Jessica Lange

actriz estauxunidense

Jessica Phyllis Lange /læŋ/ (20 d'abril de 1949Cloquet (es) Traducir) ye una gallardoniada actriz d'Estaos Xuníos, ganadora de dos premios Óscar, cinco Globos d'Oru, trés Emmy, un premiu del Sindicatu d'Actores y un Tony. Ye una de les actrices más destacaes de la so xeneración, siendo amás una de les más premiaes. Atopar a un Grammy de distancia pa consiguir la entrada na famosa llista de los EGOT. En 1998, Entertainment Weekly publicó una llista na qu'apaez Lange ente les 25 actrices más grandes de los años 90.[6]

Jessica Lange
embaxador de bona voluntá d'UNICEF

Vida
Nacimientu Cloquet (es) Traducir20 d'abril de 1949[1] (74 años)
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Residencia Cloquet (es) Traducir
París
Virxinia
Nuevu Méxicu
Minnesota
Nueva York
Madrid
Familia
Casada con Paco Grande (1971 – 1981)
Pareyes Mikhail Baryshnikov
Sam Shepard
Fíos/es Shura Baryshnikov
Estudios
Estudios Cloquet High School (en) Traducir
Universidá de Minnesota
HB Studio (es) Traducir
Llingües falaes inglés[2]
Oficiu actriz de cine, fotógrafa, actriz de teatruactriz de televisión
Emplegadores Unicef
Premios
Nominaciones
Creencies
Partíu políticu Partíu Demócrata
IMDb nm0001448
Cambiar los datos en Wikidata

Lange foi afayada pol productor Dino De Laurentiis mientres trabayaba a tiempu parcial pa l'axencia de modelos Wilhelmina Models. Fixo'l so debú profesional nel remake del llargumetraxe King Kong presentada al públicu en 1976. Depués protagonizó, en 1981, la película The Postman Always Rings Twice basada na novela homónima de 1934, escrita por James M. Cain. En 1982, convertir na primer intérprete en cuarenta años en recibir dos nominaciones a los Óscar.[7][8] Ganó l'Óscar a la meyor actriz de repartu pol so papel en Tootsie y foi tamién nomada al Óscar a la meyor actriz pola so interpretación de la malograda actriz Frances Farmer en Frances. Lange recibió otres trés nominaciones por Country (1984), Sweet Dreams (1985) y Music Box (1989), antes de ser nomada una sesta vegada y ganar l'Óscar a la meyor actriz pol so papel en Blue Sky (1994).

Nel teatru, fixo'l so debú en Broadway interpretando a Blanche DuBois en A Streetcar Named Desire, y debutó nel West End londinense interpretando'l mesmu papel en 1996. Tamién participó n'otres obres como Llargu viaxe escontra la nueche, pol cual recibió una nominación al premiu Laurence Olivier a la meyor actriz en 2001, y de nuevu en Broadway El zoo de cristal y la reposición de Llargu viaxe escontra la nueche, pola que recibió un premiu Tony. En televisión, ganó'l so primer Primetime Emmy a la meyor actriz nuna miniserie pol so papel de Big Edie, tía de Jacqueline Kennedy Onassis, na miniserie de HBO Grey Gardens (2009), y llogró'l so primer Premiu del Sindicatu d'Actores, según el so segundu y tercer Emmy, pol so papel na primer y tercer temporaes de la serie de FX American Horror Story (2011-2015). Magar empezar la so trayeutoria nel cine siendo considerada como mitu sexual gracies a King Kong, llueu se consagra nos ochenta y noventa creandos dalgunes de les interpretaciones que marcaron la historia del cine como por casu los sos papeles en Frances, The Postman Always Rings Twice, Blue Sky y Sweet Dreams, qu'inda siguen siendo aclamaes por crítica y públicu. Ye una de les poques intérpretes acreedora de la triple corona: Oscar, Emmy y Tony.

Primeros años editar

Nacida en Cloquet, Minnesota, fía d'Albert John Lange (1913-1989), un maestru y vendedor ambulante, y de Dorothy Florence Lange (Sahlman de soltera; 1913-1998), una ama de casa. Tien dos hermanes mayores, Ann y Jane, y un hermanu menor, George.

Estudió Belles Artes na Universidá de Minnesota antes de colase a París. Casóse col fotógrafu Francisco Grande, fíu del científicu español Francisco Grande Covián y mientres un tiempu antes de divorciase vivió en Madrid. Tornó a Nueva York en 1973 y recibió clases d'interpretación mientres trabayaba como camarera y modelu.

