Branta leucopsis
Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.
El gansu carablancu[2] (Branta leucopsis) ye una especie d'ave anseriforme de la familia Anatidae mesma del norte d'Europa y l'este de Groenlandia. Dacuando ye posible reparar exemplares d'esta especie nel sur d'Europa y l'estremu nororiental d'América del Norte.
Branta leucopsis gansu carablancu  | ||
|---|---|---|
 | ||
| Estáu de caltenimientu | ||
 Esmolición menor (IUCN 3.1)[1] | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Animalia | |
| Filu: | Chordata | |
| Clas: | Aves | |
| Orde: | Anseriformes | |
| Familia: | Anatidae | |
| Subfamilia: | Anserinae | |
| Xéneru: | Branta | |
| Especie: |
B. leucopsis (Bechstein, 1803) | |
| Distribución | ||
 | ||
| Consultes | ||
| [editar datos en Wikidata] | ||
Taxonomía y etimoloxía editar
La barnacla cariblanca describióse científicamente pol ornitólogu alemán Johann Matthäus Bechstein en 1803, col so nome científicu actual, Branta leucopsis. El xéneru Branta foi creáu pol naturalista tirolés Giovanni Antonio Scopoli en 1769.[3] El nome del xéneru ye la forma llatinizada del términu inglés, brant, que designa a la barnacla carinegra.[4] El so nome específicu vien de los términos griegos leuko- «blancu» y opsis «cara». Nun se reconocen subespecies estremaes.[5]
La etimoloxía del so nome común, barnacla, procede del nome inglés barnacle que designa a esta especie, que ye d'orixe inciertu.[6] Dalgunos piensen qu'esti términu vien del so sinónimu, barnacle, tamién aplicáu a los crustáceos cirrípedos, pola creencia popular medieval de qu'estos gansos nacíen de les conches de los balanos,[7][6] al desconocese que se reproducíen nel llonxanu árticu.
Descripción editar
La barnacla cariblanca ye un gansu de tamañu medianu que mide ente 55 y 70 cm de llargu,[8] con un valumbu alar de 130-145 cm, y un pesu d'ente 1,21-2,23 kg.[9][10] Carauterizar por tener la cara blanca, en contraste col restu de la so cabeza, pescuezu y pechu que son negros, salvo la brida que tamién ye negra. Los sos partes cimeros son de color gris con llistáu negru y blancu. Sicasí, les sos partes inferiores son principalmente blanques, con llistáu gris claru nes bandes. Cuando ta en vuelu presenta una franxa blanca en forma de V na so zona caudal cimeru, bien oldeada col so obispillo y restu de la cola negros. Les coberteras inferiores de les sos ales son de color gris claro, anque los sos plumes de vuelu son corites. El so picu ye curtiu y negru, y les sos pates son corites.
Distribución editar
La barnacla cariblanca cría principalmente nes islles del Árticu, nel este de Groenlandia, l'archipiélagu Svalbard, Nueva Zembla, Vaigach y Kolgúyev, anque tamién se reproduz en delles zones continentales como la península de Kanín. Na década de 1970 empezó a criar en delles zones tremaes de Suecia. Tres la dómina de reproducción migra pa pasar l'iviernu nes costes noroccidentales d'Europa: les islles Britániques, les Hébrides, alredor del mar del Norte y el Bálticu, llegando hasta Bélxica y Holanda. Dacuando apaecen individuos divagantes nel sur d'Europa y Norteamérica.
Comportamientu editar
Les barnaclas cariblancas son gansos migratorios que permanecen nos sos cuarteles de cría ente mayu y setiembre. Les barnaclas cariblancas pueden portase agresivamente colos humanos si avérense demasiáu a los sos pitucos. N'otres circunstancies caltener a distancia prudencial de la xente y allóñense si los homes avérense demasiáu. Fora de la dómina de cría son bien gregaries y concéntrense en grandes bandaes.
