esistencia lésbica) ye instructivu, pero tamién puede citase Signs, apaecíu'l branu de 1980 nel "The Lesbian Issue."

Sicasí, tien de señalase que dende entós el feminismu lésbicu haise confináu a les disciplines feministes, y que, a les traces, nun paez haber problemes con esta situación.

Tensiones cola teoría queer

editar

Puede argumentase que munchos proyeutos feministes lésbicos enmárquense dientro de los estudios y teoría queer, pos munches de los sos intelectuales, tales como Judith Butler, Judith Halberstam o Gayle Rubin, si nun son "feministes lésbiques", en concencia son lesbianes, feministes, y busquen respuestes a les entrugues sobre'l xéneru y la sexualidá.

Barry (2002) suxer que al escoyer ente les posibles alternatives (feminismu lésbicu y/o teoría queer) unu tien de plantegase qué ye lo más "fundamental na identidá personal," si'l xéneru o la sexualidá.

Sobre'l BDSM, violencia sexual y la pornografía

editar

Como'l so enfoque ye la igualdá completa nes rellaciones sexuales, el feminismu lésbicu oponer a toles formes de BDSM. Amás, el feminismu lésbicu combate contra les conductes agresives contra les muyeres.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Lesbianism and Feminism, consultáu'l 28 de mayu de 2007.