Kandake
Kandake, kentake (formes griegues del vocablu meroíticu kdke o ktke) o tamién candace foi'l títulu de les reines o reines madre del antiguu reinu africanu de Kush, tamién conocíu como Nubia o Etiopía. Esti títulu confundir de cutiu mientres los primeros sieglos dempués de la so primer mención ente los pueblos de más al norte col mesmu nome de la reina. Asina nel Nuevu testamentu de la Biblia un ministru de l'ayalga de "Candace, reina de los etíopes" que tornaba d'un viaxe a Xerusalén foi bautizáu por Felipe l'Evanxelista:
L'ánxel del Señor dixo a Felipe:- Ponte en marcha escontra'l sur, pel camín que va dende Xerusalén a Gaza pol desiertu.
Él púnxose en marcha y atopóse con un etíope, home d'enfotu y ministru de Candace, reina de los etíopes, y encargáu de toles sos ayalgues. Fora a Xerusalén a cumplir los sos deberes relixosos...[1]
Nes diverses representaciones de les kandakes nos murios de los templos apaecíen y destacaben davezu como muyeres de llargues y afilaes uñes y formosa xoyería considerada sagrada.[2] Diverses descripciones considerar grueses pero tien de tenese en cuenta qu'ente munches civilizaciones africanes el pesu yera indicativu de poder, riqueza y productividá como madres.[2] Les sos representaciones suxeren que-y les consideraba gobernantes d'orixe divín yá que suelen tar al mesmu altor que'l dios principal de Meroe, Apedemak, el dios lleón.[2]
El nome Candace y les sos variantes deriven del títulu Kandake.
Reines guerreres
editarUna lleenda del Roman d'Alexandre propón que la Candace de Meroë lluchó contra Alexandru Magnu.[3][4] Lo cierto ye qu'Alejandro nunca atacó Nubia y nunca intentó avanzar más al sur del oasis de Siwa n'Exiptu.[5][6]
El 25 e. C. la kandake Amanirenas, según Estrabón, atacó la ciudá de Syene, l'actual Asuán que formaba parte del Imperiu Romanu. L'emperador Augustu destruyó la ciudá de Napata como represalia.[7][8]
La mayoría de los estudiosos nun tienen en cuenta los rellatos de Herodoto, Estrabón y Diodoro pos los consideren pocu más qu'intentos de demostrar la esistencia de muyeres guerreres anque los trés escritores de l'antigüedá demostraron la so fiabilidá na gran mayoría d'observaciones que se pudieron esaminar sobre la vida nos sieglos anteriores a Cristu. N'oposición a esto una notable serie de reines guerreres nubies, reines rexentes y reines madre conocíes como kentake tán saliendo a la lluz solo gracies a la meyora nel descifráu de la escritura meroítica. Controlaben lo que ye güei Sudán, Etiopía y parte d'Exiptu.
Baxorrelieves fechaos en redol al 170 e. C. amuesen a la kentake Shanakdakheto vistida con armadura y portando una llanza en batalla. Nun gobernó como reina rexente nin como reina madre sinón como gobernante dafechu independiente. El so home foi'l so consorte y nos baxorrelieves qu'ella mesma encargó representar tanto sola como xunto al so home y el so fíu, quien heredaría'l tronu a la so muerte. Nel mundu grecorromanu conocer a les siguientes reines africanes como "candaces": Amanishajeto, Amanitore, Amanirenas, Nawidemak y Maleqereabar.
Kandakes de Kush
editar
Munchos de los nomes de les kandakes inclúin la partícula amani, referencia al dios Amón:[2]
- Pelekh Candace de Meroe (c. 345 e.C.–332 e. C.)
- Alakhebasken (c. 295 e.C.)
- Shanakdakheto (177 e. C.–155 e. C.)
- Amanikhabale (50 e. C.–40 e. C.)
- Amanirenas (40 e. C.–10 e. C.)
- Amanishajeto (c. 10 e.C.–1 d. C.)
- Amanitore (1–20 d. C.)
- Amantitere (22–41 d. C.)
- Amanikhatashan (62–85 d. C.)
- Maleqorobar (266–283 d. C.)
- Lahideamani (306–314 d. C.)
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Fechos 8:26-27
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 (2005) Molefi Kete Asante y Ama Azama: Encyclopedia of Black Studies (n'inglés). California: Sage Publications Inc. Consultáu'l 18 de xineru de 2013.
- ↑ Jones, David (2000). Women Warriors: A History (n'inglés). Brasseys Inc.
- ↑ (1994) Whitney Davis: Gay and Lesbian Studies in Art History (n'inglés). The Haworth Press, páx. 15. Consultáu'l 18 de xineru de 2013.
- ↑ Gutenberg, David M. (2003). The Curse of Ham: Race and Slavery in Early Judaism, Christianity, and Islam (n'inglés). Princeton University Press, páx. 64.
- ↑ Morgan, J.R.; Stoneman, Richard (1994). Greek Fiction: The Greek Novel in Context (n'inglés). Routledge, páx. 117-118. ISBN 0-415-08507-1.
- ↑ Budge, E. A. Wallis (2003). Cook's Handbook for Egypt and the Sudan, Part 2 (n'inglés). Kessinger Publishing, páx. 737. ISBN 9780766148024. Consultáu'l 18 de xineru de 2013. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
- ↑ Nubian Queens in the Nile Valley and Afro-Asiatic Cultural History - Carolyn Fluehr-Lobban, profesora d'Antropoloxía, Muséu de Belles Artes, Boston, Estaos Xuníos, 20-26 d'agostu de 1998 (n'inglés)
Enllaces esternos
editar- Candace na Enciclopedia católica (n'inglés)