Haematoxylum brasiletto

Haematoxylum brasiletto;
Clasificación científica
Superreinu:	Eukaryota
Reinu:	Plantae
Subreinu:	Tracheobionta
División:	Magnoliophyta
Clas:	Magnoliopsida
Subclas:	Rosidae
Orde:	Fabales
Familia:	Fabaceae
Subfamilia:	Caesalpinioideae
Tribu:	Caesalpinieae
Xéneru:	Haematoxylum
Especie:	Haematoxylum brasiletto; H.Karst.
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

Haematoxylum brasiletto ye una especie arbórea perteneciente a la familia de les lleguminoses.

Descripción

Son arbustos o árboles, qu'algamen un tamañu de 2–10 (12) m d'altu, tueru fondamente estriáu; cañes frecuentemente espiralaes y armaes con escayos fuertes d'hasta 2 cm de llargu. Fueyes paripinnaes, 5–8 cm de llargu; foliolos xeneralmente 3 pares, obovaos a suborbiculares, con frecuencia llargamente cuneaos, 1.5–3 cm de llargu y 1–2.5 cm d'anchu, ápiz fondamente emargináu, base aguda. Inflorescencies racimo axilares, 1.5–3 cm de llargu, con poques flores, pedicelos 10–20 mm de llargu, glabros; mota llevemente campanuláu, llobos 5, 5 mm de llargu; pétalos 5, oblongos, 7–8 mm de llargu, mariellos; estames 10, llibres, casi tan llargos como los pétalos, filamentos pilosos na base; ovariu cortamente pediceláu, glabro. Frutu dixebrándose por una fendedura llonxitudinal a lo llargo de la metá de cada cáscara, llanceoláu-oblongo, planu, 3–8 cm de llargu y 8–15 mm d'anchu, membranáceo, delicadamente reticuláu; granes 2–3, tresversales, oblongues, 6–9 mm de llargu y 2–3 mm d'anchu.^[1]

Distribución y hábitat

Ye una especie común, que s'atopa nos montes secos, na zona pacífica; a una altitú de 0–450(–550) m; dende Méxicu a Costa Rica, Colombia y Venezuela, tamién nes Antilles. En El Salvador atopóse n'El departamentu de La Unión.

Usos

La madera d'esti árbol utilizar na fabricación d'arcos pa preseos de cuerda.^[2] Los árbol produz otros productos pervalibles y esportóse mientres dellos sieglos. Foi incluyíu na London Pharmacopoeia of 1740, qu'apaez como té campeche como eficaz contra la tuberculosis y la disentería.^[3] El duramen utilizar pa tiñir la llana y pañu d'algodón y una coloración rosa utilizada en productos farmacéuticos y pasta de dientes. Los pigmentos hematoxilina y hemateína pueden ser estrayíos y son fenoles complexos similares a los bioflavonoides. Los estractos de les forgaxes de madera utilícense como remedios polos indios tarahumares.^[3] Los usos etnobotánicos indicaos na "fitoquímico de Duke y bases de datos etnobotánicos" inclúin l'usu como un astrinxente, dentífrico, refrigerante , pal tratamientu de los condilomes , la erisipela, fiebre, ictericia, inflamación y dolor d'estómagu.^[4] Un estractu de forgaxes de duramen fervíes infórmase que tien propiedaes antibiótiques, p'amenorgar la fiebre, y actuar como un tónicu pa fortalecer el cuerpu.^[5]

Propiedaes

Con suma frecuencia indícase l'emplegu del tarmu, yá seya la corteza, madera o'l "corazón" del tueru, en carecimientu del sistema cardiovascular. En Baxa California Sur usar pa tratar el mal de la presión, qu'apaez con ritmu cardiacu aceleráu y mareos o esmorecimientos, el tratamientu consiste en beber como agua d'usu mientres tou un día, l'agua onde foi remoyáu'l corazón del tarmu. Nel Estáu de Méxicu, pa regular la presión arterial tómase'l maceráu acoloratáu del corazón del tarmu. En Morelos, pa purificar la sangre usa la corteza y/o la madera remoyada o'l so cocimientu.

Tamién se menta'l so emplegu n'ataques epilépticos, alferecía, diabetes, fiebres ya inflamaciones.

Hestoria

Nel sieglu XVI el Códiz Florentino menta que ciertes partes de la planta yeren usaes pa combatir les fiebres y Francisco Hernández de Toledo, na so obra señala que "quita la fiebre, estriñe y tonifica, detién les fories, amás ye de naturaleza fría y astrinxente".

