Wikipedia

Juglans regia

especie de planta
(Redirixío dende Nozal)

La nozal[1] (Juglans regia) ye un árbol monoico y caducifoliu de la familia de les Juglandaceae nel orde de les Fagales. Ye la especie del xéneru más espublizada n'Europa, estendiéndose por tol suroeste y centru d'Asia, hasta'l Himalaya y suroeste de China.
Ye cultiváu pola madera, les fueyes arumoses y el frutu comestible, y tamién como ornamental.

Juglans regia
nozal
Estáu de caltenimientu
Cuasi amenazáu (NT)
Cuasi amenazáu (IUCN 3.1)
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Orde: Fagales
Familia: Juglandaceae
Subfamilia: Juglandoideae
Tribu: Juglandeae
Xéneru: Juglans
Especie: Juglans regia
L., Sp. Pl., vol. 2, p. 997, 1753[1]
Distribución
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]
Ilustración.
Vista del árbol.
Frutu.
Detalle de les fueyes.
Ilustración.

Descripción

editar

Ye un árbol caducifoliu que llega a los 25 m d'altor con un tueru que puede llegar a superar los 2 m de diámetru. D'esti tueru, que ye curtiu y robezu y de color ablancazáu o gris claru, salen grueses y brengoses cañes pa formar una copa grande y arrondao. Les fueyes, de 20-35 cm de llargu, con peciolu de 5-8 cm, alternes y imparipinnaes, tán compuestes davezu por 5-9 foliolos –anque puede tener solu trés–, de 8-15 por 2,5-6,5 cm, enteros nos individuos adultos y discretamente serrulaos nos mozos, con base frecuentemente asimétrica, ápiz obtusu o daqué acumináu, de viesu glabro o con glándules peltaes nes axiles de los nervios, subsésiles o peciolulaos, de color acoloratáu al brotar y que, dempués, tórnense verde escuru. La inflorescencia femenina, erecta, ta compuesta por 1-5 flores peloses y con brácteolas de ápiz dentáu. La masculina con gran númberu de flores, densamente dispuestes a lo llargo del amento, sésiles con (2-3) 4 sépalos y 8-40 estames. De les flores femenines nacen frutos subglobulares, de 3-6 cm, d'arreyo semi-carnosu verde y llisu —que al ensugase tórnase coritu y esprender— llamaos davezu "nueces", anque nun entra dientro d'esti tipu botánicu de frutu, sinón nel tipu drupa, más precisamente una "drupa arreyada" o trima. El términu nuez teniendo d'aplicar estricta y puramente al endocarpiu pedrés y corrugáu bivalvu –escepcionalmente trivalvo y nesti casu, hai trés cotiledones y 3 tabiques-– y el so interior que ye una grana cerebriforme comestible, compuesta –n'ausencia d'endospermu– polos dos cotiledones engurriaos, envolubraos nel so tegumentu de color pardu y separaos por un tabique perpendicular a les 2 cáscares de la nuez y la so sutura.

[2] y de fueya perenne

  •  
    Vezu.
  •  
    Corteza.
  •  
    Xamasca.
  •  
    Inflorescencia femenina.
  •  
    Inflorescencia (amento) masculina.
  •  
    Frutos inmaduros (trimas) in situ.
  •  
    Frutu maduru ensin epicarpio nin mesocarpiu y grana llibre del endocarpiu bivalva.
  •  
    Nuez: anatomía interna.

Distribución

editar

Natural del Oriente Mediu, el so cultivu ye milenariu. Foi introducíu na Europa septentrional y occidental bien abondo ceo, quiciabes enantes de la dómina romana y nel continente americanu escontra'l sieglu XVII.

Propiedaes

editar
Composición
editar

Les fueyes contienen materies tánicas, acedu elágico y ácidu gálico y, cuando tán fresques yuglona (o juglona) -que ye una oxinaftoquinona formada secundariamente a partir de la hidroyuglona α- y inosita. Nel epi y mesocarpo tamién hai hidroyuglona. La grana contién hasta 50% d'aceite (predomina'l acedu linoleico) y sacarosa, dextrosa, dextrina, fécula, pentosanes, la globulina yuglansina, lecitina, acedu inositopentafosfóricu, etc.[3]

La yuglona aludida enantes, que ye abondosa tamién nos raigaños de la nozal, produz alelopatía vexetal, esto ye que inhiban la crecedera d'otres plantes de la so redolada pa evitar la competencia. Tolos representantes de la familia Juglandaceae tienen, en mayor o menos grau, esta sustancia.

