Caergybi
Wikiproyeutu:  Asturies - Cymru 
|
Holyhead (
pronunciation (?·i): Plantía:IPAlink-en; galés: Caergybi "el fuerte de San Cybi") ye la ciudaes de Anglesey por población mayor ciudá nel condáu d'Anglesey, al noroeste de Gales.
 Caergybi | |
|---|---|
 | |
| Alministración | |
| País |  Reinu Xuníu |
| Nación constitutiva |  Gales |
| Área principal | Isle of Anglesey (en)  |
| Comunidá | Holyhead (es) |
| Tipu d'entidá | villa |
| Nome oficial |
Holyhead (en)[1] Caergybi (cy)[1] |
| Códigu postal |
LL65 |
| Xeografía | |
| Coordenaes | 53°19′N 4°38′W / 53.32°N 4.63°O |
  Caergybi Caergybi (Reinu Xuníu) | |
| holyheadtowncouncil.com | |
 | |
Anque ye la mayor ciudá nel condáu, con una población de 11.237 habitantes (censu de 2001), nun ye la capital del so condáu nin de la islla de Anglesey. Sicasí, alcuéntrase na islla Holy, que ta xunida a Anglesey pela Ponte Cuatro Milles, que debe'l so nome a los sos cuatro milles (6 km) dende Holyhead nel antiguu camín postal dende Londres, y una calzada elevada (conocida llocalmente como the cob: 'la panoya') construyida pol filántropu local Lord Stanley nel sieglu XIX. La calzada contién anguaño l'A5/carretera A55 y la llinia ferroviaria a Chester, Crewe y Londres.
Prehistoria y dómina romana
editar
El centru de la ciudá ta edificáu alredor de la ilesia de San Cybi, construyida dientro d'unu de los fortines romanos europeos con solu trés murios (el cuartu muriu sería'l mar, que solía algamar el mesmu fortín). Los romanos tamién construyeron una talaya a lo cimero del monte Holyhead dientro de Mynydd y Twr, un fortín prehistóricu. Los asentamientos nesta área daten de tiempos prehistóricos, con cabanos circulares, cámares mortuorias y megalitos que constitúin la mayor concentración en Gran Bretaña. L'actual faru atopar en Stack del Sur al otru llau del monte Holyhead y ta abiertu al públicu. L'área tamién ye famosa polos avistamientos d'aves.
Tresporte
editarHolyhead tien un entamanáu puertu de ferrys pol que pasen más de 2 millones de pasaxeros cada añu.[2] Stena Line, la mayor compañía de ferris d'Europa, opera dende'l puertu, como lo fai Irish Ferries. Los ferris saleen dende Dublín y Dún Laoghaire n'Irlanda, lo cual conforma'l principal enllaz pal tresporte dende'l centru y norte d'Inglaterra y Gales a Ireland. Hai pruebes arqueolóxiques de que les xentes del llugar lleven saleando ente Holyhead ya Irlanda dende hai 4.000 años. La importancia marítima de Holyhead tuvo'l so cénit nel sieglu XIX, cuando se construyó'l ruempefoles de 2,5 milles (4 km), llargamente renoconido como unu de los meyores de Gran Bretaña, creando un puertu seguru pa navíos atrapaos nubes de camín a Liverpool y los puertos industriales de Lancashire. El patrimoniu marítimu de Holyhead puede apreciase nun muséu marítimu.
El camín postal construyíu por Thomas Telford dende Londres consolidó la posición de Holyhead como'l puertu dende'l cual el Corréu Real recibía unviaes y dende Dublín nel otru coche de correos. L'A5 termina en Admiralty Arch (1821), que foi diseñáu por Thomas Harrison pa conmemorar una visita del rei Xurde IV na so ruta a Irlanda y marca el cénit de les operaciones del coche del Corréu Irlandés. En 2001, el trabayu completar cola estensión de l'Autopista de Gales del Norte A55 dende la Ponte Britannia hasta Holyhead, dando a la ciudá una conexón por autovía con Gales del Norte y la principal rede británica d'autopistes. L'A55 forma parte de la eurorruta E22 y foi financiada polo xeneral con dineru de la Xunión Europea. La seición de Anglesey foi financiada por aciu un proyeutu d'iniciativa privada.
