Lactarius volemus

especie de fungu

Lactarius volemus, o lactario anaranxáu,[2] ye un fungu basidiomicetu de la familia Russulaceae. Atópase llargamente distribuyíu nel hemisferiu norte, en zones templaes d'Europa, América del Norte y Asia, según en delles rexones subtropical y tropical d'América Central. Crez en montes de planifolios, fundamentalmente so castañales, y menos frecuentemente en montes de coníferes, de normal per debaxo de los 1000 msnm. El so cogorda, o cuerpu granible, apruz dende branu hasta seronda. El so basónimu ye Agaricus volemus Fr. 1821. La cogorda d'esti fungu ye un comestible apreciáu.[2]

Lactarius volemus
llechera
Clasificación científica
Reinu: Fungi
División: Basidiomycota
Subclas: Incertae sedis[1]
Orde: Russulales
Familia: Russulaceae
Xéneru: Lactarius
Especie: L. volemus
(Fr.) Fr.[1]
Sinonimia
Consultes
[editar datos en Wikidata]
Lactarius volemus
Carauterístiques micolóxiques
 
Himeniu con llámines
 
El sombreru ye convexu
 
Les llámines son adnates
 
El pie ta desnudu
 
Espores de color blancu
 
La ecoloxía ye micorriza
 
Comestibilidá: encamentada
[editar datos en Wikidata]

El L. volemus presenta tonos que van del durazno al tawny, el sombreru puede algamar un diámetru de 11 cm. Les lamelas allugaes na parte inferior del so sombreru tienen un color mariellu doráu maciu,les mesmes atópense bien próximes unes d'otres y dacuando encrúciense. Una de les carauterístiques distintives d'esti fungu ye la gran cantidá de látex ("lleche") que exuda cuando s'estropien los sos lamelas. Tamién tien un arume distintivo a pexe, que nun afecta'l so sabor. L'analís químicu de les cogordes determinó que les mesmes tienen diversos esteroles rellacionaos col ergosterol, dalgunos de los cualos son únicos d'esta especie. El fungu tamién contién una goma natural la cual foi carauterizada por aciu analís químicu. Un analís filoxenéticu indica que'l Lactarius volemus nun seria un taxón únicu sinón que representa delles especies o subespecies.

Taxonomía y nomenclatura

editar

La primer mención de Lactarius volemus na lliteratura científica foi en 1753 por Carlos Linneo na so Species Plantarum, sol nome de Agaricus lactifluus.[3] En 1821 el micólogu suecu Elias Magnus Fries llamar Agaricus volemus nel so Systema Mycologicum.[4] Nesti trabayu propón un conxuntu d'especies rellacionaes (llamaes tribus o tribu) dientro del xéneru Agaricus, qu'él nomó Galorrheus. Fries más tarde reconoció Lactarius como un xéneru distintu nel so Epicrisis Systematis Mycologici, citando Galorrheus como un sinónimu;[5] Foi nesta publicación que la especie foi llamada per primer vegada pol nome que ye conocida anguaño.[6] A pesar de que Linneo publicó la especie primero que Fries, el nome de Fries ta sancionáu y polo tanto tien prioridá nomenclatural.

En 1871 Paul Kummer alzó la mayor parte de les tribus de Fries a rangu xenéricu, polo que camudó'l nome de la especie a Galorrheus volemus.[7] La variedá L. volemus var. subrugosus foi identificada por Charles Horton Peck en 1879,[8] pero agora clasifícase como una especie separada, Lactarius corrugis.[9]

En 1891 Otto Kuntze movió la especie a Lactifluus, un xéneru que darréu foi plegáu en Lactarius.[10] Otru sinónimu históricu ye Lactarius lactifluus, usáu por Lucien Quélet en 1886,[11] un renombramiento basáu en Agaricus lactifluus de Linneo. Lactarius wangii rellatáu en 2005 por Hua-An Wen y Jian-Zhe Ying siendo una nueva especie de China,[12] foi sinonimizado dos años dempués col L. volemus.[13]