Trayeutoria artística editar

En 1976 el productor Dino De Laurentiis contratar pa protagonizar el remake de King Kong, película cola cual empezó y casi terminó la so carrera, por cuenta de les dures crítiques que recibió, magar foi un ésitu comercial. Tres la so actuación na adautación de Bob Rafelson de The Postman Always Rings Twice (The Postman Always Rings Twice) en 1981, les crítiques camudaron totalmente.

La so actuación na so siguiente película, Frances (1982), na cual retrató a l'actriz Frances Farmer, foi bien allabada y valió-y una nominación al Óscar a la meyor actriz. Aquel añu recibió otra nominación, como Actriz de repartu, pola comedia Tootsie (1982), protagonizada por Dustin Hoffman, y pola que finalmente ganó la estauína.

En 1985 na película Sweet Dreams, l'actriz da vida a la cantante Patsy Cline que finó nun accidente aereu a los 31 años d'edá.

Mientres los años 1980 y 90 siguió realizando bones interpretaciones, en películes como Country (1984), Sweet Dreams (1985), Music Box (1989) de Costa-Gavras, Cape Fear (1991) de Martin Scorsese, Night and the City (1992), Rob Roy (1995), A Thousand Acres (1997) y Titus (1999). En 1995 volvió ganar l'Óscar, esta vegada como actriz protagonista, pola so interpretación d'una esposa maníacodepresiva d'un militar (Tommy Lee Jones) en Blue Sky (1994).

En 1995 protagonizó A Streetcar Named Desire, una adautación televisiva pa la CBS del célebre drama homónimu de Tennessee Williams, xunto a Alec Baldwin, John Goodman y Diane Lane, y pola que llogra un Globu d'Oru y una nominación a los Emmy.

Dende l'empiezu del sieglu XXI la so carrera cinematográfica tuvo más centrada en papeles secundarios o en películes más minoritaries como Prozac Nation (2001), Big Fish (2003) de Tim Burton, Don't Come Knocking (2005), Broken Flowers (2005), Bonneville (2006), The Vow (2013) o The Gambler (2015). Tamién destaca la so participación en series y películes pa la televisión como Normal (2003), Sybil (2007) y Grey Gardens (2009).

 
Lange en PaleyFest de 2013.

Ente 2011 y 2015, participó regularmente na antolóxica serie de terror de FX, American Horror Story creada y producida por Ryan Murphy y Brad Falchuk, mientres cuatro temporaes: interpretó a la misteriosa Constance n'American Horror Story: "Murder House", a la monxa Jude n'American Horror Story: "Asylum", a la bruxa Fiona n'American Horror Story: "Coven" y a l'artista Elsa n'American Horror Story: "Freak Show". Dichos personaxes, fueron allabaos tantu pola crítica como pol públicu y fixéron-y ganar dellos gallardones. Por casu, los Globos d'Oru, Emmy y Sindicatu d'Actores. A pesar de que nun se considera una cantante, los covers que realizó de los cantares "Heroes" y "Life on Mars" de David Bowie y "Gods & Monsters" de Lana Del Rey fueron bien populares en YouTube y ITunes.

En 2016 tuvo un papel destacáu na webserie creada por Louis C.K., Horace and Pete. Esi mesmu añu, confirmóse que va compartir protagonismu xunto con Susan Sarandon na nueva serie antolóxica de Ryan Murphy, Feud. Ellí va encarnar a la mítica Joan Crawford, ente que Sarandon a Bette Davis y van recrear el famosu enfrentamientu ente les dives del cine na película ¿Qué foi de Baby Jane?. Feud va estrenar en 2017.

Teatru editar

En 1992 debutó en Broadway al llau d'Alec Baldwin, na adautación de Tennessee Williams de A Streetcar Named Desire, que volvería interpretar pa una adautación televisiva en 1995 col mesmu repartu. Nel añu 2000 encabezó'l cartelu de la obra maestra d'Eugene O'Neill Llargu viaxe escontra la nueche en Londres (siendo nomada como meyor actriz a los premios Laurence Oliver), en 2005 interpretó otru clásicu de Tennessee Williams El zoo de cristal y en 2009 en Nueva York con una adautación de la novela de Mercè Rodoreda La plaza del diamante.

En 2016, Jessica Lange vuelve a Broadway cola reposición de la obra de Eugene O'Neill Llargu viaxe escontra la nueche, dirixida por Jonathan Kent y producida por Ryan Murphy (creador de American Horror Story). Esta actuación valió-y un premiu Tony como meyor actriz principal nuna obra de teatru.