Alimentación editar
La barnacla cariblanca ye fitófaga. La so dieta componer de fueyes, raigaños y granes d'espadañes, xuncos y plantes acuátiques, mofos, y de delles plantes herbales como'l trébole blancu y arbustos, especialmente Salix arctica. Tamién puede comer granu y verdures nos campos de cultivu mientres l'iviernu.[1] Les barnaclas tamién pueden alimentase de biltos de yerba y algues.[11] Mientres la dómina d'ivernada aliméntense principalmente nos campos de trébole.[12]
Reproducción editar
La barnacla cariblanca suel añerar ente mayu y xunetu, en pequeñes colonies d'ente 5 y 50 pareyes, llegando hasta 150 pareyes, anque tamién puede añerar aislladamente. Utiliza la mesma zona de anidamiento añu tres d'añu, y suelen faelo cerca de los niales d'otres aves marines. El nial consiste nuna depresión pocu fonda asitiada nel suelu, ente la vexetación de terrén predresu. Puede asitiar los sos niales na tundra semidesértica, los salientes de cantiles, na parte cimera de montes y afloramientos predresos, o escondíu ente la vexetación n'otros llugares altos llibres de nieve cerca de llagos, ríos y güelgues.[1] Tamién puede faer el so nial ente la yerba de les islles fluviales y castros costeros.[11]
Nel interior de Groenlandia les barnaclas cariblancas suelen añerar a lo cimero de cantiles inaccesibles, lloñe del algame de los sos principales depredadores terrestres (el foín árticu y el osu polar). Al igual que los demás gansos, los adultos nun alimenten a los pitucos, polo que los naciellos tienen que baxar al suelu pa poder alimentase. Por ello los pitucos de tres díes d'edá, inda incapaces de volar, tienen que refundiase al vaciu a la llamada de los sos padres, pa cayer entamando. Gracies al so pocu pesu y la so mullidura plumón la mayoría d'ellos resulten ilesos del impautu final de la espaxarada cayida.[13]
La so niarada suel constar de 4-6 güevos blancos.[11] La fema guara los güevos mientres unos 25 díes. Una vegada nacíos los pitucos, los adultos camuden el plumaxe y pierden la so capacidá pa volar mientres 3 o 4 selmanes en xunetu y agostu.[1] Los pitucos tarden en desenvolvese unes 7 selmanes hasta consiguir volar.[12]
L'exemplar más llonxevu rexistráu en llibertá n'Europa algamó los 28 años y 2 meses.[14]
Referencies editar
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 BirdLife International (2012). «Branta leucopsis» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2012.1. Consultáu'l 15 de febreru de 2015.
- ↑ URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
- ↑ Peterson, A. P. Zoonomen. Zoological Nomenclature Resource - Anseriformes
- ↑ Branta en myEtimology.
- ↑ Frank Gill y David Donsker. Screamers, ducks, geese & swans. IOC World Bird List versión 5.1.
- ↑ 6,0 6,1 Barnacla nel diccionariu de la RAE.
- ↑ Barnacle. Online Etymoloy diccionary.
- ↑ Soothill, Eric; Whitehead, Peter (1978) Peerage Books: Wildfowl of the World. ISBN 0-907408-38-9.
- ↑ (1992) CRC Press: CRC Handbook of Avian Body Masses. ISBN 978-0-8493-4258-5.
- ↑ Ekin, O.. «"Branta leucopsis" (On-line)». Consultáu'l 8 de xineru de 2015.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 Koskimies, Pertti; Petäinen, Anne & Valste, Juha, Suomen ja Euroopan lintuopas, 2ª Ed. p. 93. Adautación de la obra de Rob Humen (2002) RSPB Complete Birds of Britain and Europe. Helsinki: Oy Valitut Palat – Reader's Digest Ab, 2004. ISBN 951-584-605-6
- ↑ 12,0 12,1 Jiri Felix (1978) The Illustrated Book of Birds. Octopus Books, p. 88. ISBN 0706407660
- ↑ Attenborough, David: ”Tomu 9. Vanhemmuuden vaivat”, Lintujen elämää, p. 257. Suomentanut Suominen, Teuvo. Helsinki: Kustannusosakeyhtiö Otava, 1998. ISBN 951-1-16140-7.
- ↑ Fransson, T., Kolehmainen, T., Kroon, C., Jansson, L. & Wenninger, T. EURING list of longevity records for European birds euring.org. 26.11.2010. European Union for Bird Ringing (Unión europea de anillamiento d'aves). Consultáu'l 19 de febreru de 2015.
Enllaces esternos editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Branta leucopsis 
.
| Wikispecies tien un artículu sobre Branta leucopsis. |
Datos: Q26680- Multimedia: Branta leucopsis
Especies: Branta leucopsis