L'epítetu específicu "volemus" ye deriváu del llatín vola,[14] que significa "el oco de la maño", suxestivu de la referencia de Fries a la gran cantidá de látex "suficiente fluyíu pa enllenar la maño".[15] Los nomes en llingua inglesa pal L. volemus inclúin: weeping milk cap,[16] tawny milkcap,[17] orange-brown milky,[18] voluminous-latex milky,[19] lactarius orange,[20] fishy milkcap,[21] y apricot milk cap. Nos montes de Virxinia Occidental, Estaos Xuníos, ye nomáu "leatherback" o "bradley". L'últimu nome puede tener orixe del so nome n'alemán, Brätling.[22][23]

Filoxenia

editar
Filoxenia del xéneru Lactarius seición Dulces
basada nes secuencies d'ADNr.
Los especímenes de L. volemus y L. corrugis
son estremaos con base nes diferencies
na coloración y distribución: A-1, tipu
aveludado; A-2 tipu coloráu; A-3, tipu chinu; B-1,
tipu coloráu; B-2, tipu común; C-1, tipu xaponés; C-2,
tipu mariellu.[24]

Lactarius volemus ye una especie de la seición de los Dulces nel subxéneru Lactifluus. Esti agrupamientu inclúi especies col pileu secu, látex abondosu y una impresión d'espores blanques o crema pálida.[25] Como la especie L. corrugis, tien sobreposición de calteres morfolóxicos, incluyendo a coloración del pileu y les semeyances nel estipe, ye difícil estremar de manera precisa los dos especies. La dificuldad n'estremalos ye aumentada tamién más pol fechu de que dambes especies tienen dellos colores: espécimes xaponeses de L. volemus pueden tener un pileu coloráu, un pileu mariellu con un tarmu llargu, o una testura aveludada; los píleos de L. corrugis puede ser coloraos, comumente de color herrumbre. En 2005 investigadores xaponeses esclariaron la rellación ente estos dos especies y de delles otres de la seición Dulces usando analises moleculares d'ADN y comparando les diferencies na composición d'ácidos grasos, la morfoloxía y el sabor. El grupu de variantes de color filogeneticamente en distintes subclados, sugeriendo que podríen ser meyor consideraos "distintes especies, subespecies o variedaes".[24] En 2010 un estudiu molecular de L. volemus del norte de la Tailandia afayó que los 79 espécimes testaos pueden ser estremaos en 18 especies filoxenétiques distintes; seis d'estes fueron descrites como nueves especies: L. acicularis, L. crocatus, L. distantifolius, L. longipilus, L. pinguis y L. vitellinus.[26]

Descripción

editar
 
Un pequeñu arañazu ye abondu por que'l látex sía lliberáu. El pue tornase marrom dempués la esposición al aire, amás d'enllordiar los texíos con qu'entra en contautu.

El esporocarpo del Lactarius volemus tien un pileu carnosu y firme con una testura aterciopelao y nidio o una forma que camuda d'alcuerdu al so grau de maduror: ye primeramente convexu, con cantos curvados escontra adientro y depués crez planu con una depresión nel centru. Con un diámetru típicu de 5 a 11 centímetros, el so color varia del tonu de damascu de color mariellu a marrón.[27] El color del pileu, sicasí, ye daqué variable, como se reparó nes muestres procedentes d'Asia, Europa y América del Norte.[13][28][29] El tarmu o estipe que la so altor varia d'ente 4 y 12 centímetros y que de normal tien ente 1 y 1,5 cm d'espesura, tien una coloración llixeramente más clara que'l pileu. Ye firme, con una superficie nidia o sedosu que dacuando tien depresiones que cuerren llonxitudinalmente a lo llargo de toa'l so llargor.[27]