Fotografía editar

En Méxicu, Jessica Lange.

Amante de la fotografía, afición inculcada pol so ex pareya Paco Grande, en 2008 publicó la so propia coleición de fotografíes en blancu y negru, titulada 50 Photographs (PowerHouse Books) cola presentación especial realizada por Patti Smith.[9] Una esposición del so trabayu, xunto con delles de les sos películes, llevar a cabu nel George Eastman House, muséu internacional de cine y fotografía más antiguu. Dempués d'esta Lange recibió'l George Eastman House Honors Award en 2009.[10] En 2010, publicó la so segunda coleición de fotografíes, titulada En Méxicu.[11]

Una muestra de dambes coleiciones pudo vese na esposición UNSEEN llevada a cabu en 2011 nel Centru Cultural Internacional Oscar Niemeyer d'Asturies.

Vida personal editar

En 1970 casóse col fotógrafu español Francisco Grande, a quien conociera na so etapa universitaria. La felicidá ente dambos terminaría a mediaos de los años 1970, pero nun se divorciaríen hasta 1982. Jessica caltuvo dende 1976 hasta 1982 una rellación amorosa col baillarín Mikhail Baryshnikov, con quien tuvo una fía, Alexandra. Enantes tuvo un affaire con Bob Fosse, el direutor de la so segunda película, All That Jazz (1979).

En 1982 empecipió un romance col actor, direutor y escritor Sam Shepard, col que tuvo dos fíos, Hannah Jane nacida en 1985, y Walker Samuel nacíu en 1987. La pareya dixebrar en 2011.

Lange tamién ye embaxadora d'Unicef y ta implicada na política como pacifista.

Filmografía editar

Ver tamién: Filmografía de Jessica Lange

Cine editar

Añu Títulu Rol
1976 King Kong Dwan
1979 All That Jazz Angelique
1980 How to Beat the High Co$t of Living Louise Travis
1981 The Postman Always Rings Twice Cora Smith
1982 Tootsie Julie Nichols
1982 Frances Frances Farmer
1984 Country Jewell Ivy
1985 Sweet Dreams Patsy Cline
1986 Crímenes del corazón Margaret Magrath
1988 Far North Kate
1988 Everybody's All-American Babs Rogers
1989 Music Box Ann Talbot
1990 Men Don't Leave Beth Macauley
1991 Cape Fear Leigh Bowden
1992 Night and the Cit Helen Nasseros
1994 Blue Sky Carly Marshall
1995 Losing Isaiah Margaret Lewin
1995 Rob Roy Mary MacGregor
1997 A Thousand Acres Ginny Cook Smith
1998 Hush Martha Baring
1998 Cousin Bette Cousin Bette
1999 Titus Tamora
2001 Prozac Nation Mrs Wurtzel
2003 Anónimos Nina Veronica
2003 Big Fish Sandra K. Bloom
2005 Broken Flowers Carmen Markowski
2005 Don't Come Knocking Doreen
2005 Neverwas Katherine Pierson
2006 Bonneville Arvilla Holden
2012 The Vow Rita Thornton
2013 In Secret Madame Raquin
2015 The Gambler Roberta
2016 Wild Oats Maddie

Televisión editar

Añu Títulu Rol
1984 Cat on a Hot Tin Roof Maggie
1992 O Pioneers! Alexandra Bergson
1995 A Streetcar Named Desire Blanche DuBois
2003 Normal Irma Applewood
2007 Sybil Dr Cornelia Wilbur
2009 Grey Gardens Edith Ewing Bouvier Beale "Big Edie"
2011 American Horror Story: Murder House Constance Langdon
2012–13 American Horror Story: Asylum Hermana Jude Martin
2013–14 American Horror Story: Coven Fiona Goode
2014-15 American Horror Story: Freak Show Elsa Mars
2016 Horace and Pete Marsha
2017 Feud Joan Crawford