Usos

editar
Alimenticiu
editar

Ye cultiváu extensivamente pa la comercialización de los sos frutos, les nueces, que peracábense de diverses formes, dende fresques, cocinaes o en repostería. Tamién s'utilicen pa estrayer aceite.

Ye un frutu secu d'altu valor nutritivu: ricu en proteínes, vitamines del grupu B, vitamina C, oligoelementos, aceites vexetales, lecitina y ácidos grasos omega 3 (poliinsaturaos).

Principales variedaes comerciales

-Pulgu blandu:
  • Mollar
  • Moyete
  • Barthere
  • Franquette
  • De los páxaros nueva columna}}
-Pulgu duru:
  • Común
  • Parisienne
  • Picu de perdiz
  • Tardíu.
  • Precoz.
  • Bijoux
-Otres variedaes:
  • Payne
  • Meylannaise
  • Marmot
  • Fernor
  • Corne
  • Brantome
  • Ashley
  • Concord
  • Ehrhardt
  • Waterloo
  • Chandler[4]
Forestal
editar

Munchos plantíos de Juglans regia son de doble aprovechamientu, pol so frutu comestible oleaxinosu y la so madera de gran calidá, similar a la de la nozal negru (Juglans nigra), apreciada en ebanistería.[5]

La madera presenta albura de color mariellu ocráceo, bien distintu del duramen de color castañu violáceo. Tien rellumu natural destacáu, de testura fina, granu crespo, veteáu pronunciáu y decorativu, y ye inodora.[5] Clasificar como medianamente pesada y semidura, con una densidá de 0,64 kg/dm³.[5] El duramen ye bien resistente al ataque d'inseutos xilófagos. La madera ye aportunante, resistente al hendimiento, y apolazar, lija y lustra con facilidá. Usar na ellaboración de chapes fines, tornería, talles, muebles d'alta calidá, revestimientos d'interiores, culates d'armes de fueu, preseos musicales, etc.[5]

Melecinales
editar

Atribúyese-y una infinidá de propiedaes curatibles, tantu n'usu internu como esternu,[6][3] que, a falta de comprobación científica y/o melecinal seria, faen duldar de la so realidá: por casu considerábase d'antiguo que comer nueces fomentaba la intelixencia pola semeyanza na forma de la so grana col celebru humanu.

Ye probable qu'unes cuantes sían realidá: esto ye, por casu, los efeutos benéficos de los ácidos grasos omega 3 yá nun se ponen en dulda.

Otros usos
editar

Tamién ye conocida por realzar y resaltar el tonu de los pelos escuros ; como por casu la castañal escura y el negru... creáronse especies de xampú especializaos en pelo moricu pal so usu.

Taxonomía

editar

Juglans regia describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 997. 1753.[7]

Etimoloxía

Juglans; nome xenéricu que procede del términu llatín Juglans que deriva de Jovis glans, "abiyotes de Xúpiter": figuradamente, una nuez apropiada pa un dios.

regia: epítetu llatín que significa "real".[8]

Sinonimia
  • Juglans duclouxiana Dode
  • Juglans fallax Dode
  • Juglans kamaonia (DC.) Dode
  • Juglans orientis Dode
  • Juglans regia var. sinensis DC.
  • Juglans regia subsp. fallax Popov
  • Juglans regia var. kamaonia DC.
  • Juglans sinensis (DC.) Dode[9]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
  2. ↑ Juglans regia en Flora Ibérica, RJB/CSIC, Madrid
  3. ↑ 3,0 3,1 Font Quer, P. - Plantes melecinales, el Dioscórides anováu, Editorial Labor, Barcelona, 1980, p. 112.
  4. ↑ Nueces, Nuez común, Nozal, Noguera en Infojardín
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Leonardis, R. F. J. y col. (1977). «Nozal européu (Juglans regia)», Llibro del árbol Tomo III. Buenos Aires: Celulosa Arxentina. ISBN 978-950-02-8467-7.
  6. ↑ Propiedaes de les nueces
  7. ↑ «Juglans regia». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 22 de febreru de 2014.
  8. ↑ N'Epítetos Botánicos
  9. ↑ Juglans regia en The Plant List

Enllaces esternos

editar
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Juglans_regia&oldid=4316946»