Les llámines son delgaes y fráxiles, encruciaes dacuando y bien espaciaes ente si. Polo xeneral, tien un pálidu color mariellu doráu y conviértense en marrón dempués de sufrir una agresión esterna. Entrepolaos ente les laminuques tán les lamélulas, estensiones curties que nun s'estienden al tarmu. La carne ye de color ablancazáu y dura. El golor de la cogorda ye revesosu;[27] el so golor ye equivalente a un pexe muertu.[30] El golor ye exhalado especialmente cuando los cuerpos granibles tán secos. Una de les carauterístiques más distintives de la cogorda ye la gran cantidá de látex, tan abondosu que namái un pequeñu rascuñu nes llámines ye abonda pa faer "llorar" una sustancia llechiento.[16] El látex tiende a enllordiar de marrón la superficie cola qu'entra en contautu.[30]

 
Imaxe microscópica de les espores. Son esfériques, hialinas y reticulaes.

La impresión de les espores ye de color ablancazáu. Les espores son aproximao esfériques, tresllúcíes y típicamente miden 7,5 a 10 por 7,5 a 9 micrómetros (mm).[31] La superficie de la espora ta reticulada, cubierta con rebordes que formen una rede complexa. Les crestes algamen 0,8 mm d'altor y tienen proyeiciones notables d'hasta 1,2 micrómetros. Les célules que producen les espores nel himenio, los basidios son claviformes, hialinos con cuatro espores, cada unu tien dimensiones de 40-62 7,2 a 10,4 micrómetros.[32] Entrepolaes ente los basidios tán les célules maneres llamaes cistídios. Los pleurocistídios son desaxeradamente fusiformes o claviformes y miden 48-145 a 5-13 micrómetros. Los queilocistídios puede ser fusiformes claviformes, formes apiculadas o entemedios ente estos y midir 27-60 por 5 a 7 micrómetros.[29] Amás, hai cistídios presente na superficie del pileu y el tueru el fungu.[27] Si una gota de sulfatu de fierro (usáu como prueba química na identificación de fungos) ye aplicada a la carne de L. volemus, darréu tiñir d'un color verde azuláu escuru.[31]


Variedaes

editar
 
Lactarius volemus var. flavus

La variedá Lactarius volemus var. flavus foi descrita en 1979 por Alexander Hanchett Smith y Lexemuel Ray Hesler na so monografía sobre especies norteamericanes del xéneru Lactarius.[29] Esta rara variedá, atopada nel sureste de los Estaos Xuníos (nuna rexón que va dende la Carolina del Sur hasta la Flórida y estendiéndose al oeste hasta Texas), tien un pileu que se vuelve mariellu mientres el so desenvolvimientu. Tamién tien espores llixeramente más pequeñes que la variedá común: 6,5 a 9 por 6-8 micrómetros.[31] Dellos autores consideren el raramente coletado L. volemus var. oedematopus, atopáu na rexón central y sur de la Europa, una variedá distinta de les demás por tener un tarmu gruesu y pileu de color marrón acoloratáu. Esta evaluación nun ye universalmente aceptada, posiblemente por cuenta de que cai dientro del rangu de variación morfolóxica de la gama principal.[33] Una otra variedá, L. volemus var. asiaticus, foi nomada en 2004 con base en espécimes vietnamites; que s'acomuñar col Pinus kesiya y tien pequeños cuerpos granibles y aterciopeláu de color marrón.[34] Polo xeneral la importancia taxonómica pocu atribuyóse a diverses variedaes de L. volemus propuestes.[26]


Especies similares

editar

Lactarius volemus ta íntimamente rellacionáu col L. corrugis, y xeneralmente tien una apariencia bastante similar. L. corrugis tien más arrugues na superficie, les laminas son más escures, el golor ye nidiu o ausente, y el color ye menos naranxa, anque puede atopase formes con colores entemedios.[9] Los dos especies pueden estremase con más precisión al traviés de les sos carauterístiques microscópiques: L. corrugis tien espores típicamente mayores, 10,4 a 12,8 por 9,6 a 11,8 micrómetros, con un retículo más gruesu na superficie, amás d'un mayor pleurocistídio.[32] Lactarius hygrophoroides tamién s'asemeya al L. volemus, pero estremar d'esta por tener enllaces cruzaos, laminuques separaes y nun tien espores na superficie.[35]