Cola inauguración del ferrocarril de Londres a Liverpool, Holyhead perdió'l contratu de Corréu de Londres a Dublín en 1839, que pasó al Puertu de Liverpool. Namái tres la finalización del ferrocarril de Chester y Holyhead en 1850 y la construcción de la estación ferroviaria de Holyhead volvió'l Corréu irlandés a Holyhead. Holyhead ye anguaño'l términu de la Llinia de Mariña de Gales del Norte y recibe los servicios de Virgin Trains y Arriva Trains Wales.
Industria
editarEsti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
Anguaño, la principal industria de Holyhead basar nel aluminiu, onde opera'l subsidiario Anglesey Aluminium de Rio Tinto Group una masiva fundición d'aluminiu pela rodiada de la ciudá. Tamién hai una planta que refina bauxita nes cercaníes. Un gran cai nel puertu recibe barcos de Xamaica y Australia, y los sos cargamentos de minerales de bauxita y aluminiu son tresportaos por una cinta tresportadora llevada por cuerdes de correes de cable que circula per debaxo de la ciudá hasta la planta.
La planta recibe'l suministru llétricu de la central d'enerxía nuclear de la isla, en Wylfa, cerca de la badea Cemaes. Puesto que se preve'l zarru d'esta central llétrica en 2010, especúlase si la viabilidá financiera de la planta ta en riesgu.
Xente famoso
editar- David Crystal, llingüista y al cargu de la organización benéfica del centru artísticu de Holyhead, el Centru Ucheldre; mora en Holyhead.
- Francis Dodd, artista, nacíu na ciudá en 1874.
- John Fox-Russell (1893 - 1917), ganador del Victoria Cross.
- Dawn French, comediante, nacida na ciudá en 1957.
- Glenys Kinnock, Baronesa Kinnock de Holyhead, política, nacida na ciudá en 1944.
- Tony Roberts, xugador de fútbol nel equipu de fútbol nacional de Gales, nacíu na ciudá en 1969.
- Raymond Sweetman, baxista, nacíu na ciudá en 1948.
- R.S. Thomas, poeta, se crio en Holyhead.
- Ray Williams, medayista d'oru de llevantamientu de pesos de la Commonwealth, nacíu na ciudá en 1959.
Cultura y deporte
editarHolyhead allugó'l National Eisteddfod en 1927. Holyhead ye'l puntu inicial y final del Senderu Marítimu de Anglesey.
El centru d'arte de Holyhead, el Centru Ucheldre, atopar na capiya d'un antiguu conventu que pertenecía a la orde de Bon Sauveur. Alluga esposiciones d'arte permanente, actuaciones, talleres y proyeiciones cinematográfiques.
Acordies col censu del Reinu Xuníu de 2001, el 47% de los residentes pueden falar galés. El porcentaxe más altu de galesoparlantes ye'l del grupu de 15 años, col 66%.
El principal equipu de fútbol de la ciudá llámase Holyhead Hotspur y xuega na Alianza Cymru [1], xugando les sos reserves na Lliga Gwynedd. Tamién ta'l Holyhead Gwelfor Athletic que xuega na Lliga Anglesey.
Un equipu de quidditch na serie de Harry Potter llámase "Harpíes de Holyhead". Trátase d'un equipu femenín.
Holyhead tamién tien una de les primeres ilesies de la relixón Jedi, fundada polos hermanos Daniel y Barney Jones a prinicipios de 2008.[3]
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 «standard forms of Welsh place-names database». Welsh Language Commissioner.
- ↑ «Sía Passenger Statistics 2007» (05-29-2008). Archiváu dende l'orixinal, el 22 de payares de 2008. Consultáu'l 14 d'avientu de 2008.
- ↑ «BBC News article on Jedi church in Holyhead» (28 de xineru de 2008). Consultáu'l 19 d'ochobre de 2008.
Enllaces esternos
editar- HOLYHEAD.COM - sitiu web orixinal de Holyhead n'Internet dende 1998
- Sitiu oficial del conceyu de Holyhead
- Enciclopedia HolyheadYeah de Caergybi.com, una coleición de cutiu graciosa de conocencies locales Archiváu 2009-03-14 en Wayback Machine
- Sealink-Holyhead.com, una guía de la hestoria de la ruta marítima ente Holyhead ya Irlanda
- Páxina de Holyhead de la Rede Gales2000 ("Wales2000 Network")
- Fotografía aérea de Holyhead en 1999
- Una guía pa salir a comer en Holyhead
- Semeyes de Holyhead y contorna en Geograph
- Escuela primaria Ysgol Kingsland
- Compañía de Teatru Repertoriu de Ucheldre