Pa los entamos del sieglu XVIII, Juan de Esteyneffer refier que'l so cocimientu sirve contra la tiricia (ictericia).

Química

L'únicu estudiu químicu sobre H. brasiletto que s'alcontró, describe la presencia nel tarmu del componente heterocíclico d'osíxenu brasilín.

Farmacoloxía

Probóse l'actividá antibacteriana d'un estractu aguacientu preparáu col corazón de la madera y de un estractu de tarmu llográu con éter. Asina, pal primer estractu, llogróse respuesta positiva frente a Salmonella typhosatus y Staphylococcus aureus y pal segundu, llogróse respuesta positiva frente a tres especies del xéneru Brucella: B. abortus, B. melitensis y B. suis; según tamién frente a Shigella flexneri y Staphylococcus aureus.^[5]

Taxonomía

Haematoxylum brasiletto describióse por Gustav Karl Wilhelm Hermann Karsten y espublizóse en Florae Columbiae terraumque adjacentium specimina selecta in peregrinatione duodecim annorum observata delineavit et descripsit 2: 27–28, pl. 114. 1862.^[1]

Etimoloxía

Haematoxylum: nome xenéricu que deriva de les pallabres griegues hemato = "sangre", y xylum = "madera", en referencia a la resina que produz la especie.

brasiletto; epítetu xeográficu qu'alude a la so llocalización en Brasil.

Sinonimia

Haematoxylon boreale S.Watson
Haematoxylon brasiletto H.Karst.
Haematoxylum boreale S. Watson^[6]

Nome común

Nun hai conseñaos nomes comunes n'asturianu pa esta especie.

Ver tamién

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 «Haematoxylum brasiletto». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 10 de setiembre de 2014.
↑ WangBow. Archiváu 2014-09-11 en Wayback Machine Retrieved 2011-08-21.
↑ ^3,0 ^3,1 Logwood and Brazilwood: Trees That Spawned 2 Nations Archiváu 2011-08-06 en Wayback Machine Retrieved 2011-08-21.
↑ Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases Retrieved 2011-08-21.
↑ ^5,0 ^5,1 Palu de brasil Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine Biblioteca dixital de la Medicina Tradicional Mexicana. Retrieved 2011-08-21
↑ Haematoxylum brasiletto en PlantList

Bibliografía

CONABIO. 2009.CATÁLOGU taxonómicu d'especies de Méxicu. 1. In Capital Nat. Méxicu. CONABIO, Mexico City.
Cowan, C. P. 1983. Flora de Tabasco. Llistaos Floríst. Méxicu 1: 1–123.
Hokche, O., P. E. Berry & O. Huber. (eds.) 2008. Nuevu Cat. Fl. Vasc. Venez. 1–860. Fundación Instituto Botánicu de Venezuela, Caracas.
Holdridge, L. R. & L. J. Poveda Álvarez. 1975. Árboles Costa Rica 1: i–xiii, 1–546.
Janzen, D. H. & R. Liesner. 1980. Annotated Check-list of Plants of Lowland Guanacaste Province, Costa Rica, Exclusive ofGRASSES and Non-Vascular Cryptogams. Brenesia 18: 15–90.
Linares, J. L. 2003 [2005]. Listado comentado de los arboles nativos y cultivados en la Republica de El Salvador. Ceiba 44(2): 105–268.
McVaugh, R. 1987. Leguminosae. 5: 1–786. In R. McVaugh (ed.) Fl. Novo-Galiciana. The University of Michigan, Ann Arbor.
Molina Rosito, A. 1975. Enumeración de las plantas de Honduras. Ceiba 19(1): 1–118.
Reyes-García, A. & M. Sousa Sánchez. 1997. Depresión central de Chiapas. La selvaBAJA caducifolia. Llistaos Floríst. Méxicu 17: 1–41.

Enllaces esternos

[Trop-1] 1,0 ^1,1 «Haematoxylum brasiletto». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 10 de setiembre de 2014.

[bo-2] WangBow. Archiváu 2014-09-11 en Wayback Machine Retrieved 2011-08-21.

[LB-3] 3,0 ^3,1 Logwood and Brazilwood: Trees That Spawned 2 Nations Archiváu 2011-08-06 en Wayback Machine Retrieved 2011-08-21.

[4] Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases Retrieved 2011-08-21.

[BD-5] 5,0 ^5,1 Palu de brasil Archiváu 2016-03-04 en Wayback Machine Biblioteca dixital de la Medicina Tradicional Mexicana. Retrieved 2011-08-21

[6] Haematoxylum brasiletto en PlantList

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]