L. hygrophoroides (esquierda) y L. corrugis (derecha) son asemeyaes.

La especie zambiana Lactarius chromospermus tien una paecencia superficial con L. volemus, pero la primera, amás de la so presencia nel continente africanu, pue ser identificada pol so impresión d'espores de color marrón-canela, únicu en tola familia Russulaceae.[36] L. subvelutinus tamién ye similar, pero nun presenta'l carauterísticu golor a pexe muerto, amás de tener un pileu de color mariellu-naranxa a un brillante doráu-naranxa, fueyes estreches y un látex blancu que nun camuda de color cuando se suelta o en contautu con cualquier superficie.[31] La especie Lactarius austrovolemus tamién ta íntimamente rellacionada, pero tien laminas muncho más próximes ente si, ente que el L. lamprocystidiatus solo puede ser distinguindo del L. volemus poles carauterístiques microscópiques: reticulaciones nes sos espores son más altes y afilaes, y la malla formada poles interseición de les reticulaciones son muncho más pequeñes,[13] Tanto'l L. austrovolemus como'l L. lamprocystidiatus son atopaos puramente na Papúa Nueva Guinea.[37][38]

== Usos culinarios y otres Ficha de valor nutricional | nome=Lactarius volemus, secos[39] | kJ=1631 | proteínes=25.2 g | grases=4 g | carbohidratos=64 g | fierro_mg=1.5 | cobre_mg=1.8 | cinc_mg=3.3 | manganesu_mg=1.4 | fonte_usda=1 }}

A pesar del desagradable golor a pexe que ye exhalado dempués de que se recoyeron les cogordes,[40] el L. volemus ye comestible y encamentáu pal usu culinariu, anque'l Lactarius típicamente tien una testura llixeramente granular, que dalgunos pueden atopar pocu petitosa.[16] El golor sume mientres la cocción y el látex tien un sabor nidio.[41][27] Ye meyor preparáu por cocción lenta col fin d'evitar que se vuelva demasiáu duru;[40] espécimes que fueron reidratados dempués de ser ensugaes, riquen una cocción más llarga pa esaniciar la testura granosa.[41] El fungu tamién s'utiliza nes recetes de guisos y mueyos.[42] L'usu de sartén nun ye una téunica de cocción recomendadoa por cuenta de la gran cantidá de látex que flúi.[40] L. volemus ye una de les varies especies de Lactarius que son vendíes en mercaos rurales na provincia de Yunnan, China,[43] y ye una de les especies más populares de fungos monteses comestibles collechaos pal consumu y la venta en Nepal.[44] Nel so llibru de 2009 sobre especies de Lactarius d'América del Norte, Bessette y colegues consideren el fungu "la cogorda de lleche comestible más conocida y popular" nel este d'Estaos Xuníos.[23] Un estudiu turcu de la composición nutricional de los cuerpos granibles conclúi que L. volemus ye una bona fonte de proteínes y carbohidratos.[39]

Sustancies bioactivas

editar
 
Estructura química del volemitol.

El cuerpu granible contienen una única molécula d'esterol llamada volemolida, un deriváu del ergosterol común ente los fungos, que puede tener aplicación na quimiotaxonomia fúngica.[45] Nun estudiu de 2001 identificáronse nueve esteroles, trés de los cualos yeren desconocíos pa ciencia. Según los investigadores, esti tipu de compuestos altamente osixenaos, similar a los esteroles que s'atopen en corales blandios y esponxes marines, son pocu común nos fungos.[46] El fungu tamién contién volemitol (D-glicero-D-manoheptitol), un poli-alcohol de siete carbonos aislláu per primer vegada pol científicu francés Émile Bourquelot en 1889.[47] El volemitol alcuéntrase como monosacáridu en munches especies de plantes y algues pardes.[48]

