Xerusalén
Xerusalén[1][2] (n'hebréu ירושלים, Yerushalayim; n'árabe القدس, al-Quds), ciudá d'Asia, nel Próximu Oriente. Foi l'antigua capital del Reinu d'Israel y del Reinu de Xudá; principal ciudá israelina, capital declarada del estáu d'Israel y, d'igual mou, ciudá onde l'Autoridá Palestina quier establecer la so capital (Xerusalén Este).
![]() | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
| |||||
Alministración | |||||
País | ![]() | ||||
Distritu | distritu de Xerusalén | ||||
Tipu d'entidá | ciudá | ||||
Alcalde de Xerusalén | Moshe Lion | ||||
Nome oficial |
ירושלים (he) القدس (ar) أورشليم (ar) | ||||
Nome llocal |
ירושלים القدس | ||||
Códigu postal |
ver
| ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 31°46′44″N 35°13′32″E / 31.7789°N 35.2256°ECoordenaes: 31°46′44″N 35°13′32″E / 31.7789°N 35.2256°E | ||||
Superficie | 125.42 km² | ||||
Altitú | 754 m | ||||
Llenda con |
Ramat Rajel (es) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||
Demografía | |||||
Población | 919 438 hab. (2018) | ||||
Porcentaxe |
10.01% 88.9% d'Israel distritu de Xerusalén | ||||
Densidá | 7330,87 hab/km² | ||||
Más información | |||||
Fundación | IV mileniu edC | ||||
Prefixu telefónicu |
2 | ||||
Estaya horaria | UTC+02:00 | ||||
Llocalidaes hermaniaes |
Nueva York, Ayabe, Praga, Rio de Janeiro, Cuzco, Fez (es) ![]() | ||||
jerusalem.muni.il | |||||
![]() |
Ye una de les ciudaes más antigües del mundu, habitada polos cananites xebuseos enantes de la llegada de les tribus hebrees a Canaán a principios del sieglu XIII e.C..
Capital de dos EstaosEditar
Israel proclamó Xerusalén como capital en 1950, dos años depués de la creación del estáu hebréu, y asitió ellí les sedes del gobiernu, el parllamentu y otros órganos alministrativos. La ciudá fora dixebrada en dos partes (Israel y Xordania) tres l'armisticiu de la guerra árabe-israelina de 1948, polo que la capitalidá xudía namás afeutaba a la parte occidental. Na guerra de los seis díes de 1967, Israel conquistó la parte oriental (Xerusalén Este) y la incorporó al restu del conceyu. En 1980, el gobiernu hebréu aprobó la Llei de Xerusalén, que falaba de la ciudá como la “capital eterna ya indixebrable” del país. Énte esti fechu, la ONX aprobó la resolución 478, que declaraba nula la llei israelina y aconseyaba a los Estaos miembros treslladar les sos embaxaes a Tel-Aviv como midida de castigu.
Orixe etimolóxicuEditar
Salem quier dicir paz n'hebréu antiguu, y Xeru ciudà, polo que Xerusalén al completu quier dicir Ciudà de la paz.
- Xerusalén
Llocalidaes hermaniaes
- Praga ( Chequia)
- Ayabe ( Xapón)[3]
- Rio de Janeiro ( Brasil)
- Fez (es) (dende 1982) ( Marruecos)
- Nueva York (dende 1993) ( Estaos Xuníos)[4]
- Bratislava (dende 1995) (Plantía:Xeodatos Primer República de Checoslovaquia)[5]
- Cuzco (dende 23 marzu 1996) ( Perú)[6]
- Tblisi (dende 1998) ( Xeorxa)[7]
- Kiev (dende 20 febreru 2000) ( Ucraína)[8]
ReferenciesEditar
- ↑ Academia de la Llingua Asturiana (2010). Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. ISBN 987-84-8168-500-8.
- ↑ Esti topónimu apaez na traducción al asturianu de los Mapes de l'Associació Bíblica de Catalunya
Esta fonte emplégase como referencia dende'l puntu de vista llingüísticu. - ↑ URL de la referencia: http://www.pref.kyoto.jp/en/01-04-03.html.
- ↑ URL de la referencia: http://www.sistercities.org/interactive-map/Jerusalem,%20Israel. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20171209100042/http://www.sistercities.org/interactive-map/Jerusalem,%20Israel. Data d'archivu: 9 avientu 2017.
- ↑ URL de la referencia: https://zastupitelstvo.bratislava.sk/data/att/11916.pdf.
- ↑ URL de la referencia: http://www.aatccusco.com/ciudades_hermanas.php.
- ↑ URL de la referencia: https://tbilisi.gov.ge/img/original/2018/6/12/tbilisiinfigures.pdf.
- ↑ URL de la referencia: https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf.