María Manzanares
María Manzanares (circa 1584, Miraflores de la Sierra – sieglu de XVII)[1] conocida como la bruxa de Miraflores, foi una curandera española acusada de bruxería nel sieglu XVII.
María Manzanares | |
|---|---|
| Vida | |
| Nacimientu | Miraflores de la Sierra, circa 1584 |
| Nacionalidá |
 España |
| Muerte | sieglu de XVII |
| Estudios | |
| Llingües falaes | castellanu |
| Oficiu | Mestrón |
 | |
Procesu inquisitorial
editarEn 1644 en estendiéndose el rumor en Miraflores de qu'había bruxes nel pueblu,[2] Manzanares ye denunciada ante la Inquisición y darréu detenida so l'acusación de ser bruxa. Los testimonios de los vecinos nel so contra fueron numberosos.[3] Al pie de ella foi detenida Ana de Nieva,[4] que cuntaba entós con 64 años. Fueron descrites nos documentos de la dómina como "probes y fees y de físicu desagradable".[5] Anque estes traces correspuéndense más colos mitos onde les muyeres acusaes de bruxería siempres yeren vistes como fees y malvaes dende'l modelu social masculín.[6]
Esiste documentación orixinal del procesu de Manzanares nel Archivu Históricu Nacional,[7] nel que se menta qu'esti casu de bruxería terminó con un xuiciu abiertu a estos dos muyeres delataes por 28 vecinos.[8] Acusar d'allegrase de les desdichas de los demás, provocar calentures y enfermedaes. Amás, Manzanares foi acusada de correr desnuda pola sierra y d'ensugar a la xente con polvos llograos a partir de les yerbes del campu y d'utilizar ingredientes y ungüento preparaos con tierra de campusantu, pan negro moyáu en sangre d'home, cachos d'embelicu de neñu, o polvos d'animales machucaos.[2]
Ante les acusaciones, Manzanares defendióse indicando que na primer ocasión taba solmenándose les pulgues y na otra ensugando la so ropa. De Nieva culpó a María Manzanares d'invocar a los demonios y rellató cómo apaecieron munches bruxos montando un cabrón negru y un bruxu que les diba sacando a baillar al son de pandero y cantando:
De cabrío en cabrío, cola roxura del Diañu.
Dempués del baille, cúntase que se colaron a Torrelaguna y bebieron trés tinajas de vinu nuna bodega,[9] práutica que de Nieva confirmó qu'asocediera n'otres ocasiones.
Mientres el xuiciu, los mesmos habitantes de Miraflores qu'antaño allegaron a l'ayuda de Manzanares pola so maña como curandera, culpar de ser la responsable de les desgracies asocedíes nel pueblu.[2]
En 1700, nel espediente d'un procesu inquisitorial contra Isabel de la Maza, discípula de Manzanares y vecina del pueblu Manzanares el Real, atópense los detalles sobre Manzanares que De la Maza apurre nuna de les audiencies voluntaries nes que dicía:
"La qu'echara sal na lumbre y llamáu al Demoniu mayor foi la maestra d'oficios, y María Manzanares, que dambes lo faíen y delles aprendió faía 17 años...".[8]
Considerada culpable, foi condergada al destierru temporal.[10] La pena foise amenorgando y, anque en 1645 nun podía morar nel arzobispáu de Toledo, darréu bastó con que se caltuviera a una distancia de 10 llegües de Miraflores y Madrid y, finalmente, a 5 llegües del so pueblu, Toledo y Madrid, mientres siquier 3 años.[11]
Menciones actuales
editarLa so hestoria ye recordada na enseñanza universitaria gracies a profesores como James S. Amelang,[12] profesor d'Historia Moderna na Universidá Autónoma de Madrid, que lo fai nel programa de l'asignatura de 'Antropoloxía cultural: Bruxería',[13] na que trata les identidaes de xéneru y la tema de les muyeres como víctimes, citando'l de Manzanares como un casu concretu.
En marzu de 2013, el programa de televisión Cuartu Mileniu fixo un reportaxe sobre Manzanares volviendo atraer l'atención sobre la so figura.[14]
Referencies
editar- ↑ Alberola, Eva Lara (28 de payares de 2011). lliteratura+espa%C3%B1fola+de+los sieglos+de+oru&hl=es&sa=X&ved=0ahUKEwjU-MmL95vXAhWHuhQKHUHSDJMQ6AEIJzAA#v=onepage&q&f=false Bruxes y bruxes na lliteratura española de los Sieglos d'Oru (en castellanu). Universitat de València. ISBN 9788437083551. Consultáu'l 31 d'ochobre de 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 García Valcárcel, Reyes (1998). La cuenca alta del Manzanares y Rascafría. Madrid: Conseyería d'Educación y Cultura. ISBN 8445114352. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ Granados, Jesús Ávila (2001). El llibru negru de la historia d'España (en castellanu). Ediciones Robinbook. ISBN 9788479275471. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ Bonilla, Luis (1962). Historia de la bruxería y de les bruxes (en castellanu). Biblioteca Nueva. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ Canovas, Anny (2008). «La sorcière, la sainte et l'illuminée: les pouvoirs féminins en Espagne à travers les procès (1529-1655)». Université de Toulouse-Le-Mirail. https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-00334500/document. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ Jornada, La. «Mitu, les bruxes de la Edá Media; namái yeren muyeres con conocencies - La Xornada». Consultáu'l 11 de payares de 2017.
- ↑ «Proceso contra María de Manzanares por bruxería». Inquisición, legajo 90, espediente 8. Fol 9-20. 1646.
- ↑ 8,0 8,1 Leralta, Javier (2002). Madrid: cuentos, lleendes y anécdotes (en castellanu). Xil Ediciones. ISBN 9788477371007. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ «procesos-de-hechicerias-en-la-inquisicion-de-castilla-la-nueva-tribunales-de-toledo-y-cuenca/ Los procesos de hechicerías na Inquisición de Castiella la Nueva». Consultáu'l 1942.
- ↑ Reyes García Valcárcel, Ana María Écija y Soledad Valcárcel Moreno. «La cuenca alta del Manzanares y Rascafría». Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ (en castellanu) bruxes-de-miraflores/ Les Bruxes de Miraflores. Histories de Madrid. 23 de xunu de 2014. https://hotelarosa-historiasdemadrid.com/2014/06/23/les bruxes-de-miraflores/. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ James S. Amelang.. «Páxina personal. Universidá Autónoma de Madrid. Facultá de Filosofía y Lletres.». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-06-23. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ James S. Amelang. «Programa de l'asignatura d'Antropoloxía cultural: Bruxería. Tema 5.». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-11-20. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
- ↑ Cuatro.com. La Bruxa de Miraflores. cuatro. http://www.cuatro.com/cuartu-mileniu/programes/temporada-08/t08xp27/Bruxa-Miraflores_2_1572405262.html. Consultáu'l 1 de payares de 2017.
Enllaces esternos
editar
Datos: Q42566859