Por cuenta de que el conteníu natural de poli-isopreno nos cuerpos granibles que correspuende dende 1,1 hasta 7,7% del so pesu en secu,[49] que correspuende de 1,1 a 7,7% del so pesu, esta porción puede ser usada pa producir cauchu.[50] La estructura química de la goma producida a partir de la cogorda consiste d'un homólogu de poliprenol d'altu pesu molecular, entamáu como un grupu dimetilalilo, dos unidaes trans de isopreno, una llarga secuencia de isoprenos cis (ente 260 y 300 unidaes), zarraos por una hidroxila o éster d'ácidu grasu.[51] Biosintéticamente, la formación del poli-isopreno empieza col compuestu trans, trans-farnesil pirofosfato, y acredítase que termina con una esterificación de pirofosfato de poli-isoprenil.[49] La enzima isopentenil-difosfato isomerasa delta foi identificáu como necesariu pal entamu de la síntesis de cauchu en L. volemus y otres especies Lactarius.[52]

Ecoloxía, distribución y hábitat

editar
 
Espécimes nun monte templáu de los Alpes Xulianos n'Eslovenia.

Como toles especies de Lactarius,[53] el L. volemus forma ectomicorrizas, una asociación simbiótica mutuamente benéfica con delles especies d'árboles. Nesta asociación, les hifes del fungu crecen en redol a la raigañu de les plantes y ente les sos célules corticales, pero en realidá nun lleguen a penetrárlas. Les hifas estiéndense pa escontra fora nel suelu, aumentando l'área superficial pa l'absorción col fin d'ayudar a la planta a prindar los nutrientes del suelu. Puede atopase creciendo na base d'árboles de coníferes, anque ye más común nos montes de fueya caduca. Dacuando tamién pueden atopase en "tapetes" de mofos de turbera. Ye común l'apaición de cuerpos granibles ente'l branu y la seronda.[29] Pueden ser atopaos creciendo solitariamente o en grupos y son más abondosos nel clima caliente y húmedo.[15]

Los cuerpos granibles pueden ser habitaos por especies de mosques de la familia Limoniidae, como Limonia yakushimensis o del xéneru Discobola, según delles especies d'ácaros qu'habiten los fungos. Les mosques sirven d'abellugos pa los ácaros nuna asociación simbiótica conocida como phoresis, onde los ácaros son cargaos mecánicamente pol so "anfitrión". Los ácaros son pequeños y nun pueden migrar distancies relativamente llargues ente les cogordes ensin esa ayuda, los inseutos tresportistes pela so parte, son grandes y pueden tresferir a los ácaros a los sos sitios d'alimentación preferíos.[54]

Lactarius volemus ye atopáu en rexones de clima templáu nidiu, como en delles zones subtropical y tropical del hemisferiu Norte. El fungu alcuéntrase llargamente distribuyíu en toa Europa,[24][55] a pesar de que ta menguando en dellos países. Convirtióse en bastante raru nos Países Baxos (y Flandes) hasta'l puntu de ser consideráu llocalmente estinguíu.[21] N'América, la llende más al norte de la so distribución algama'l sur del Canadá y les Grandes Planicies,[56] al sur de la mariña este de los Estaos Xuníos y Méxicu, llegando hasta América Central (Guatemala).[16][32] Ye tamién conocida n'Asia, incluyendo China (montes Qinling, provincies de Guizhou y Yunnan),[57][13][43] Xapón, India, Corea, Nepal y Vietnam.[58][59][44][34] Tamién se fixeron coleiciones n'Oriente Mediu, incluyendo Irán y Turquía.[60][39]

