Llingües kachin-lui

Les llingües kachin-lui, kachínicas o Jingpho-Sak constitúin un grupu de les llingües tibeto-birmanes de la cuenca del Brahmaputra, formada poles variedaes de jingpho (kachin) y les llingües sak (sak, kadu, andro y sengmai).

Llingües kachin-lui
Distribución xeográfica Cuenca del Brahmaputra
Países Bandera de Myanmar Myanmar
Bandera de India India
Bandera de Bangladex Bangladex
Falantes ~990 000 (2007)
Filiación xenética

Sino-tibetanu
  Tibeto-birmanu
    Brahmaputra

      L. Kachin-Lui
Subdivisiones Kachin (Jingpho)
Lui (Sak)
Códigu Glottolog jing1259
Ver tamién
Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

Clasificación interna

editar

Les llingües kachin-lui estremar en dos rames:

  • Llingües kachin o jingpho:
    • Jingpho, falada por unes 900 000 persones en Birmania nel estáu de Kachin,[1] con una población total de 940 persones cuntando'l restu de países onde se fala.
    • Shingpho, faláu por unes 2500 persones nel estáu indiu d'Assam.[2]
  • Llingües luicas o sak:
    • Sak o chak, faláu por unes 5500 persones en Bangladex (2002).
    • Kadu, faláu por unes 42 000 persones en Birmania.
    • Andro, **

Segmai, ** Taman, llingua estinguida falada en Tamanthi y pela redolada del Homalin, nel distritu Khamti.

Ethnologue clasifica a les variedaes de sak como una única llingua y amás clasifica la llingua amenacia taman na caña jighpho, anque la mayoría d'autores clasificar como una llingua sak.[3])

Comparanza léxica

editar

Los numberales en distintes llingües kachin-lui son:[4]

GLOSA Kachínico Luico PROTO-
KACHIN-LUI
Jingpho
(Kachin)
Singpho Chak
(Sak)
Chak-
marma
Kado
(Kadu)
'1' 55ŋai51
n55ŋai51
ai-ma hvú-wa táiʔ tɛn² *tái-
'2' 55kʰoŋ51 kʰɔŋ níŋ-hvú náiʔ kəliŋ³ *nin-
'3' 31sum33 musum súŋ-hvú súŋ sʰun⁵ *m-sum
'4' 31li33 mɨli prí-hvu pi⁵ *b-li~
m-li
'5' 31ŋa31

ŋá-hvu || ŋá || hai² || *b-ŋa <br~/>m-ŋa

'6' kʒo̠ʔ55 kuʔ kruʔ-hvu kʰróʔ huk³ *kʰ-ruk
'7' 31nit31 snit səninŋ-hvu kʰənáiʔ sip³ *s-nit
'8' 31ʦa̠t55 mʦat aʦaiʔ-hvu ʃáiʔ pɛt² *b-ʦat~
m-ʦat
'9' ʧă31kʰo31

təhvú-hvu || kó || kou³ || *ʧ-kʰo

'10' ʃi33 ʃi sí-hvu ʦʰy nu² *ʦʰi

Referencies

editar
  1. Johnstone y Mandryk, 2001
  2. Morey, 2006
  3. Christopher Moseley (2007) Encyclopedia of the World's Endangered Languages, Routledge
  4. «Sinón-Tibetan Numerals (Eugene Chan)». Archiváu dende l'orixinal, el 2012-03-05.

Bibliografía

editar
  • George van Driem (2001) Languages of the Himalayas: An Ethnolinguistic Handbook of the Greater Himalayan Region. Brill.