Islles Espórades
Les islles Espórades o archipiélagu de les Espórades (en griegu Σποράδες, 'disperses') son un ampliu cuelmu d'islles de Grecia asitiaes nel mar Exéu. La denominación xenérica d'islles Espórades suel aplicase al grupu de les Espórades septentrionales anque tamién s'usa la denominación d'islles Espórades meridionales pa designar otru cuelmu d'islles. Componer d'once islles mayores, de les que solamente cuatro tán habitaes: Scíathos, Skópelos, Alónnisos y Esciro.
| Islles Espórades | |
|---|---|
| Σποράδες (el) | |
 | |
| Situación | |
| País |  Grecia |
| Rexón xeográfica | Tesalia (es)  |
| Tipu | grupu d'islles |
| Asitiáu en | Mar Exéu |
| Coordenaes | 39°07′N 23°43′E / 39.12°N 23.72°E |
  Islles Espórades Islles Espórades (Grecia) | |
| Datos | |
| Superficie | 275,7 km² |
| Fusu horariu | UTC+02:00 y UTC+03:00 |
 | |
Alministrativamente, conforma la unidá periférica d'Espóradas,[1] anque una parte atópase na d'Eubea.
Nome
editarDeriva'l so nome del axetivu sporas (xenitivu sporados), qu'en griegu antiguu significa espardíes, esvalixaes, como lo tán les islles que componen esti conxuntu, en comparanza col grupu de les islles Cíclades ordenaes en redol a Delos.
El númberu d'islles entendíes nesti términu varió a lo llargo de la historia y según los xeógrafos qu'empleguen tal denominación. Anguaño namái s'utiliza'l términu pa designar un archipiélagu allugáu a lo llargo de Volos, llamada dacuando Espórades del Norte, estendiéndose escontra l'este y sureste de la península de Pelión, a la que tán xuníes dende la prehistoria.
Otres islles del Exéu fueron dacuando denominaes «Esporádes», constituyendo dellos subconxuntos, como les Esporádes del Sur, les Espórades de Tracia, les Espórades del Este —les más distantes de la Grecia continental, Lesbos, Chios, Psara, Icaria y Samos— o les Espórades del Sur, como dacuando llámense les islles del archipiélagu del Dodecaneso.
Xeografía
editarEspórades septentrionales
editarYe un archipiélagu asitiáu al nordeste de la islla d'Eubea. compuestu d'unes ochenta islles y castros ente les que destaquen pol so tamañu Skópelos, Scíathos, Alonissos, Esciro, Kyra Panagia (tamién llamada Pélagos), Gioura y Piperi. Otres islles más pequeñes d'esti archipiélagu son Adelfoi, Agios Georgios Skopelou, Argos Skiathou, Dasia, Erinia, Grammeza, Lekhoussa, Peristera, Psathoura, Repio, Rineia, Skyrou, Sarakino, Skandili, Skantzoura, Skyropoula, Tsougria y Valaxa. Dalgunes d'elles pertenecen a la prefeutura griega de Magnesia y otres a la de Eubea. De toes elles, solo los cuatro primeres tienen una población importante. El restu tan práuticamente despoblaes.
Ye la menor de los cuatro. Sicasí ye la que más visitantes atrai por causa de la fama de les sos sableres. Na islla atopa una fortaleza medieval conocida como Bourtzi. Ye la más cercana a Grecia continental y tien aeropuertu. La ciudá de Skíathos tien un puertu pa pescadores y otru pa barcos de recréu. Les sos poblaciones más destacaes son Skíathos y Koukounaries. Na islla atopen trés monesterios: el de la Panagia Kounistra, el de Kechrias y el de Evangelistria. Nel norte de la islla atopa una antigua fortificación del sieglu XIV llamada Kastro que foi construyida pa protexer la islla de los pirates.
Ta asitiada al este de l'anterior. Trátase de la islla más fértil de les Espóradas septentrionales y nella abonden los montes de pinos. Les sos poblaciones más importantes son Agnondas, Glossa y Skópelos. La so mayor altitú ye la del monte Delphi, de 680 metros.
La ciudá de Skópelos tien más de cien ilesies; La más tempranes tán dataes nel sieglu IX. Nel puertu de Skópelos había na antigüedá un templu d'Atenea y agora hai una fortaleza veneciana. Hai numberosos monesterios por tola isla.
Na islla topa un muséu d'arte y tradiciones populares.
Ye una islla predreso y montascoso, con dellos campos d'olivares y almendrales. Ye la más allargada de los cuatro principales Espóradas. Hai escasez de carreteres nella. Les sos poblaciones principales son Alonissos y Patitiri.
En redol a la islla y los sos abondosos castros cercanos habita unu de los mamíferos que ta en peligru d'estinción: la foca monxu del Mediterraneu. Nesta zona foi creáu pol gobiernu griegu un parque nacional marín pa la proteición d'esta especie y d'otres como'l ferre de Eleonor y la gavilueta de Audouin.
La plaga de la filoxera causó en 1960 la destrucción de los viñeos de la islla y foi abandonada polos sos habitantes. Darréu un terremotu asocedíu en 1965 causó graves daños na ciudá de Patitiri.
Ta asitiada al sureste de les anteriores, a gran distancia d'elles. Les sos poblaciones más importantes son Esciro, Linaria y Atsitsa. Nella sobreviven elementos de la so cultura bien antiguos por causa del so difícil accesu. Sicasí, anguaño tien aeropuertu nel estremu norte de la isla. Tien tres museos:
- Muséu arqueolóxicu *
Muséu municipal
- Muséu Faltauits (de calter etnolóxicu)
Característicu de la islla ye la llamada danza de la cabra de Esciro, na que persones con mázcares animen les fiestes y hai un personaxe principal que ye un vieyu con mázcara de cabra y llueques nel so llombu. Tamién hai na islla pequeños caballos selvaxes. En Esciro esta la tumba del poeta Rupert Brooke.
Según la mitoloxía griega, Esciro ye la islla onde Tetis unvió al so fíu Aquiles pa intentar evitar que fora a la guerra de Troya. Ellí, na corte del rei Licomedes permaneció amarutáu de muyer hasta que Odiseo, por aciu un ardid, afayó la so identidá. En Esciro Aquiles tuvo un fíu, llamáu Neoptólemo, con Deidamía, la fía del rei.[2]
Una versión aparentemente contradictoria d'esta tradición ye la que s'ufierta na Ilíada, na que se menta qu'Aquiles conquistó Esciro,[3] anque dalgunos escolios antiguos sosteníen que se trataba d'otra ciudá llamada Esciro, qu'asitiaben n'Anatolia.
Tamién, según la tradición, Teseo morrió ellí refundiáu por un derribadoriu pol rei Licomedes.[4]
Espóradas meridionales
editarCorresponder con unes 170 islles asitiaes cerca de la mariña suroccidental d'Anatolia que pertenecen a l'actual prefeutura griega del Dodecaneso. Les más importantes son Samos, Icaria, Patmos, Cos y Rodes.
Homero noma dalgunes de les Espóradas meridionales nel catálogu de naves de la Ilíada.
Referencies
editarBibliografía
editar- Mike Gerrard. National Geographic. Grecia. 2002. ISBN 84-8298-282-6.
- Atenes ya islles griegues. Coleición Trotamundos. Madrid, 2006. ISBN 84-345-0449-9.