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 «Lactarius volemus» (n'inglés), Lactarius volemus, CAB International, Centraalbureau voor Schimmelcultures (CBS) y Landcare Research New Zealand Limited (eds.), http://www.indexfungorum.org/Names/NamesRecord.asp?RecordID=231293 
  2. 2,0 2,1 Grünert, H.; Grünert, R.; VV.AA. (1984). Guíes de Naturaleza Blume: Cogordes (t. orixinal:"Pilze"). Barcelona: Blume, páx. 176. ISBN 84-87535-11-9.
  3. Linnaeus C. (1753). Species Plantarum 2 (en llatín). Estocolmo, Suecia: Impensis Laurentii Salvii, páx. 1172.
  4. Fries EM. (1821). Systema Mycologicum 1 (en llatín). Lund, Suecia: Ex Officina Berlingiana, páx. 69.
  5. Fries EM. (1838). Epicrisis Systematis Mycologici, seu Synopsis Hymenomycetum (en latim). Uppsala, Suecia: Typographia Academica, páx. 344.
  6. «Species synonymy: Lactarius volemus». Species Fungorum. CAB International. Archiváu dende l'orixinal, el 26 de payares de 2015. Consultáu'l 27 de marzu de 2010.
  7. Kummer P. (1871). Der Führer in die Pilzkunde, 1 (n'alemán), páx. 127.
  8. Peck CH. (1885). «New York species of Lactarius. Report of the State Botanist (for 1884)». Annual Report of the New York State Museum 38:  páxs. 111–33. 
  9. 9,0 9,1 Roody WC. (2003). Mushrooms of West Virginia and the Central Appalachians. Lexington, Kentucky: University Press of Kentucky, páx. 86. ISBN 978-0-8131-9039-6.
  10. Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA. (2008). Dictionary of the Fungi, 10 (n'inglés), Wallingford, Reinu Xuníu: CABI, páx. 358. ISBN 978-0-85199-826-8.
  11. Quélet L. (1886). Enchiridion Fungorum in Europa media et praesertim in Gallia Vigentium (en llatín). Paris, França: O. Doin, páx. 131.
  12. Wen H-A, Ying JZ. (2005). «Studies on the genus Lactarius from China II. Two new taxa from Guizhou». Mycosystema 24 (2):  páxs. 155–58. 
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Wang X-H. (2007). «Type studies of Lactarius species published from China». Mycologia 99 (2):  páxs. 253–68. doi:10.3852/mycologia.99.2.253. PMID 17682778. 
  14. Frieze HS. (1882). A Vergilian dictionary embracing all the words found in the Eclogues, Georgics, and Aeneid of Vergil: with numerous references to the text verifying and illustrating the definitions. Nueva York, Nueva York: D. Appleton and company, páx. 227.
  15. 15,0 15,1 Metzler S, Metzler V. (1992). Texas Mushrooms. Austin, Texas: University of Texas Press, páx. 118. ISBN 978-0-292-75125-5.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 Arora D. (1986). Mushrooms Demystified. Berkeley, California: Ten Speed Press, páx. 78. ISBN 978-0-89815-169-5.
  17. McKnight VB, Peterson RT. (1998). A Field Guide to Mushrooms, 2 : Peterson Field Guides, Nueva York, Nueva York: Houghton Mifflin Harcourt, páx. 329. ISBN 978-0-395-91090-0.
  18. Russell B. (2006). Field Guide to Wild Mushrooms of Pennsylvania and the Mid-Atlantic. University Park, Pennsylvania: Penn State Press, páx. 77. ISBN 978-0-271-02891-0.
  19. Bessette AR, Bessette A. (2006). Common Edible and Poisonous Mushrooms of New York. Syracuse, Nueva York: Syracuse University Press, páx. 36–37. ISBN 0-8156-0848-9. Consultáu'l 24 de marzu de 2010.