Premios y nominaciones editar

Premiu Óscar
Añu Categoría Trabayu nomáu Resultáu Ref.
1982 Meyor actriz de repartu Tootsie Ganadora [12]
Meyor actriz Frances Nomada
1984 Country Nomada
1985 Sweet Dreams Nomada
1989 Music Box Nomada
1994 Blue Sky Ganadora
Premios Globos d'Oru
Añu Categoría Trabayu nomáu Resultáu Ref.
1977 Nueva estrella del añu - Actriz King Kong Ganadora [13]
1983 Meyor actriz de repartu Tootsie Ganadora
Meyor actriz - Drama Frances Nomada
1985 Country Nomada
1990 Music Box Nomada
1993 Meyor actriz de miniserie o telefilme O Pioneers! Nomada
1995 Meyor actriz - Drama Blue Sky Ganadora
1996 Meyor actriz de miniserie o telefilme A Streetcar Named Desire Ganadora
1998 Meyor actriz - Drama A Thousand Acres Nomada
2004 Meyor actriz de miniserie o telefilme Normal Nomada
2010 Grey Gardens Nomada
2012 Meyor actriz de repartu de serie, miniserie o telefilme American Horror Story: Murder House Ganadora
2013 Meyor actriz de miniserie o telefilme American Horror Story: Asylum Nomada
2014 American Horror Story: Coven Nomada
2015 American Horror Story: Freak Show Nomada
Premios BAFTA
Añu Categoría Trabayu nomáu Resultáu Ref.
1983 Meyor actriz Tootsie Nomada [14]
Premios Primetime Emmy
Añu Categoría Trabayu nomáu Resultáu Ref.
1996 Meyor actriz - Miniserie o telefilme A Streetcar Named Desire Nomada [15]
2003 Normal Nomada
2009 Grey Gardens Ganadora
2012 Meyor actriz de repartu - Miniserie o telefilme American Horror Story: Murder House Ganadora
2013 Meyor actriz - Miniserie o telefilme American Horror Story: Asylum Nomada
2014 American Horror Story: Coven Ganadora
2015 American Horror Story: Freak Show Nomada
Premios del Sindicatu d'Actores
Añu Categoría Trabayu nomáu Resultáu Ref.
1995 Meyor actriz Blue Sky Nomada [16]
2010 Meyor actriz - Miniserie o telefilme Grey Gardens Nomada [17]
2012 Meyor actriz de televisión - Drama American Horror Story: Murder House Ganadora [18]
2013 American Horror Story: Asylum Nomada [19]
2014 American Horror Story: Coven Nomada [20]
Premios de la Crítica Televisiva
Añu Categoría Trabayu nomáu Resultáu Ref.
2012 Meyor actriz en película/miniserie American Horror Story: Murder House Nomada [21]
2013 American Horror Story: Asylum Nomada
2014 American Horror Story: Coven Ganadora
2015 American Horror Story: Freak Show Nomada
Premios Tony
Añu Categoría Trabayu nomáu Resultáu Ref.
2016 Meyor actriz principal nuna obra de teatru Llargu viaxe escontra la nueche Ganadora [22]

Referencies editar

  1. Biblioteca Nacional d'Alemaña. «Jessica Lange» (alemán). Gemeinsame Normdatei. Consultáu'l 21 xunetu 2015.
  2. URL de la referencia: https://plus.si.cobiss.net/opac7/conor/28041571.
  3. 3,0 3,1 URL de la referencia: https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1983.
  4. URL de la referencia: http://www.theatreworldawards.org/past-recipients.html.
  5. 5,0 5,1 URL de la referencia: https://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1995.
  6. «The 25 Greatest Actresses of the 90's». Entertainment Weekly (460). 27 de payares de 1998. http://www.ew.com/ew/article/0,,285942,00.html. Consultáu'l 3 de xunetu de 2012. 
  7. «Jessica Lange Biography». A+Y Networks (27 de marzu de 2013). Consultáu'l 27 de marzu de 2013.
  8. Flynn, Dan (2005). Famous Minnesotans: Past and Present, páx. 137. ISBN 9781932472295. Consultáu'l 3 de setiembre de 2012.
  9. «Jessica Lange and Patti Smith Team Up». 50 Photographs. The Observer (15 de xunetu de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 30 de payares de 2015. Consultáu'l 11 de mayu de 2011.
  10. «Jessica Lange At Eastman House July 25». George Eastman House. GEH (15 de xunetu de 2009). Consultáu'l 11 de mayu de 2011.
  11. "In Mexico. Jessica Lange" review at Editorial RM
  12. Jessica Lange Premiu Óscar
  13. Jessica Lange Premios Globos d'Oru
  14. Jessica Lange Premios BAFTA
  15. Jessica Lange Premios Emmy
  16. Premios SAG 1995
  17. Premios SAG 2010
  18. Premios SAG 2012
  19. Premios SAG 2013
  20. Premios SAG 2014
  21. Awards in IMDb
  22. Premios Tony

Enllaces esternos editar