  20. Lawlor EP. (1993). Discover Nature Close to Home. Harrisburg, Pennsylvania: Stackpole Books, páx. 117. ISBN 978-0-8117-3077-8.
  21. 21,0 21,1 «The fishy milkcaps (Lactarius volemus sensu lato), cryptic species with a long and pandemic history». Department of Biology, Ghent University. Archiváu dende l'orixinal, el 2010-11-09. Consultáu'l 18 de payares de 2010.
  22. Ternes W. (2005). Lebensmittel-Lexicon : Food Lexicon, 4, Hamburgu, Alemaña: Berh's Verlad DE, páx. 1756. ISBN 978-3-89947-165-6.
  23. 23,0 23,1 Bessette et al. (2009), p. 5.
  24. 24,0 24,1 24,2 Mycoscience:  páxs. 152–57. 
  25. Singer R. (1986). The Agaricales in Modern Taxonomy, 4ª, Königstein im Taunus, Alemanha: Koeltz Scientific Books, páx. 832. ISBN 3-87429-254-1.
  26. 26,0 26,1 Fungal Diversity:  páxs. 99–130. 
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 27,4 Phillips R. (1981). Mushrooms and other Fungi of Britain and Europe. Londres, Inglaterra: Pan Books, páx. 88. ISBN 0-330-26441-9.
  28. Hellman-Clausen J. (1998). The genus Lactarius 2. Espergaerde, Dinamarca: Svampetryk, for the Danish Mycological Society. ISBN 87-983581-4-6.
  29. 29,0 29,1 29,2 29,3 Hesler LR, Smith AH. (1979). North American Species of Lactarius. Ann Arbor, Michigan: The University of Michigan Press, páx. 162–66. ISBN 0-472-08440-2.
  30. 30,0 30,1 «Lactarius volemus». MushroomExpert.com. Consultáu'l 16 de payares de 2010.
  31. 31,0 31,1 31,2 31,3 Bessette et al. (2009), pp. 264–66.
  32. 32,0 32,1 32,2 Mycotaxon:  páxs. 411–24. 
  33. Mycotaxon:  páxs. 155–95. 
  34. 34,0 34,1 (n'alemán)Feddes Repertorium:  páxs. 164–77. 
  35. Kew Bulletin:  páxs. 601–28. 
  36. Kew Bulletin:  páxs. 255–71. 
  37. Reports of the Tottori Mycological Institute (Japan):  páxs. 357–64. 
  38. Persoonia:  páxs. 377–406. 
  39. 39,0 39,1 39,2
    Los valores nutricionales tán basaos nos analises químicos de espécimenes turcos, conducíos por Colak y collaboradores nel Departamentu de Química, Universidá Téunica Karadeniz.
    Fonte: «Nutritional composition of some wild edible mushrooms» (n'inglés). Türk Biyokimya Dergisi [Turkish Journal of Biochemistry]:  páxs. 25–31. Archivado del original el 2011-07-17. https://web.archive.org/web/20110717113207/http://www.turkjbiochem.com/2009/025-031.pdf. Consultáu'l 20 d'abril de 2011. 
  40. 40,0 40,1 40,2 Smith AH, Weber NS. (1980). The Mushroom Hunter's Field Guide. University of Michigan Press.  p. 257. ISBN 978-0-472-85610-7. https://books.google.com/?id=TYI4f6fqrfkC&pg=RA5-PA257. 
  41. 41,0 41,1 Kuo M. (2007). escritu n'Ann Arbor, Michigan. 100 Edible Mushrooms. The University of Michigan Press.  p. 431. ISBN 0-472-03126-0. https://books.google.com/?id=LualJ-bSrNYC&pg=PA431. 
  42. Bessette A, Fischer DH. (1995). Edible Wild Mushrooms of North America: a Field-to-Kitchen Guide. 39. Austin, Texas: University of Texas Press.  páxs. 779–84. ISBN 0-292-72080-7. https://books.google.com/?id=zsJN7NZutTAC&lpg=PA66&dq=Lactarius%20volemus&pg=PA68. Consultáu'l 24 de marzu de 2010. 
  43. 43,0 43,1 Wang X-H.. «A taxonomic study on some commercial species in the genus Lactarius (Agaricales) from Yunnan Province, China» (en chinu). Acta Botanica Yunnanica:  páxs. 419–27. ISSN 0253-2700. 
  44. 44,0 44,1 Christensen M, Bhattarai S, Devkota S, Larsen HO. (2008). «Collection and use of wild edible fungi in Nepal». Economic Botany:  páxs. 12–23. doi:10.1007/s12231-007-9000-9. 
  45. Kobata K, Wada T, Hayashi Y, Shibata H. (1994). «Studies on chemical components of mushrooms .3. Volemolide, a novel norsterol from the fungus Lactarius volemus». Bioscience Biotechnology and Biochemistry 58 (8):  páxs. 1542–44. doi:10.1271/bbb.58.1542. http://ci.nii.ac.jp/lognavi?name=nels&lang=en&type=pdf&id=ART0002949297. Consultáu'l 20 d'abril de 2011. 
  46. Yue J-M, Chen S-N, Lin Z-W, Sun H-D. (2001). «Sterols from the fungus Lactarius volemus». Phytochemistry 56:  páxs. 801–806. doi:10.1016/S0031-9422(00)00490-8. PMID 11324907. 
  47. Bourquelot Y.. «Sur la volémite, nouvelle matière sucrée [On volémite, a new sweet substance]» (en francés). Journal de Pharmacie et de Chimie, Paris 2:  páxs. 385–90. 
  48. Sivakumar M, Bhat SV, Nagasampagi BA. (2005). Chemistry of Natural Products. Berlim, Alemanha: Springer, páx. 495. ISBN 3-540-40669-7.
  49. 49,0 49,1 Tanaka Y, Kawahara S, Eng A-H, Takei A, Ohya N. (1994). «Structure of cis-polyisoprene from Lactarius mushrooms». Acta Biochimica Polonica 41:  páxs. 303–309. ISSN 0001-527X. PMID 7856401. 
  50. Litvinov VM. (2002). Spectroscopy of Rubber and Rubbery Materials. Shawbury, Shrewsbury, Shropshire, UK: iSmithers Rapra Technology, páx. 431. ISBN 978-1-85957-280-1.
  51. Tanaka Y, Kawahara S, Aikhwee Y, Shiba K, Ohya N. (1995). «Initiation of biosynthesis in cis polyisoprenes». Phytochemistry 39:  páxs. 779–84. doi:10.1016/0031-9422(95)00981-C. 
  52. Ohya N, Tanaka Y, Ogura K, Koyama T. (1997). «Isopentenyl diphosphate isomerase activity in Lactarius mushrooms». Phytochemistry 46:  páxs. 1115–18. doi:10.1016/S0031-9422(97)00410-X. 
  53. Bessette et al. (2009), p. 4.
  54. Sueyoshi M, Okabe K, Nakamura T. (2007). «Host abundance of crane flies (Diptera: Limoniidae) and their role as phoronts of Acari (Arachnida) inhabiting fungal sporophores». Canadian Entomologist 139:  páxs. 247–57. doi:10.4039/N06-016. 
  55. «Species: Lactarius volemus (Fr.) Fr. 1838». Global Biodiversity Information Facility. Consultáu'l 18 de payares de 2010.
  56. Smith AH. (1977). «Variation in two common Lactarii». Kew Bulletin 31:  páxs. 449–53. doi:10.2307/4119385. 
  57. Shen Q, Chen W, Yan Z, Xie X. (2009). «Potential pharmaceutical resources of the Qinling Mountain in central China: melecinal fungi». Frontiers of Biology in China 4:  páxs. 89–93. doi:10.1007/s11515-008-0089-8. 
  58. Saini SS, Atri NS. (1993). «Studies on genus Lactarius from India». Indian Phytopathology 46:  páxs. 360–64. ISSN 0367-973X. 
  59. Jeune-Chung KH, Kim MK, Chung SR. (1987). «Studies on lectins from mushrooms II. Screening of bioactive substance lectins from Korean wild mushrooms» (en coreanu). Yakhak Hoeji 31:  páxs. 213–18. ISSN 0513-4234. 
  60. Saber M. (1989). «The species of Lactarius in Iran» (en árabe). Iranian Journal of Plant Pathology 25:  páxs. 13–16. ISSN 0006-2774. 

Bibliografía

editar
  • Bessette AR, Bessette A, Harris DM. (2009). Milk Mushrooms of North America: A Field Identification Guide to the Genus Lactarius. Syracuse, Nueva York: Syracuse University Press. ISBN 0-8156-3229-0.

Enllaces esternos

editar